DOLINA BATY�OWIECKA II Dol. Baty�owiecka (Batizovska dolina)�jest powierzchniowo r�wr�r r�wna s�siedniej Dol. Wielickiej (5,7 km ) i nale�y do trzech naj�sn najmniejszych walnych dolin tatrza�skich. W jej pn. naro�ach wznsw wznosz� si� w g��wnej grani Tatr szczyty Zmarz�y (2390 m) i Z:S i i Zadni Gierlach (2637 m). Dzieli si� ona na dwie odmienne kras-��I krajobrazowo cz�ci. Wyd�u�one dolne koryto, obramione po- t���al t�nymi wa�ami moren, pokryte lasami i kosodrzewin�, ci�gnie si� �ia si� na pd. �� po Wy�nie Hagi. Szerokodenna cz�� wysokog�r- skasala ska (3 km ) ma ksztait prostok�ta, od zach. i wsch. uj�tego w p w w pot�ne granie Ko�czystej (2535 m) i Gierlachu (2655 m). OtooJO Otoczona �cianami i wype�niona piargami, tworzy ona zak�tek pe�ef5q pe�en martwoty i dziko�ci. Na jej najni�szym stopniu le�y we: ws�aw i,, wspania�ej g�rskiej oprawie Baty�owiecki Staw (d. 150c). LI Dolina by�a zlodowacona, jej ostatni lodowiec liczy� 6 km dtu�uf6 d�ugo�ci i si�ga� po dzisiejsz� Drog� Wolno�ci. Na przedpole TatJsT Tatr lody wynios�y zwa�y materia�u morenowego, zajmuj�ce obs:zdo obszar 13 km2 przy ok. 70 m grubo�ci i masie 0,9 km3. Nazwa doliilob doliny utworzona zosta�a od wsi Baty�owce, te za� z kolc:i wzi�isw wzi�y miano od komesa Botyza, przodka rodu Mariassych, kt�l�.l�l I kt�ry w r. 1246 otrzyma� ziemie podtatrza�skie od kr�la Belif99 i Beli IV. Szczeg�lnym sentymentem darzyli Dol. Baty�owieck� pol�foq polscy taternicy, kt�rzy du�o wspinali si� po otaczaj�cych j� �ciasiaa �cianach i graniach. "Dolina Baty�owiecka w g�rze jest tak pi�N�iq pi�kna jak �adna - pisa� w li�cie Tytus Cha�ubi�ski (1878). - GD - - Gierlach trzema szczytami sterczy wi�cej nad ni�, ni� nad swoowa swoj� kotlin� (...) Cud�w co niemiara, k�z mn�stwo. Wysoka -jas�- -jak zaczarowana dziewica - po drugiej stronie." Taternictwo pol�Ioq polskie tu te� ponios�o jedn� z najbole�niejszych strat okrez�Io okresu mi�dzywojennego: w sierpniu 1933 na �cianie wy- rastt2s� rastaj�cego z dna doliny Ko�ci�ka (2251 m) zgin�� wraz z Wit�JiW Witoldem Wojnarem czo�owy wspinacz tamtych lat - Wies�aw StaisJ2 Stanis�awski. WJ W Dol. Baty�owieckiej nigdy nie by�o schroniska, a punkty Wypq�w I wypadowe w ten rejon stanowi� hotele g�rskie nad stawa- mi im mi Wielickim i Popradzkim, oraz miejscowo�ci przy Drodze WolfoW Wolno�ci. I DOLINA BATY�OWIECKA 369 148. TATRZA�SKA POLANKA - BATY�OWIECKI STAW Szlak o lokalnym znaczeniu - mniej praktyczny od d. 149. Z�udowala go w l. 1901-02 Sekcja �lqska MKE jako zacz�- tek ju� wtedy istniejqcej w pomy�le "Magistrali". Odleglo�� i,6 km, 875 m r�nicy wzniesie�, 3 godz. (.�2.30 godz.). Zn. zielone, dalej ��lte. Z Tatrza�skiej Polanki (1005 m, d. 100h) dochodzimy wg opisu d. 143 do kamiennego mostu szosowego - 2 km. Tu od zn. zielonych od��czaj� si� i�te, kt�re jeszcze d�u�szy czas wiod� serpentynami drogi jezdnej. Od najdalej ku pn. zach. wysuni�tego kolana (ok. 1530 m) odchodzi w lewo �cieika, kt�ra poprzez stref� granicy lasu a potem w�r�d kosodrzewin i blokowisk diwiga si� ku g�rze stokami wa�u moreny bocznej. Obok d�ugiej smugi piarg�w skr�ca ona w lewo i podchodzi Q,8 km r�wnolegle do poprowadzonej wy�ej "Magistrali" (d. 150a), zbli�aj�c si� do niej d�ugim skosem. U pd. wsch. podn�y Suchego Wierchu (1792 m) oba szlaki ��cz� si� - L Tatrza�skiej Polanki dot�d 2.30 godz. (�.2 godz.). - "Magi- Btral�" (d. 150b) do wn�trza Dol. Baty�owieckiej. 7,5 km Baty�owiecki Staw (1879 m - d. 150c). Z Tatrza�- skiej Polanki 3 godz. (�.2.30 godz.). 149. WY�NIE HAGI - BATY�OWIECKI STAW Najbli�sze doj�cie do Baty�owieckiego Stawu od Drogi Wol- no�ci. Szlak przecina obszar rezerwatu "Wy�nie Hagi", utwo- zbudowat ok. r. 1880 Ferenez M�riassy, ez�ciowo odmiennqc ttas�. Odleglo�� 5 km r�nica wzniesie� 800 m - 2.30 godz. [�1.45 godz.). Zn. ��lte. Ze wzgl�du na zniszezenia �cie�ki, i'ANAP rozwa�a mo�liwo�� ograniczenia ruchu turystycznego pIo jednego kierunku. Od przystanku autobusowego w Wy�nich Hagach ( 1125 m, 149a d. 100i) cofamy si� Drog� Wolno�ci 20 m ku zach. w stron� gtczyrbskiego Jeziora. Z�te znaki krzy�uj� si� tu z d. 100i. W lewo wiod4 do Ni�nich Hag, my skr�camy w prawo, w bru- kowan� dr�k� doprowadzaj�c� do stacji kolejki elektrycznej. �7d stacji szlak schodzi w d� do starego zakola Drogi Wolno�ci, ;i.;�hodz�c do Drogi Wolno�ci) zboczy� w prawo w drog� �wirow�. DOLINA BATYZOWIECKA Dol. Baty�owiecka (Batizovska dolina)�jest powierzchniowo r�wna s�siedniej Dol. Wielickiej (5,7 km ) i nale�y do trzech najmniejszych walnych dolin tatrza�skich. W jej pn. naro�ach wznosz� si� w g��wnej grani Tatr szczyty Zmarz�y (2390 m) i Zadni Gierlach (2637 m). Dzieli si� ona na dwie odmienne krajobrazowo cz�ci. Wyd�u�one dolne koryto, obramione po- t�nymi wa�ami moren, pokryte lasami i kosodrzewin�, ci�gnie si� na pd. a� po Wy�nie Hagi. Szerokodenna cz�� wysokog�r- ska (3 kmz) ma kszta�t prostok�ta, od zach. i wsch. uj�tego w pot�ne granie Ko�czystej (2535 m) i Gierlachu (2655 m). Otoczona �cianami i wype�niona piargami, tworzy ona zak�tek pe�en martwoty i dziko�ci. Na jej najni�szym stopniu leiy we i wspania�ej g�rskiej oprawie Baty�owiecki Staw (d. 150c). Dolina by�a zlodowacona, jej ostatni lodowiec liczy� 6 km d�ugo�ci i si�ga� po dzisiejsz� Drog� Wolno�ci. Na przedpole Tatr lody wynios�y zwa�y materia�u morenowego, zajmuj�ce obszar 13 kml przy ok. 70 m grubo�ci i masie 0,9 km3. Nazwa doliny utworzona zosta�a od wsi Baty�owce, te za� z kolei wzi�y miano od komesa Botyza, przodka rodu Mariassych, kt�ry w r. 1246 otrzyma� ziemie podtatrza�skie od kr�la Beli IV. Szczeg�lnym sentymentem darzyli Dol. Baty�owieck� polscy taternicy, kt�rzy du�o wspinali si� po otaczaj�cych j� �cianach i graniach. "Dolina Baty�owiecka w g�rze jest tak pi�kna jak �adna - pisa� w li�cie Tytus Cha�ubi�ski (1878). - Gierlach trzema szczytami sterczy wi�cej nad ni�, ni� nad swoj� kotlin� (...) Cud�w co niemiara, k�z mn�stwo. Wysoka - jak zaczarowana dziewica - po drugiej stronie." Taternictwo polskie tu tei ponios�o jedn� z najbole�niejszych strat okresu mi�dzywojennego: w sierpniu 1933 na �cianie wy- rastaj�cego z dna doliny Ko�ci�ka (2251 m) zgin�� wraz z Witoldem Wojnarem czo�owy wspinacz tamtych lat - Wies�aw Stanis�awski. W Dol. Baty�owieckiej nigdy nie by�o schroniska, a punkty wypadowe w ten rejon stanowi� hotele g�rskie nad stawa- mi Wielickim i Popradzkim, oraz miejscowo�ci przy Drodze Wolno�ci. DOLINA BATY�OWIECKA 369 148. TATRZA�SKA