Jest przydatna w badaniach nad książką i biblioteką. Nazwa metody nawiązuje do terminu „katalog topograficzny” oznacz „katalog biblioteczny uszeregowany zgodnie z magazynowym porządkiem obiektów”. Jej zadaniem jest powiązanie badań nad książką i biblioteką z identyfikacją konkretnej lokalizacji. Musimy wskazać miejscowość, okolicę, teren czyli „topo” na którym znajdują bądź znajdowały się instytucje książki i porównać w czasie i przestrzeni ich działalność i relacje z innymi sąsiadującymi instytucjami naukowymi, kulturalnymi lub informacyjnymi. Badania te dotyczą różnego typu instytucji książki związanych z wytwarzaniem, przechowywaniem i udostępnianiem. Sprecyzowanie lokalizacji instytucji w odniesieniu do dawnych dziejów bywa utrudniane przez zmiany nazw ulic, nr domów, burzenie czy powstawanie nowych obiektów. Musimy to połączyć z konfrontacją lokalizacji innych instytucji naukowo – kulturalnych na badanym terenie oraz z ogólną polityka zagospodarowania przestrzennego w konkretnym czasie. Metoda topograficzna ukazuje role świata książki w zjawiskach natury ogólniejszej, mających wpływ na kształtowanie badanej społeczności. Należy powtarzać obserwacje porównawczo, w następujących po sobie jednostkach czasu, z uwzględnieniem zmian zagospodarowaniu przestrzennym. Wynikiem mt są mapy i plany ułatwiające percepcję.
Możliwości wynikające z m t :
Możliwości stwarzane przez m t wychodzą naprzeciw w badaniach bibliologicznych, propozycjom i oczekiwaniom unowocześniania i integrowania badań nad książką i biblioteką.
Postępowanie:
Odszukanie lokalizacji centrów nauki i kultury oraz handlu i przemysłu, rzutujących na rozwój instytucji książki (księgarń, bibliotek, drukarń, wydawnictw). Powstaje diagnoza kto, gdzie działał oraz próba odczytania na ile życie naukowe miasta inspirowało powstanie owych instytucji książki. Potem porównujemy te same obiekty w kolejnych jednostkach czasu: ukazujemy rosnący lub malejący potencjał inst książki jak i ich udział w formowaniu oblicz kulturalnego i ekonomicznego miasta. Wybór porównywanych okresów musi mieć uzasadnienie historyczne.
Źródła:
Wszystkie typy dokumentów, rękopiśmienne, drukowane jak i inne niepisane. Dwa typy materiałów źródłowych: kartograficzne(plany miejscowości) opisowe (z adresami)
- plany miejscowości zwłaszcza te z rozrysowanymi bryłami budynków
Źródła pisane:
- uchwały administracyjne o nazwach i numerowaniu ulic
- wydawnictwa popularyzujące wiadomości adresowe poczynając od wykazów ulic po książki adresowe
- spisy ludności
- listy adresowe urzędowe
- inne wykazy np. wg specyfiki wykonywanych zawodów np. drukarń, księgarń...
Najczęściej jednak badacz zmuszony jest odszukać najpierw jednostkowe adresy instytucji książki i z nich dopiero tworzyć listy pozwalające na ustalenia
majestic444