Poradnik harcerski.doc

Spis treści

Prawo Harcerskie              1              Struktura ZHP                       18

Przyrzeczenie Harcerskie .... 1              Funkcje - sznury              '. ".   19

Krzyż Harcerski              2              Stopnie - oznaczenia              19

Kazimierz Lutostawski                 2              Jak posługiwać się siekierą     19

Lilijka              3              Określanie stron świata              20

Koniczyna              3              Pomiar szerokości rzeki              20

Hymn ZHP              4              Znaki topograficzne              21

Ignacy Kozielewski              4              Ognisko              22

Czuwaj!              5              Znaki patrolowe              23

Płonie ognisko              5              Przeciętne szybkości marszu 24

Statut              6              Praktyczne pomiary              24

WOSM              7              Szyfry              24

WAGGGS              7              Alfabet Morse'a              25

Historia              8              Szanuj swój nóż              25

ZHP w światowym skautingu. 12              Przewidywanie pogody              26

Robert Baden-Powell              13              Drzewa i liście              27

Andrzej Juliusz Małkowski... 14              Co zabrać na biwak lub obóz. 28

Aleksander Kamiński              15              Węzły              29

Jan Bytnar „Rudy"              16              Odległości w terenie              30

Stefan Mirowski              17              Samarytanka              31

Umundurowanie              18

© 2006 Poczta Harcerska Szczecin II.

71-431 Szczecin, ul. M. Ogińskiego 15, tel. 091 422 19 81, fax O91 48 77 456.

www.zhp.inet.pl e-mail: poczta@zhp.inet.pl

Projekt okładki, redakcja, skład: hm. Adrian Łaskarzewski.

Szczecin, 2006.

Do użytku wewnątrz organizacyjnego.

Kod:

704              ISBN 83-906115-0-3

Symbolika

Prawo Harcerskie

1. Harcerz sumiennie spełnia swoje obowiązki wynikające z Przyrzeczenia Harcerskiego.

2. Na słowie harcerza polegaj jak na Zawiszy.

3. Harcerz jest pożyteczny i niesie pomoc bliźnim.

4. Harcerz w każdym widzi bliźniego, a za brata
uważa każdego innego harcerza.

5. Harcerz postępuje po rycersku.

6. Harcerz miłuje przyrodę i stara się ją poznać.

7. Harcerz jest karny i posłuszny rodzicom,
i wszystkim swoim przełożonym.

8. Harcerz jest zawsze pogodny.

9. Harcerz jest oszczędny i ofiarny.

10. Harcerz jest czysty w myśli, mowie i uczynkach: nie pali tytoniu i nie pije napojów alkoholowych.

Przyrzeczenie Harcerskie

Mam szczerą wolę całym życiem

pełnić służbę Bogu i Polsce,

nieść chętną pomoc bliźnim

i być posłuszną /posłusznym Prawu Harcerskiemu.

Pierwsza publikacja tekstu Prawa nastąpiła we Lwowie 1 listo­pada 1911 dla działającej tam Związkowej Komendy Skautowej i jej drużyn. Powyższe Prawo zostało przyjęte przez XXVIII Zjazd ZHP 9              grudnia 1990, a Przyrzeczenie przez Nadzwyczajny Zjazd ZHP 10 czerwca 1995. Poniżej fragment Uchwały tego Zjazdu w sprawie zmian w Statucie:

„Służbę Bogu rozumiemy tak, jak jest ona definiowana w Kon­stytucji Światowej Organizacji Ruchu Skautowego (WOSM). Wiąże się ona nierozerwalnie z akceptacją wszystkich naczelnych wartości duchowych, takich jak Prawda, Dobro, Sprawiedliwość czy Piękno. Jest to, obok służby Polsce i bliźnim, podstawa naszego ruchu."

Krzyż Harcerski

Projekt Krzyża opracował w 1912 ks. Kazimierz Lutoslawski, jako odznakę niele­galnie działającej w Warszawie Naczelnej Ko­mendy Skautowej. Tak pisał o jego symbolice w swojej książce „Czuj duch! - szesnaście gawęd obozowych o idei skautingu", wydanej pod pseu­donimem X. Jana Zawady: „Wianek z dębu i wawrzynu oznacza cele do zdobycia: siłę i umiejętność, sprawność i wiedzę. Oplata on główny symbol skautowy: krzyż z hasłem: »Czuwaj!«. Kształt tego krzyża jest dawny; takiego użyto do naszego orderu waleczności: »Virtuti Militari«; uprzytamnia on szczególnie obowiązek dzielności. Ma on w pośrodku okrąg - symbol doskonałości, a w nim gwiazdę promienną, jakby światło przewodnie: ad astra! A sam krzyż znaczy: per aspera, bo wskazuje drogę ciężką, cierniami walki z własnemi słabościami usianą, a przytem oznacza też gotowość do tej walki i do wszelkich poświęceń — aż do męczeństwa za wiarę, aż do śmierci za Ojczyznę: Bóg i Ojczyzna są treścią wewnętrzną tego znaku. Hasło "Czuwaj!" na nim - to pobudka, ostrzeżenie; oznacza gotowość ducha do pracy nieustannej."

Powstałe po listopadzie 1918 Ministerstwo Spraw Wojskowych wyda­ło rozkaz, stanowiący, że Krzyż Harcerski jest jedyną odznaką cywilną, jaką można nosić na mundurze wojskowym. Dawniej Krzyże były numerowane, a numer wpisywano do Książeczki Harcerskiej.

Krzyż Harcerski otrzymuje się po złożeniu Przyrzeczenia Harcerskie­go i nosi się go 2 cm nad lewą kieszenią munduru. Kazimierz Lutosławski

(4.03.1880 - 5.01.1924) - ksiądz, polityk, działacz harcerski. Podczas pobytu w Anglii zapoznał się ze skautingiem i latem 1911 założył w Kosowie drużynę skautową. Pod pseudonimem ks. Jan Zawada wydał (1913) książkę „Jak prowadzić drużynę skautową". Autor wielu podręczników harcerskich. Publikował artykuły w lwowskim i w warszawskim „Skaucie", opracował „Śpiewnik polskiego skauta". Więcej informacji o K. Lutosławskim znajdziesz w książce „ks. K. Lutosławski". którą możesz zamówić poprzez internetowy sklep Poczty Harcerskiej Szczecin II: www.zhp.inet.pl

Lilijka

Odznaka noszona tradycyjnie na nakryciu gtowy przez harcerzy i instruktorów. Stylizowana w różny sposób jest używana w większości męskich organi­zacji skautowych na świecie. Organizacje żeńskie używają znaku liścia koniczyny. W Polsce lilijka obowiązywała zarówno w organizacjach męskiej jak i żeńskiej. Po raz pierwszy pojawiła się u nas na Krzyżu Harcerskim. Następnie używała jej jako odznaki podstawowej, powstała w 1915 w Piotrko­wie Polska Organizacja Skautowa.

Lilijka harcerska wzorowana jest na igle magnetycznej kompasu -harcerz zawsze wybiera słuszną drogę. Baden-Powell w podręczniku „Skauting dla chłopców" pisał: „Odznaką skautową jest ostrze strzały, takiej jaka na mapach lub w kompasie wskazuje północ. Jest to odznaka wywiadowcy wojskowego, wskazuje bowiem drogę; więc i wywiadowcy pokoju wskazuje ona drogę w spełnianiu obowiązku i niesieniu pomocy drugim." Marian Miszczuk („Harcerskie symbole") pisze: „Strzałka (...) z czasem była rysowana coraz bardziej ozdobnie i zaczęła przybierać kształt zbliżony do lilii herbowej-symbolu władzy królewskiej."

W 1927 roku umieszczono na ramionach lilijki skrót haseł Filaretów: ONC - Ojczyzna, Nauka, Cnota. Na zwieńczeniu - napis ZHP. Skrót ONC istniał na lilijce do 1965 roku. Wówczas decyzjami nowego regulaminu zmieniono zarówno kształt jak i usunięto z niej napisy. VII Zjazd ZHP (1981 (przywrócił tradycyjne oznaczenie i wygląd harcerskiej lilijki.

Więcej informacji o Krzyżu i Lilijce znajdziesz w książce „Krzyż Harcerski" - wraz z zestawem slajdów, którą możesz zamówić poprzez mternetowy sklep PH Szczecin II: www.zhp.inet.pl

Koniczyna

Oficjalny symbol WAGGGS (patrz str. 7), noszony przez wszystkie członkinie tej organizacji. Złota koniczyna na jasnoniebieskim tle symbolizuje słońce, które świeci na wszystkie dzieci na świecie. Trzy listki symbolizują trzy części Przyrzeczenia Skautowego: służbę Bogu i Ojczyź-

nie, służbę innym i przestrzeganie Prawa Skautowego. Dolna część koniczynki symbolizuje igłę magnetyczną kompasu wskazującego drogę, a dwie gwiazdki na ramionach oznaczają Prawo i Przyrzeczenie.

HYMN ZHP'             

Wszystko, co nasze, Polsce oddamy,

w Niej tylko życie, więc idziem żyć.

Świty się bielą, otwórzmy bramy,

Rozkaz wydany: Wstań, w słońce idź!

Ramię pręż, słabość krusz,

ducha tęż, Ojczyźnie miłej służ!

Na jej zew, w bój czy trud,

pójdzie rad harcerzy polskich ród!

...