DROGI sem V.docx

Człowiek w ruchu drogowym

·         Uczestnicy ruchu (kierujący, pasażer, pieszy,

·         Użytkownicy drogi i związane z nimi

·         Cechy psychofizyczne i czynniki modyfikujące (wzrok, słuch, uwaga, reakcja itp.)

Wzrok - Pole widzenia, Rozpoznawanie barw, Widzenie przestrzenne (stereoskopowe), Zdolność adaptacji wzroku,

Wrażliwość na olśnienie

Pole widzenia

Słuch i równowaga

·         wrażliwość słuchu

·         ograniczenie częstotliwości odbieranych dźwięków

·         bilateralna lokalizacja słuchu

·         zmęczenie receptora słuchu

·         receptor drgań

·         receptor równowagi

Uwaga i czas reakcji

Uwaga – zdolność do spostrzeżeń lub zdolność do skierowania myśli na przedmiot lub zjawisko

Podzielność uwagi

Pojemność uwagi (bodźce/jednostka czasu)

Trwałość uwagi (zdolność koncentracji)

Czas reakcji – czas od zaistnienia bodźca do wykonania czynności

Sytuacje przewidywane i niespodziewane

Doświadczenie i nawyki

Przykład: czas reakcji przy hamowaniu: oczekiwane 0,4 – 0,8 s; nieoczekiwane 0,5 – 1,1 s

Czynniki modyfikujące

·         Zmęczenie - Wpływ na czas reakcji, stałość uwagi

·         Alkohol, narkotyki (środki odurzające)

·         Osobowość - Zrównoważenie, odpowiedzialność, zdyscyplinowanie, niecierpliwość, agresja, emocjonalność

·         Mikroklimat i czynniki meteorologiczne - Temperatura, tlen, hałas, zmiany ciśnienia, wilgotność, wiatr

·         Droga i otoczenie, ruch drogowy

·         Nadzór nad ruchem - Intensywność, metody, represja, prewencja

Wymagania do projektowania dróg, pojazdów, organizacji ruchu

·         Jednolitość ukształtowania drogi

·         Jednoznaczność toru ruchu

·         Prostota rozwiązań np. skrzyżowań

·         Dobra widoczność, zwłaszcza przy dużych prędkościach

·         Unikanie monotonii, obiektów odwracających uwagę,

·         Urządzanie miejsc odpoczynku

Pojazd w ruchu drogowym - Cechy pojazdów, Podstawowe warunki ruchu, Manewry pojazdów na drodze

Rodzaje pojazdów

·         Pojazd - środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszyna do tego przystosowana (samochodowe, silnikowe, rowery i motorowery, wózki, przyczepy

·         Pojazd silnikowy - pojazd wyposażony w silnik z wyjątkiem motoroweru pojazdu szynowego

·         Pojazd samochodowy - pojazd silnikowy o prędkości przekraczającej 25km/h

·         Pojazd wolnobieżny - pojazd silnikowy o prędkości ograniczonej do 25km/h

·         Pojazd specjalny, uprzywilejowany, zabytkowy

Pojazdy samochodowe – osobowy, Autobus (mikrobus, średni, duży), Samochód ciężarowy (z i bez przyczepy), Motocykl, Ciągnik

Cechy pojazdów

·         cechy statyczne – wymiary, masa

·         kinematyka - ruch po drodze bez rozpatrywania przyczyn tego ruchu

·         dynamika - Rozważania sił powodujących ruch i jego zmiany

Oddziaływanie cech pojazdu

Warunki ruchu pojazdów

·         Pierwszy warunek ruchu

Aby ruch pojazdów mógł się odbywać, to siła napędowa nie może być mniejsza od sumy oporów ruchu                                                           Pn ≥ Σ Oi

·         Drugi warunek ruchu

Aby ruch pojazdów mógł się odbywać, siła przyczepności podłużnej musi być większa od siły napędowej                                                Qn*g* μi ≥ Pn

Pierwszy warunek - Opory ruchu

Siła napędowa                                          Pn = 3600 M * η / v

gdzie: M – moc silnika kW              v – prędkość jazdy km/h              η – współczynnik sprawności

Rodzaje oporów ruchu - Opór podstawowy, powietrza, na pochyleniach,  bezwładności,  na łuku

·         Opór podstawowy (toczenia)               O1 = Qs * g * f

Qs – masa pojazdu                            f – współczynnik oporu zależny od rodzaju nawierzchni

·         Opór powietrza                             O2 = ρ α F v2/2

ρ – gęstość powietrza              α – współczynnik oporu powietrza              F – powierzchnia czoła pojazdu

·         Opór wzniesienia                            O3 = +- i * Qs * g

·         Opór bezwładności                            O4 = +- Qs * δ * dv/dt

δ – współczynnik mas wirujących

·         Opór na łuku poziomym              O5 = 12 10-6 Qs * g * v4/R2

Drugi warunek ruchu

Zjawiska na styku opony z jezdnią

·         Współczynnik przyczepności

·         Adhezja - Przyleganie opony do powierzchni jezdni poślizg

·         Histereza gumy - Strata energii wywołana odkształcaniem się gumy

·         Akwaplanacja - Oddzielenie przez wodę opony od nawierzchni

Współczynnik przyczepności (μ) -  jest miarą zdolności nawierzchni do wytwarzania sił tarcia warunkujących ruch pojazdu, możliwości zmiany prędkości i bezpieczeństwa ruchu.

Zależy od : rodzaju nawierzchni, tekstury, prędkości, obciążenia kół, rodzaju opony, ciśnienia w oponie

Manewry pojazdów na drodze na odcinkach międzywęzłowych – Przyspieszanie, Opóźnianie, Hamowanie, Wyprzedanie, Wymijanie, Omijanie, Nawracanie, Postój, Przyspieszenie

Korpus ziemny

Ze względu na położenie jezdni (wykonywanych robót ziemnych) w stosunku do powierzchni terenu wyróżnia się:

- nasypy - budowla wykonana z gruntu ponad powierzchnią terenu – spoczywająca na podłożu gruntowym,

- wykopy - budowla powstała w wyniku odspojenia i usunięcia gruntu.

ELEMENTY BUDOWLI ZIEMNEJ

Najważniejsze elementy budowli ziemnej zdefiniowano m.in. w PN-S-02205 (1998), dotyczącej

drogowych robót ziemnych.

Wymiary elementów przekroju poprzecznego, np. szerokość korony, pochylenia skarp, wymiary rowów, określają:

_ „Wytyczne projektowania dróg” GDDKiA,

_ „Warunki techniczne jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie”, zależnie od założeń projektowych dotyczących drogi.

Skarpa może mieć pochylenie:

- prostoliniowe, określa się je stosunkiem 1:n

- zmienne (nieprosto liniowe)

Kształt musi zapewnić stateczność skarpy. Wpływ mają również względy bezpieczeństwa ruchu i estetyczne.

Badania ruchu - Poznanie i opisanie praw rządzących ruchem drogowym; Dostarczanie danych do studiów transportowych; Dostarczanie danych do projektowania, oceny efektywności, ekspertyz; Analiza ruchu w aspekcie socjologicznym

Wykorzystywanie praktyczne - Studia transportowe, Planowanie i projektowanie, Organizacja ruchu, ocena warunków ruchu, Analizy ekonomiczne, Analizy Brd, Określanie uciążliwości ruchu np. hałasu, Analizy ekonomiczne, Analizy zużycia energii, oddziaływania na rozwój itp.

Podstawowe parametry ruchu - Parametry potoku ruchu – Prędkość (czas jazdy, podróży, odstęp czasu); Natężenie ruchu ( Gęstość); Parametry parkowania; Parametry ruchu transportu zbiorowego; Parametry bezpieczeństwa; Parametry środowiskowe; Parametry rozkładu przestrzennego ruchu

Prędkość ruchu - Statystycznie: średnia, mediana, kwanty; Fizycznie: chwilowa, lokalna jazdy, podróży; Warunki ruchu: swobodna, nieswobodna, wymuszona; Praktycznie: projektowa, miarodajna; Profile prędkości (wzdłuż drogi) i wykres prędkości (w funkcji czasu)

...