DP 3.docx

DECYDOWANIE POLITYCZNE 3 GRUDNIA 2011
 

3. Problem decyzyjny – to odchyleniem między stanem pożądanym a stanem rzeczywistym, zagadnienie , sprawa do rozwiązania, zadanie do rozstrzygnięcia lub wykonania.

Zachęcenie do działania (zmierzenie się z problemem)
a) ja powinienem coś zrobić, ja muszę coś zrobić
b) ja mogę cos zrobić
c) zachęta psychiczna dążenia do celu
d) sytuacja koniecznościowa
e) posiadanie władzy w stosunku do ludzi i rzeczy

1.Decyzja polityczna – akt nielosowego(świadomego), celowego wyboru działania lub zaniechania politycznego (niedecyzja polityczna) , jeden z końcowych efektów procesu decyzyjnego, z łacińskiego postanowienie, uchwała.

1.1. Podmiot decyzyjny (ośrodek decyzyjny)
1.2. Cel decyzji
1.3. Problem decyzji
1.4. Wolność wyboru
1.5 Wybór
1.6. Odpowiedzialność
1.7 Środowisko decyzji
 

ASPEKTY DECYZJI
1.1. Prakseologiczny – polityka to działalność od których od polityków oczekuje się skuteczności, tzw. Pragmatyka służbowa
1.2. Podmiotowy – struktura ośrodka decyzyjnego
1.3. Przedmiotowy – decyzja polityczna może dotyczyć wielu dziedzin, nie koniecznie musi to być dziedzina polityczna
1.4. Procesualny – proces, procedura postępowania decyzji który występuje w czasie kreowania decyzji
1.5. Funkcjonalny – skutki decyzji i jej funkcjonowanie

Cel decyzji – stan (wyobrażenie) rzeczy umiejscowiony w przyszłości, antycypowany przez pomiot decyzyjny, określany jako cenny, wyznaczający kierunek i strukturę działania zmierzającego do jego osiągnięcia  lub utrzymania

Wybór –  proces polegający  na dokonaniu opcji na rzecz określonego wariantu działania zgodnie z preferencjami
* hierarchia preferencji (to co jest najcenniejsze, najlepsze dla nas) –wybieranie jako pewien proces
* istnieją pewne warianty z których możemy wybrać
* istnieje pewna wolna przestrzeń, w której decydent może się poruszać. Nie mamy wolnej przestrzeni, w sytuacji w której dotyczy ona bezpośrednich potrzeb biologicznych (eliminują one faktycznie wybór), automatyzm czynności. Aby dokonywać wyborów trzeba być wolnym od czynników determinujących zachowanie.

Należy mieć dwa alternatywne (różniące się od siebie rozwiązania, Przy wyborze decydujemy się na jedna daną kwestię. Zawsze wybór jest pewnym procesem intelektualnym, procesem psychicznym, wybierający musi wiedzieć między czym wybiera.


Determinanty zewnętrzne:
1. Kauzalizm (łać. przyczynowość) – każde zjawisko ma swoje przyczyny (wolność wyboru nie znosi przyczynowości zjawisk), 
2. Determinizm – człowiek jest ograniczony przez prawa i prawidłowości różnego rodzaju; wynikają z tego że człowiek jest bytem naturalnym, żyje w świecie przyrody, jest śmiertelny, (determiniści skrajni – wszystko to co robimy jest gdzieś zapisane w gwiazdach, wynika z objawienia -> odnosi się do religii)

Determiniści – wariant
1.1. genetyczny – wszystkie byty powstały z czegoś i nie mogą zniknąć bez śladu
1.2. prawidłowościowy – ulegamy prawidłowościom

Pandeterminizm – człowiek jest w całości zdeterminowany, reguły rządzące w każdej dziedzinie każdej sferze. (cyfry)

Wewnętrzne ograniczenia wyboru:
1.1. postawa egocentryczna – niechęć wykonywania czegokolwiek
1.2. wstręt – niechęć, nie lubienie kogoś, decyzja burzy mój smak, porządek, moją estetykę
1.3. strach – obawa przed utratą pracy itd.
1.4. kompleks niższości
1.5. lęki paranoiczne
1.6. obawa przed ludźmi
1.7 nadmierne uleganie wpływom (żony, męża itp.)
1.8. kompleks niezależności – chcę być wolny i niezależny, nie będę decydował
1.9. uprzedzenia różnego rodzaju – rodzinne, historyczne, przeżycia z dzieciństwa, z młodości
1.10. folgowanie sobie – „a co będzie”, niska odpowiedzialność za akt wyborczy
1.11. osobowość spastyczna – człowiek zablokowany, wycofany, z bojaźnią wrodzoną, nieśmiałość
1.12. siła przyzwyczajenia – zawsze tak decydowałem więc dzisiaj też tak zadecyduje
1.13. nie decyduje – bo nie chce by ludzie czegoś się o mnie dowiedzieli

Reguła wolności wyboru: wolność wyboru nie jest stanem stałym, jest stanem danym można ją łatwo utracić
Ograniczenia:
1.1. ekonomiczne
1.2. przyrodnicze
1.3. techniczne
1.4. prawne

Odpowiedzialność:
1.1. w decyzji przed samym sobą
1.2. przed prawem – przed sądem itd.

Środowisko decyzji
- Otoczenie decyzyjne, na które składają się role społeczne, stosunki interpersonalne (relacje prywatne), formalizacji tych stosunków, struktury organizacyjne (władcze, publiczne)

Implementacja polityczna – wykonanie decyzji (realizacja) zmieniająca rzeczywistość polityczną za pomocą odpowiednich środków i metod działania
1.1. każde wykonanie decyzji jest konfliktogenne, dyskusyjne
1.2. to wykonanie nadaje właściwy sens decyzji, najłatwiej określić koszty i straty, oraz zyski; zawsze 1.3. problemem będzie dobór środków do wykonania decyzji
1.4. wykonanie decyzji należy monitorować, czy jej wykonywanie jest na pewno zgodnie z intencjami decydenta
 

Proces decyzyjny
1. Definicja
- zespół powiązań przyczynowo – skutkowych, występujący wewnątrz podmiotu politycznego, poddawanego oddziaływaniom otoczenia (stan wejścia), ulegającego zmianom (konwersja wewnątrzsystemowa) oraz oddziaływującego na otoczenie (stan wyjścia).
2. Poziomy decydowania politycznego
2.1. społeczny – odniesienie procesów decyzyjnych do ludzi, to oni są ostatecznymi beneficjentami,
2.2. organizacyjny – struktury za pomocą których podejmuje się decyzje
2.3. teoretyczny – wiedza, dziedziny z jakich korzystamy, z wiedzy na podstawie której podejmujemy decyzję
2.4 racjonalny – zespół operacji umysłowych jakie wykonuje się podczas podejmowania decyzji
2.5. emocjonalno – osobowościowy

3.Fazy procesu decyzyjnego

Wg. A.Heywooda
1.1. Inicjowanie polityki – tworzenie agendy problemowej poprzez definiowanie problemów jako kwestii oraz sposób ich analizowania
1.2. Formułowanie polityki – decyzja o sposobie podjęcia decyzji, zdefiniowanie problemu, prognozowanie, analiza i przegląd opcji politycznych, zakończone wyborem preferowanej opcji,
1.3. Wdrażanie polityki – ustalenie warunków realizacji decyzji
1.4. Ocena polityki – co udało się osiągnąć

Kto Wg A.Heywooda może inicjować decyzje polityczne:
1. Politycy
2. Eksperci
3. Opinia publiczna
4. Społeczeństwo
5. Grupy społeczne
7. Grupy interesu
8. Instytucja (izba kontrolna, prokuratura, fundacja, agendy rządowe, artyści)
9. Środowisko międzynarodowe
10. Korporacje transnarodowe, międzynarodowe
11. Media

Dwa niebezpieczeństwa w procesie decyzyjnym wg. A.Heywooda
1. Niska innowacyjności – ulegają rutynie,
2. Nadmiar informacji – przeładowanie informacyjne, paraliż decyzyjny, w nadmiarze przestajemy ogarniać cokolwiek,

Wg. M.Zdyba
1.1. Identyfikacja i określenie problemu decyzyjnego – ustalanie celów, opis otoczenia, środowiska w którym funkcjonujemy, opisanie swojej roli w problemie decyzyjnym, co wpływa na zachowanie decyzyjne
1.2. Kształtowanie decyzji – opis samej decyzji, którą chcielibyśmy podjąć, stawiamy prognozę, co będzie się działo z decyzją, z rzeczywistością jak tą decyzję podejmiemy, i oceniamy
1.3. Wybór wariantu decyzji – zawsze musi być kilka wariantów do wyboru (co najmniej dwa), myślenie wielowariantowe!, najczęściej popełniane błędy wynikają z ograniczeń intelektualnych, czasem wynika to z organizacji do jakiej przynależymy, np. organizacje które są mało innowacyjne; czasem mamy do czynienia z wymyślonymi problemami,

