Nap�r hydrostatyczny Ciecz spoczywaj�ca wywiera na �ciany naczynia nacisk spowodowany ci�nieniem hydrostatycznym. Ca�kowit� si�� nacisku na �cian� naczynia nazywamy naporem hydrostatycznym. Dla �ciany poziomej (na dno) obliczamy go wg wzoru: N=p*A=p*g*h*A N - nap�r hydrostatyczny w [N] A - pole powierzchni �ciany w [m2J Nap�r hydrostatyczny na �ciany pionowej. Musimy uwzgl�dni� zmian� ci�nienia hydrostatycznego wraz z wysoko�ci� s�upa cieczy d(delta)N = p*g*h1*d(delta)A Pos�uguj�c si� rachunkiem r�niczkowym otrzymamy nap�r na element dA �ciany dN= p*g*h1*dA Ca�kowity nap�r na pionow� �cian� o dowolnym kszta�cie N = p*g*fh1*dA Wyra�enie fh1*dA jest momentem statycznym pola A wzgl�dem osi x i r�wna si�: fh1*dA=h0*A zatem N =p * g * h0 * A Dla �ciany prostok�tnej A=B * H h0=H/2 Stad N=p * g * B * H * H/2 = 1/2 p * g *B * H* �rodek naporu Kierunek dzia�ania naporu na �cian� p�ask� jest prostopad�y do jej powierzchni. Punkt przy�o�enia naporu D (�rodek n�poru) okre�lony rz�dn� ho obliczy� mo�na korzystaj�c z twierdzenia a momencie si�y wypadkowej N* h0 = (suma) dN * h ++++++++++ Wyp�r cieczy Wyporem cieczy nazywamy wektor si�y skierowany pionowo do g�ry. kt�rego warto�� (zgodnie z prawem Archimedesa) r�wna jest ci�arowi cieczy wypartej przez cia�o, a linia dzia�ania przechodzi przez �rodek ci�ko�ci cieczy wypartej (nazywany �rodkiem wyporu) W - pc � g � V1 gdzie: W - wyp�r cieczy, PC - g�sto�� cieczy, V1 - obj�to�� cz�ci cia�a zanurzonej w cieczy. +++++++++ R�wnowaga cial p�ywaj�cych. R�wnowaga cia�a p�ywaj�cego zachodzi w�wczas, gdy wyp�r W cieczy r�wnowa�y ci�ar cia�a, a jednocze�nie gdy �rodek wyporu C i �rodek ci�ko�ci S cia�a le�� na tej samej linii pionowej, pokrywaj�cej si� z osi� p�ywania cia�a (prosta ��cz�c� punkty C i S w po�o�eniu r�wnowagi) W celu okre�lenia rodzaju r�wnowagi cia�a p�ywaj�cego nale�y zbada� po�o�enie punktu zwanego metacentrum M cia�a. Jest to punkt przeci�cia si� kierunku wyporu cieczy i osi p�ywania. Je�eli metacentrum M le�y powy�ej �rodka ci�ko�ci S cia�a p�ywaj�cego - r�wnowaga cia�a jest sta�a; gdy oba punkty si� schodz� - r�wnowaga jest chwiejna i najmniejsze wychylenie cia�a z po�o�enia r�wnowagi wywo�uje pare si� wywracaj�ca cia�o.
Zywel