fizjoterapia_kardiologiczna.pdf

www.pandm.org

Rehabilitacja kardiologiczna

Tematy :

- Cel ę wicze ı w rehabilitacji kardiologicznej

- Dlaczego wykonuje si ħ ę wiczenia kr ĢŇ eniowe i oddechowe?

- Po co wykonuje si ħ pomiary t ħ tna, ci Ļ nienia w trakcie ę wicze ı ?

- Aktywno Ļę fizyczna

Cel główny ę wicze ı w kardiologii :

- poprawa jako Ļ ci oraz wydłu Ň enie Ň ycia

Inne cele :

- obni Ň enie ci Ļ nienia t ħ tniczego

- zmniejszenie ci ħŇ aru ciała

- korekta profilu lipidowego , wzrost dobrego cholesterolu spadek złego

- korekta metabolizmu w ħ glowodanów i zmniejszenie ryzyka rozwoju cukrzycy

- poprawa wydolno Ļ ci układu kr ĢŇ eniowo-oddechowego

- zmniejszenie ryzyka ostrych incydentów sercowych

- opó Ņ nienie rozwoju choroby

- skrócenie czasu leczenia po ostrych incydentach sercowych i zaostrzeniach

- zmniejszenie ci ħŇ ko Ļę i cz ħ sto Ļę bólów stenokardialnych

- wpływ na układ krzepni ħ cia – rozrzedzenie krwi zmniejsza ryzyko powstawania blaszek

mia Ň d Ň ycowych zw ħŇ aj Ģ cych naczynia oraz ryzyko zaczopowania zw ħŇ onego naczynia,

- poprawa funkcji Ļ ródbłonka naczy ı , czyli struktury wy Ļ cielaj Ģ cej naczynia, której

uszkodzenie stanowi zacz Ģ tek rozwoju zmian mia Ň d Ň ycowych doprowadzaj Ģ cych do

zw ħŇ enia naczy ı

i tego konsekwencji w postaci choroby wie ı cowej, zawału czy zgonu.

Cel ę wicze ı zale Ň y od etapu rehabilitacji

Wyró Ň niamy trzy etapy

Celem rehabilitacji we wczesnym okresie okołooperacyjnym jest:

1. uruchomienie mechanizmów prawidłowej wentylacji, zaburzonej przez zabieg operacyjny i

utrudnienie oraz ograniczenie ruchów oddechowych, kaszlu i odkrztuszania, zwi Ģ zane z

bolesno Ļ ci Ģ powłok klatki piersiowej w wyniku obecno Ļ ci rany operacyjnej;

2. zabezpieczenie chorego przed skutkami unieruchomienia;

3. zmniejszenie napi ħ cia tłoczni brzusznej w trakcie wysiłków izometrycznych i zmian

pozycji z le ŇĢ cej na siedz Ģ c Ģ i odwrotnie;

4. jak najwcze Ļ niejsze uruchomienie chorego i przygotowanie do podstawowej samoobsługi;

5. maksymalne ograniczenie spadku wydolno Ļ ci fizycznej w okresie okołooperacyjnym;

6. prewencja powikła ı zakrzepowo-zatorowych.

www.pandm.org

Etap I

Rehabilitacja szpitalna (sala intensywnej opieki medycznej, oddział pooperacyjny, oddział

kardiologii, chorób wewn ħ trznych).

Cel: jak najszybsze osi Ģ gni ħ cie przez chorego samodzielno Ļ ci i samowystarczalno Ļ ci w

zakresie czynno Ļ ci Ň ycia codziennego oraz przeciwdziałanie skutkom unieruchomienia -

zahamowanie utraty wydolno Ļ ci ruchowej

Etap II

Rehabilitacja szpitalna (oddział rehabilitacji kardiologicznej)

Kontynuacja formy stacjonarnej.

Rehabilitacja wczesna w warunkach domowych - prowadzona pod nadzorem poradni

rehabilitacji kardiologicznej

Cel : poprawa tolerancji wysiłku, korzystna modyfikacja czynników ryzyka mia Ň d Ň ycy i

zdarze ı sercowo-naczyniowych

Etap III

Rehabilitacj ħ ambulatoryjna pó Ņ na (poradnie rehabilitacji kardiologicznej, poradnie

kardiologiczne lub lekarze rodzinni przeszkoleni w rehabilitacji kardiologicznej

Cel: podtrzymaniu dotychczasowych efektów leczenia i rehabilitacji oraz zmniejszeniu

ryzyka nawrotu choroby

Dlaczego wykonuje si ħ ę wiczenia oddechowe i kr ĢŇ eniowe?

Oddechowe

Kr ĢŇ eniowe

•

uruchomienie mechanizmów

prawidłowej wentylacji zaburzonej

przez zabieg operacyjny

•

zmniejszenie obrz ħ ków

•

resorpcja siniaków

•

aktywacja pomy mi ħĻ niowej

•

poprawa parametrów wydolno Ļ ci

oddechowej które ulegaj Ģ

pogorszeniu w pierwszych dobach

po zabiegu

•

zwi ħ kszenie przepływu krwi

•

adaptacja układu krwiono Ļ nego

•

przygotowanie do wi ħ kszych

obci ĢŇ e ı

•

w celu ewakuacji zalegaj Ģ cej

wydzieliny

•

w celu rozlu Ņ nienia napi ħ tych

struktur

•

prewencja zapalenia płuc

•

szybsze wydalanie produktów

przemiany materii

•

utrzymanie dro Ň no Ļ ci drzewa

oskrzelowego

•

poprawa ukrwienia

•

zapobiega powstawaniu obszarów

niedodmy

•

zasilanie organów w tlen i substancje

od Ň ywcze

•

zabezpiecza przed niewydolno Ļ ci Ģ

•

ułatwia ę odpływ krwi Ň ylnej

•

usprawnienie czynno Ļ ci

wentylacyjnych prowadzi do

szybszego ust ħ powania reakcji

wysi ħ kowych w obr ħ bie jam

opłucnowych

•

zmniejszy ę opór krwi w t ħ tnicach,

przez co ułatwia prac ħ serca

•

poprawa temperatury w dystalnych

odcinkach ciała

•

łagodzenie bólu

•

zmniejszenie napi ħ cia tłoczni

brzusznej

www.pandm.org

Chorego nale Ň y nauczy ę efektywnego oddychania i skutecznego kaszlu.

Ę wiczenia oddechowe, wdra Ň ane przed zabiegiem, powinny obejmowa ę nauk ħ oddychania

wszystkimi torami oddechowymi: dolno- i górno Ň ebrowym, przeponowym oraz wybiórczo

lew Ģ i praw Ģ połow Ģ klatki piersiowej. Opanowanie umiej ħ tno Ļ ci skutecznego kaszlu i

odkrztuszania, tzn. na przedłu Ň onym wydechu lub te Ň za pomoc Ģ wydechu przerywanego,

ułatwia choremu ewakuacj ħ zalegaj Ģ cej wydzieliny.

Rehabilitacja pooperacyjna powinna by ę rozpoczynana jak najwcze Ļ niej po zabiegu, tzn. ju Ň

po rozintubowaniu chorego.

Oddychanie opanowanymi – ww. torami – powinno by ę skojarzone z ruchami ko ı czyn

górnych. Anga Ň uje to przepon ħ , mi ħĻ nie brzucha i inne dodatkowe mi ħĻ nie oddechowe.

Oprócz tego wa Ň ne dla chorego jest zapewnienie prawidłowego wydechu (dmuchanie do rurki

umieszczonej w butelce z płynem) i oklepywanie pleców przynajmniej 2 razy w ci Ģ gu doby –

rano i wieczorem , jednak Ň e podkre Ļ li ę trzeba, Ň e uzyskanie równowagi oddechowej wymaga

czasu dłu Ň szego ni Ň 3 miesi Ģ ce i optymalne jest kontynuowanie ę wicze ı oddechowych do 6

miesi ħ cy po operacji.

Przykłady ę wicze ı kr ĢŇ eniowych

Dłoni Ģ zaci Ļ ni ħ t Ģ

Barkami

R ħ k Ģ

Stop Ģ

Przykłady ę wicze ı oddechowych

Po co wykonuje si ħ pomiary t ħ tna i ci Ļ nienia ?

W wyniku zmian w aktywno Ļ ci układu współczulnego i przywspółczulnego, w czasie wysiłku

fizycznego dochodzi do skurczu naczy ı w wi ħ kszo Ļ ci ło Ň ysk naczyniowych organizmu, z

wyj Ģ tkiem kr ĢŇ enia mózgowego, wie ı cowego i pracuj Ģ cych mi ħĻ ni. Zabezpiecza to pokrycie

zwi ħ kszonego zapotrzebowania na tlen mi ħĻ nia sercowego, centralnego układu nerwowego i

mi ħĻ ni szkieletowych.

www.pandm.org

W czasie nat ħŇ onego wysiłku przepływ wie ı cowy wzrasta nawet 5-krotnie w stosunku do

warto Ļ ci spoczynkowych.