ZASADY DECYDOWANIA POLITYCZNEGO W DEMOKRACJI

1. Rywalizacja i współdziałanie w polityce (to cecha demokracji)
- gra polityczna, gra sceniczna, aktorzy – używa się tych określeń dla opisania zjawisk politycznych                                                                                    


 

GRA SCENICZNA             

1.Role polityczne
- motywy i reguły ekspresji
- różnorodność ról
- widownia
2.Scena polityczna
- kulisy
- widzowie
- media
3. Aktorzy
- treść i forma gry
- ukrywanie faktycznych celów
- kontrolowanie emocji widzów przez aktorów
- profesjonalizacja aktorów
- ulegają profesjonalizacji wraz z odgrywaniem kolejnych sztuk
- nieznajomość przez aktorów efektów gry (sukces czy porażka) tzw. System zorganizowanej niepewności
4. Widownia
- odgrywa także swoją rolę, nie jest bierna
- aktorzy oddziaływają w kampaniach wyborczych na rezydua, czyli emocje i popędy, do których wyborcy następnie dorabiają derywacje czyli pseudo logiczne wyjaśnienia mające uzasadnić zachowania wyborców
5. Dominacja uczuć na logicznym wnioskowaniem z sytuacji
- widownia spełnia główną rolę tylko w momentach przełomowych
- rola publicznych debat w spektaklach                                                                      

[- gra aktorska, każdy ma jakąś sekwencję jaką ma zagrać (w teatrze)
- w grze politycznej, osoby grające dążą do hiperdominacji, chcieliby spełniać rolę aktora i scenarzysty jednocześnie
- motywy gry politycznej - występując jako idiota może być idiotą,
- nie ma tu postaci, która mogłaby występować w roli reżysera,
- inna jest też rola widowni, (zdecydowanie aktywna rola, ale nie znaczy to że jest bardziej podmiotowa), organizowanie tzw. Opinii publicznej, najłatwiej zorganizować internetową opinię publiczną
- scena polityczna, kulisy – mają znacznie ważniejszą rolę niż w scenie teatralnej, nigdy widownia kulis nie widzi, a tam także się gra –ważniejsza gra się toczy za kulisami niż na scenie główniej,
- widownia toleruje partactwo, fuszerkę, nieudolność (w teatrze wychodzi, gdy przedstawienie jest fatalnie zagrane itp.) – politycy są niepoważni
- profesjonalizm i zawodowstwo w polityce, pełen profesjonalizm,
- media spełniają ważną rolę – pośredniczą między aktorami (politykami) a widownią (wyborcami),
- aktorzy polityczni ukrywają swoje role w odróżnieniu od aktorów scenicznych – w sposób przez siebie wymyślony chcą się zaprezentować jak najlepiej widowni (marketingowcy im pomagają) -> dany polityk powinien wiedzieć, co i gdzie ma zaprezentować, powinien być do tego odpowiednio przygotowany,
- forma i treść polityki – czasem można zauroczyć się formą polityki (np. w ministerstwie sportu), co do treści naszej polityki można mieć pewne wątpliwości,
- ważna rola kontrolowania emocji widowni przez aktorów,
- uleganie profesjonalizacji w grze politycznej, w zależności od ilości ról zagranych w polityce,
- aktorzy występujący w grze politycznej, nie znają finału gry – rezultaty są mniej znane; system zorganizowanej niepewności,
- widownia polityczna nie jest wierna, od czasu do czasu przyzywana jest na wybory
- rezydua – uczucia, emocje, afekty, popędy,
- widownia potrafi stać się aktorem, najważniejszym, drugoplanowym ->w ważnym momencie,
- debaty publiczne, spory]

GRA SPORTOWA

1. Charakter zespołowy gry.
2. Cel gry:
- zdobycie roli negocjatora i jednocześnie głównego rozgrywającego
- dominowanie pola rywalizacji i osiągnięcie najważniejszej pozycji w podziale dóbr
- uzyskanie aprobaty widowni, która może wyeliminować gracza
3. Zawodnicy
- aktywnymi zawodnikami są tylko elity polityczne: elita zintegrowana normatywnie (akceptuje reguły gry i istniejące instytucje jako wartościowe) , elita sfragmentaryzowana (nie ma zgody co do reguł gry i wartościowości poszczególnych instytucji)
- liczba graczy jest niewiadomą
- zawodnicy stosują różne strategie i taktyki polityczne
4. Arena walki
- granice aren nie są precyzyjne wyznaczone
5. Zasady:
- łamanie zasad
- ukrywanie emocji, socjotechnika
- szeroki zakres środków dozwolonych w grze
- nieoznaczoność w czasie
- dwupoziomowość reguł: 1) oficjalne normy polityczne, 2) konwencja gry zdominowana kulturą polityczną i rodzajem elit
6. Techniki gry:
- nakłanianie za pomocą apelowania, sugerowania, racjonalnego uzasadniania słuszności poglądów, dyskusji prowadząca do narzucenia określonego myślenia
- manipulacja
- przymus

[- ważna rola elit
- polityk chciałby być jednocześnie sędzią i sportowcem, chce zawsze wygrywać
- niewiadoma liczba graczy
- stosowanie różnych strategii politycznych, różnych sposobów
- granice aren politycznych nie są w pełni wyznaczone, arena walki ostrych granic nie posiada
- zasady gry sportowej są łamane, ale tych zasad jest niewiele
- stosowanie emocji i socjotechniki w grze politycznej
- manipulacja i przymus w polityce ]
 

EFEKTYWNOŚĆ I POROZUMIENIE W DECYDOWANIU POLITYCZNYM W DEMOKRACJI

1.Dylemat
2. Zmienne niezależne efektywności.
              2.1. Istota i złożoność problemu
              - problem nieustrukturalizowany – problem jakościowo skomplikowany (służba zdrowia w PL)
              - problem dobrze ustrukturalizowany – np. budowa dróg w Polsce
              2.2. Wiedza i umiejętność decydentów
                2.3. Kompleksowość i wiarygodność posiadanych informacji
              2.4. Stosowana procedura podejmowania decyzji
3. Różnorodność rozwiązań – modele:
              - model racjonalny – zgodnie z regułami logicznego myślenia
              - model biurokratyczny – zgodnie z przejętymi procedurami (nie można napisać procedur do 
              każdej sytuacji, nie możemy przewidzieć każdej sytuacji)      
              - model fundamentalistyczny – zgodnie z przyjętymi wartościami, teorią, koncepcją
              - model pragmatyczny – poszukiwanie rozwiązania kompromisowego
              - model tradycyjny – na podstawie doświadczenia i tradycji
              - model wizjonerski – rezultat impulsu, wewnętrznego przekonania, indywidualnej orientacji
              - model polityczny – wynik gry sił 
4. Zjawisko korporacjonizmu (porozumienie się) w decydowaniu politycznym w demokracji
              - współdziałanie między zorganizowanym biznesem, zorganizowaną pracą i administracją
              państwową
              - sytuacja przetargu
              - osłabienie pozycji parlamentu i partii politycznych
              - przeciwieństwo pluralizmu  (różnienie się)

KRYTERIA DECYDOWANIA POLITYCZNEGO W DEMOKRACJI

1. Społeczne
              1.1. Model władzy państwowej (government of the people)
                   * sposób podejmowania decyzji i ich egzekwowania
              * zakres podejmowania decyzji
              * zakres egzekwowania podjętych decyzji (środki uprawomocnione w  
          implementacji)

1.2. Rola ludu (government by the people)
* lud jako bezpośredni(referendum) i pośredni(wybory) decydent - > zasada    równości

1.3. Działania w interesie ludu (government for the people)
* ochrona przed tyranią większości  nad mniejszością, którą wyłączono by z  ludu czyniąc nie - 
              lud
              np. praworęczni pozbawiają leworęcznych praw wyborczych; mieszkańcy miast wykluczają
              mieszkańców wsi

1.4. Stabilne systemy demokratyczne działają zgodnie z zasadami określającymi sposób powoływania polityków oraz sprawowania władzy w interesie całego społeczeństwa (rozwiązania konstytucyjne).

1.5. Podstawowe pytanie dla demokracji – na czyje interesy powinien być uwrażliwiony rząd, gdy w narodzie panuje niezgoda?
* opinię większości obywateli (demokracja westminsterska)
* opinię możliwie największej liczby obywateli (demokracja konsensualna)

2. Minimalne kryteria decydowania politycznego w demokracji (wg. R.Dahla)
              2.1. zasada politycznej równości, której następstwem jest zasada
              partycypacji
              2.2. równe prawo głosu w procedurach podejmowania decyzji
              2.3. inkluzja dorosłych (prawo uczestnictwa w podejmowaniu decyzji
              politycznych wszystkich obywateli zamieszkujących dane terytorium)
              2.4. oświecone rozumienie – wszyscy winni mieć przed podjęciem decyzji w               danej sprawie równe i rzeczywiste możliwości poznania okoliczności,               ewentualnych konsekwencji oraz alternatywnych rozwiązań ono blokuje wolny wybór
              2.5. kontrola agendy (agenda – zespół problemów) – czyli nad               uporządkowanym wykazem zadań do wykonania, który nie może być                             ograniczony w sposób niedemokratyczny