BF - balneologia.pdf
(
304 KB
)
Pobierz
kosmetyka
wellness
W drodze do spa
Balneologia
Balneologia jest znana w naszej kulturze od setek lat, a jej właściwości lecznicze doceniali już nasi dalecy
przodkowie. Warto pamiętać, że to właśnie uzdrowiska i kurorty były odbierane jako pierwsze ośrodki spa
i wellness. Wróćmy więc choć na chwilę do źródeł i przyjrzyjmy się efektom, jake mogą przynieść kąpiele lecznicze.
K
ąpiele uzdrawiające stosowa-
sze wzmianki dotyczyły Cieplic Śląskich
z 1137 roku i Lądka z około 1241 r.
W 1793 roku jako uzdrowisko zaczęła funk-
cjonować Krynica, a w 1880 Nałęczów.
Pierwsza rozprawa o wodolecznictwie na-
pisana po łacinie została ogłoszona w 1522
roku przez Marcina z Miechowa. W 1575 ro-
ku nadworny lekarz Stefana Batorego, dr
Wojciech Oczko, wydaje w Krakowie dzieło
pt. „Cieplice”, gdzie po raz pierwszy podaje
wskazania i przeciwwskazania do leczenia
uzdrowiskowego, z tego też względu uznaje
się go za ojca polskiej balneologii.
Mimo tej bogatej historii za ojca współ-
czesnej balneologii uznaje się Emila
Osanna, który w pierwszej połowie
XIX wieku wsławił się odkrywczymi ba-
daniami dotyczącymi źródeł mineralnych.
no już w starożytności, zarówno
w starożytnym Egipcie, jak i w an-
tycznej Grecji i Rzymie. Większość naj-
starszych uzdrowisk europejskich w swo-
jej historii sięga XII i XIII wieku, a od XV
wieku leczenie uzdrowiskowe było bardzo
szeroko stosowane. Polskie uzdrowiska
cieszyły się dużym uznaniem, a pierw-
46
BEAUTY FORUM POLSKA 10/2011
W tym okresie zaczęto powszechnie stosować kuracje polegające
m.in. na piciu wód mineralnych i różnorodnych kuracjach wodnych.
Koniec wieku przyniósł jednak postęp cywilizacyjny, a przez roz-
wój nauk medycznych, w szczególności farmakologii, balneologia
znacznie straciła na popularności.
Balneologia to samodzielna dziedzina wiedzy medycznej wykorzy-
stująca do leczenia, profilaktyki, rehabilitacji i częściowo diagnosty-
ki naturalne surowce lecznicze tj. wody mineralne, gazy lecznicze,
peloidy i walory klimatyczne.
Balneologia dziś
Obecnie naturalne metody lecznicze przeżywają renesans. Wiąże
się to między innymi z poznaniem skutków ubocznych farmaceuty-
ków oraz z rozwojem samej balneologii, której metody lecznicze są
coraz bardziej efektywne i mogą być stosowane w przypadku coraz
szerszego zakresu dolegliwości i chorób.
W leczeniu uzdrowiskowym stosuje się obecnie zarówno kąpiele
w składnikach pochodzenia naturalnego, jak i syntetycznego, zaś
kryterium przydatności stanowią ich właściwości chemiczne i fi-
zyczne. Poza samą kąpielą dzisiejsze uzdrowiska dysponują także
wyspecjalizowaną kadrą medyczną, specjalistami w dziedzinie geo-
logii czy klimatologii oraz nowoczesnymi urządzeniami wspomaga-
jącymi działanie kąpieli.
Naturalnie, zdrowo, tanio
Dlaczego warto korzystać z dobrodziejstw, jakie niesie ze sobą ta
dziedzina medycyny? Wspominaliśmy już o tym, że stosowanie
farmakoterapii oprócz efektów korzystnych wywołuje cały szereg
objawów ubocznych. Natomiast niepodważalną zaletą zdecydo-
wanej większości metod naturalnych jest brak skutków ubocznych.
Jakie są minusy? Zabieg chirurgiczny czy silne leki pozwalają na
natychmiastowe uzyskanie oczekiwanego wyniku, natomiast me-
tody fizjoterapeutyczne wymagają czasu. Oceniając jedynie szyb-
kość działania metody naturalne wypadają często niekorzystnie,
Warto wiedzieć
Wody lecznicze są to naturalne wody podziemne posiadające udowodnione
właściwości lecznicze i cechujące się stałym składem chemicznym oraz natural-
ną czystością mikrobiologiczną. Wody zaliczane do mineralnych muszą zawierać
co najmniej 1000 mg składników mineralnych w litrze. O właściwościach leczni-
czych decyduje rodzaj i stężenie składników mineralnych. W Polsce mamy bogate
złoża wód mineralnych leczniczych. Najczęściej spotykanymi i najważniejszymi
wodami są: wody chlorkowo-sodowe, wodorowęglanowe, siarczkowo-siarko-
wodorowe, radoczynne i termalne. Wody mineralne stosuje się do kąpieli leczni-
czych w wannach i basenach, do inhalacji, płukań, irygacji i kuracji pitnej.
Peloidy – w Polsce popularne zwłaszcza borowiny – złoża bogate, ale i bardzo
wartościowe pod względem przydatności leczniczej. Najczęściej stosowane
zabiegi borowinowe to: okłady, kąpiele całkowite i częściowe, zabiegi gineko-
logiczne, nasiadówki. Rzadziej stosowane zabiegi to kąpiele zawiesinowe oraz
jontoforeza i fonoforeza borowinowa.
Gazy lecznicze – występują one naturalnie w przyrodzie w formie rozpuszczonej
w wodzie lub w formie gazowej. W balneologii wykorzystuje się głównie dwutle-
nek węgla, siarkowodór, radon, tlen, ozon oraz powietrze.
BEAUTY FORUM POLSKA 10/2011
kosmetyka
wellness
jednak szybkie efekty lecznicze wiążą się
z dodatkowym ryzykiem. Zanim zastosuje-
my lek, zwłaszcza silnie działający, stajemy
często przed dylematem wyboru mniejsze-
go zła. Ten problem przestaje istnieć w przy-
padku metod uzdrowiskowych. Ponadto
uzyskane dzięki nim wyniki lecznicze są
trwalsze i utrzymują się dłużej. Wynika to
z odmiennego mechanizmu działania me-
tod naturalnych w porównaniu z farmako-
terapią. Zabiegi balneologiczne pobudzają
mechanizmy adaptacyjne i aktywują rezer-
wy czynnościowe organizmu, co prowa-
dzi do usprawnienia funkcjonowania wie-
lu układów fizjologicznych równocześnie.
Żadne farmaceutyki nie mogą z tym dzia-
łaniem konkurować. Warto także zwrócić
uwagę, że koszty leczenia uzdrowiskowego
są dużo niższe niż wszelkie inne metody
lecznicze. W połączeniu ze wspomnianymi
wcześniej cechami staje się zatem najbar-
dziej pożądanym produktem. Oczywiście
nie neguję tu w żaden sposób konieczno-
ści ingerencji medycznej w uzasadnionych
przypadkach i chorobach, które bez lecze-
nia farmakologicznego mogłyby zagrażać
zdrowiu czy życiu.
Wszystkie zabiegi balneologiczne przepro-
wadzane winny być pod kontrolą lekarza.
W uzdrowiskach i zakładach fizjoterapii
pracują wykwalifikowani balneolodzy, któ-
rzy także posiadają specjalizację kliniczną.
Wśród najbardziej popularnych kąpieli wy-
różnić można następujące:
Kąpiele błotne – stosowane w naturze
przez zwierzęta przede wszystkim do po-
zbywania się pasożytów ze skóry oraz ja-
ko ochrona przed słońcem. W lecznictwie
stosowane przede wszystkim dla efektów
upiększających oraz w przypadku proble-
mów skórnych, reumatyzmu i chorób zwy-
rodnienia stawów. Ze względu na ciepło
większość kąpieli błotnych wiąże się z ko-
jącymi rytuałami, co daje efekt relaksu
i zmniejsza napięcia;
Kąpiel kwasowęglowa – to zabieg z wy-
korzystaniem wody ze zwiększoną zawar-
tością dwutlenku węgla, który wchłania-
ny jest przez skórę i układ oddechowy.