POLANKA - BATY�OWIECKI STAW Szlak o lokalnym znaczeniu - mniej praktyczny od d. 149. Z�udowata go w l. 1901-02 Sekcja �lqska MKE jako zaczg- tek ju� wtedy istniejqcej w pomy�le "Magistrali�. Odlegto�� 7,6 km, 875 m r�nicy wzniesie�, 3 godz. (�-2.30 godz.). Zn. zielone, dalej ��tte. Z Tatrza�skiej Polanki (1005 m, d. 100h) dochodzimy wg opisu d. 143 do kamiennego mostu szosowego - 2 km. Tu od zn. zielonych od��czaj� si� ��te, kt�re jeszcze d�u�szy czas wiod� serpentynami drogi jezdnej. Od najdalej ku pn. zach. wysuni�tego kolana (ok. 1530 m) odchodzi w lewo �cie�ka, kt�ra poprzez stref� granicy lasu a potem w�r�d kosodrLewin i blokowisk d�wig=a si� ku g�rze stokami wa�u moreny bocznej. Obok d�ugiej smugi piarg�w skr�ca ona w lewo i podchodzi 0,8 km r�wnolegle do poprowadzonej wy�ej "Magistrali" (d. 150a), zbli�aj�c si� do niej d�ugim skosem. U pd. wsch. podn�iy Suchego Wierchu (1792 m) oba szlaki ��cz� si� - Z Tatrza�skiej Polanki dot�d 2.30 godz. (�-2 godz.). - "Magi- Btral�" (d. 150b) do wn�trza Dol. Baty�owieckiej. 7,5 km Baty�owiecki Staw (1879 m - d. 150c). Z Tatrza�- skiej Polanki 3 godz. (�.2.30 godz.). 149. WY�NIE HAGI - BATY�OWIECKI STAW Najbli�sze doj�cie do Baty�owieckiego Stawu od Drogi Wol- no�ci. Szlak przecina obszar rezerwatu "Wy�nie Hagi�, utwo- rzonego dla ochrony zwierzyny i �r�dlisk potok�w. Drogg zbudowat ok. r. 1880 Ferenez Mariassy, ez�ciowo odmiennc� trasg. Odlegto�� 5 km r�nica wzniesie� 800 m - 2.30 godz. [.�1.45 godz.). Zn. ��tte. Ze wzgl�du na zniszezenia �cie�ki, TANAP rozwa�a mo�liwo�� ograniczenia ruchu turystycznego plo jednego kierunku. Od przystanku autobusowego w Wy�nich Hagach (1125 m, 149a d. 100i) cofamy si� Drog� Wolno�ci 20 m ku zach. w stron� Stezyrbskiego Jeziora. Z�te znaki krzy�uj� si� tu z d. 100i. W lewo wiodg do Ni�nich Hag, my skr�camy w prawo, w bru- kowan� dr�k� doprowadzaj�c� do stacji kolejki elektrycznej. �1d stacji szlak schodzi w d� do starego zakola Drogi Wolno�ci, b;y po ok. 50 m i przej�ciu mostu na Ma�ej Huczawie (nie do- �odz�c do Drogi Wolno�ci) zboczy� w prawo w drog� �wirow�. 3%O DOLINA BATY�OWIECKA Przecina ona tory kolejki i mija zabudowania le�nicz�wki TANAP Zbielowo (Zbelovo), dalej za� wznosi si� ku pn. przez lasy i polany, ci�gle na lewo od Ma�ej Huczawy. Na wysoko�ci 1550 m las przechodzi w pi�tro kosodrzewiny, a przej�cie to ma tu charakter granicy biologicznej, tj. ukszta�towanej w walce konkurencyjnych zespo��w ro�linnych. �any kosodrzewi- ny, przez kt�re wytrasowano dalszy ci�g szlaku, zachowa�y si4 w pierwotnym stanie i zaliczane s� do najcenniejszych przy- rodniczo w ca�ych Tatrach. 149b �cie�ka wznosi si� stokami pd.-wsch. ramienia Ko�czystej, przewijaj�c si� na stron� Dol. Baty�owieckiej (widoki!) ponad tzw. Dziur� przy Spadach (zob. d. 150b). Chodnik turystyczny wcina si� g��boko w stok, szybko post�puje erozja. Podchodzi- my teraz ku pn. wewn�trznym sk�onem zach. moreny bocznej, kieruj�c si� w stron� nasady wspania�ego *rygla Baty�o- wieckiego Stawu, gdzie szlak nasz ��czy si� z "Magistraly" (d. 150c). St�d za zn. czerwonymi 5-8 minut zrazu pd. sk�o- nem rygla, a potem jego grzbietem, nad pd.-wsch. brzeg pi�k- nego **Baty�owieckiego Stawu (1879 m, d....
jagaw7