technologia pudrów.doc

HISTORIA KOSMETYKÓW

Chociaż nie da się określić dokładnie, kto, kiedy i gdzie zaczął stosować kosmetyki, to wiadomo, że wpisały się nieodłącznie w historię rozwoju ludzkości. Obecnie są produktem jednej z najdynamiczniej rozwijających się gałęzi przemysłu.

Jeszcze w czasach prehistorycznych człowiek stosował pewne zabiegi, które można uznać za początki używania kosmetyków. W wielu sytuacjach, takich jak polowanie, walka, ważne uroczystości plemienne, malowano ciało, a w szczególności twarz. Funkcja tych ozdób zależała od okoliczności: miała m.in. zamaskować skradającego się myśliwego, odstraszyć wroga lub nadać człowiekowi atrakcyjniejszy wygląd.

W świecie starożytnym kosmetyków używano powszechnie. Badania archeologiczne wykazały, że zabiegi upiększające znane były w starożytnym Egipcie, Rzymie i Grecji. W kulturach tych stosowano szminki, wyciągi ziołowe, olejki zapachowe, a nawet depilatory. Różne źródła pozwalają stwierdzić, że kosmetyki stosowane były także w późniejszych okresach historycznych.

Ich prawdziwie dynamiczny rozwój obserwuje się jednak dopiero w XX stuleciu, a szczególnie w jego drugiej połowie. Wiąże się to z jednej strony z rozwojem chemii i przemysłu chemicznego, z drugiej zaś z coraz większą wiedzą z dziedziny anatomii i fizjologii. Nowoczesna chemia potrafi zaprojektować i wytworzyć ogromną liczbę produktów znajdujących zastosowanie przy wyrobie kosmetyków. Nauki medyczne (anatomia, fizjologia, dermatologia) uczą, w jaki sposób bez skutków ubocznych dla organizmu należy je stosować. Oprócz racji medyczno - chemicznych uwzględnia się jeszcze czynnik społeczny. Poprawa warunków życia i wzrost zamożności w krajach rozwiniętych wzmagają pęd do coraz zdrowszego i ładniejszego wyglądu, co powoduje także powiększenie kręgu użytkowników kosmetyków.

PUDER ma niezwykle długą historię. Porcelanowa cera była marzeniem kobiet od czasów starożytnych. Zamiast pudru stosowano wtedy niektóre rodzaje mąki, kredę, biel ołowianą oraz inne specyfiki dające na skórze efekt rozjaśnienia i wygładzenia skóry. Większość była nietrwała i niestety w upale makijaż szybko spływał wraz z potem; inne były wręcz trujące.. Pierwsza manufaktura pudru pod nazwą "Houbigant", powstała w roku 1750 we Francji. Ta sam wytwórnia produkuje kosmetyki do dziś! Ale nazywa się Bourjois. Pierwsze pudry składały się niemal z samego talku. Moda wówczas dyktowała konieczność pokazywania niemal białej, porcelanowej cery. Pudru używały kobiety i mężczyźni. Pudrowało się nie tylko twarz, ale również dekolt, ręce, nogi, biust... Puder stał się nie tylko środkiem upiększającym. Miał też chronić przed bakteriami, które wówczas odkryto oraz tuszować... brud... Francuzi epoki Wielkiej Rewolucji stronili od mycia...

W średniowieczu używanie pudru było uważane przez Kościół za grzech, jednak od XVI wieku przekonywano się do niego coraz bardziej i nawet dostojnicy kościelni zaczęli pudrować swoje peruki.

 

W XVIII wieku puder stał się niezbędnym rekwizytem paryskiego teatru. Pachnący różą biały pył był gwarancją powodzenia spektaklu!

Do dziś zachowały się przekazy o tym jak niektórzy aktorzy byli upudrowani do tego stopnia, że chodząc zostawiali za sobą na scenie smugi pudru.

Pod koniec XIX wieku rozwinął się przemysł. Produkcja kosmetyków stała się tańsza. Tym samym pudry trafiły pod strzechy. Mogły sobie na nie pozwolić już nie tylko arystokratki, ale również mieszczanki i... prostytutki.
Wiek XX przyniósł znaczną popularyzację kosmetyków i higieny osobistej.
Największe zmiany w dziedzinie kosmetyki i makijażu miały miejsce po pierwszej wojnie światowej, kiedy to nastąpiła emancypacja kobiet, wzrosła znacznie ich aktywność zawodowa, a makijaż przestał być tylko synonimem frywolności i wszedł na stałe do kanonu obyczajów współczesnej kobiety. Panie nauczyły się malować i dla większości z nich stało się to niezbędne. Cera natomiast jest blada lub opalona w zależności od aktualnie panujących tendencji, w tej chwili ma być przede wszystkim naturalna, świeża i świetlista.

Pudry z pierwszej połowy XX wieku były elegancko pakowane w kartonowe pudełeczka o zaokrąglonych kształtach. Modne były zdobione opakowania, których zawartość można było potem wymieniać.

W latach 60 pojawił się plastik i podbił cały świat. Pudrowe opakowania zaczęły być robione właśnie z niego i ta tradycja jest ciągle żywa. Także sam puder bardzo się zmienił od początku swego istnienia. Sto lat temu puder miał tylko jeden rodzaj - był sypki i beżowy. Dziś istnieje wiele odcieni i konsystencji.

Dzisiaj puder jest niezbędnym elementem każdej kobiecej kosmetyczki. Stanowi idealne wykończenie codziennego makijażu. Dzięki niemu czujemy się świeżo, a nasza skóra staje się gładka i jedwabista.
PUDRY

Zalicza się je do kosmetyków kolorowych. Określeniem tym obejmuje się wszystkie preparaty kosmetyczne, związane bezpośrednio bądź z upiększaniem twarzy, bądź z korekta jej wad.

Pudry mają za zadanie zabezpieczyć skórę twarzy i szyi przed szkodliwymi wpływami warunków atmosferycznych, wchłonąć nadmiernie wydzielający się pot, maskować drobne braki skóry oraz nadać jej ciepły, matowy koloryt.

Produkcja pudrów, które stanowią mieszanki szeregu sproszkowanych substancji  wymaga nie tylko doświadczenia i dobrego rozróżnienia odcieni, kolorów i zapachów, ale przede wszystkim znajomości właściwości chemicznych poszczególnych składników oraz zastosowania odpowiedniej aparatury mechanicznej.

SKŁADNIKI PUDRÓW

Podstawowymi składnikami pudrów kosmetycznych są związki chemiczne pochodzenia naturalnego (polisacharydy, związki pochodzenia mineralnego), lub też syntetycznego. Składnik pudru, tworzący jego główną masę powinien w zależności od przeznaczenia preparatu charakteryzować się odpowiednio dobranymi właściwościami chłonącymi, chłodzącymi, poślizgowymi, przyczepnymi, bądź kryjącymi i nie wywoływać przy tym podrażnień.

W pudrach stosuje się drobno sproszkowane cząsteczki różnorodnych związków

Obecnie niektóre firmy produkują bardzo drobno sproszkowane bezbarwne pudry, które pokrywają twarz delikatną warstwą i dają naturalny świeży wygląd.

Główne składniki pudrów niezależnie od końcowej postaci kosmetyku są podobne:

·         Talk (uwodniony krzemian magnezu – 3MgO – 4SiO2 – H2O) – jest jednym z ważniejszych surowców pudrowych. Nadaje pudrowi pewną przeźroczystość, zapewnia równe przyleganie do skóry i pomaga w kryciu nierówności cery. Wadą jest ograniczona odporność na wilgotność, słaba przyczepność do skóry i nadmierny połysk.

·         Kaolin (uwodniony glinokrzemian 2SiO2 – Al2O3 – 2H2O) – jest dobrym adsorbentem, redukuje nadmierny połysk

·         Węglan wapnia (CaCO3) – szeroko stosowany surowiec pudrowy. Stosuje się węglan strącony, nie posiadający struktury krystalicznej. Nadaje on pudrom cechę matowości. Ma silne właściwości adsorpcyjne co może sprawić że użyty w niewłaściwych proporcjach może powodować zbijanie się pudru w grudki. Jego wadą jest alkaliczny odczyn w wodzie i rozkładanie się pod wpływem kwasów

·         Węglan magnezu (MgCO3) – stosowany głównie ze względu na dobre właściwości adsorpcyjne, szczególnie substancji zapachowych, dzięki czemu stosuje się go jako składnik nośny substancji aromatycznych

·         Sole cynkowe i magnezowe (C17H35COO)2Zn  (Mg)) kwasu stearynowego – są nierozpuszczalne w wodzie, posiadają bardzo delikatna postać krystaliczną, dzięki czemu nadają produktowi odpowiednie przyleganie i zdolność kryjącą

·         Tlenek cynku (ZnO) – jest niezbędnym składnikiem pudru dla uzyskania odpowiednio dobrego krycia mankamentów cery. Posiada również właściwości lecznicze  - antyseptyczne i wysuszające skórę

·         Dwutlenek tytanu (TiO2) – posiada znakomite właściwości krycia , znacznie większe niż ZnO. Wykazuje jednak brak zdolności łączenia się z innymi składnikami pudru i dlatego może być stosowany tylko w ograniczonej ilości

·         Alkohol stearylowy (C17H38OH) – stosuje się w celu nadania produktowi cech tłustości i zlikwidowania możliwości pylenia. W tym celu mogą być też stosowane inne substancje np. oleje mineralne, różne rodzaje estrów

·         Skrobia - pudry z naturalną chemicznie nie modyfikowaną skrobią odznaczają się dobrymi właściwościami kryjącymi i chłonącymi, wywołują jednocześnie efekt chłodzący, oraz działają zmiękczająco na naskórek.

·         Fibroina jedwabiu -  jest substancją o budowie peptydowej, pudry zawierające tę substancję mają dobrą przyczepnośc i zdolnośc chłonięcia wilgoci, ale ich właściwości kryjące są przeciętne.

·         Pigmenty, środki zapachowe i środki konserwujące ( w przypadku pudrów płynnych)

Dobry puder powinien odpowiadać podanym niżej wymaganiom i określonym cechom charakterystycznym:

1.      Przede wszystkim powinien być idealnie rozdrobniony (przesiany przez sita jedwabne). Poszczególne składniki muszą być jak najdokładniej zmieszane.

2.      Powinien być chłonny tzn lekko wchłaniać wydzieliny cery i usuwając połysk nie kryć twarzy widoczną warstwą a tylko pozostawiać ją matową.

Substancją chłonną używaną w pudrach jest skrobia ryżowa(20-45%). Właściwości chłonne posiada jeszcze w dużej mierze węglan magnezu ale stosuje się go w ilości 5-10% za względu na jego suchość i zmniejszenie przylegania pudru do twarzy.

3.      Powinien zawierać tyle substancji kryjących alby być w stanie maskować defekty cery, wyrównywać chropowatość i zbyt otwarte pory.

Z substancji kryjących należy na pierwszym miejscu wymienić dwutlenek tytanu i osmokaolinę, względnie kaolinę. Oba te składniki kryją bardzo dobrze, równo, cienko i lekko, a ponadto są nieszkodliwe.

4.      Powinien dobrze przylegać na skórze i nie obsypywać się na wietrze.

Dobre przyleganie pudru uzyskuje się obecnie wyłącznie i to z dużym powodzeniem przez wprowadzanie stearynianów cynku, magnezu i tytanu. Własności przylegania ma również kaolin koloidalny. Niekiedy dodaje się 1-2% wazeliny, alkoholu cetylowego, lanoliny, przy czym lanolina i ciężki olej mineralny są najwyżej oceniane dla uzyskania dobrego rozprowadzenia pudru na skórze. Jednak stearynian cynku (5-15%)daje puder w miarę tłusty, jedwabisty, idealnie przylegający i trzymający się twarzy.

5.     
Powinien być dość śliski, nadaje to gładki wygląd cerze.

Jako środka natłuszczającego w pudrach używa się stearynianu cynku ale także zamiast niego gotowego cold-creamu. Jest to dobre rozwiązanie pod warunkiem jednakże, aby cold-cream był nieulegający zepsuciu i dobrze złączony z masą pudrową. Jednak uważa się że stearyniany spełniają warunki stawiane składnikom pudru najlepiej.

6.      Powinien dawać na pozór całkiem przeźroczystą warstwę i nie wywoływać wrażenia nałożenia go warstwą na cerę.

Śliskość pudru uzyskuje się przez wprowadzenie talku wysokogatunkowego, drobniejszego i białego, ale też w ilościach nie większych niż 10-20%. Gdyż talk podobnie jak węglan magnezu zmniejsza przyczepność pudru.

7.      Kolory muszą być żywe i jak najbardziej zbliżone do kolorów żywej, młodej cery w miarę zaróżowionej lub opalonej.

Do barwienia pudru używa się barwników nieorganicznych i organicznych. Z barwników nieorganicznych tlenki żelaza dają zabarwienie żółte, czerwone i brązowe. Nie są dopuszczalne związki ołowiu i arsenu ze względu na działanie toksyczne.
Pigmenty i laki organiczne podlegają licznym ograniczeniom i przed dopuszczeniem do używania ich w produkcji dokładnej kontroli.
Sprawa doboru koloru wymaga od kosmetykologa gustu i dobrego oka malarskiego. Dawniejsze kolory pudrów (biały, różowy i kremowy) nie nadają twarzy estetycznego wyglądu. Zasadniczy asortyment składa się obecnie z 3 odcieni kremowych, 2odcieni różowych, 2 odcieni brzoskwiniowych i co najmniej 2 odcieni opalenizny. Poza tym należy wziąć pod uwagę dzienne i sztuczne oświetlenie i znaleźć taką kombinację barwników, aby powstała największa harmonia pomiędzy kolorem pudru i twarzy przy każdym oświetleniu.
Z barwników mineralnych do najczęściej używanych zalicza się: ochrę, umbrę, terra di senna, bolus czerwony. Z barwników naturalnych roślinnych : kurkumę, szafran, i czerwony sandal, za zwierzęcych – karmin. Z barwników sztucznych anilinowych m.in.: rozaminę, rodminę, auraminę, eozynę, floksynę.