Poprawia krwiobiegi przez obniżenie po-
ziomu cholesterolu i glukozy we krwi i roz-
szerzenie naczyń włosowatych;
Kąpiele tlenowe – wykonywane przez che-
miczne rozpuszczanie w wodzie nadboranu
sodu lub boranu manganu lub przez wysy-
cenie wody tlenem w saturatorze. Działają
odprężająco, odświeżająco i regenerująco,
zwiększają ogólną wydolność organizmu;
Kąpiele siarkowe – woda napełniona siar-
kowodorem przez działanie odczynu za-
sadowego siarki przyspiesza metabolizm
skóry. Dzięki rozszerzeniu się naczyń wło-
sowatych siarka łatwiej wnika do organi-
zmu. Skuteczne w walce z łuszczycą, egze-
mą, łojotokiem i trądzikiem;
Kąpiele jodowo-bromowe – skóra ab-
sorbuje obecne w nich jodki. Zmniejszają
pobudliwość nerwów czuciowych i rucho-
wych oraz normalizują ciśnienie tętnicze.
Regulują metabolizm skóry i poprawiają
jej odporność. Stosowane w schorzeniach
reumatycznych, chorobach przemiany ma-
terii, jako środek pomocniczy w leczeniu
łuszczycy, wyprysku przewlekłego czy ner-
wic naczyniowych;
Kąpiele w igliwiu – odwar ze świeżych
gałęzi sosen i świerków oraz aromatycz-
ne olejki dodawane są do kąpieli. Kąpiele
takie działają uspokajająco i rozluźnia-
ją mięśnie, stosowane są między innymi
w zwalczaniu bezsenności;
Kąpiele borowinowe – używa się w nich
borowin, czyli rozdrobnionych torfów, sta-
nowiących naturalne substancje mineral-
ne. Podczas zabiegu ciało poddawane jest
powolnemu, stopniowemu przegrzaniu,
dzięki któremu uruchamiane są mecha-
nizmy termoregulacji. Borowina zawiera
ponad 50% substancji organicznych i ma
zastosowanie głównie w leczeniu gośćca,
chorób kobiecych i niektórych chorób na-
rządów wewnętrznych;
Kąpiel perełkowa – rodzaj zabiegu balne-
ologicznego polegający na kąpieli w wo-
dzie o temperaturze 35–37°C, do której
wtłaczane jest powietrze pod ciśnieniem.
Można wykonywać ją na bazie zwykłej wo-
dy, ale zastosowanie wód leczniczych po-
tęguje jej zdrowotne działanie. Kąpiel pe-
rełkową przeprowadza się w wannach ze
specjalnym rusztem na dnie, przez który
wtłaczane jest powietrze o ciśnieniu 2–4
atmosfer. Zabieg trwa ok. 15 minut, działa
odprężająco i zabezpiecza przed możliwoś-
cią zaburzeń krążeniowych. Zalecany jest
przy nerwicach, ogólnym osłabieniu, prze-
męczeniu itp.
Do większości metod leczniczych stoso-
wanych w uzdrowiskach wykorzystuje
się surowce naturalne tj. wody mineral-
ne lecznicze, peloidy (denne osady wodne
– borowiny, muły) i gazy.
Balneologia jest znana w naszej kulturze
od setek lat, podobnie jak jej własności
lecznicze. Także od wieków znajduje swo-
ich gorących zwolenników i miłośników,
a w ostatnim czasie to uzdrowiska i kurorty
były odbierane jako pierwsze ośrodki spa
i wellness. Dziś klienci oczekują szybszych
efektów. Jednak rola tego typu miejsc jest
nadal niezwykle ważna w poprawie nasze-
go zdrowia, jak i kondycji psychofizycznej.
n
Rafał Bielawa | Dyrektor PR
&
marketingu Nova 2.
Na
podstawie „Lecznictwo uzdrowiskowe – poradnik dla chorych”
prof. dr hab. Ireny Ponikowskiej
48
BEAUTY FORUM POLSKA 10/2011
Plik z chomika:
ala_an
Inne pliki z tego folderu:
W numerze 1 - 2011.mht
(829 KB)
surowce naturalne w kosmetykach artykuł.pdf
(374 KB)
Postępy KOsmetologii - Torf.pdf
(1017 KB)
PK - surowce naturalne.pdf
(1309 KB)
PK - kosmoceutyki.pdf
(891 KB)
Inne foldery tego chomika:
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin