R08_05_SPR.PDF

Rozdział 8.

Praca z aplikacjami i klientami

systemu Linux

Rozdział ten wyjaśnia, jak wykorzystać system Linux do zadań biurowych. Opisuje popularne programy

biurowe i inne podobne aplikacje. Przedstawia również VMware — program, który pozwala uruchomić system

Linux i MS Windows jednocześnie, oraz WINE — program, który umożliwia uruchamianie niektórych aplikacji

MS Windows pod Linuksem.

Projekt Debian jest mocno zaangażowany we włączanie do swojej głównej dystrybucji tylko oprogramowania

prawdziwie Open Source . Nie wszystkie programy wymienione w tym i w następnym rozdziale spełniają

wymogi oprogramowania OpenSource. Pozytywną stroną systemu Linux jest łatwość, z jaką może zostać

rozszerzony o dodatkowe programy. Archiwa Contributed i Non-free zawierają dużo programów (niekoniecznie

darmowych); część oprogramowania rozszerzającego dystrybucję Debiana można pobrać także od innych

producentów oprogramowania, którzy ostatnio rozpoczęli prace nad aplikacjami dla systemów typu Linux.

Aplikacje biurowe Linuksa

Nie tak dawno temu praca w systemie Linux oznaczała porzucenie łatwych w użyciu aplikacji takich jak

procesory tekstu, które obsługiwały technologię WYSIWYG („co widzisz, to dostaniesz”). W tamtym czasie w

Linuksie instalowano słabe, lecz w pełni funkcjonalne graficzne pakiety biurowe.

Obecnie można używać kilku pakietów biurowych, choć wiele jest jeszcze w fazie projektowania. Jeśli wierzyć

pogłoskom, nawet Microsoft rozważa próbę zaimplementowania swojego pakietu biurowego MS Office dla

systemu Linux. Tak czy inaczej użytkownicy Linuksa oczekują możliwości uruchomienia pakietu Office

(zależy, jaką nazwę da temu produktowi Microsoft) w ich ulubionym systemie; ci użytkownicy, którzy unikali

do tej pory aplikacji pochodzących z innych systemów operacyjnych, czekają na możliwość tworzenia własnych

dokumentów, arkuszy i programów graficznych pod Linuksem.

W tym podrozdziale są opisane trzy najbardziej popularne aplikacje biurowe dla systemu Linux:

• Applix Applixware,

• Corel WordPerfect dla Linuksa,

• Sun StarOffice.

W dodatku znajdziesz też krótki opis innych programów biurowych:

• Angoss SmartWare,

• Axene Xclamation,

• KOffice,

1 Open Source — w wolnym tłumaczeniu „otwarte źródło” — chodzi o oprogramowanie, które zawiera kod źródłowy wraz z

programem oraz jest darmowe do użytku prywatnego.

• Lotus eSuite,

• Quadratron Cliq,

• TeX.

Ostatni podrozdział poświęcony jest zupełnie innemu podejściu do aplikacji graficznych:

• Wirtualna platforma VMware, która pozwala na jednoczesne uruchomienie systemu Windows i Linux

na jednym komputerze!

• WINE, który pozwala uruchamiać programy systemu DOS i Windows pod Linuksem.

Applix Applixware

Firma Applix stworzyła pogram Applixware, pakiet biurowy dla różnych systemów operacyjnych, włączając MS

Windows, kilka odmian Uniksa, w tym Linuksa. Jest to oprogramowanie komercyjne, ale o wiele tańsze niż MS

Office. Można je zakupić poprzez Internet ( http://www.applix.com ) wraz z dokumentacją i programami

narzędziowymi, które są udostępniane za dodatkową opłatą. Jeśli chciałbyś wypróbować ten produkt, zanim go

kupisz, to możesz pobrać ze strony firmy Applix wersję demonstracyjną; co prawda zajmuje aż 38 MB i

ściągnięcie jej na lokalny dysk twardy zajmuje sporo czasu, warto to jednak zrobić, gdy masz stałe łącze z

Internetem.

Applixware zawiera osiem głównych komponentów:

• Words — procesor tekstu obsługujący technologię WYSIWYG;

• Spreadsheets — graficzny arkusz kalkulacyjny.

• Presents — graficzna aplikacja prezentacyjna;

• Graphics — aplikacja do edycji, obróbki i tworzenia grafiki;

• Mail — klient e-mail;

• HTML Author — program do tworzenia dokumentów HTML;

• Data — aplikacja umożliwiająca dostęp do danych zawartych w bazach Oracle, Informix, Sybase lub

CA-Ingres;

• Builder — program do rozwijania środowisk systemów wspomagania decyzji.

Uruchamianie Applixware

Po ściągnięciu i zainstalowaniu programu Applixware możesz go uruchomić w środowisku X za pomocą

emulatora terminala i wprowadzonego za jego pośrednictwem polecenia:

DISPLAY=localhost:0

/opt/applix/applix

Drugi wiersz tego polecenia zakłada, że zainstalowałeś program w katalogu /opt/applix . Jeśli nie, to podaj

właściwy katalog.

Po uruchomieniu Applixware wyświetla się okno zawierające główne menu programu przedstawione na rysunku

8.1. Bezpośrednio z tego okna, za pomocą myszki, możesz uruchomić wszystkie programy wchodzące w skład

pakietu: Words , Graphics , Presents , Spreadsheets itd. Alternatywnie możesz również kliknąć gwiazdkę

znajdującą się na pasku okna menu głównego, aby wyświetlić menu pokazane na rysunku 8.2.

Rysunek 8.1. Główne okno programu Applixware

Rysunek 8.2. Menu aplikacji Aplixware

Rysunek 8.3 ilustruje uruchomioną aplikację Words . Zawiera ona sprawdzanie pisowni, szablony dokumentów,

łącza do dokumentacji dodatkowej, a także umożliwia wstawianie tabel. Co więcej — pozwala na importowanie

i eksportowanie różnych formatów dokumentów, włączając dokumenty MS Word.

Rysunek 8.3. Aplikacja Words

Rysunek 8.4 przedstawia program Presents , dzięki któremu tworzymy prezentacje w sposób bardzo podobny do

tego, który jest stosowany do tworzenia prezentacji za pomocą programu MS PowerPoint (animacje, przejścia,

eksport HTML oraz szablony prezentacji). Narzędzia do tworzenia grafiki pozwalają rysować linie, krzywe,

kształty oraz umożliwiają wykonywanie różnych operacji takich jak np. obracanie czy wypełnianie. Presents

umożliwia import i eksport prezentacji do i z MS PowerPoint oraz wielu innych dokumentów.

Rysunek 8.4. Program Presents

Uwaga

Chociaż aplikacje dla systemu Linux takie jak Words lub Presents są w stanie importować dokumenty pakietu

MS Office, mogą one nie obsługiwać wszystkich dokumentów i typów danych. Niektóre z nich wymagają

aplikacji działających tylko pod kontrolą systemu MS Windows.

Co więcej, niektóre aplikacje systemu Linux nie umożliwiają jak dotąd korzystania ze wszystkich stylów i opcji

odpowiadających im programów pakietu MS Office. Na przykład, jeśli dokument bazuje na Microsoft Visual

Basic for Applications, to prawdopodobnie nie będzie on działał pod Linuksem.

Jeśli planujesz przenoszenie dokumentów do i z MS Office, wypadałoby, byś zapisywał je w formacie

przenośnym (takim jak RTF), a nie w domyślnym formacie. Zwiększa to prawdopodobieństwo, że dokumenty

te zostaną poprawnie zaimportowane do odpowiednich programów obu systemów (Windows i Linux).

Rysunek 8.5 ilustruje okno aplikacji Spreadsheets (arkusz kalkulacyjny), która posiada funkcje podobne do tych,

jakie ma program MS Excel. Spreadsheets tworzy zarówno standardowe arkusze kalkulacyjne, jak i

trójwymiarowe wykresy oraz współpracuje z obiektami stworzonymi przez aplikacje firmy Applixware i innych

producentów, włączając w to Applix Data — obiekt, który daje dostęp do relacyjnych baz danych. Spreadsheets

posiada implementację Extension Language Facility (ELF), co ułatwia dodawanie własnych funkcji do setek już

wbudowanych. Arkusz kalkulacyjny firmy Applix może importować i eksportować różne typy dokumentów w

tym: Lotusa i Excela.

Rysunek 8.5. Arkusz kalkulacyjny wchodzący w skład pakietu Applixware

StarOffice

Innym popularnym pakietem biurowym jest StarOffice, produkt firmy Sun Microsystems, który jest dostępny

nieodpłatnie w Internecie ( http://www.sun.com/products/staroffice ). Pakiet zajmuje około 70 MB, dlatego jest

rozprowadzany także na dysku CD-ROM, lecz w tym przypadku należy zapłacić za nośnik i za jego przesłanie.

Uwaga

Pakiet ten jest również dostępny w polskiej wersji językowej. Można go znaleźć na wielu serwerach FTP w

Polsce. Wymaga on jednak zainstalowania fontów TrueType, najlepiej wraz z serwerem fontów xfstt .

StarOffice zawiera szeroką gamę aplikacji, między innymi:

• StarDesktop — menedżer plików i pulpitu.

• StarWriter — procesor tekstu.

• StarCalc — arkusz kalkulacyjny.

• StarDraw — aplikacja do tworzenia grafiki.

• StarImpress — program do tworzenia aplikacji.

• StarBase — relacyjna baza danych.

• StarSchedule — osobisty organizer śledzący kontakty, projekty, dokumenty, zadania i wydarzenia.

• StarMail — klient e-mail.

• StarDiscussion — klient grup dyskusyjnych.

• StarChart — graficzna aplikacja biznesowa.

• StarImage — edytor grafik, który zawiera wiele specjalnych efektów graficznych.

• StarMath — edytor wzorów.

Instalacja pakietu StarOffice

Aby zainstalować program StarOffice z dysku CD-ROM, zaloguj się na konto użytkownika root , zamontuj

płytę CD-ROM, zmień katalog roboczy na katalog, w którym zainstalowałeś pakiet StarOffice, przejdź do

podkatalogu Office52/english/prod_lnx i wykonaj ciąg poleceń:

su –

mount –t iso9660 /dev/cdrom /cdrom

cd /cdrom/Office52/english/prod_lnx

./setup

Program instalacyjny poprowadzi cię przez resztę procedury.

Jeśli pobrałeś wersję z Internetu, prawdopodobnie posiadasz plik tar o nazwie przypominającej so52_01.tar .

Zmień obecny katalog roboczy na katalog, do którego ściągnąłeś plik tar (na przykład /home/pobrane ) i wydaj

następujące polecenia:

tar xvf so52_01.tar

cd so52_inst

./setup

Jeśli zapisałeś ściągnięty plik inaczej niż jako so52_01.tar , pamiętaj, aby uwzględnić to w pierwszym i drugim

wierszu polecenia, zmieniając nazwę na właściwą. Tak jak w przypadku instalacji z CD-ROM, program

instalacyjny przeprowadzi cię przez resztę procesu instalacyjnego.

Niezależnie od tego, czy instalujesz z płyty CD-ROM czy z pliku tar skopiowanego z Internetu, powinieneś

przeczytać plik README , który znajdziesz w katalogu Office52 , w celu zapoznania się z instrukcjami

dotyczącymi instalacji i użytkowania pakietu StarOffice.

Uruchamianie pakietu StarOffice

Kiedy już zainstalujesz ten pakiet biurowy, uruchom X Window i za pomocą emulatora terminala wydaj

następujące polecenia:

PATH=$PATH:/opt/Office52/bin

soffice

Jeżeli zainstalowałeś program StarOffice w innym katalogu niż /opt/Office52 , będziesz musiał odpowiednio

poprawić pierwszy wiersz.

Podczas uruchamiania pakietu automatycznie ukazuje się program StarDesktop , co przedstawia rysunek 8.6.

StarDesktop przypomina Eksploratora Windows i GNOME File Managera (menedżer plików GNOME).

Umożliwia wykonywanie różnych operacji, np. otwieranie plików dokumentów lub katalogów.

Rysunek 8.6. StarDesktop

Rysunek 8.7 ilustruje StarWriter , procesor tekstu, który umożliwia między innymi szyfrowanie PGP wiadomości

email oraz kilka innych czynności, których nie znajdziesz w pakiecie MS Office 97. Podobnie jak aplikacja

Applixware Words , pozwala na importowanie i eksportowanie różnych dokumentów, w tym plików MS Word

97.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: