Jack London - Małżonka Króla.pdf - Jack London - polak-maly

Jack London

Małżonka króla

W czasach, kiedy Północ była bardzo jeszcze młodym krajem, rodzinne i

obywatelskie cnoty jej mieszkańców wyróżniały się zarówno swą prostotą, jak

i dzięki temu, że należały do rzadkości. Gdy ciężar gospodarskich

obowiązków zaczynał doskwierać, a tęsknota za ogniskiem domowym

przeradzała się w nieustanny bunt przeciw szarzyźnie samotniczego życia,

poszukiwacz przygód przybyły z Południa — w braku czegoś lepszego —

płacił umówioną cenę i brał żonę Indiankę. Dla niewiasty był to przedsmak

raju, trzeba bowiem przyznać, że biały obieżyświat obchodził się z nią

nieporównanie lepiej niż mąż z jej własnego plemienia. Rzecz jasna, biali też

byli zadowoleni z podobnych transakcji, co wcale nie znaczy, że Indianie mieli

powody do narzekania. Po sprzedaniu swych córek i sióstr za bawełniane

koce i dobrze już wysłużone strzelby, a także po przehandlowaniu ciepłych

futer za lichy perkal i podłą whisky synowie tej ziemi ochoczo i radośnie

zapadali na galopujące suchoty i inne krótkie choroby, nieodłącznie związane

z dobrodziejstwami wyższej cywilizacji.

Właśnie w owych czasach arkadyjskiej prostoty obyczajów Cal Galbraith

wędrował północną krainą i w drodze, nad Dolną Rzeką, zachorował. W życie

poczciwych sióstr Misji Świętego Krzyża, które go przygarnęły i kurowały, Cal

wniósł pewne urozmaicenie. A przecież nawet do głowy siostrzyczkom nie

przyszło, że ich troskliwe zabiegi i sam dotyk delikatnych dłoni wlewają mu do

żył gorący eliksir rozkoszy. Dziwne myśli nękały Cala Galbraitha i nie dawały

mu chwili spokoju, aż oko jego spoczęło na dziewczynce z misji, imieniem

Madeline. Ale niczego nie dał po sobie poznać, tylko cierpliwie czekał

stosownej pory. Z wiosną trochę wydobrzał, a kiedy słońce zataczało po

niebie złocisty krąg i cała kraina pulsowała radością życia, Cal, choć jeszcze

słaby, jakoś się zebrał i ruszył w drogę.

Owa Madeline, wychowanka misji, była sierotą. Jej biały ojciec pewnego razu

nie zszedł z drogi siwogłowemu grizli i nagle rozstał się z życiem. Wówczas

matka Madeline, Indianka, skoro brakło mężczyzny, który by wypełnił jej

spiżarnię na zimę, podjęła ryzykowny eksperyment — postanowiła

przetrzymać do wiosennego połowu łososi obywając się zapasem

pięćdziesięciu funtów mąki i o połowę mniejszą ilością słoniny. Po tym

eksperymencie maleńka Chook-ra przeszła na utrzymanie zacnych

siostrzyczek i od tego czasu nazywała się Madeline.

Dziewczynka miała jednak rodzinę. Najbliższym jej krewnym był wuj ladaco,

który rujnował sobie zdrowie używając w tym celu niesłychanej ilości whisky,

napoju białych ludzi. Chciał koniecznie co dzień spacerować z bogami, a przy

tej okazji nogi same niosły go prosto do grobu. W trzeźwym stanie wujo

cierpiał niewypowiedziane katusze. Był to człowiek wyzuty z sumienia. U

tegoż starego włóczykija zameldował się przepisowo Cal Galbraith. W

rozmowie, jaka się między nimi wywiązała, wiele zużyto słów i mnóstwo

tytoniu. Padły też pewne obietnice. Skończyło się na tym, że stary poganin

zabrał parę funtów suszonego łososia, wsiadł w czółno z brzozowej kory i

powiosłował do Misji Świętego Krzyża.

Świat nie dowiedział się, co on tam naobiecywał i jak nałgał — siostry są

bardzo dyskretne. A jednak wrócił z mosiężnym krzyżykiem na śniadej piersi i

siostrzenicą Madeline w czółnie. Tej nocy odbyło się weselisko połączone z

potlatchem. Zabawa tak się udała, że przez dwa dni nikt ze wsi nie wyruszył

na połów. Ale zaraz po nocy weselnej Madeline rankiem otrząsnęła ze swych

mokasynów pył ziemi znad Dolnej Rzeki i wraz z mężem odpłynęła łodzią.

Osiedli nad Górną Rzeką w miejscu zwanym Doliną. Mijały lata. Madeline

była dobrą żoną, dzieliła trudy męża i gotowała mu strawę. Trzymała go

krótko, aż przestał szastać złotym piaskiem i wziął się porządnie do roboty.

Wreszcie trafił na złotą żyłę, zbudował sobie domek w Circle City i był tak

szczęśliwy, że ci, co bywali u niego w domu, nie mogli spokojnie na to patrzeć

i zazdrość ich pożerała.

Aliści z biegiem czasu Północ zaczęła dorastać i poznała uroki życia

towarzyskiego. Dotąd Południe słało tu swych synów, obecnie sypnęło

nowymi zastępami, tym razem cór. Chociaż nie były to ani siostry, ani niczyje

żony, nie omieszkały natchnąć mężczyzn nowymi ideami i nastroić życie na

wyższą nutę, co uczyniły we właściwy sobie sposób. Żony Indianki przestały

zbierać się na zabawach tanecznych. Linia roześmianych kobiet nie posuwała

się już naprzód ku szeregowi tancerzy stojących pod drugą ścianą — nie

tańczono już tego poczciwego, starego wirgińskiego kontredansa, nie

weselono się też w tańcu z uciesznymi przyśpiewkami, zwanym „Dan Tucker”.

Indianki zapadły znów w swój plemienny stoicyzm i z okien domów, bez słowa

skargi, obserwowały nowe porządki zaprowadzone przez ich białe siostry.

Potem nowa fala przekroczyła góry przybywając z ludnego Południa: I oto

zjawiły się kobiety, które wzięły władzę w swe ręce. Ich słowo było prawem, a

ich prawo — nieugięte jak stal. Panie te kosym okiem patrzyły na żony

Indianki. Białym kobietom, które przybyły tu wcześniej, zrzedła mina i

siedziały cicho jak trusie. Znaleźli się tchórze wśród mężczyzn. Wstyd im się

zrobiło ślubów, jakie złożyli córom tej ziemi, zaczęli krzywić się na własne,

ciemnoskóre dzieci. Ale byli też inni, prawdziwi mężczyźni. Ci z podniesionym

czołem dochowali wiary swej przysiędze. Kiedy weszło w modę porzucanie

tubylczych żon, Cal Galbraith pozostał mężczyzną, za co poczuł ciężką rękę

kobiet, które przybyły ostatnie, o niczym nie miały pojęcia i rządziły się tutaj

jak szare gęsi.

Pewnego dnia nadeszła wieść, że w Górnym Kraju, który leży daleko za

Circle City, obrodziło złoto. Psie zaprzęgi poniosły nowinę do Słonej Wody;

wielkie statki zabierały złoto, a wraz z nim przewoziły przez północny Pacyfik

obiecującą wiadomość; wyśpiewywały ją kable i druty telegraficzne. Wtedy to

świat po raz pierwszy usłyszał o rzece Klondike i kraju nad Yukonem.

Cal Galbraith od lat pędził stateczny żywot. Był dla Madeline dobrym mężem,

a ona powiła mu synka. Nadszedł jednak czas, gdy ogarnęło go

niezadowolenie; jakoś brakowało mu ludzi jego rasy, tęsknił do życia, od

którego został odcięty — słowem, owładnęło nim owo pragnienie, jakie

czasem odczuwają mężczyźni, gdy mają ochotę zerwać więzy i poznać smak

pełni życia. Prócz tego rzeką spływały niesłychane opowieści o cudownym

Eldorado, płomienne opisy miasta namiotów i chałup z okrąglaków, a także

zabawne historie o najeździe cheechakuo uganiających się po całym kraju.

Circle City zamarło. Wszyscy ruszyli w górę rzeki i tam rozpoczęli nowe,

wspaniałe życie.

Cal Galbraith nie mógł już usiedzieć na miejscu, tak bardzo chciał zobaczyć

to wszystko na własne oczy. Gdy więc skończył płukanie, odważył na wielkich

szalach Towarzystwa dwieście funtów złotego piasku i wziął za to czek płatny

w Dawson. Potem oddał swoje kopalnie pod opiekę Tomowi Dixonowi,

ucałował Madeline na pożegnanie, obiecał, że wróci przed pierwszymi lodami,

i wsiadł na statek parowy odpływający w górę rzeki.

Madeline czekała. Czekała przez całe trzy słoneczne miesiące. Karmiła psy,

wiele czasu poświęcała małemu Calowi, patrzyła, jak krótkie lato dobiega

końca, a słońce rusza w daleką drogę na południe. I wiele się modliła, tak jak

ją nauczyły siostry z Misji Świętego Krzyża. Przyszła jesień, a wraz z nią

pojawiły się pierwsze lody na Yukonie. Królowie z Circle City wracali na

zimowe prace w swych kopalniach. Cala Galbraitha ani śladu. Tom Dixon

musiał jednak dostać list od Cala, bo ludzie Toma przywieźli jej sankami

zapas suchej sosny na zimę. Towarzystwo widocznie też otrzymało list, gdyż

przysłało psie zaprzęgi z najlepszym towarem i wypełniło spiżarnię Madeline.

Powiedziano jej przy tym, że w sklepie ma kredyt nieograniczony.

Od niepamiętnych czasów mężczyzna był zawsze uważany za głównego

sprawcę kobiecej niedoli. Tym razem jednak mężczyźni nie puścili pary z ust i

tylko między sobą brzydko klęli na nieobecnego kolegę. Za to kobiety ani

myślały pójść w ich ślady, w związku z czym Madeline bez niepotrzebnej

zwłoki dowiedziała się ciekawych rzeczy o poczynaniach Cala Galbraitha, jak

również o pewnej greckiej tancerce, która bawi się mężczyznami tak samo,

jak się bawią dzieci puszczając bańki mydlane. Madeline była Indianką, a po

drugie, nie miała przyjaciółki, do której mogłaby pójść po mądrą radę. Cały

dzień modliła się i rozmyślała na zmianę, a w nocy, jako że decydowała się

szybko, zaprzęgła psy, przywiązała małego Cala bezpiecznie do sanek i

opuściła osadę.

Choć Yukon jeszcze płynął, lód przybrzeżny z każdym dniem narastał, a

rzeka malała i toczyła się mętnym strumieniem. Kto sam tego nie

doświadczył, nie może wiedzieć, co przeżyła Madeline wędrując sto mil po

wąskim skrawku lodu, ani nie pojmie, ile wycierpiała przedzierając się przez

lodowe zwały na przestrzeni dwustu mil, kiedy rzeka na dobre zamarzła. Ale

Madeline była Indianką, więc jakoś dała sobie radę i pewnej nocy zastukała

do drzwi Malemute Kida. Gospodarz najpierw nakarmił zgłodniałe psy i ułożył

w łóżku zdrowego chłopaka, a potem zajął się kobietą, ledwie żywą ze

zmęczenia. Słuchając opowiadania Madeline, Kid zdjął jej z nóg oblodzone

mokasyny i końcem noża kłuł ją w stopy, żeby sprawdzić, w jakim stopniu

zostały odmrożone.

Malemute Kid, chociaż chłop z niego był na schwał, serce miał jak z wosku,

dzięki czemu potrafił obłaskawić najbardziej zażartego wilczura, a najskrytsze

serca ludzkie nie miały przed nim tajemnic. Wcale zresztą o to nie zabiegał.

Same się przed nim otwierały, jak kwiaty do słońca. Mówiono, że nawet ojciec

Roubeau spowiada się przed Kidem. Mężczyźni i kobiety z Północnej Krainy

ustawicznie stukali do jego drzwi — drzwi, które każdy mógł otworzyć, bo

sznurek od skobla zawsze zwisał na zewnątrz. W oczach Madeline Kid był

człowiekiem, który nie zrobi nikomu krzywdy ani nie może się omylić. Znała

go niemal od chwili, gdy przyszła na świat wśród ludzi białych jak jej ojciec. W

swej na wpół barbarzyńskiej główce uroiła sobie, że Kid jest siedliskiem całej

mądrości zgromadzonej przez wieki i że żadna zasłona nie kryje przed nim

widoku przyszłości.

Fałszywe ideały rozpanoszyły się w kraju. Obecne rygory moralne

niepodobne były do tych, jakie dawniej panowały na Północy. Kraj szybko

dojrzał, co narobiło wiele złego. Wiedział o tym Malemute Kid, a i o Calu sąd

miał wyrobiony. Zdawał sobie sprawę, że jedno nieopatrzne słowo może się

stać przyczyną nieszczęścia, a poza tym zamierzał dać Calowi nauczkę i

porządnie go zawstydzić. Toteż następnego wieczoru Stanley Prince, młody

inżynier-górnik, wezwany został na naradę. Obecny był również Jack

Harrington, zwany „Szczęśliwym Jackiem”, oraz jego skrzypce. A w nocy

Bettles, który miał wielki dług wdzięczności wobec Kida, zaprzągł psy

Galbraitha, przymocował Cala juniora do sanek i pod osłoną ciemności ruszył

nad Rzekę Stuarta.

— I raz, dwa, trzy, raz, dwa, trzy. A teraz w drugą stronę! Nie, nie tak! Jack,

jeszcze raz od początku. Patrz — tak.

Prince pięknie wykonał kilka kroków walca, jak przystało wodzirejowi.

— Proszę! Raz, dwa, trzy, raz, dwa, trzy. I w lewo! No, już lepiej. Jeszcze raz.

Słuchaj, nie wolno patrzeć na nogi. Raz, dwa, trzy, raz, dwa, trzy. Krótszy

krok! Wyprostuj się, nie biegniesz za sankami. No, spróbuj! O! Teraz dobrze.

Raz, dwa, trzy, raz, dwa, trzy.

Prince i Madeline bez wytchnienia kręcili się w walcu. Stół i krzesła zsunięto

pod ścianę, żeby było więcej miejsca. Malemute Kid przycupnął na pryczy,

kolana podkurczył pod brodę. Ogromnie był zaciekawiony. Jack Harrington

siedział obok niego, pitolił zawzięcie na swoich skrzypeczkach, przygrywając

do tańca Prince'owi i Madeline.

Nieczęsto się zdarza, by trzech mężczyzn tak się zajęło jedną kobietą.

Najbardziej zaś wzruszający był rzeczowy spokój, z jakim przystąpili do

dzieła. Żaden zapaśnik nie był tak ostro trenowany przed zawodami, żadnego

wilczura tak usilnie nie zaprawiano do uprzęży, jak ci trzej ćwiczyli żonę Cala.

Ale materiał był podatny, gdyż Madeline, inaczej niż większość kobiet jej rasy,

uniknęła w dzieciństwie dźwigania ciężarów i wyczerpującej pracy na szlaku.

Ponadto była istotą zgrabną, giętką i obdarzoną wdziękiem, jak dotąd

ukrytym. Właśnie ten jej urok mężczyźni starali się wydobyć na jaw i nadać

mu zewnętrzny kształt.

— Cała bieda, że już się nauczyła tańczyć, i to okropnie — rzucił Prince w

stronę pryczy, posadziwszy zdyszaną ticzennicę na stole. — Pojętna to ona

jest, ale lepiej by mi z nią poszło, gdyby nigdy w życiu nie tańczyła. Słuchaj,

Kid, nie rozumiem, skąd jej się to wzięło?

Prince zademonstrował charakterystyczny ruch ramion i głowy — defekt

postawy Madeline.

— Miała szczęście, że się chowała w misji — odparł Malemute Kid. — To od

dźwigania ciężarów, kapujesz, od rzemienia na czole. Z innymi Indiankami

jest znacznie gorzej. Madeline nie była objuczana bagażem, dopiero jak

wyszła za mąż, i to tylko na początku. Przy mężu dobrze dostała w skórę.

Przeżyli razem głodówkę w Czterdziestej Mili.

— Damy temu radę?

— Nie wiem. Może pomogą długie spacery z trenerami. W każdym razie

trochę się podciągnie, prawda, Madeline?

Dziewczyna kiwnęła głową. Jeśli Malemute Kid, który wie wszystko, mówi, że

coś będzie, to i będzie. Szkoda każdego słowa.

Podeszła do nich, pilno jej było zacząć na nowo. Harrington zmierzył ją

spojrzeniem, podobnie jak znawcy szacują konia. Najwidoczniej nie spotkał

go zawód, bo nagle ożywił się i zapytał:

— Co dostał za ciebie ten twój parchaty wujek?

— Jedną strzelbę, jeden koc, dwadzieścia butelek hooch. Strzelba złamana.

Ostatnie słowa wypowiedziała z pogardą. Niewątpliwie niesmakiem napawała

ją myśl, że tak nisko oceniono jej cnotę panieńską. Po angielsku mówiła

nieźle, choć wiele osobliwości językowych zapożyczyła od męża. Nie wyzbyła

się jednak indiańskiego akcentu i zdradzała skłonność do

charakterystycznych gardłowych dźwięków. Nauczyciele zabrali się także do

jej wymowy, i to z niemałym powodzeniem. Podczas następnej przerwy

Prince odkrył nową przeszkodę.

— Słuchaj, Kid — powiedział. — Wszystko na nic. Nie nauczy się tańczyć w

mokasynach. Włożyć dziewczynie pantofelki i jazda, na woskowaną podłogę!

Ho, ho, ho!

Madeline podniosła nogę i nieufnie obejrzała bezkształtny mokasyn domowej

roboty. Poprzednich zim, zarówno w Circle City, jak w Czterdziestej Mili,

przetańczyła niejedną noc w takim obuwiu i było dobrze. A teraz... hm, jeśli

coś nie jest jak należy, powinien wiedzieć o tym Malemute Kid.

I Malemute Kid wiedział. A miarę miał w oku. Wcisnął więc czapkę na głowę,

naciągnął rękawice i zszedł do osady. Postanowił złożyć wizytę pani

Eppingwell. Jej małżonek, Clove Eppingwell, był miejscową wielkością, jako

jeden z wyższych przedstawicieli państwowej władzy. Pewnego wieczoru na

balu u gubernatora Kid zauważył zgrabną nóżkę pani Eppingwell. Wiedział

też, że jest to osoba równie rozsądna, jak piękna, nietrudno więc mu przyszło

poprosić ją o pewną drobną przysługę.

Po jego powrocie Madeline wyszła na chwilę do drugiej izby. Gdy znów się

zjawiła, Prince zdębiał.

— Na Jowisza! — zawołał. — Kto by pomyślał! Mała czarodziejka! Otóż, moja

siostra...

— Jest Angielką — przerwał mu Malemute Kid — i ma angielską nóżkę. A ta

dziewczyna należy do rasy o drobnej stopie. W mokasynach nóżki swobodnie

jej się rozwinęły, ale nie zniekształciła ich, bo nie biegała w dzieciństwie za

psim zaprzęgiem.

To wyjaśnienie bynajmniej nie zmniejszyło zachwytu Prince'a. Kupiecki zaś

zmysł Harringtona nie mógł się pogodzić z ceną Madeline. Kiedy patrzał na

świetnie utoczoną stopę i kostkę dziewczyny, nie odstępowała go myśl o

bezecnym rachunku: „jedna strzelba, jeden koc, dwadzieścia butelek hooch”.

Madeline była żoną króla. Króla, który w każdej chwili mógł sięgnąć ręką do

złotego skarbca i zafundować sobie dwadzieścia wysztafirowanych laleczek.

A jednak przez całe życie stopy Madeline nie znały innego obuwia, jak z

czerwonej, surowej skóry łosia. Teraz z trwogą spojrzała na białe atłasowe

pantofelki. Ale szybko zrozumiała, co jest przyczyną męskiego podziwu

malującego się w oczach opiekunów. Duma opromieniła jej twarz. Przez

chwilę upajała się własną urodą. Potem szepnęła z jeszcze większym

oburzeniem: „I jedna złamana strzelba!”

Nauka odbywała się regularnie. Co dzień Malemute Kid prowadził Madeline

na daleki spacer, żeby poprawić jej postawę i skrócić krok. Mało

prawdopodobne było, że ją ktoś rozpozna, bo Cal Galbraith i reszta „starej

gwardii” zgubili się jak dzieci w tłumie obcych ludzi, którzy najechali Północ.

Ponadto mróz ostro kąsał i delikatne kobiety z Południa w obawie przed

okrutnymi pieszczotami mrozu najchętniej osłaniały policzki maskami z

Jack London - Małżonka Króla.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: