Albert Ellis Terapia krtkoterminowa Lepiej, gbiej, trwalej Proste i skuteczne metody rozwizywania problemw Gdaskie Wydawnictwo Psychologiczne Gdask 1999 SPIS TRECI. Podzikowania Nota o autorze. ROZDZIA I Wprowadzenie ROZDZIA 2 Na czym polega racjonalno-emotywna terapia behawioralna? ROZDZIA 3 W poszukiwaniu "gbokich" problemw emocjonalnych. ROZDZIA 4 Odkrywanie wanych wydarze z przeszoci prowadzcych do zaburze ROZDZIA 5 Jak radzi sobie z naprawd traumatycznymi wydarzeniami w yclu pacjentw. ROZDZIA 6 Poznawanie systemu przekona pacjenta:przymusy wmikJce z ego Dyskusja empiryczna Dyskuja logiczna Dyskuja pragmatyczna i praktyczna ROZDZIA 7 leczenie pacjentw z problemami dotyczcymi ego i samooceny w terapii Qlbolief'i irtensywnefDyskua a wymuszona nagraniem Wymuszone stwierdzenia wspomagajce OJ Odwracanie rl Kwestionowanie racjonalnych przekona. Oddziaywanie na racjonalne przekonania ROZDZIA 8 Dyskutowanie gniewnych i wrogich wymaga wobec innych. ROZDZIA 9 Dyskutowanie przymusw wmiknJcych z niskiej tolerancji na frustraci . ROZDZIA 10 Emotywne metody terapii RBBT a proces gbokiej i intensywnej przemiany. Wyobraenia racjonalna-emotywne wiczenia zwalczajce wstyd. Zastosowanie poczucia humoru Trenowanie bezwarunkowej samo akceptacji(USA)Stosowanie innych emotywnych metod REBTWymuszone argumenty,wspieraj ee racjonalne przekonaniapacjenta........................ Wymuszony dialog przekona racjonalnych i imacjonalnychWymuszony dwuosobowy raj analny i imacjonalny dialog ROZDZIA li Metody behawiorystyczne krtkoterminowej i intensywnej psychoterapii Odczulanie(dese:ytyz agi a *ywo')Pozostawanie w trudnych sytuacjach Stosowanie wzmocnie. Stosowanie kar Moliwe negatywne skutki stosowania metod behawioralrych. ROZDZIA 12 Metody mniej intensywnej i mniej gbokiej terapii krtkoterminowej Wykorzystanie zdolnoci i rezerw pacjentw Terapia skupiona na rozwizaniach Pokazujcie pacjentom ich sukcesy i zalety. Pozytywne wizualizacje i afirmacj Dysponowanie rnorodnymi technikami Znaczenie metod polegajcych na budowaniu relacji terapeutycznej Jak pokaza pacjentom,e mog si zmieni Unormowanie zaburzonych uczu i dziaa pacjentw. Metody odwracania uwagi Stosowanie duchowych i religijnych metod psychoterapii ROZDZIA 13 Inne metody mniej gbokiej i intensywnej terapii krtkoterminowej Praktyczne rozwizywanie problemw Stosowanie zachty i wsparcia. Podnoszenie samooceny pacjentw Pomoc pacjentom w uzyskiwaniu wgldu we wasne zaburzenia i nieadekwatne zachowania Terapia oparta na dowiadczaniu Interwencje paradoksalne 6. Terapia ograniczona czasowo. Trzymanie si teraniejszoci. ROZDZIA 14. lepsze,gbsze i bardziej intensywne metody)terapii krtkoterminowej Dyskutowanie sztywnych,irracjonalnych,dysfunkcjonalnych przekona Realistyczne oczekiwanie zmiany Akceptowanie najgorszych ewentualnoci. Zwalczanie biadolenia Wykorzystanie zwrotu,ja nie mog"Determinacjawdeniudo zmiany. Rwnowaga myli,uczu i zachowa. Osiganie samorealizacji Stosowanie matemaw samopomocowych. ROZDZIA 15 Dosowny zapis pierwszej sesji terapii krtkoterminowej RIBTOpis przypadku. Pierwsza sesja. Dalsze losy TedaPytania dotyczce terapii. ROZDZIA 16 Wnioski Pomaganie pacjentom w zmianie nawykw mylowych i jykowychZapobieganie nawrotom zaburze. Zapobiegawcze stosowanie racjonalna-emotywnej terapii behawioralnej i terapii poznawco-behawioralniOdrobin postmodernistyczne zakoczenie. Przypisy. Bibliografia Indeks rzeczowy. Ksik t dedykuj Jmet Wolt,ktr danla mi wsparcie przez ostatnich trzydzieci lat i w duym stopniu uczestniczya w rozwijaniu niektrych aspektw racjonalna-emotywnej terapii behmnordlnj. Dzikuj Jej take za to,e jest maj towarzyszk ycic. Wzbogaca mnie swoj mioci i pogod ducha,nie rezygnujc z siebie i z wasnych osigni. PODZIKOWANIA. Wielu spord moich przyjaci i kolegw przeczytao rkopis tej ksiki i dziki cennym uwagom znacznie przyczynio si do jej udoskonalenia. Niektrzy z nich powicili wiele czasu na uwan lektur surowego tekstu,ich poprawki edytorskie,stylistyczne i merytoryczne byy bardzo pomocne. Nie obciam ich jednak odpowiedzialnoci za ostateczny ksztat merytoryczny i jzykowy tej ksiki. Jestem bardzo wdziczny recenzentom,wrd ktrych znaleli si Shawn Blag,Ted Crawford. Dominie DiMattia,Ray DiGiuseppe,Michael Sdelstein,Kevin E. Fitzmaurice. Bany Morris,Stevan Nielsen,PhittipTat,Emmett Velten i Paul Woods-ich wszechstronna pomoc bya niegjggyjjryjg(Wielki wkad w prac nad t ksik naley do caego zespou Orodka Terapii Racjonalna-Emotywnej w Nowym Jorku,a na szczeglne podzikowania zasuguj:Dominie DiMattia,-Janet Wolt,Christopher Ludgate,Jeffrey McHugh i przede wszystkim Ginamarie Zampano. Natalie Gilman z wydawnictwa Brunnerlazel skonia mnie do napisania tej ksiki i dzielia si cennymi uwagami w trakcie jej powstawania. Chciabym take podzikowa wielkiej liczbie autorw i klinicystw,od ktrych nieustannie si uczyem i bez ktrych pomocy nigdy nie udaoby mi si rozwin Racjonalna-Emotywnej Terapii Behawioralnej(REBT). Nazwiska niektrych spord nich przewijaj si na kartach tej ksiki,widniej take w bibliografii znajdujcej si na kocu. Z pewnoci nie udao mi si wymieni wszystkich osb,ktrych wpyw na mnie by znaczcy. Pozwol sobie powtrzy to,co napisaem w Podzikowaniach do Redaonani Emotim in Psychnherqy,Resed dni Updmed:Trulm byby nazwa t ksik dzieem indywidualnym,jest ona raczej wynikiem zbiorowego wysiku. Myl,e tak wanie powinno byl. NOTA O AUTORZE. Albert Ellis urodzi si w Pittsburghu,dorasta w Nowym Jorku,gdzie ukccy City College of New York,a nastpnie uzyska tytuy magistra i doktora jako psycholog kliniczny w Columbia University. By zatrudniony jako wykadowca w Rutgers University,w United States International University oraz w Pittsburgh Stae University of Kansas. Pracowa te na stanowisku gibwnego psychologa w New Jersey Diagnostic Center i w New Jemy Departnent of lnstitutions and Agendes,a take jako konsultant ds.psychologii klinicznej w New York City Board of Education(Radzie Edukacjnj Miasta Nowy Jork)i w Weterana Administration(Biurze ds. Weteranw Miernych). Obecnie dr Ellis jest prezesem lnstitute for Rational-Emotwe Therapy Onstytatu Terapii Racjonalna-EmotywneO. Od ponad pidziesiciu lat zajmuje si psychoterapi,terapi grupow,doradztwem maeskim oraz rodzinnym i terapi zaburze seksualnych. Rwnoczenie prowadzi praktyk w Psychological Glinie of the lnstitute in New York City(Klinice Psychologicznej Instytutu w Nowym Jorku)Dr Elita jest czonkiem American Psychological Association(Amerykaskiego Towarzystwa Psychologicznego)oraz prezesem jego oddziau Doradztwa Psychologicznego:jest ponadto czonkiem Prezydium Towarzystwa. Jest take czonkiem O byym prezesem)Stowarzyszenia Naukowych Bada nad Pci oraz czonkiem Amerykaskiego Zwizku Terapeutw Rodzinnych i Maeskich. Amerykaskiego Towarzystwa Psychiatrycznego i Amerykaskiego Towarzystwa Socjologicznego. Amerykaski Zwizek Nauczycieli Wychowania Seksualnego. Konsultantw i Terapeutw przyzna mu certyfikat Kwalifikowanego Nauczyaela Wychowania Seksualnego i Terapeuty Zaburze Seksualnych. Dr Ellis uzyska rwnie dyplom psychologa klinicznego Amerykaskiej Rady Psychologicznej oraz dyplom specjalisty hipnozy klinicznej Amerykaskiej Rady Hipnozy Psychologicznej i Amerykaskiej Rady Psychoterapeutw Medycznych. Dr Ellis jest laureatem wielu nagrd-otrzyma tytu Humanisty Roku,nadawany przez Amerykaskie Towarzystwo Humanistyczne. ybitnego Psychologa nadawany przez Akademi Psychoterapeutw Rodzin- 13 nych i Maeskich. Wybitnego Praktyka,nadawany przez Amerykaski Zwizek Nauczycieli Wychowania Seksualnego. Konsultantw i Terapeutw,a take Nagrod za Caoksztat Dziaalnoci przyznan przez Amerykask Akademi Seksuologw Klinicznych. Amerykaskie Towarzystwo Psychologiczne uhonorowao go swoj najwysz nagrod za wybitny wkad w rozwj wiedzy psychologicznej,a Amerykaskie Towarzystwo Konsultantw przyznao mu gwn nagrod za wybitne osignicia zawodowe. Dr Ellis jest czonkiem Narodowej Akademii Psychologw Praktykw. W 1991 roku zdoby tytu Najskuteczniejszego Terapeuty w rankingu Kanadyjskiego Stowarzyszenia Psychologw Klinicznych,a w podobnym rankingu Amerykaskiego Stowarzyszenia Doradcw i Psychologw Klinicznych zaj drugie miejsce(za Jarlem Rogersem a przed Zygmuntem Freudem). Dr Ellis peni funkcj redaktora w wielu fachowych czasopismach,m.in.w,:Journal of Marital ani Pamily Therapy',. Journal of lndwidualPsychology",,:Journal of Contemporary Psychotherapy",,Cognitwe Therapyand Research",,-journal of Cognitwe Therapy i Psychological Reports". Opublikowa ponad 700 prac w fachowych pismach psychologicznych,psychiatrycznych i socjologicznych. Jest przy tym autorem bd redaktorem ponad pidziesiciu ksiek i monografii,w tym:Rewon dnd Anoton in Psychotherdpy,Humdnishc Psychothercpy:The Rctiondl-Ernotie Approdch,d New Gnid to Rafiowi lamy,The Prdctice of Rdiondl EmotiueBehwior Therdpy i How to Stubbornly Rejuse to Make Yourself Miaerdbe about Anything-Yes,Anythingl. ROZDZIA 1. Wprowadzenie. Zamierzam dokona rzeczy niemoliwej:opisa metod psychoterapii-racjonalna-emotywn terapi behawioraln(RationalEmotive Behavior Therapy-REBT)-z zaoenia krtkoterminow,a jednoczenie sprzyjajc intensywnej,gbokiej przemianie wiatopogldowej i emocjonalnej. Absurdalne? Tak by si mogo zdawa. A jednak,niezupenie. Dowiadczenia terapii REBT oraz jej Arewnych"-zwanych zwykle terapi poznawcz(Cognitwe TherapyCDi poznawcz terapi zachowa(Cognitwe Beharior Therapy-CBT)-dowodz,e u wielu pacjentw(cho nie zawszel)znaczna poprawa nastpuje w krtkim czasie(dziesi do dwudziestu se...
Anna-Helena1