8.      Nie powinien na twarzy ciemnieć z powodu potu, lub zmieniać barwy.

Dlatego też stosuje się bardzo ostrożnie i w bardzo małych ilościach barwniki anilinowe rozpuszczalne, gdyż pod wpływem potu czy wilgoci barwa pudru staje się intensywniejsza i ciemniejsza.

9.      Zapach powinien być świeży, wiosenny

Zawartość perfum w pudrze waha się 0,2 – 2% zależnie od ich intensywności i gatunku. Charakter chemiczny perfum powinien być znany producentowi, gdyż pewne gatunki pachnideł w połączeniu z niektórymi chemikaliami ( przeważnie tlenkiem cynku) ulegają rozkładowi przy dłuższym leżeniu oraz oddziaływując na siebie wzajemnie, wywołują niepożądane reakcje.

10. 
Nie powinien być higroskopijny, ani w pudełku ani w puderniczce, a tym bardziej na twarzy nie może kawałkować się i pęcznieć.

Tutaj ważne jest aby nie wprowadzać korzenia fiołkowego i uważać by wprowadzana skrobia była sucha.

11.  Puder nie może zawierać szkodliwych substancji, zabronionych przepisami nadzoru sanitarnego

12.  Nie może powodować uczuleń i podrażnień.

PRODUKCJA PUDRÓW KOSMETYCZNYCH

W produkcji wszystkich pudrów niezmiernie ważną czynnością jest dobór barwników i ścisłe odważenie podanych ilości, ponieważ każda najmniejsza zmiana gatunku barwnika lub nawet miligramowa różnica w ilości barwnika, przy niezbyt dokładnym ważeniu, wpłynie niekorzystnie na jakość pudru i powoduje niezgodność z kolorem wzorcowym.

Pudry sypkie

Proszkowe surowce i przygotowane barwniki miesza się w specjalnym mieszalniku, a następnie przesiewa się puder przez odpowiednie sita. Tak otrzymany puder ma idealne rozdrobnienie i wymieszanie wszystkich składników i barwników

Pudry prasowane (stałe)

Chęć znalezienia pudru niewysypującego się  w torebce damskiej a szczególnie pudru dyskretnie i w małych ilościach używanego do różowienia policzków, spowodowała rozpowszechnienie pudru prasowanego tzw. Compacte.

Rozdrobnione surowce proszkowane zmieszane z barwnikami spryskuje się stopionymi substancjami tłuszczowymi, miesza i przeciera przez odpowiednie sita. Uzyskaną masę wprasowuje się w metalowe glizy za pomocą specjalnego automatycznego urządzenia. Obecnie jako czynnika zlepiającego używa się karboksymetylocelulozę, a w pudrach lekkich nakładanych na twarz za pomocą miękkiego pędzla, stosuje się mydło.
Gotowe talerzyki pudru prasowanego nakleja się na podstawki porcelanowe lub blaszane celem zapewnienia trwałości tabletki.

Pudry płynne

Klasyczny puder sypki miesza się z wodnym roztworem gliceryny, składy mieszanin są tu nieco inne niż w pudrach klasycznych, zawierają bowiem więcej tlenków cynku i tytanu. Często do zawiesiny dodaje się substancje zagęszczające i niewielką ilość środka powierzchniowo czynnego

Pudry „make up”

Są to zawiesiny pudrów w emulsjach wodno-tłuszczowych. W ich skład wchodzą na ogół pigmenty nieorganiczne, np. tlenek żelaza. Bazą tych kremów może być prawie każdy krem typu O/W, np. krem znikający lub podkładowy oraz śmietanka kosmetyczna. Pudry te nie mogą zawierać skrobi ryżowej, wrażliwej na działanie wody.

Pudry w kremie

Wyroby te są formą przejściową miedzy kosmetykami typu make up a pudrami prasowanymi. Otrzymuje się je przez sprasowanie dokładnie roztartej mieszaniny pudru z kremem typu O/W o dużej zawartości tłuszczu. Stosuje się przy tym znaczny nadmiar pudru, a krem pełni tu głównie rolę lepiszcza.

Kosmetyki tego rodzaju nakłada się pędzlem zwilżonym wodą

Wykonanie: w duplikatorach tj., pojemnikach o podwójnych ściankach z medium grzewczym topi się bazę tłuszczową, następnie miesza się ze składnikami proszkowymi oraz pigmentami i kilkakrotnie walcuje celem uzyskania jednolitego rozprowadzenia barwników.

ZASTOSOWANIE PUDRÓW

- pudry do twarzy - makijaż

- pudry do ciała - masaż

- pudry do stóp

- zasypki dla dzieci, talki kosmetyczne, przysypki do ciała

- lecznictwo

Pudry znajdują zastosowanie przede wszystkim w kosmetyce jako środki upiększające (szczególnie) dla kobiet, są bezwzględnie najbardziej

wszechstronnymi z kosmetyków do makijażu. Różne jego rodzaje mogą twarz zmatowić, rozświetlić itp. Mężczyźni czasami używają talku przed goleniem golarką elektryczną w celu osłonięcia skóry i nadania poślizgu.

Pudry stosuje się do masażu –  stosowany jest w celu ochrony naskórka przed otarciem. W tym przypadku często jedynym składnikiem pudru jest talk.

Pudry do stóp – zawierają w swoim składzie różnorodne składniki aktywne biologicznie. W preparatach takich podstawą najczęściej są żel krzemionkowy lub tlenek cynku, odznaczające się dużą chłonnością wody, oraz talk, wykazujący oprócz właściwości poślizgowych również chłonność związków tłuszczowych. Oprócz podstaw w pudrach do stóp są zazwyczaj obecne również składniki hamujące sekrecję gruczołów potowych przede wszystkim związki glinu i garbniki. A także składniki o działaniu deodorującym. Profilaktycznie w składzie takich pudrów są czasami obecne substancje przeciwgrzybiczne z grupy pochodnych kwasu undecylenowego. Ponadto w pudrach mogą być mentol lub kamfora jako składniki chłodzące, gdyż obuwie otaczające stopy warstwą gumy i tworzyw syntetycznych nie zapewnia im właściwej wentylacji.

Zasypki dla dzieci  itp. są to właściwie pudry niebarwione o specjalnym przeznaczeniu. Technika produkcji jest taka sama jak przy innych pudrach. Są one właściwie wzbogacone o substancje łagodzące np. pantenol, muszą być absolutnie białe, lekkie, puszyste i śliskie. Zapach bardzo łagodny np. delikatny fiołek

Pudry maja również zastosowanie w dermatologii w podostrych i ostrych stanach zapalnych bez sączenia. Szczególnie istotnym problemem do rozwiązania jest ochrona skóry kończyn złamanych unieruchomionych opatrunkiem gipsowym.

Zastosowanie nowej generacji pudrów chroni przed maceracją w miejscach tarcia, w przypadku świądu stanowi ochronę przed bodźcami z zewnątrz. Do zastosowania pod gips nadają się tylko pudry sypkie, które wiążąc wilgoć i zwiększając powierzchnię parowania działają chłodząco. Można je stosować na skórę owłosioną. Zastosowanie w tego typu pudrach związków biologicznie aktywnych np. saponin względnie bisabololu powoduje również ich działanie przeciwzapalne.

KONTROLA JAKOŚCI PUDRU  KOSMETYCZNEGO

Sprawdzenie barwy i zapachu przeprowadza się organoleptycznie wg normy branżowej BN-64/6145 – 06. bada się:

13.  Barwę : do niskiego pudełka wsypuje się warstwę badanego pudru, wyrównuje powierzchnię przez uciśnięcie gładką pokrywką a następnie wsypuje szczyptę pudru wzorcowego i powtórnie uciska powierzchnię. Po wyrównaniu sprawdza się identyczność kolorów. Każda nawet minimalna różnica w odcieniu jest wyraźnie zarysowana na gładkiej powierzchni.

14.  Zapach: badanie przeprowadza się tylko organoleptycznie, przez porównanie z wymaganym zapachem

Dziś puder stanowi nieodzowny element wśród kosmetyków współczesnej kobiety. jego rodzaje są coraz doskonalsze i pozwalają na upiększanie twarzy kobiety, jednocześnie ją pielęgnując. Współczesne pudry doskonale maskują mankamenty cery. Kobieta maluje się przede wszystkim dla samej siebie, ale staranny, zadbany wygląd jest niewątpliwie atutem w społeczeństwie, nie mówiąc już o mężczyznach, których kusi powab atrakcyjnej kobiety z doskonałym makijażem.

8