Temat: Uśmiechnij się – jutro będzie lepiej
Czas trwania: 45 min
Zagadnienie programowe:
Patrz: Dziennik Ustaw, Nr 14 ’99; Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla sześcioletnich szkół podstawowych i gimnazjów: "..., aby uczniowie... kształtowali w sobie podstawę dialogu, umiejętność słuchania innych i rozumienia ich poglądów; umieli współdziałać i współtworzyć w szkole wspólnotę..."
Metody pracy:
Zespołowe rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem twórczej aktywności
Środki dydaktyczne, materiały i narzędzia:
Kartki z opisem sytuacji konfliktowych
Cel główny zajęć:Doskonalenie umiejętności negocjacji
Po zakończeniu zajęć uczeń powinien:
· znać sposoby zachowania się w sytuacji konfliktowej
· wiedzieć, co to jest kompromis
· zrozumieć, że nie ma sytuacji bez wyjścia
· potrafić wybrać najlepszą drogę kompromisu
Część organizacyjna
· przywitanie uczniów
· przestawienie ławek, ułożenie krzeseł w kręgu
· powieszenie planszy
Konspekt zajęć dotyczących zagadnień i działań wychowawczych "Uśmiechnij się - jutro będzie lepiej!" został opracowany w ramach kursu "Rozwijanie praktycznych umiejętności wychowawczych dla liderów zespołów wychowawców".
Autor: Maria Siwka, Ewa Ostrowska, Grażyna Bielawska
ZAANGAŻOWANIE
Podanie tematu i celów bieżących zajęć
Dzisiejsze zajęcia będą trwały 45 minut. Uśmiechnij się – jutro będzie lepiej – to temat dzisiejszej lekcji. W rodzinie, szkole, w nieformalnej grupie rówieśniczej – wszędzie spotykamy się z sytuacjami trudnymi, z konfliktami. Rozwiązywanie sytuacji konfliktowych jest pewnego rodzaju sztuka, której warto się nauczyć. Próby tej podejmiemy się na dzisiejszej lekcji.
Zawarcie kontraktu
Przez cały czas musimy pamiętać o wcześniej ustalonych regułach naszych zajęć, tzn. mówi jedna osoba, nie przerywamy, nie poprawiamy, nie komentujemy.
BADANIE
Wprowadzenie
Żebyśmy mogli przejść do ćwiczenia, warto przypomnieć sobie wiadomości z ubiegłych zajęć i sprecyzować sposoby zachowań w sytuacjach trudnych. Wybrany uczeń czyta definicje zachowań w sytuacjach konfliktowych z planszy (z poprzednich zajęć) – patrz: załączniki.Na przykładzie definicji kompromisu spróbujcie podać kilka przykładów, gdzie widoczne będzie choć częściowe zaspokojenie waszych interesów i wymyślonego partnera.
PREZENTACJA I PRZEKSZTAŁCANIE
Ćwiczenie
Klasa dzieli się na grupy (jeżeli to możliwe, to na czteroosobowe). Przedstawiciel zespołu losuje kartkę z opisem sytuacji konfliktowej (patrz: załączniki). Każdy zespół pracuje nad znalezieniem kompromisowego sposobu rozwiązania okreslonego problemu. Każda grupa wybiera lidera, który na forum klasy prezentuje i omawia, na czym polega kompromis w danym przypadku.
REFLEKSJA I EWALUACJA
Posumowanie zajęć
Na koniec warto podkreślić wartości doskonalenia umiejętności negocjacji.- Czy warto szukać wyjść kompromisowych?- Czy ćwiczenie pomogło w spojrzeniu na sytuacje konfliktowe w inny
sposób?- Czy warto się uśmiechnąć?
Pięć sposobów zachowania się w sytuacji konfliktu:
· RywalizacjaSilne dążenie do zaspokojenia własnych potrzeb i obrony własnych interesów kosztem innych. Żądanie dla siebie określonych dóbr i brak jakiejkolwiek chęci współdziałania z partnerem.
· WspółpracaPragnienie zaspokojenia w równym stopniu potrzeb własnych i partnera. Poszukiwanie twórczego rozwiązania problemów interpersonalnych.
· Dostosowanie sięWynika z pragnienia zaspokojenia potrzeb partnera i tendencji do współdziałania. Dostosowując się można pominąć własne interesy, aby zaspokoić interesy innych.
· UnikanieBrak pewności siebie oraz odmowa współdziałania z partnerem. Zwlekając z rozwiązaniem konfliktu i unikając nazwania określonej sytuacji jako konfliktowej pośrednio wyrażane jest dążenie do zaspokojenia własnych potrzeb lub potrzeb innych ludzi.
· KompromisPragnienie częściowego zaspokojenia interesów własnych oraz częściowego zaspokojenia interesów partnera. Tego typu zachowanie jest czymś pośrednim między rywalizacją a dostosowaniem się.
Problemy do kompromisowego sposobu rozwiązania:
1. Grażynka pragnie wyjechać na kolonie. Jej rodzice chcą, aby jechała z nimi na wakacje do rodziny.
2. Bonifacy chce wrócić do domu z dyskoteki o północy, rodzice oczekują, że będzie w domu o godzinie dwudziestej drugiej.
