Skład i funkcje krwi

KREW – tkanka płynna , jej substancja pozakomórkowa – OSOCZE – składa się przede wszystkim z wody. W osoczu zawieszone są elementy morfologiczne – KRWINKI. Krew krąży w UKŁADZIE KRWIONOŚNYM zamkniętym lub otwartym – wtedy nazywany jest HEMOLIMFĄ.

OSOCZE – płynna substancja pozakomórkowa, jest produktem wielu komórek organizmu. Stanowi 55% objętości krwi ssaków. Składa się z:
- woda – 92%
- białka – 7% - albuminy, globuliny, fibrynogen
- inne związki organiczne – glukoza, aminokwasy, lipidy
- składniki nieorganiczne o charakterze elektrolitów – zawierają jony sodowe, potasowe, chlorowe, wapniowe, magnezowe, węglowodanowe, fosforowe.

FUNKCJE OSOCZA:
- dzięki zawartości albumin i elektrolitów utrzymuje stałe ciśnienie osmotyczne płynów ciała oraz ich PH
- transportuje substancje odżywcze, tlen, dwutlenek węgla, szkodliwe produkty przemian związków azotowych, hormony
- dzięki globulinom pełni funkcję ochronną, tzn. chroni organizm przed szkodliwymi związkami – ANTYGENAMI – wielkocząsteczkowe substancje o charakterze białek, węglowodanów i kwasów nukleinowych: w kurzu, pyłkach kwiatowych, bakteriach, wirusach, grzybach, pasożytach.
GLOBULINY są białkami, które wiążą się z antygenami, które stają się nieszkodliwe dla organizmu. Globuliny są inaczej PRZECIWCIAŁAMI, neutralizują ciała obce
- rozpuszczony w osoczu fibrynogen może przekształcać się w FIBRYNĘ, która „zatyka” uszkodzone naczynia krwionośne, zapobiega krwotokom

KRWINKI – dzielimy na trzy grupy:
1. erytrocyty – czerwone krwinki
2. leukocyty – białe krwinki
3. trombocyty – płytki krwi

ERYTROCYTY – u zarodków wytwarzane są w PĘCHERZYKU ŻÓŁCIOWYM, potem w WĄTROBIE, a od drugiej połowy życia w SZPIKU KOSTNYM. Są to jednojądrowe komórki o owalnym kształcie. Tylko u ssaków tracą one jądro i przyjmują formę spłaszczonych krążków, cieńszych w środku.
W cytoplazmie erytrocytów – HEMOGLOBINA (czerwona), która umożliwia transport tlenu i dwutlenku węgla. W organizmie człowieka ok. 4,3 mln. (kobiety) i 4,8 mln. (mężczyźni) erytrocytów w 1ml krwi.

LEUKOCYTY – wytwarzane w CZERWONYM SZPIKU KOSTNYM, a niektóre (limfocyty) w grasicy, śledzionie, węzłach chłonnych. Są krwinkami najbardziej zróżnicowanymi pod względem morfologicznym i czynnościowym. U człowieka 4 – 10 tyś w 1 ml krwi.
- granulocyty – ok. 60%
- monocyty – ok. 4%
- limfocyty – ok. 36%

TROMBOCYTY – jednojądrowe komórki o owalnym kształcie. Wytwarzane są w CZERWONYM SZPIKU KOSTNYM. W 1 ml krwi człowieka znajduje się 200 – 400 tyś płytek krwi. Trombocyty rozpoczynają proces krzepnięcia krwi. Podczas pękania naczyń krwionośnych uwalniają TROMBOKINAZĘ – enzym, który rozpoczyna proces przekształcania fibrynogenu w fibrynę (włóknik) krwi.

Składniki krwi, które przesączają się przez naczynia krwionośne do przestrzeni międzykomórkowych innych tkanek, tworzą LIMFĘ – zawierają większość elementów osocza oraz białe ciałka krwi. Krążenie krwi i limfy pośrednio kontaktuje poszczególne komórki organizmu ze sobą – współdziałanie i tworzenie integralnej całości, tzw. ORGANIZM.