Rządy Karola Wielkiego.Otóż po wielkiej wędrówce ludów na terenie Europy powstały liczne państwagermańskie. Jednym z nich było założone już w V wieku państwo Frankówzjednoczone przez Chlodwiga. Ów władca, pochodzący z rodu Merowingów w496 roku, w dość niejasnych okolicznościach przyjął chrzest z rąk św.Remigiusza. Wydarzenie to uznaje się za narodziny wczesnośredniowiecznejmonarchii frankijskiej.Ustrój państwa Franków nazywamy monarchią patrymonialną (najstarsza formapaństwa feudalnego), co oznacza, że królestwo jest osobistą własnościąmonarchy, ten z kolei wybierany jest przez wojowników spośródprzedstawicieli panującej dynastii - Merowingów. Rządy tego rodu nienależały do światłych. Już Chlodwig przed śmiercią podzielił państwopomiędzy synów, czego efektem była decentralizacja władzy i przyszłewalki o zwierzchnictwo. Wobec nieudolności kolejnych królów ciężar władzyprzeszedł stopniowo w ręce urzędników dworskich, z których największeznaczenie miał majordomus. Kiedy w 732 roku majordomus Karol Młot pokonałpod Poitiers (czyt. 'płatje') wojska arabskie, władza Merowingów była jużtak słaba, że lada moment mogło dojść do zamachu stanu. Tak się w istociestało i w roku 751 syn Karol Młota - Pepin Krótki zdetronizowałprawowitego władcę i sam ogłosi się królem, dając panowanie dynastiiKarolińskiej. Pepin był zręcznym politykiem. Jako uzurpator musiał udowodnić swojeprawa do tytułu. W tym celu uzyskał poparcie papieża i dostąpił koronacjiz rąk św. Bonifacego, co było równoznaczne z religijnym usankcjonowaniemjego władzy. W zamian za to Pepin wspierał papiestwo w wojnie zLongobardami oraz utworzył w środkowej Italii Państwo Kościelne, podległebezpośrednio następcy św. Piotra. O ile Pepin był władcą wybitnym, o tyle jego syn i następca - Karol - byłpo prostu geniuszem. Karol wstąpił na tron w roku 768. Nowy monarchaprowadził politykę szerokiej ekspansji terytorialnej. W pierwszych latachswojego panowania kontynuował wojnę z Longobardami. W wyniku walk maPółwyspie Apenińskim wojska frankijskie podbiły Italię i zdobyte ziemiewłączono do niedawno powstałego Państwa Kościelnego. Jednocześnie Karol prowadził od 772 roku zwycięską wojnę z Sasami. Trwałatrzydzieści lat i została zapamiętana, jako najbardziej krwawa i okrutna,a zarazem najbardziej zacięta z wszystkich wojen podjętych przezmonarchę. Na wschodzie ekspansja Karola sięgnęła Panonii nad środkowymDunajem, gdzie wojska karolińskie zmiotły z powierzchni ziemi państwokoczowniczych Awarów. Wyprawa przeciw Awarom, prócz zdobyczyterytorialnych przyniosła Karolowi niezwykle bogate łupy. Władca prowadził tez walki z Arabami na południowo-zachodnich wybrzeżachswojego patrymonium. Rezultatem było wydarcie Arabom części Hiszpanii iutworzenie na zdobytych terenach marchii hiszpańskiej. Właśnie z tą wojawiąże się słynna postać hrabiego Rolanda, który przez wieki będzieniedościgłym wzorem dla wielu rycerzy. Polityka Karola nie opierała się wyłącznie na ekspansji terytorialnej.Król miał świadomość, że potężne terytorialnie państwo, o tak dużymzróżnicowaniu wymaga sprawnego systemu administracyjnego. Monarchiępodzielono na okręgi administracyjne zwane hrabstwami. Każdym hrabstwemzarządzał hrabia, skupiający w swoich rękach władzę sądownicza,administracyjną i wojskową. W wyjątkowej sytuacji były hrabstwa położonena kresach imperium tzw. marchie, na czele których stali margrabiowie.Prócz zwykłych uprawnień hrabiowskich margrabia miał prawo do prowadzenialokalnych, granicznych wojen. Miało to na celu usprawnienie systemuobronnego kraju. Władca nie miał stałej siedziby, lecz wraz ze swoim dworem wędrował pomonarchii, od czasu do czasu zatrzymując się na dłużej w różnychmiejscowościach, co zwykle oznaczało dla danego miasta spory wydatek,gdyż właśnie na poddanych leżał obowiązek utrzymania monarchy i dworu.Podróże Karola pozwalały mu na bieżąco kontrolować stan państwa. Do jegouprawnień należało m.in. zwoływanie pospolitego ruszenia, wydanie edyktówkrólewskich zwanych kapitularzami, mianowanie urzędników administracjiświeckiej i kościelnej (biskupów). Rozsyłał również po królestwie swoichinspektorów, którzy kontrolowali urzędników lokalnych.Ulubionym miastem Karola był Akwizgran, tam władca spędzał najwięcejczasu, tam kazał zbudować potężny pałac, z kaplicą, biblioteką i szkołapałacową. Miasto stało się centrum kultury i nauki monarchiikarolińskiej, zaś Karol, choć sam niepiśmienny, chętnie wspierał rozwójnauki i sztuki sprowadzając do swojej stolicy najwybitniejsze umysłyówczesnego świata.Językiem oficjalnym spotykanym w dokumentach całego imperium była łacina.Język ten wraz z administracją kościelną miały być spoiwem łączącymzróżnicowane etnicznie ziemie imperium.Jednym z największych wydarzeń panowania Karola była jego koronacjacesarska w 800 roku, dokonana w Rzymie przez papieża Leona III. Choć zperspektywy prawnej była to uzurpacja, bo prawowity cesarz rezydował wKonstantynopolu, zdarzenie to okazało się być faktycznym odnowieniemcesarstwa na zachodzie. Karol umarł w 814 roku. Niestety nie doczekał sięgodnego następcy. Rozpoczął się długotrwały okres walki o władzę istopniowego upadku mocarstwa. Wynikiem nieudolnej polityki następcówcesarza był traktat zawarty w 843 r. w Verdun na mocy, którego państwozostało podzielone pomiędzy trzech wnuków Karola Wielkiego: Lotara,Karola Łysego i Ludwika Niemieckiego, dając początek przyszłej Italii,Francji i Rzeszy Niemieckiej.
Kicia14021991