3. Wychowawczyni zależy, aby Halinka brała udział w konkursie przedmiotowym z plastyki. Dziewczynka nie ma na to ochoty.
4. Koleżanki kłócą się o pismo młodzieżowe "Popcorn" – obie chcą je mieć natychmiast.
5. Pankracy chce komputer, taki sam jak ma jego brat. Rodziców nie stać na następny tak wielki wydatek.
6. Bożenka pragnie mieć olbrzymiego psa, rodzice kategorycznie nie zgadzają się to.
7. Mama marzy, by Marysia kontynuowała naukę w liceum. Córka pragnie zostać fryzjerką.
1. Małgorzata Jachimska, Scenariusze lekcji wychowawczych, Wydawnictwo UNUS, 19972. Hanna Hamer, Program lekcji wychowawczych..., Warszawa 19933. Kołodziejczyk, Czemierowska, Spójrz inaczej, Kraków 19934. M.B. Księżyk, Poradnik dla wychowawcy klasy, WOM Częstochowa 1997
PSYCHOZABAWA
» Czy umiesz cieszyć się życiem?
1. Jak się czujesz w poniedziałek rano, kiedy zwlekasz się do szkoły?
a) Myślisz – jeszcze tylko 5 dni do soboty.
b) Dam sobie radę ze wszystkim, nawet z klasówką z chemii w środę – mówisz do siebie pod zimnym prysznicem.
c) Dokładnie planujesz każdy dzień tygodnia.
2. Jaką porę dnia najbardziej lubisz?
a) Gdy zasypiasz w cieplej piżamce w łóżeczku.
b) Obiadek, bo mama zawsze gotuje, co lubisz.
c) Śniadanie.
3. Pokłóciłeś się z przyjacielem o jakąś głupotę, i on już od kilku dni nie dzwoni...
a) Martwisz się, że pójdzie w sobotę na ten nowy film z tą dziewczyną, którą poznał na angielskim.
b) Czekasz na telefon.
c) Piszesz śmiesznego SMS-a i zaraz potem dzwonisz.
4. W telewizji oglądasz wstrząsający reportaż o chorym na białaczkę dziecku.
a) Nie idziesz w sobotę do kina, tylko wysyłasz kasę na konto podane w programie.
b) Czujesz, że ten materiał Cię zasmucił i nawet jesteś trochę zły.
c) Zmieniasz kanał, bo nie lubisz takich programów.
5. Które zdanie najlepiej pasuje do Ciebie?
a) Bez wolności nie ma szczęścia.
b) Trzeba mało oczekiwać od życia, bo wtedy łatwiej jest być zadowolonym.
c) Wszystko zależy od przypadków.
6. Co myślisz, kiedy słyszysz słowo “dziadkowie”?
a) Boisz się starości.
b) Słyszysz śmiech wnuczki idącej z babcią do parku.
c) A moi dziadkowie są zadowoleni z życia.
7. Ja najchętniej spędziłbyś sobotę?
a) Na fajnej kolacyjce z rodziną.
b) Tylko z Twoją sympatią.
c) W pizzerii ze swoją paczką.
8. W Internecie jest konkurs podobny do totolotka.
a) Obstawiasz 13, bo na przekór wszystkiemu wydaje Ci się, że przynosi szczęście.
b) Uważasz, że najlepsze będą cyfry z daty urodzenia.
c) Im większe liczby, tym większa wygrana, dlatego obstawiasz tylko trzycyfrówki.
9. Szczęście jest niemożliwe bez:
a) kasy,
b) miłości,
c) poczucia humoru.
NAJWIĘCEJ ODPOWIEDZI a):
Chcesz brać z życia jak najwięcej, bo jest ono za krótkie na marudzenie. Ale ponieważ masz zbyt duże wymagania wobec losu, to możesz narazić się na rozczarowanie, że nie wszystko jest tak jak sobie wymarzyłeś. A marzenia też masz wielkie i niebanalne. Spróbuj jutro przyjąć wszystko, co przyniesie Ci dzień i nie próbuj nic kontrolować i zmieniać, a zobaczysz, że spotka Cię co najmniej jedna przyjemna niespodzianka. Życie ma naprawdę wiele do zaoferowania.
NAJWIĘCEJ ODPOWIEDZI b):
Jesteś optymistką i nawet, jeśli nie wszystko się układa tak, jak myślisz, to masz nadzieję, że jeszcze kiedyś się uda wszystko, co zaplanowałeś. Gdy masz gorsze dni, to nie użalasz się nad sobą, tylko starasz się je po prostu przeczekać. Umiesz cieszyć się drobiazgami i dzielić się z innymi, a to jeszcze bardziej poprawia Ci humor. Nie jest ważne dla ciebie, żeby wszystko było nadzwyczajne i niezwykłe – wiesz już, że to właśnie Ty decydujesz, czy coś sprawia Ci radość.
NAJWIĘCEJ ODPOWIEDZI c):
Niby wiesz, że pieniądze szczęścia nie dają, że najważniejsze jest zdrowie i miłość, ale zdarza Ci się porównywać z innymi i myśleć, że oni mają na pewno fajniej. Bez powodu idealizujesz ich życie i dlatego wydaje Ci się, że nie ma możliwości, żeby być naprawdę zadowolonym. Chyba potrzebny Ci jest trening cieszenia się drobiazgami i trening nie oglądania się na innych. Wtedy być może zobaczysz, że i Tobie inni zazdroszczą.
basiagowska