psychologia.odt

7)       Nauczanie i wychowanie dzieci o specyficznym przebiegu rozwoju i specjalnych potrzebach edukacyjnych.

Do jakiej szkoły powinno zakwalifikowac się dziecko nie można stwierdzic tylko na podstawie medycznej, najważniejsze jest kryterium funkcjonalne ( jak dziecko funkcjonuje np. niesłyszące dziecko ma implant ślimakowy i prawidłowo rozwija mowę, funkcjonuje tak samo jak inne dzieci powinno uczyc się normalnie ), po czym ustalamy środowisko, w którym mam przebywac.

8)       Instytucjonalne formy realizacji procesu wychowawczego- różne systemy (segregacyjny, integracyjny). Tradycyjne i aktywizujące formy nauczania

Formy integracji-

model segregacyjny  

model integracyjny

Pełna integracja odbywa się wtedy, gdy dzieci o specyficznych potrzebach integracyjnych i normalne uczestniczą w pełni w tym co dzieję się w klasie, współpracują ze sobą. Ni wystarczy by siedziały w jednej klasie, muszą rozumiec swoje potrzeby, lubic się, bądź nie.

Porównanie elementów procesu nauczania- wychowania w aktywizującym w aktywizującym i tradycyjnym podejściu do nauczania

9)       Psychologiczne mechanizmy wychowania i nauczania (warunkowanie klasyczne i instrumentalne, modelowanie, interioryzacja i internalizacja i in). Podejście behawioralne, poznawcze i humanistyczne.

Klasyfikacja głównych mechanizmów psychologicznych wychowania według kryterium związku między danym zjawiskiem lub procesem a rodzajem sygnału wychowawczego wywołującego ciąg odpowiednich oddziaływań na psychikę wychowanka:

Sygnały wychowawcze                                                        Procesy i zjawiska psychologiczne

Wzorzec czynności                                                        naśladownictwo

Wzór osobowy                                                        identyfikacja

Przykład                                                                      modelowanie

Zadania                                                                      powtarzanie

Wymagania                                                                      cwiczenia

                                                                      wzmocnienia przez kary i nagrody

Społeczna sytuacja wychowawcza                                          interakcja społeczna

                                                                      role społeczne

Wartości                                                                      interioryzacja

Normy                                                                      internalizacja

Zasady postępowania

Naśladownictwo- celowy proces rozwojowy, czynnośc dowolna, zmierzająca do określonego wyniku: odtworzenia wzorca (zewnętrzne upodabnianie się), dzięki temu dziecko nawiązuje pierwsze kontakty społeczne. Formy naśladownictwa zmieniają się w  okresie rozwojowym dziecka.

Modelowanie- przejęcie zachowań  stanowiących symboliczne równoważniki zachowania modela. Odróżnia się dwie fazy procesu modelowania przyswojenie i wykonanie. Przyswojenie- zrozumienie sensu danego zachowania i utrwalenie go w pamięci, wykonanie zaś wymaga ponadto sprawności i umiejętności bądź zaistnienia odpowiednich warunków czy okazji, bądź też wystarczająco silnej motywacji dla wprowadzenia w czyn tego, co zostało zaobserwowane i przyswojone.

Identyfikacja- tendencja, przeważnie podświadoma lub nie w pełni uświadomiona, do bycia „takim samym” jak ktoś, kto jest przedmiotem dodatnich uczuc o dużym nasileniu, ideałem, wzorem postępowania. Proces ten dotyczy zarówno postaci realnych, jak też bohaterów literackich, filmowych, telewizyjnych itp.

Interioryzacja- proces rozwojowy polegający na przekształceniu zewnętrznych czynności podmiotu w jego czynności wewnętrzne , psychiczne.

Internalizacja- proces asymilacji przez jednostkę norm, wartości i postaw reprezentowanych przez grupę społeczną. Jednostka może uważac owe normy czy poglądy i postawy grupy za obce jej własnym przekonaniom, narzucone z zewnątrz, stopniowo jednak przyswaja je, asymiluje, tzn. włącza do systemu swoich poglądów, wartości, norm, aż wreszcie mogą się one stac jej własnymi przekonaniami.

Zdolnośc do interioryzacji  czynności zewnętrznych, ich przekształcenia w czynności wyobrażeniowe, umysłowe, psychiczne, jest warunkiem internalizacji norm społecznych oraz zbioru przywilejów, wymagań i reguł składających się na koncepcję roli (tzw przepisy roli)

10)Analiza podstawowych metod wychowawczych (kary, nagrody, time-out)

11)   Grupa rówieśnicza. Relacje interpersonalne i dynamika grupowa.

Klasa szkolna- gr. rówieśnicza

Zespól klasowy ma kolosalne znaczenie dla człowieka, jest to pierwszy poza rodzicami obszar komunikacji społecznych.

Gr. społeczne:

- gr. formalne- wyróżnione na podstawie formalnego kryterium, zewnętrzne, narzucone, warunkuje               przynależenie do jakiejś grupy

–           gr. nieformalne- nie ma zewnętrznego kryterium. Ludzie dobierają się na podstawie własnych,               wewnętrznych kryteriów

Klasa szkolna jest poza tymi podziałami, bo jest jednocześnie gr. formalną (kryterium: miejsce zamieszkania, wiek) i nieformalną (sympatie, antypatie, kliki, tworzą się relacje, ustalana jest pozycja w grupie, ktoś jest akceptowany, odrzucony )

W gr. rówieśniczej spotykają się dwa porządki, panują 2 stosunki :

–           -rzeczowe - realizacja wspólnego celu, zadania, cele realizowane w klasie, jest struktura, organizacja

- osobowe – wymiar funkcjonowania klasy, sympatie, budowanie pozycji w grupie, antypatie

Dlaczego grupy rówieśnicze mają tak duży wpływ?

–           długi czas przebywania razem

–           grupy oddziałują w tym momencie gdy jednostka poszukuje wzorców

–           duża wrażliwośc na ocenę innych, to co powiedzą koledzy

–           po raz pierwszy dziecko w grupie doznaje pewnych rzeczy, zespół klasowy stanowi gr. odniesienia – dziecko może odnosic się do innych, porównywac z nimi, ma informację zwrotną, buduje adekwatny obraz siebie w rzeczywistości, swoich kompetencji, zdolności.

–           Akceptacja warunkowa- po raz pierwszy dziecko spotyka się z tym, że na akceptację trzeba sobie zasłużyc , trzeba się wykazac odpowiednimi cechami, trzeba trochę pokierowac sytuacją, w której jest się atrakcyjnym, sympatycznym (jest to pierwszy motywator by być osobą o określonych cechach)

Rozkład podgrup, akceptacji i nie akceptacji badają TECHNIKI SOCJOMETRYCZNE najbardziej znane są M. Pilkiewicza

Mapy socjometryczne dzięki którym powinniśmy uzyskac rozkład, przeważnie na 5 podgrup:

1ketegoria- dzieci w pełni akceptowane

2kat. - dzieci akceptowane przeciętnie

3kat. - osoby polaryzujące akceptację (dzieci, które mają swoich kolegów, które ich uwielbiają ale jest także grono, które go bardzo nie lubi)

4kat. -osoby izolowane (są społecznie zaniedbywane, są niezauważalne, ignorowane)

5kat. - osoby jawnie odrzucane, nieakceptowane

Jeśli potrafimy stworzyc te kategorie, to mamy obraz tego, co dzieję się w danej grupie. To jest punkt wyjścia do pracy z tą grupą, by poprawic ich stosunki, pomóc rozwiązac konflikty. Zasada jest taka, że wyniki badań należy ujawnic grupie, ważny jest sposób przekazania informacji i podkreślenie konfliktu. Metoda badania nie może uczyc negatywnych treści. Jeśli jest źle przeprowadzone to powoduję skalację problemu i brak zaufania do nauczyciela.

12)   Rodzina jako środowisko wychowawcze, Postawy rodzicielskie.

Style wychowania w rodzinie funkcjonują też jako postawy nauczycieli, są po prostu adekwatne

1) Wychowanie niekonsekwentne – niekonsekwencje wpływów wychowawczych, wynika ze zmienności osoby. Dziecko ma poczucie niesprawiedliwości i krzywdy (za to samo zachowanie raz jest karany a raz nikomu nie przeszkadza). Niekonsekwentnośc przez wpływy osób, mama nagradza zachowanie dziecka a tata chce takie zachowanie ukarac. To nie powala zrozumiec dziecku co jest dobre a co złe, z trudem i z opóźnieniem nabywają takie dzieci kompetencje społeczne, ciężko jest im przyswoic zasady, które są powszechne i uniwersalne.

Jest to styl czyli notorycznie stosowanie takich podwójnych zachowań rodziców.

13)   2) Autorytarny- autorytet jest wymuszony, gdzie rodzic niczego nie wyjaśnia, nie tłumaczy „NIE I KONIEC”. Ktoś autorytarnie wymusza posłuszeństwo. To wychowanie wymaga karności, podporządkowania ale jest to wymuszone. Charakterystyczne jest to, że wszystkie sprawy nawet te dotyczące dzieci, na które mogłyby już odpowiedziec są podejmowane odgórnie, autorytarnie, dziecko nie ma prawa głosu. Efektem tego jest to, że dziecko doskonale wie jak ma się zachowywac, jest karne ale nie rozumie skąd takie zachowanie rodziców, np. skąd takie kary i gdy nie ma nadzoru zachowuje się zupełnie inaczej. Dorosły człowiek wychowany w tym stylu wydaje się być niedojrzały, nie przygotowany do życia w społeczeństwie. Nie miał możliwości nauczenia się, że wmuszane zasady są dobre bo nikt mu tegonie tłumaczył

3) Liberalny- oparte na wolności, swobodzie, niezależności. Dziecko ma wszystko co potrzebne do rozwoju, pozwala się  mu na swobodne kształtowanie własnych cech, według rodziców sam się nauczy sam się przekona. Nie ma zasad, nie ma reguł. Jednak takie wychowanie jest dla dzieci bardzo stresujące, ponieważ nie zna pewnych zasad społecznych, są nie przygotowane do kontaktu z grupą społeczną. Skutkowac może to zaburzeniami psychicznymi, ponieważ dziecko nie rozumie dlaczego inni go nie akceptują, w domu mogło robi wszystko bez żadnego odbioru a w rzeczywistości jest odrzucany.

4) Demokratyczne...