W miar ħ trwania wysiłku

•

ro Ļ nie ci Ļ nienie skurczowe, Ļ rednie ci Ļ nienie t ħ tnicze oraz ci Ļ nienie t ħ tna,

•

natomiast całkowity opór obwodowy (TPR) maleje

•

warto Ļę ci Ļ nienia rozkurczowego nie zmienia si ħ lub ulega niewielkiemu

zmniejszeniu.

Dokładny pomiar t ħ tna i ci Ļ nienia umo Ň liwia ocen ħ stopnia zagro Ň enia zdrowia.

Wykrycie zaburze ı rytmu, ocena normy tych parametrów.

Wielko Ļę i stopie ı zmienno Ļ ci ci Ļ nienia panuj Ģ cego w naczyniach t ħ tniczych ma zasadnicze

znaczenie dla normalnego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Od niego bowiem zale Ň y

odpowiedni dopływ do narz Ģ dów docelowych Ļ wie Ň ej krwi bogatej w tlen, substancje

od Ň ywcze, hormony i inne niezb ħ dne czynniki regulacyjne.

Ci Ļ nienie w układzie t ħ tnic zale Ň y od siły i cz ħ sto Ļ ci skurczów serca, oporu, jaki stawiaj Ģ

Ļ ciany naczy ı napływaj Ģ cej fali krwi, szczególnie naczy ı drobnych, obwodowych, bogatych

w tkank ħ mi ħĻ niow Ģ oraz od lepko Ļ ci krwi. Wykazuje ono charakterystyczn Ģ zmienno Ļę ,

zwi Ģ zan Ģ z prac Ģ serca.

Pomiar t ħ tna i ci Ļ nienia podczas ę wicze ı pozwala nam na ocen ħ pracy serca w trakcie

wysiłku i wzrastaj Ģ cego zapotrzebowania na tlen, zdiagnozowanie zaburze ı rytmu serca

ujawniaj Ģ ce si ħ po wysiłku.

T ħ tno po wysiłku i ę wiczeniach mo Ň e osi Ģ gn Ģę nawet 150 uderze ı .

Zalecane jest aby t ħ tno (puls) podczas wysiłku fizycznego nie przekraczało 120 uderze ı na

minut ħ . W przypadku gdy pacjent przed zawałem nie uprawiał Ň adnego sportu (zdecydowana

wi ħ kszo Ļę przypadków) nale Ň y wyj Ģ tkowo ostro Ň nie, rozwa Ň nie i systematycznie

przyzwyczaja ę serce do wysiłku fizycznego.

Aktywno Ļę fizyczna

Umiarkowany wysiłek fizyczny ma korzystny wpływ na zwi ħ kszenie wydolno Ļ ci fizycznej i

sprawno Ļ ci pacjenta po zawale. Pacjenci po zawale serca powinni 4-6 razy w tygodniu

wykonywa ę co najmniej 30 minutowy wysiłek fizyczny. Bardzo istotny jest rodzaj

wykonywanych ę wicze ı . Nale Ň y pami ħ ta ę aby unika ę ę wicze ı siłowych, wykonywanych na

bezdechu wymagaj Ģ cych wysiłku w krótkim czasie (sporty siłowe, sprint itp.). Zdecydowanie

przeciwwskazane s Ģ ę wiczenia wykonywane w pochyleniu co powoduje ucisk na jam ħ

brzuszn Ģ a co za tym idzie wzrost ci Ļ nienia w klatce piersiowej.

Wykonuj Ģ c ę wiczenia fizyczne pami ħ tajmy, Ň e jest to dla pacjenta rehabilitacja a nie trening

wyczynowy. Do ę wicze ı zalecanych osobom po zawale nale ŇĢ dyscypliny , w których

wysiłek jest jednostajny, bez gwałtownych zrywów. Jazda na rowerze, pływanie i szybkie

chodzenie podczas spacerów korzystnie wpływaj Ģ na wzrost wydolno Ļ ci fizycznej pacjenta.

Do dyscyplin zaliczanych jako korzystne w rehabilitacji pacjentów po zawale zalicza si ħ

tak Ň e gimnastyk ħ umiarkowany jogging. Nale Ň y cały czas pami ħ ta ę , Ň e ę wiczymy dla

zdrowia a nie bicia własnych rekordów (u osób po zawale jest to niebezpieczne). Wa Ň n Ģ

kwesti Ģ jest regularno Ļę podejmowanego wysiłku fizycznego. Tylko regularny wysiłek

www.pandm.org

fizyczny (4-6 razy w tygodniu przez minimum pół godziny) po pewnym czasie przyniesie

spodziewane rezultaty.

Regularne prowadzenie treningu powoduje, ze jego korzystne wyniki pojawiaj Ģ si ħ ju Ň po 4-6

tygodniach, a wzrost wydolno Ļ ci organizmu pojawia si ħ po 6-9 miesi Ģ cach ę wicze ı .

Trening wytrzymało Ļ ciowy .

Ten rodzaj treningu anga Ň uje du Ň e grupy mi ħĻ ni, które wykonuj Ģ skurcz izotoniczny

(dynamiczny), tj. taki, który powoduje ruch. Przykładem tego typu aktywno Ļ ci fizycznej jest

marsz (spacer), marszobieg, jazda na rowerze, pływanie, taniec. Praca mi ħĻ ni w trakcie

skurczu izotonicznego odbywa si ħ przy przewa Ň aj Ģ cym udziale metabolicznych procesów

tlenowych. Wysiłek izotoniczny prowadzi przede wszystkim do obci ĢŇ enia obj ħ to Ļ ciowego

LK. Reakcja ta jest wprost proporcjonalna do masy pracuj Ģ cych mi ħĻ ni oraz nat ħŇ enia

wysiłku. Na pocz Ģ tku wysiłku wytrzymało Ļ ciowego ro Ļ nie pojemno Ļę minutowa serca w

wyniku wzrostu obj ħ to Ļ ci wyrzutowej LK w mechanizmie Franka-Starlinga oraz wskutek

maksymalnego pobudzenia układu współczulnego i zahamowania układu przywspółczulnego

(wzrost cz ħ stotliwo Ļ ci rytmu serca). Poniewa Ň obj ħ to Ļę wyrzutowa ulega zwi ħ kszeniu do

okre Ļ lonych granic, wzrost pojemno Ļ ci wyrzutowej w pó Ņ niejszych fazach wysiłku jest

konsekwencj Ģ przyspieszenia cz ħ sto Ļ ci rytmu serca. W wyniku zmian w aktywno Ļ ci układu

współczulnego i przywspółczulnego, w czasie wysiłku fizycznego dochodzi do skurczu

naczy ı w wi ħ kszo Ļ ci ło Ň ysk naczyniowych organizmu, z wyj Ģ tkiem kr ĢŇ enia mózgowego,

wie ı cowego i pracuj Ģ cych mi ħĻ ni. Zabezpiecza to pokrycie zwi ħ kszonego zapotrzebowania

na tlen mi ħĻ nia sercowego, centralnego układu nerwowego i mi ħĻ ni szkieletowych.

Trening wytrzymało Ļ ciowy mo Ň e mie ę form ħ ci Ģ gł Ģ lub interwałow Ģ .

Stosowanie rozgrzewki i relaksacji w treningu.

Celem rozgrzewki i relaksuj Ģ cych ę wicze ı ko ı cowych w ramach treningu

wytrzymało Ļ ciowego, zarówno ci Ģ głego, jak i interwałowego, jest przygotowanie do sesji

ę wicze ı – tj. do rozci Ģ gni ħ cia oraz rozgrzania mi ħĻ ni i wi ħ zadeł – oraz zapobieganie

spadkowi ci Ļ nienia t ħ tniczego, który mo Ň e wyst Ģ pi ę po gwałtownym przerwaniu ę wicze ı .

Praktycznym wymiernym efektem treningu fizycznego i regularnej aktywno Ļ ci fizycznej jest

mo Ň liwo Ļę osi Ģ gni ħ cia wi ħ kszych obci ĢŇ e ı maksymalnych przy mniejszej cz ħ stotliwo Ļ ci

rytmu serca na ka Ň dym submaksymalnym poziomie wysiłku. Na taki efekt składa si ħ szereg

korzystnych zmian – zachodz Ģ cych pod wpływem regularnej aktywno Ļ ci ruchowej (treningu

fizycznego) – dotycz Ģ cych serca, naczy ı obwodowych, autonomicznego układu nerwowego

oraz mi ħĻ ni.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: