WĘGLOWODANY

Glukoza  60-110 mg/dl

Cukrzyca ³ 126 mg/dl podzielić na 18 Þ ³ 7 mmol/l

Hipoglikemia  < 40 ( 50 ) mg/dl

Fluorek sodowy hamuje glikolizę w erytrocytach Þ stabilizuje stężenie glukozy ( w probówkach ).

Glukoza rozpuszcza się w surowicy Þ ¯ Hct ® fałszywe ¯ stężenia glukozy ( gdy „rozcieńczenie” krwi )

Źródła glukozy w organizmie:

*        pokarm

          glikemia poposiłkowa nie powinna przekraczać 200 mg/dl

*        glikogen wątrobowy

          zapas wystarcza na ok. 8h ( okres spoczynku nocnego )

*        glukoneogeneza

Zakres wartości prawidłowych:

*        krew włośniczkowa

         3,57 – 5,50 mmol/l

         65 – 100 mg/dl

*        krew żylna

         3,30 – 4,95 mmol/l

         60 – 95 mg/dl

*        w surowicy lub osoczu

         3,85 – 6,05 mmol/l

         70 – 110 mg/dl

Przemiana węglowodanowa:

❛    w szlaki metaboliczne wchodzi nie wolna glukoza, ale glukozo-6-fosforan

❛    przez błony komórkowe przechodzi wolna glukoza

❛    ważną rolę odgrywają enzymy fosforylujące i defosforylujące

Hipoglikemia – przyczyny:

        przedawkowanie insuliny, bądź doustnych środków hipoglikemizujących

        insulinoma

        niedoczynność nadnerczowa lub przysadkowa

        niedobory hormonów hiperglikemizujących

        znaczne uszkodzenie wątroby

        zażywanie salicylanów

        przewlekły alkoholizm

        hipoglikemia czynnościowa ( reaktywna )

        hipoglikemia fizjologiczna Þ niski poziom glikemii u noworodka ( 1,7 mmol/l Û 30 mg/dl ), który utrzymuje się do kilkunastu godzin

        przełomy choroby Addisona

        pozorna

        towarzysząca znacznej leukocytozie ( ~ 20 000 )

Hormony hiperglikemizujące ( wg kolejności uruchamiania ):

        glukagon

        hormon wzrostu

        glikokortykosteroidy

        hormony tarczycy

Jedyny hormon hipoglikemizujący Þ insulina

Glukagon Þ antagonista insuliny;

        pobudza glikogenolizę;

        pobudza glukoneogenezę

Glikokortykosteroidy

        hamuje glikolizę;

        pobudza glukoneogenezę

Hormon wzrostu

        ¯ pobieranie glukozy przez komórki mięśniowe

Kliniczne i laboratoryjne objawy ketonowej kwasicy cukrzycowej

Objawy kliniczne:

        pragnienie

        poliuria z następczą oligurią

        odwodnienie

        niskie ciśnienie, tachykardia

        obwodowa nwd krążenia

        ketoza

        hiperwentylacja

        wymioty

        bóle brzucha

        zaburzenia świadomości, śpiączka

Objawy laboratoryjne:

        hiperglikemia

        glukozuria

        kwasica metaboliczna

        ketonemia

        uremia

        hiperkalemia

        hipertriglicerydemia

        zagęszczanie krwi

NIEDOBÓR INSULINY

¯ wykorzystanie glukozy                                                                                                     lipoliza

                          ­ glikogenoliza                              glicerol                                          FFA ( wolne kwasy tłuszczowe )

­ glukoneogeneza                                                                             wątrobowe FFA

                                                                                                       utlenianie FFA

                                                                                                         ketogeneza

hiperglikemia                                                                                     ketonemia

glukozuria                                                                                          ketonuria

diureza osmotyczna                                                                            ketoza

                                utrata H2O, Na+, K+

                                                               nudności, wymioty

ODWODNIENIE                                                                                kwasica ketonowa

                        zagęszczenie krwi

                           hipowolemia

                                mocznica przednerkowa                                                                           wstrząs

                                 kwasica                                                   ­ lepkość krwi

                                                                                         zakrzepy                                kwasica mleczanowa

Hiperglikemia:

       wzrost stężenia glukozy we krwi pobranej na czczo powyżej 6,7 mmol/l Û 120 mg/dl

Przyczyny:

        cukrzyca

        akromegalia ® hipersekrecja hormonu wzrostu

        zespół lub choroba Cushinga ® hipersekrecja ACTH lub ­ wydzielania glikokortykosteroidów

        wylewy i urazy ® mniejsze zużycie glukozy, ­ katecholamin, ­ kortyzolu

        wstrząs ® ­ katecholamin, ­ kortyzolu

CUKRZYCA

Grupa chorób metabolicznych charakteryzujących się hiperglikemią wynikającą z defektu wydzielania insuliny i/lub jej działania.

Podział cukrzycy:

1        cukrzyca typu 1

*              autoimmunologiczna – obecność autoprzeciwciał

              ICAs – przeciw komórkom wysp trzustkowych

              IAAs – przeciw insulinie

              GAD65 – przeciw dekarboksylazie kwasu glutaminowego

              IA-2 i IA-2b - przeciw fosfatazom tyrozyny

              choroba powiązana z układem HLA ( gen DQA i B oraz DRB )

*              idiopatyczna ® skłonność do kwasicy ketonowej, niekiedy trwała insulinopenia; brak związku z układem HLA

2        cukrzyca typu 2

              insulinooporność i zwykle względny ( rzadziej niż całkowity ) niedobór insuliny

  &#x...