Budowa amortyzatorów.pdf

Budowa amortyzatorów

Amortyzator jest jednym z podzespołów, którego uszkodzenie wpływa bezpośrednio na bezpieczeństwo

jazdy samochodem. W każdym samochodzie amortyzatory spełniają niezwykle trudną i odpowiedzialną

rolę. Najważniejszym ich zadaniem jest utrzymywanie ciągłego kontaktu kół z jezdnią, a także zapobieganie

rozkołysaniu się auta. Muszą też zapewnić odpowiedni komfort jazdy. Są to wzajemnie przeciwstawne

oczekiwania: ze względu na bezpieczeństwo najlepiej, gdy amortyzatory mają dużą siłę tłumienia; komfort

wymaga, aby była ona jak najmniejsza.

Dlatego charakterystyka tłumienia amortyzatorów montowanych fabrycznie jest na ogół kompromisem

komfortu i bezpieczeństwa. Producenci samochodów zwykle dobierają ją dla obciążenia auta dwiema

osobami o masie ok. 75 kg.

Zużyty amortyzator to duże niebezpieczeństwo. Niesprawne amortyzatory drastycznie obniżają

bezpieczeństwo jazdy, ponieważ pogorszona zdolność tłumienia umożliwia chwilowe odrywanie się kół od

jezdni. Skutkiem tego jest zwiększona nawet do 30 proc. droga hamowania. Drugim niepożądanym

efektem jest tendencja do kołysania się nadwozia, co powoduje utratę stabilności. Zwłaszcza na zakrętach i

przy nagłych zmianach toru jazdy. Na mokrej nawierzchni łatwo wtedy wpaść w poślizg. Zły stan

amortyzatorów ma duży wpływ nie tylko na bezpieczeństwo jazdy, ale również na stan techniczny

samochodu. Źle działające amortyzatory przyspieszają zużycie elementów podwozia, a w szczególności

opon, przegubów oraz tulei metalowo-gumowych (silentblocków). Zużywanie się amortyzatorów to proces

powolny, dlatego kierowca często nie zauważa pogorszenia ich własności i stopniowo coraz gorszego

zachowania się samochodu. Dlatego zaleca się, aby co 20 tys. km sprawdzić stan amortyzatorów na

stanowisku diagnostycznym. Tzw. szok-testery oszacowują zużycie amortyzatorów, poddając koła

samochodu serii drgań o określonej częstotliwości. Amortyzator bezwzględnie wymaga wymiany, gdy jego

sprawność spada do 30 proc, lub na jednej osi różnica skuteczności przekracza 15 proc. Najpóźniej wtedy

należy wymienić oba amortyzatory na danej osi. Wstępnym sposobem oceny może być próba rozkołysania

nadwozia. Jeśli wykona ono kilka ruchów, zanim wróci do neutralnego położenia, to jest to sygnał

ostrzegawczy. Również wycieki oleju z amortyzatorów są powodem do wymiany. W praktyce wymiana jest

konieczna po przebiegu ok. 80-100 tys. km. Trwałość amortyzatorów uzależniona jest od marki i modelu,

ale również od nawierzchni, po której najczęściej porusza się samochód. Znaczenie ma też stan innych

elementów zawieszenia - wymieniając amortyzatory należy sprawdzić i usunąć inne usterki podwozia.

Amortyzatory ze zmiennym tłumieniem

Powodem wymiany amortyzatorów nie musi być tylko ich zużycie. Producenci ciągle pracują nad

doskonalszymi rozwiązaniami. Dzięki nim można poprawić własności jezdne auta, zwłaszcza kilkuletniego.

Obecnie najpopularniejsze są amortyzatory gazowo-olejowe ze zmienną siłą tłumienia, np. Monroe Reflex,

czy Sachs Advantage. Posiadają one specjalny rowek bocznikowy w środkowej części cylindra, którym olej

może swobodnie przepływać podczas niewielkich ruchów tłoka. Dzięki temu amortyzator zapewnia duży

komfort podczas spokojnej jazdy. Przy dynamicznej jeździe amortyzator usztywnia się, gdyż tłok wykonuje

większe ruchy i przestaje współpracować z kanałem bocznikowym. Nowe amortyzatory mają większą

szybkość reakcji na drgania, m.in. dzięki olejom o mniejszej lepkości, a także nowym, bardziej czułym

konstrukcjom zaworów. Wymiana amortyzatorów nie może być przypadkowa, dobiera się je z katalogu tak,

aby ich parametry były zgodne z zaleceniami producenta auta. Cena nowego dobrego amortyzatora to

około 200-300 zł. Oferowane są również amortyzatory specjalne, np. sportowe, samopoziomujące lub z

elektroniczną regulacją siły tłumienia. W samochodzie używanym do normalnej jazdy w zupełności

wystarczą „cywilne" amortyzatory olejowe lub gazowo-olejowe. Byle tylko były wystarczająco sprawne.

WPŁYW AMORTYZATORÓW NA BEZPIECZEŃSTWO

Amortyzator jest odpowiedzialny za utrzymywanie ciągłego kontaktu opony z jezdnią, czyli zachowanie

odpowiedniej przyczepności. Ponadto przeciwdziała nadmiernym przechyłom nadwozia, np. podczas

nagłych zmian kierunku jazdy. W przypadku zużytych amortyzatorów nagły manewr powoduje duży

przechyl nadwozia i zmniejszony nacisk na koła po wewnętrznej stronie zakrętu. Efektem jest utrata

stabilności i poślizg. Nagły manewr skrętu powoduje unoszenie się nadwozia, jednak sprawne amortyzatory

zmniejszają ten efekt dzięki silnemu tłumieniu. Samochód pozostaje stabilny, tor jazdy nie jest zakłócony.

Testy wykazują, że już przy prędkości 50 km/h droga hamowania na nierównej powierzchni może wydłużyć

się z powodu niesprawnych amortyzatorów nawet o 2 metry. Odległość ta często decyduje o uniknięciu

kolizji lub np. potrąceniu przechodnia. Dzieje się tak z powodu zmniejszonego nacisku koła na jezdnię lub

nawet chwilowej utraty kontaktu z drogą. Podczas jazdy opona jest podbijana do góry przez nierówności,

ale sprawny amortyzator natychmiast ją dociska. Zużyty amortyzator działa z opóźnieniem lub wcale, przez

co droga hamowania wyraźnie się wydłuża.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: