Chromosom Y się regeneruje Wyglada na to iż nie jest on strukturą szczątkowąm.pdf

Kobiety mają nad mężczyznami tę przewagę, że posiadają dwa chromosomy płciowe, które

mogą wymieniać informację genetyczną w celu naprawy i uzupełnienia „danych”. Niestety

natura pozbawiła mężczyzn tego zbawiennego mechanizmu. Czy oznacza to koniec męskiego

rodu?

Mężczyźni posiadają chromosom Y, a to właśnie on odpowiedzialny jest za determinację ich

płci i w konsekwencji produkcję nasienia niezbędnego dla ludzkiej reprodukcji. Przynajmniej

z tego punktu widzenia mężczyźni są niezbędni do podtrzymania gatunku.

Naukowcy odkryli jednak, że przez minione tysiące lat, chromosom Y stracił większość swoich

genów. Co będzie jeśli całkiem zniknie? Pytanie wydaje się abstrakcyjne i czysto akademickie

– ewolucja nie zatrzaśnie przed sobą drzwi niezbędnych do wymiany pokoleń. Chyba.

Każda komórka naszego ciała (poza komórkami rozrodczymi) posiada 23 pary

chromosomów. Dwadzieścia dwie identyczne pary są wspólne dla mężczyzn i kobiet –

posiadamy po dwie kopie chromosomu pierwszego, drugiego i tak dalej. Dwudziesta trzecia

para jest inna.

U kobiet, 23 para chromosomów zawsze składa się z dwóch chromosomów X. U mężczyzn jest

to jeden chromosom X oraz jeden Y. To właśnie Y determinuje męską płeć – zawiera geny

niezbędne dla rozwoju jąder i produkcji plemników. Fakt, że nie posiada identycznej kopii

stanowi duży problem.

Za każdym razem, kiedy komórka się dzieli, jej materiał genetyczny ulega podwojeniu.

Zdarza się, że w trakcie tego procesu do tworzonej kopii wkradają się błędy. To trochę jak z

przepisywaniem bardzo długiego tekstu - w przypadku ludzi składającego się z około 3

miliardów liter – może się okazać, że tu zgubimy przecinek, tam literę, a czasem w pośpiechu

wypadnie nam cała strona.

Oczywiście komórka posiada pewne mechanizmy zapobiegające takim pomyłkom i

umożliwiające ich naprawę. Czasem jednak nawet najlepszy korektor przepuszcza błąd.

Dzięki temu, że chromosomy występują w dwóch, oddzielnie kopiowanych egzemplarzach,

jeśli w jednym z nich pojawi się pomyłka, komórka może zawsze skorzystać z drugiego.

Niestety nie jest tak w przypadku pojedynczego, męskiego chromosomu Y.

Z biegiem czasu w chromosomie Y nagromadziło się mnóstwo takich błędów. Jednak za

każdym razem kiedy gen na chromosomie Y ulegał degeneracji, w zasadzie znikał. Naukowcy

szacują, że początkowo zarówno chromosom X jak i Y posiadały około 1000 genów. Dzisiaj

chromosom Y ma ich mniej niż 80.

Niektórzy genetycy są zdania, że współczesny chromosom Y jest w zasadzie genetycznym

reliktem, który w końcu zaniknie. Jeśli do tego dojdzie, reprodukcja jaką znamy dzisiaj

przestanie istnieć.

Coraz częściej pojawiają się jednak głosy sprzeciwu. Niedawne doniesienia mówią bowiem o

mechanizmie odnowy, który zapobiegnie czarnemu scenariuszowi.

Kilka lat temu zaobserwowano, że chromosom Y po cichu tworzy kopie swoich

najistotniejszych genów. Zapisuje je w swoim DNA jako tak zwane sekwencje palindromowe,

będące lustrzanym odbiciem, które można odczytywać zarówno do przodu jak i wspak.

(„Mamuta tu mam” to jeden z bardziej znanych językowych palindromów.)

W palindromach chromosomu Y, pierwsza połowa zawiera gen, a druga jego kopię, tylko

zapisaną wspak.

Oznacza to, ze wiele genów na chromosomie Y w zasadzie występuje w parach. Wygląda na to,

że dochodzi między nimi do wymiany informacji i rekombinacji, co pozwala na naprawę w

przypadku złego przepisania jednej z kopii. Dzięki temu chromosom Y nie uległ całkowitemu

zniszczeniu mimo kilku milionów lat samotności i pewnie będzie się trzymał w przyszłości.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: