Budowa nerwu
Nerw promieniowy stanowi przedłużenie pęczka tylnego splotu ramiennego; jest on najgrubszym nerwem splotu. Pień nerwu promieniowego po odłączeniu się od splotu okrąża spiralnie od tyłu kość ramienną, biegnąc w bruździe nerwu promieniowego, przykryty głową boczną mięśnia trójgłowego. W tej okolicy nerw promieniowy oddaje szereg gałęzi ruchowych do mięśnia trójgłowego ramienia oraz gałąź czuciową - nerw skórny ramienia, unerwiający skórę, pokrywającą głowę boczną tego mięśnia. Po wydostaniu się z obrębu mięśnia trójgłowego nerw promieniowy biegnie po stronie bocznej ramienia. W okolicy łokciowej znajduje się między mięśniami ramienno-promieniowym a ramiennym. Od pnia nerwu promieniowego oddziela się jeszcze w obrębie ramienia nerw skórny tylny przedramienia. W okolicy stawu łokciowego nerw promieniowy oddaje odgałęzienia do mięśnia ramienno-promieniowego, a następnie dzieli się na 2 gałęzie końcowe - głęboką (przechodzi na stronę tylną przedramienia, gdzie unerwia prostowniki przedramienia i mięsień łokciowy) i powierzchowną (biegnie po stronie powierzchownej przedramienia i przechodzi na grzbiet ręki, gdzie dzieli sie na 5 nerwów grzbietowych palców, które unerwiają czuciowo stronę promieniową grzbietowej powierzchni ręki oraz częściowo grzbiet i zwrócone ku sobie powierzchnie palców 1, 2 i 3).
Przyczyny uszkodzenia nerwu promieniowego:
· Uraz a w tym: ucisk, rozciąganie, rozerwanie, zmiażdżenie, przecięcie nerwu jako
skutek:
a) złamania trzonu kości ramiennej
b) ucisku w obrębie dołu pachowego
c) ucisk w rowku promieniowym kości ramiennej przy przewieszeniu ramienia przez
poręcz krzesła
· proces rozrostowy w obrębie dołu pachowego;
· neuropatia splotu barkowego.
· Zaburzenia metaboliczne i naczyniowe np. w cukrzycy
Uszkodzenie można podzielić ze względu na siłę i skutek uszkodzenia:
I. Uraz nie powodujący zaburzenia struktury nerwu, jedynie krótkotrwałe zaburzenia jego
czynności (np. Przejściowy ucisk). Najlżejszy i najlepiej rokujący rodzaj uszkodzenia
II. Uraz spowodowany nadciągnięciem, zdławieniem powoduje przerwanie tylko wypustek
osiowych (aksonów) bez naruszenia osłonek. Regeneracja utrudniona (wskutek
długotrwałego ucisku rozwijają się nieodwracalne zmiany (zwłóknienie) w osłonkach
nerwu
III. Uraz w którym dochodzi do przerwania wypustek osiowych i osłonek nerwu. Uraz
wywołuje najcięższe objawy. Gdy akson zostaje przecięty, obwodowy jego odcinek ulega
zwyrodnieniu na całej długości tzw. zwyrodnienie wtórne. Po przecięciu aksonu nie tylko
obwodowy, ale i dośrodkowy kikut włókna wraz z komórką ulega zmianom tzw.
zwyrodnienie wstępujące. Proces zwyrodnienia rozpoczyna się po 24 godzinach od
wystąpienia urazu i trwa około 4 – 8 tygodni, poczym rozpoczyna się regeneracja.
Im uszkodzenie jest bliższe ciała komórki, tym zmiany są cięższe.
Objawy
Najbardziej charakterystyczne objawy to osłabienie prostowania w stawie nadgarstkowym i w stawach śródręczno-paliczkowych palców i kciuka, z towarzyszącym zanikiem mięśni zginaczy zlokalizowanych na przedramieniu. Pozycja "opadającej ręki" jest bardzo niekorzystna ze względu na upośledzenie działania mięśni międzykostnych.Zwykle jest osłabiony także mięsień ramienno-promieniowy, co powoduje upośledzenie odruchu z mięśnia nawracacza i utrudnienie zaginania w stawie łokciowym w pozycji półodwróconej. Zdarza się rzadko drętwienie i mrowienie grzbietowej powierzchni ręki.
Rehabilitacja
W leczeniu stosuje się szynę zakładaną bezpośrednio na staw nadgarstkowy. Ma ona na celu uniknięcie zniekształcenia tego stawu, a zarazem pozwala na prawidłowe funkcjonowanie palców do czasu powrotu czynności nerwu promieniowego. Z fizykoterapii stosujemy elektrostymulację, natomiast z kinezyterapii:
§ Bierne prostowanie ręki, palców i kciuka w pełnym zakresie ruchu.
§ W miarę poprawy rozpoczynamy ćwiczenia czynne: prostowanie palców oddzielnie i
razem, unoszenie palców (dłoń położona na stole), uderzenie palcami o stół (gra na
pianinie), rozwieranie palców, popychanie palcami drobnych przedmiotów
§ Zajęcia praktyczne ( typu zabawy na tablicach manualnych, piłeczkach, z kubkami,
łyżkami, wprowadzające w czynności życia codziennego).
Zależnie od siły uszkodzenia czas unieruchomienia będzie trwał od kilku dni do kilku tygodni. Wprowadzanie ćwiczeń ich siły i zakresu również będzie od niej uzależnione.
Grupa 20A
Barbara Czekaj
dziubusek30