Sacrae disciplinae leges.pdf

Jan Paweł II

Konstytucja Apostolska

SACRAE DISCIPLINAE LEGES

Ogłoszona z okazji wprowadzenia nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego

CZCIGODNYM BRACIOM KARDYNAŁOM, ARCYBISKUPOM, BISKUPOM, PREZBITEROM,

DIAKONOM I CAŁEMU LUDOWI BOŻEMU JAN PAWEŁ BISKUP SŁUGA SŁUG BOŻYCH NA

WIECZNĄ RZECZY PAMIĄTKĘ

Kościół w minionym czasie zwykł reformować i odnawiać prawa świętej karności, aby zawsze przy

zachowaniu wierności wobec Boskiego Założyciela zgadzały się ze zbawczą misją jemu powierzoną. Nie

innym zamiarem wiedzeni, spełniając wreszcie oczekiwanie całego świata katolickiego, w tym dniu - 25

stycznia 1983 r. - poprawiony Kodeks Prawa Kanonicznego poleciliśmy ogłosić. Gdy to czynimy, myśl

nasza ulata do owego dnia 1959 r., kiedy nasz Poprzednik Jan XXIII po raz pierwszy ogłosił podjęty przez

siebie zamiar zreformowania obowiązującego zbioru praw kanonicznych, który został ogłoszony w r. 1917 w

uroczystość Zesłania Ducha Świętego.

Postanowienie zreformowania Kodeksu zostało podjęte razem z dwoma innymi, o których ten Papież mówił

w tym samym dniu, a mianowicie o zamiarze zwołania synodu diecezji rzymskiej i ogłoszenia Soboru

Powszechnego. Z tych wydarzeń pierwsze niewiele wnosi do reformy Kodeksu jednak drugie, mianowicie

Sobór, ma ogromne znaczenie dla naszego zagadnienia i z jego istotą ściśle się łączy.

Jeśli chodzi o kwestię, dlaczego Jan XXIII przeczuł konieczność zreformowania obowiązującego Kodeksu,

odpowiedź znajduje się być może w Kodeksie ogłoszonym w r. 1917. Jednakże jest także inna odpowiedź i

to o szczególnym znaczeniu: mianowicie reforma Kodeksu Prawa Kanonicznego wydała się po prostu

pożądana i wymagana przez sam Sobór, który najwięcej swojej uwagi poświęcił Kościołowi.

Jak powszechnie wiadomo, gdy pierwsza wiadomość o reformie Kodeksu została ogłoszona, Sobór był

wydarzeniem w całości należącym do przyszłości. Jego akta, a zwłaszcza nauka o Kościele miały być

opracowane w latach 1962 - 1965. Jednak nikt nie wątpi, że zamiar Jana XXIII był najprawdziwszy i jego

myśl na pewno wybiegała daleko naprzód dla dobra Kościoła.

Dlatego nowy Kodeks, który dziś zostaje opublikowany, wymagał koniecznie uprzedniego dzieła Soboru i

chociaż razem z owym zgromadzeniem soborowym został zapowiedziany, idzie w czasie po nim, ponieważ

prace dla jego dokonania podjęte, skoro powinny opierać się na Soborze mogły być zaczęte nie wcześniej niż

po jego zakończeniu.

Kierując więc dziś myśl ku początkowi owej drogi, to jest do dnia 25 stycznia 1959 r., oraz do samego Jana

XXIII, inicjatora reformy Kodeksu, powinniśmy wyznać, że ten Kodeks wypłynął z tego samego

postanowienia, mianowicie odnowy sprawy chrześcijańskiej; i na tym przede wszystkim postanowieniu

opiera się całe dzieło Soboru, jego normy i przebieg.

Gdy teraz zważymy naturę prac, które poprzedziły promulgację Kodeksu, jak też sposób, w jaki zostały

dokonane, zwłaszcza za pontyfikatów Pawła VI i Jana Pawła I i aż do dziś, to trzeba przede wszystkim jasno

ukazać, że prace te zostały przeprowadzone w duchu wybitnie kolegialnym; dotyczy to nie tylko zewnętrznej

kompozycji dzieła, lecz także odnosi się do substancji ustalonych praw.

Ta zaś cecha kolegialności, którą proces powstawania tego Kodeksu wybitnie się wyróżnia, w pełni zgadza

się z nauką i duchem Soboru Watykańskiego II. Dlatego Kodeks nie tylko ze względu na zawartość, lecz

także w swoim powstawaniu ukazuje wpływ tego Soboru, w którego dokumentach Kościół, powszechny

sakrament zbawienia (KK 9, 48) jest ukazany jako Lud Boży i jego konstytucja hierarchiczna jest

przedstawiona jako mająca oparcie w Kolegium Biskupów razem z jego Głową.

Z tej przyczyny biskupi i Episkopaty zostały zaproszone do zespołowego działania w przygotowaniu nowego

Kodeksu, aby przez tak długą drogę, jeśli możliwe kolegialną, formuły prawne powoli dojrzały, a następnie

mogły służyć Kościołowi powszechnemu. Przez cały czas tego dzieła w pracach uczestniczyli także biegli,

to jest mężowie posiadający szczególną wiedzę teologiczną, historyczną, a zwłaszcza w zakresie prawa

kanonicznego; zostali oni wybrani ze wszystkich regionów świata.

Im dzisiaj - wszystkim i poszczególnym - wyrażamy podziękowanie.

Najpierw nasze oczy kierujemy na zmarłych kardynałów, którzy przewodniczyli Komisji przygotowawczej -

Piotra Ciriaci, który zaczął dzieło, i Peryklesa Felici, który przez wiele lat kierował pracami, i prawie je

ukończył. Myślimy także o sekretarzach Komisji: Jakubie Violardo, później kardynale, i Rajmundzie

Bidagor SJ, którzy w pełnienie tego urzędu włożyli dary nauki i mądrości. Razem z nimi wspominamy

kardynałów, arcybiskupów i biskupów, członków Komisji, konsultorów poszczególnych zespołów prac,

którzy odeszli do wieczności. Za nich wszystkich zanosimy do Boga nasze błagalne modlitwy.

Wypada także wspomnieć żyjących: najpierw przewodniczącego Komisji - czcigodnego brata Rozaliusza

Castillo Lara, który najdłużej poświęcał się gorliwie tej pracy; a po nim umiłowanego syna Wilhelma Onclin,

kapłana, który wiele wniósł pracy dla dokonania tego dzieła, oraz innych, którzy w tej Komisji czy jako

kardynałowie, czy urzędnicy, konsultorzy i współpracownicy w zespołach roboczych czy innych urzędach

mają swój udział w dokonaniu dzieła o takim znaczeniu.

Zatem, promulgując dziś Kodeks, w pełni jesteśmy świadomi, że ten akt od naszej władzy pochodzi i

posiada naturę prymatu . Jednak również jesteśmy świadomi, że ten Kodeks, gdy chodzi o materię, wyraża w

sobie kolegialną troskę o Kościół wszystkich naszych braci w biskupstwie; co więcej, jakby na

podobieństwo Soboru, ten Kodeks powinien być uważany za owoc kolegialnej współpracy , który powstał z

wysiłku biegłych ludzi i instytucji, zebranego w jedno przez cały Kościół.

Jest jeszcze jedna kwestia: czym jest Kodeks Prawa Kanonicznego? Aby właściwie odpowiedzieć na to

pytanie, trzeba przypomnieć owo długie dziedzictwo prawa, które zawiera się w księgach Starego i Nowego

Testamentu i z którego cała tradycja prawna i prawodawcza Kościoła się wywodzi jakby ze swojego

pierwszego źródła.

Bowiem Chrystus Pan przebogatego dziedzictwa Prawa i Proroków które z historii doświadczenia Ludu

Bożego w Starym Testamencie powoli wzrastało, bynajmniej nie zniszczył, lecz wypełnił (Mt

; Ga

), to jednak ani nie wykluczył mocy obowiązującej Dekalogu (Rz

13,

8-10

;

13-25;

2 ), ani nie zaprzeczał roli dyscypliny w Kościele Bożym (1 Kor rozdz. 5 i 6). Tak więc pisma

), tak że

ono w nowy i doskonalszy sposób należy do dziedzictwa Nowego Testamentu. Choć więc św. Paweł -

wyjaśniając misterium paschalne - naucza, że usprawiedliwienie jest dane nie z uczynków prawa, lecz z

wiary (Rz

Nowego Testamentu pozwalają, abyśmy znacznie lepiej rozumieli doniosłość dyscypliny i abyśmy głębiej

mogli pojąć więzy, które ją w sposób wznioślejszy łączą ze zbawczym charakterem samego Orędzia

Ewangelii.

Skoro tak jest, wystarczająco jest jasne, że celem Kodeksu nie jest bynajmniej zastąpienie w życiu Kościoła

lub wiernych wiary, łaski, charyzmatów a zwłaszcza miłości. Przeciwnie, w Kodeksie chodzi raczej o to, aby

rodził taki porządek społeczności kościelnej, który - przyznając główne miejsce miłości, łasce i

charyzmatom - jednocześnie ułatwiałby ich uporządkowany postęp w życiu czy to w społeczności

kościelnej, czy to poszczególnych ludzi, którzy do niej należą.

Kodeks będąc podstawowym dokumentem ustawodawczym Kościoła, opartym na dziedzictwie prawnym i

ustawodawczym Objawienia i Tradycji, winien być uważany za niezbędne narzędzie, dzięki któremu jest

zachowany należyty porządek tak w życiu indywidualnym i społecznym, jak i w działalności Kościoła. Stąd

oprócz elementów fundamentalnych struktury hierarchicznej i organizacyjnej Kościoła, ustanowionych przez

Boskiego Założyciela, i oprócz głównych norm odnoszących się do sprawowania potrójnego zadania,

zleconego samemu Kościołowi, wypada, aby Kodeks określał także pewne reguły i normy działania.

Narzędzie, jakim jest Kodeks, w pełni zgadza się z naturą Kościoła jaką zwłaszcza przedstawia nauka

Soboru Watykańskiego II brana w całości, z szczególnym uwzględnieniem jego doktryny eklezjologicznej.

Zatem w jakiś sposób ten nowy Kodeks może być pojmowany jako wielki pas transmisyjny przenoszący na

język kanonistyczny tę doktrynę, mianowicie soborową eklezjologię. Chociaż nie da się obrazu Kościoła w

ujęciu doktryny Soboru doskonale przełożyć na język kanonistyczny , to jednak Kodeks powinien się odnosić

do tego obrazu jako pierwotnego wzoru, którego zarys powinien on odpowiednio, o ile to możliwe, z samej

swej natury wyrażać.

Stąd wynikają niektóre fundamentalne normy, którymi rządzi się cały nawy Kodeks, w granicach jednak

właściwej mu materii, jak też jego języka, który tej materii odpowiada.

Niemniej jednak wolno stwierdzić, że stąd wynika także ta cecha, dzięki której Kodeks jest uważany jakby

za dopełnienie nauki przez Sobór Watykański II przedstawionej, w szczególny sposób gdy chodzi o dwie

konstytucje: dogmatyczną i pastoralną.

Stąd wynika, że fundamentalna racja nowości , która nigdy nie odstępując od tradycji ustawodawczej

Kościoła, znajduje się w Soborze Watykańskim II, zwłaszcza gdy chodzi o jego doktrynę eklezjologiczną, i

także stanowi rację nowości w nowym Kodeksie.

Z elementów zaś, które wyrażają prawdziwą i własną naturę Kościoła, zwłaszcza te powinny być

uwzględnione: doktryna, w której Kościół jest przedstawiony jako Lud Boży (KK 2), a władza hierarchiczna

jako służba (KK 3), a ponadto doktryna, która ukazuje Kościół jako Wspólnotę i ustala wzajemne relacje,

które powinny zachodzić między Kościołem partykularnym i powszechnym oraz między kolegialnością i

prymatem; także doktryna, według której wszyscy członkowie Ludu Bożego, w sposób sobie właściwy,

partycypują w potrójnym zadaniu Chrystusa, mianowicie kapłańskim, prorockim i królewskim, do której to

doktryny dochodzi także wszystko, co dotyczy obowiązków i praw wiernych, a szczególnie osób świeckich;

wreszcie troska Kościoła o ekumenizm.

