Kultura muzyczna starożytnej Grecji.pdf

Kultura muzyczna starożytnej Grecji

1. Podstawowe znaczenie dla rozwoju muzyki europejskiej ery nowożytnej

● Grecy stworzyli własny teoretyczny system muzyczny

● Wiele terminów wywodzi się z teorii starogreckiej:

○ muzyka, melodia, harmonia, gama, monodia, polifonia, chór, symfonia, tetrachord itd.

chociaż znaczenie niektórych z nich zmieniło swoje znaczenie z biegiem czasu

● licznie zachowały się źródła literackie i ikonograficzne z których czerpiemy wiedzę o muzce starożytnej

Grecji (m.in.: 2 hymny delfickie na cześć Apollina, Hymn do Muzy, Hymn do Nemesis, Hymn do Słońca;

papirusy: z Kairu, wiedeński, berliński, z Oslo, z Michigan, z Oxynchoros)

2. Związek muzyki z literaturą

● muzyka i literatura stanowiły jedność

● najstarszymi formami muzyki gr. są : ody, hymny rekigijne i rapsody.

● w muzyce solowej występowały dwie formy:

SKOLION

NOMOS

● pieśń biesiadna, śpiewana podczas uczt

● pieśń amatorska

● monodia cykliczna

● 3, 5, 7 części

● dla zawodowych śpiewaków

● na tenor

● szczególne znaczenie dla całej ery nowożytnej miało stworzenie 3 głównych rodzajów literackich i

muzycznych

LIRYKA

EPIKA

DRAMAT

-utwory poetyckie; refleksja,

uczucia, przeżycia

-wykonywano z tow. liry

● solowa- na wyspach:

Lesbos (Safona) i Alkajos

● chóralna- Sparta

-epos- słowo

- narracja, obiektywny stosunek

autora do opisywanych wydarzeń

- rycytacja bądź śpiew

-drama- czynność

-przedstawia wydarzenia i działania

bohaterów bezpośrednio w działaniu

i dialogu

- Ateny

- Ajschylos, Sofokles, Eurypides,

Arystofanes (komedie)

- Homer- Iliada, Odyseja

● Grecy najbardziej cenili lirykę chóralną- wyrażała zbiorowe emocje i przekonania, towarzyszyła wielkim

świętom ku czci bóstw, uroczystościom. Najbardziej popularne formy liryki chóralnej

- ody (pieśni pochwalne na cześć bohaterów)

- hymny (uroczyste pieśni pochwalne ku czci bohaterów)

- treny (pieśni żałobne)

- elegie (lamentacyjne lub żałobne)

3. Rozwój teorii muzyki

● początek: VI w.p.n.e. jako jeden z kierunków filozofii

● muzyka jako jeden z elementów kosmosu- próbowano znaleźć wspólną zasadę obowiązującą w muzyce i

we wrzechświecie

● Pitagoras- kwintowy system pitagorejski

○ na podst. pomiarów długości struny ustalono matematyczne ujęcia poszczególnych interwałów

● teoria ethosu muzycznego: V w.p.n.e.- Damon z Aten.

○ muzyka posiada wpływ na psychikę człowieka- ogromne znaczenie w procesie wychowawczym

● konepcja mimesis

○ naśladowanie natury poprzez sztukę- mocniejsze oddziaływanie na słuchacza

● koncepcja katharsis- Arystoteles

○ oczyszczenie duchowe dzięki muzyce

4. System tonalny muzyki starogreckiej

● diatoniczny- interwały całotonowe i półtonowe

● podstawa- tetrachord o kierunku opadającym. 3 odmiany

○ dorycki (e1-a)

○ frygijski (d1- g)

○ lidyjski (c1-f)

połączenie dwóch takich samych tetrachordów z sekundą wielką pomiedzy nimi dało skalę diatoniczną

zamkniętą w oktawie. Skala: dorycka (e1-e); frygijska (d1-d); lidyjska (c1-c). Skale opadające. Jest to tzw.

system doskonały

5. Notacja muzyczna

● literowa

● 2 systemy: instrumentalna i wokalna

6. Poetyckie stopy metryczne

● podstawa przebiegu rytmicznego

● następstwo głosek długich akcentowanych (-) i krótkich nieakcentowanych (U).

● najczęściej stosowane:

trochej, jamb, daktyl, anapest, spondej, amfibrach

● w wyniku połączenia większej ilości stóp powstało metrum,

w zależnosći od liczny stóp zawartych w wersecie wiersza wyróżniano nast. rodzaje metrum:

dimetr (2 stopy metryczne), trimetr (3 stopy..), tetrametr, pentametr, hexametr

nazwa pochodziła od zastosowanej stopy np.: hexametr daktyliczny

7. Instrumentarium

● ubogie w porównaniu do innych kultur antycznych

● znamy je gł. z opisów w traktatach i przekazów sztuk plastycznych

○ chordofony: lira, kitara, barbiton

○ aerofony: aulos, salpphinx, syrinx

○ idiofony: talerze, kołatki, dzwonki, sistrum egipskie

8. Wpływ muzyki antycznej na muzykę nowożytną:

● w zakresie praktyki muzycznej:

○ samodzielne koncertowe wyk. muz. instr.

○ wirtuozostwo

● w zakresie teorii muz:

○ kwintowy system pitagorejski

○ muzykoterapia

○ pedagogika muz

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: