1. ZAKŁAD ADMINISTRACYJNY.
Zakład administracyjny (zakład użyteczności publicznej):
è to względnie samodzielna jednostka organizacyjna
è wyposażona w trwale wyodrębnione środki rzeczowe i osobowe
è jej podstawowym celem jest ciągłe, bezpośrednie świadczenie usług socjalno-kulturalnych o szczególnym znaczeniu społecznym.
è Z reguły organ jednoosobowy obok organ kolegialnym (np. rektor i senat)
2 cechy dodatkowe:
è jednostka budżetowa – tzn., że wydatki zakładu pokrywane są z budżetu państwa lub budżetu lokalnego.
è zakład budżetowy – gdy jego usługi świadczone są odpłatnie, a koszty funkcjonowania zakładu z jego środków.
Rozróżnienie przedsiębiorstw i zakładów:
* rejestracja – przedsiębiorstwa – tak, zakłady – nie. Osobowość prawna mają nieliczne zakłady (np. szkoły wyższe), wszystkie przedsiębiorstwa.
* cele – przedsiębiorstwa – gospodarcze, zakład – usługi o szczególnym znaczeniu społecznym.
Brak ogólnej ustawy dot. zakładów, liczne ustawy dot. poszczególnych typów:
è ustawa o systemie oświaty
è ustawa o szkolnictwie wyższym
è ustawa o muzeach
è ustawa o bibliotekach
Dwa znaczenia:
1. w ujęciu formalnym – jest to publiczna jednostka organizacyjna. nie będąca organem administracji ani przedsiębiorstwem.
2. w ujęciu materialnym – jest to państwowa jednostka organizacyjna wyposażona w możliwość zawiązywania stosunków administracyjno-prawnych
2. Organy Centralne:
a) organy centralne:
è zasięg obejmuje z reguły całe państwo
è wyjątek – zarządzanie tylko jakąś częścią państwa – Minister Ziem Odzyskanych
è są na najwyższym szczeblu w strukturze państwa.
* Dzielą się na:
b) organy naczelne administracji (segment polityczno-rządowy)
è Naczelnymi organami administracji rządowej w Polsce są te, które określa się jako zwierzchnie wobec pozostałych organów i innych podmiotów organizacyjnych państwa w strukturze administracji rządowej.
è Naczelne organy administracji publicznej są powoływane przez Prezydenta bezpośrednio albo po uprzednim wyborze przez Sejm.
è Ich właściwość miejscowa obejmuje terytorium całego państwa. W ujęciu funkcjonalnym i strukturalnym do naczelnych organów administracji publicznej zalicza się Radę Ministrów oraz organy, które wchodzą w jej skład.
è Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów, ministrowie, KRRiTV oraz komisje i komitety, które z mocy ustawy sprawują funkcje naczelnych organów administracji (mogą wydawać rozporządzenia)
c) urzędy centralne (segment realizacyjno wykonawczy)
è te organy centralne, które nie są organami naczelnymi.
è Podlegają bądź Prezesowi RM, bądź ministrom, np. Polski Komitet Normalizacyjny, Główny Urząd Ceł, Wyższy Urząd Górniczy.
3. Kompetencje Prezesa RM:
I. PRZEWODNICZĄCYM RADY MINISTRÓW:
1. kieruje o organizuje jej działalność jako organu kolegialnego:
a) zwołuje posiedzenia RM
b) ustala porządek dzienny
c) zaprasza na posiedzenia osoby nie będące członkami RM
d) przewodniczy posiedzeniom
e) podpisuje akty podjęte przez RM
2. kieruje merytoryczną działalnością RM i jest za nią politycznie odpowiedzialny
a) ustala zakres merytorycznych działań ministrów
b) ustala skład rządu (rozporządzenia)
3. koordynuje działania ministrów
a) może wydawać wiążące wytyczne i polecenia –także inny organom centralnym administracji
4. inne:
a) może zadać informacji dotyczących określonej sprawy lub rodzaju spraw od ministra lub kierownika urzędu centralnego
b) może zwoływać, brać udział i przewodniczyć organom pomocniczym RM
c) zwoływać posiedzenia z udziałem właściwych ministrów, kierowników urzędów centralnych oraz wojewodów i im przewodniczyć (nie posiedzenia RM)
d) rozstrzyga o zakresie działania ministrów w razie sporu kompetencyjnego między ministrami
II. Samodzielny organ administracji państwowej wyposażonym w sferę własnych kompetencji
1. funkcja prawodawcza
è obejmuje przede wszystkim wydawanie rozporządzeń na podstawie ustaw i w celu ich wykonania
è oraz zarządzeń jako aktów o charakterze wewnętrznym
è kieruje i nadzoruje procesem legislacji
2. funkcja personalna
è kreacja rządu
3. nadzór nad urzędami centralnymi – czyli nad:
a) Prezesem głównego Urzędu statystycznego
b) Komisją papierów wartościowych i giełd
c) Szefem ABW
d) Szefem agencji wywiad
e) Szefem służby cywilnej
4. Funkcje kierownicze i nadzorcze w stosunku do terenowych organów administracji rządowej
5. Pojedyncze uprawnienia z dziedzin poszczególnych dziedzin administracji np.
a) Współdziałanie z NIK
b) Udział w ustalaniu struktury PAN
c) Określone kompetencje związane z orzekaniem administracyjnym w trybie stosownych procedur
4. Inspekcje Specjalne:
è grupa w miarę jednorodnych, o określonym stopniu samodzielności (i odrębności organizacyjnej) instytucji
è będących istotnym składnikiem całego systemu kontroli w państwie, a także elementem składowym aparatu administracyjnego
è np. Inspekcja Handlowa, Państwowa Inspekcja Sanitarna, Inspekcja Ochrony Środowiska, Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Inspekcja Weterynaryjna, Inspekcja Farmaceutyczna, Inspekcja Transportu Drogowego
* Ujecie w przepisach:
è inspekcja w przepisach nie jest tożsama z określonym podmiotem (jednostką administracyjną), lecz jest traktowana zbiorczo jako ogólna instytucja, powołana do określonych zadań
è tak pojęta inspekcja powiązana jest z wyodrębnionym substratem organizacyjnym, który ma realizować zadania inspekcji
è oznacza nie jeden podmiot, ale złożoną strukturę powiązanych ze sobą (z reguły w układzie pionowym) jednostek organizacyjnych, występujących jako organy inspekcji
· centralne organy inspekcji, tj. główni inspektorzy, działający przy pomocy głównych (centralnych) Inspektoratów, zajmują pozycję centralnych organów administracji rządowej
· terenowe organy inspekcji funkcjonują w zasadzie w ramach zespolonej administracji wojewódzkiej oraz w formule zespolenia administracji pod zwierzchnictwem starosty powiatowego
...
olga.rentflejsz