Jeśli przeto Sobór Watykański II ze skarbca Tradycji wydobył stare i nowe, a jego nowość zawiera się w tych

i innych elementach, staje się oczywiste, że Kodeks tę samą cechę wierności w nowości i nowości w

wierności odnosi do siebie i do niej jest dostosowany wedle sobie właściwej materii i szczególnego sposobu

mówienia.

Nowy Kodeks Prawa Kanonicznego ukazuje się w tym czasie gdy biskupi całego świata nie tylko postulują

jego promulgację, lecz nawet usilnie i gwałtownie się jej domagają.

I rzeczywiście Kodeks Prawa Kanonicznego jest bezwzględnie Kościołowi konieczny. Skoro jest także

ustanowiony na sposób społecznej i widzialnej wspólnoty, aby wykonywanie funkcji powierzonych mu z

nieba, zwłaszcza świętej władzy sprawowania sakramentów, było należycie uporządkowane, aby wzajemne

odniesienia chrześcijan były układane według sprawiedliwości umocnionej miłością, ustaliwszy i

określiwszy bezpieczne prawa poszczególnych; aby wreszcie wspólne przedsięwzięcia, które są

podejmowane do prowadzenia życia chrześcijańskiego doskonalej przez prawa kanoniczne były

podtrzymywane, umacniane i popierane.

Wreszcie ustawy kanoniczne z samej swej natury wymagają przestrzegania. Z tej przyczyny zadbano z

największą pilnością, aby w długim przygotowaniu Kodeksu normy zostały dokładnie wyrażone i aby te

normy opierały się na solidnym prawnym, kanonicznym i teologicznym fundamencie.

Zważywszy to wszystko należy życzyć, aby nowe kanoniczne ustawodawstwo stało się skutecznym

instrumentem, z którego pomocą Kościół będzie mógł się urzeczywistniać według ducha Soboru

watykańskiego II i coraz bardziej będzie się okazywał odpowiedni do zbawczego swego zadania,

wykonywanego w tym świecie.

Wypada, aby te nasze rozważania ufnym umysłem polecić wszystkim, gdy ogłaszamy ten zbiór głównych

praw kościelnych dla Kościoła łacińskiego.

Niech sprawi top Bóg, aby radość i pokój ze sprawiedliwością i posłuszeństwem polecały ten Kodeks i - co

jest nakazane przez głowę - było zachowane w ciele.

Zatem ufni w pomoc łaski Bożej, wsparci autorytetem świętych Apostołów Piotra i Pawła, opierając się na

pewnej wiedzy oraz na zdaniu biskupów całego świata, którzy z nami w duchu kolegialnym współpracowali,

najwyższą - jaką mamy - władzą, tą naszą konstytucją, ważną na przyszłość, obecny Kodeks, tak jak jest

sporządzony i przejrzany, promulgujemy i polecamy, aby miał odtąd moc prawa dla całego Kościoła

łacińskiego, i wszystkich, których to dotyczy, trosce i pilności przekazujemy do zachowywania. Aby zaś

wszyscy te przepisy mogli poznać i zrozumieć, zanim zostaną wprowadzone w życie postanawiamy i

nakazujemy, aby one moc obowiązującą otrzymały od pierwszego dnia Adwentu 1983 r. Bez względu na

jakiekolwiek przeciwne zarządzenia, postanowienia, przywileje, nawet wymagające specjalnej i osobnej

wzmianki, jak również na przeciwne zwyczaje.

Wszystkich zatem synów umiłowanych zachęcamy, aby podane do wiadomości postanowienia szczerym

umysłem i chętną wolą wypełnili, umocnieni nadzieją, aby dyscyplina Kościoła odzyskała moc i dlatego

także zbawienie dusz uzyskało z pomocą Najświętszej Maryi Panny, Matki Kościoła, lepsze oparcie.

Dane w Rzymie, dnia 25 stycznia 1983 r., w Watykanie w piątym roku naszego Pontyfikatu.

Jan Paweł II, papież

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: