Psychologia rozwojowa - Kompedium.doc

PIAGET- teoria poznawczo rozwojowa- stadialny charakter

0-2

Intel.sensomotoryczna- ma char. Praktyczny i uzewnętrzniony

-niezmiennik o charakterze praktycznym

• stałość przedmiotu

• uniwersalna przestrzeń

• następstwo czasu

-praktyczna grupa przemieszczeńà schematy senso-motoryczne

↓ Interioryzacja (uwewnętrznienie)- Przekształcenie czynności zew. W wew. w procesie używającym symbole i znaki (Wygotski)

2-6

Intel.przedoperacyjna- symboliczno-wyobrażeniowe- ma char. uwew. ale nie logiczny

• naiwny charakter uzasadnień

(korzenie w autorytecie

i własnym doświadczeniu)

-schematy naśladownictwa wewnętrznego

-czynności symboliczne, mowa, rozumowanie transdukcyjne

↓ Operacjonalizacja- wiązanie pojęć teoret. z terminami obserwacyjnymi; zdolność zasad. przekształceń uwewnętrz.

6-11/12

Operacje konkretne: uwew. i odwracalne. Dodaw. i mnożenie logiczne, szeregow., klasyfikacja

• pojęcie liczby

• stałość ciężaru, masy i objętości

-operacje konkretne

8 struktur organizacyjnych

-rozumowanie sylogistyczne

- Jeżeli u dziecka występują niezmienniki i zanikła dwoistość, występuje kwantyfikacja inkluzji i decentracja przechodzimy na poziom operacyjny i myślenie staje się odwracalne.

-Zdolność do przekształceń z uzasadnieniem logicznym

PRZEŁAMYWANIE EGOCENTRYZMU-

DECENTRACJA- zdolność do spojrzenia i wyobrażenia sobie układu przedmiotów z punktu widzenia osoby siedzącej naprzeciwko o 180 stopni; umożliwia uwzględnienie w rozważaniach wielu własności przedmiotu w tym samym czasie.

CENTRACJA- to skoncentrowanie się na własnym punkcie widzenia, ujmowanie wszystkiego z własnego punktu widzenia.

↓ Formalizacja-

12-15

Operacje formalne- myślenie abstrakcyjne- systematyzacja postępow. w sytuac. poznaw., uniezależ. czynności umysłowych od treści, wykraczanie poza info dane, krytycyzm

• konwencjonalny i względny

charakter niezmiennika

-megastruktury – operacje formalne (odwracalne)

-myślenie abstrakcyjne i hipotetyczno – dedukcyjne, rozumowanie log., logika zdań.

Środowisko nie ma automatycznego wpływu na rozwój wszystkich dzieci jednakowo.

Mechanizm rozwoju to dążenie systemu poznawczego do zrównoważenia, ich istotą jest przyswajanie i przystosowywanie à2 procesy:

ASYMILACJA- wyłączanie struktur zew. do już ukształtowanych struktur poznawczych.

AKOMODACJA- dostosow. struktur wew. do struk. asymilowanych=> ich przekształcenia

ZASADNICZE CZYNNIKI ROZWOJU: -Uwarunkowania biologiczne i procesy dojrzewania. -Socjalizujący wpływ otoczenia zew. -Indywidualne zdolności do niwelowania braków oraz typ aktywności własnej.

Zasadnicze etapy- od urodz. do adolescencji

Logiczne- o char, odwracal.

ZASADA KONSTRUKCJI- istniejące sprawności poznawcze nie są wrodzone a powstają na bazie zasadniczych czynników rozwoju.

ERICKSONà STADIA ROZW. PSYCHOSPOŁ. JAŹNI- kształtowanie się tożsamości- uzupełnienie psychoanalizy

wiek

Konflikt

Charakterystyka

1.Niemowlęctwo 0-1

Ufność /nieufność

Zaufanie do matki lub opiekuna, poczucie bezpieczeństwa

2.Wczes.dziecińst. 2-3

Autonomia /wstyd, zwątpienie

Samokontrola i poczucie własnej odrębności

3.Wiek zabaw 4-5

Inicjatywa /poczucie winy

Ukształtowanie orientacji na cele i inicjatywność w działaniu, ciekawość seksualna

4.Wiek szkolny 6-12

Pracowitość /poczucie niższości

Poczucie własnych kompetencji; pomyślnie rozwiązanie konfliktu to wiara we własne siły, zdobycie celu; negatywnie to powstawanie uczucia niższości, brak wiary

5.Adolescencja 13-18

Tożsamość /jej rozproszenie

Odp. Na pytanie kim jestem, kim mogę być, wierność sobie; podstawowa tożsamość

6.Wczes.dorosł. 19-25

Intymność /izolacja

Zdolność do miłości bez poczucia utraty własnej tożsamości; poszukuje bliskich i trwałych związków z innymi, szczególnie z innej płci

7.Dorosłość 26-40

Generatywność /stagnacja

Potrzeba opiekowania się młodymi i troska o los młodszej generacji; poszukuje adekwatnych dla siebie form twórczości, działania, chce zostawić ślad po sobie

8.Dojrzałość 40+

Integralność ego /rozpacz

Mądrość życiowa w wyniku pozytywnego bilansu życia. Z integracji rodzi się akceptacja śmierci.

-Odwołuje się do zasady epigenezy- wszystko co wzrasta, wzrasta zgodnie z podstawowym planem powstawania części, z których każdy wykształca się w specyficznym dla siebie czasie i dominuje tak długo , dopóki nie powstaną pozostałe części, aby utworzyć funkcjonalną całość.

-Plan epigenetyczny determinuje rozwój indywidualny człowieka. Kieruje rozwojem funkcji ego i wykształceniem się sekwencji rozwojowej.

-Rozwój pozbawiony wewnętrznych źródeł napędowych, kluczowy związek procesów osobniczych z procesami społecznymi sprowadza do realizacji apriorycznego planu epigenezy.

DOJRZEWANIE- okres w rozwoju człowieka, mechanizm rozwoju, osiąganie gotowości do wypełniania funkcji; całokształt zmian ilościowych i jakościowych, które są ukierunkowane na osiągnięcie coraz wyższych form regulacji stosunku jednostki ze światem zewnętrznym.

ROZWÓJ ILOŚCIOWY- wzrostowe
Procesy psychiczne wzrastają ilościowo i doskonalą się jako sprawności; przejawem zmian ilość wzrost słownika, pamięci, poszerzenie zakresu pamięci, wydłużanie koncentracji uwagi.
ROZWOJ JAKOŚCIOWY- strukturalne
Zmiana funkcjonowania i działania czynności psychicznych; od zdań prostych do złożonych, pamięć od mechanicznej do logicznej.
Inne zmiany: zmiany proporcji w formach aktywności: zabawa, praca, nauka,
Zanik starych właściwości wiąże się z nabywaniem nowych – raczki – 2 nogi, odruch ssania.
UCZENIE- nabywanie sprawności, trwała zmiana na bazie doświadczenia, jeden z mechanizmów rozwoju.

KOHLBERG- stadia rozwoju moralnego

Poziom moralności przedkonwencjonalnej

Moralność unikania kary- uzasadnia sądy z punktu widzenia irracjonalnego strachu przed karą