Sandemo Margit - Opowieści 33 - Annabella.pdf - Książki - Dorka85

MARGIT SANDEMO

ANNABELLA

Ze norweskiego przełożył

GRZEGORZ SKOMMER

POL - NORDICA

Otwock 1998

ROZDZIAŁ I

Dzień jeszcze nie zaczął się na dobre, a ja już czułam, że matce trafiło się duże

zamówienie. W takich chwilach prawie zawsze ma atak migreny. Matka nie skarży się

zbyt często na tę przypadłość, lecz w nawale zajęć zdarza się, że ból dopada ją z całą

gwałtownością. A kiedy dowiedziałam się, że matce trafiły się dwa duże zamówienia,

przyczyna ataku stała się dla mnie aż nadto oczywista.

Matka jest kucharką, doskonałą kucharką. Lepszej szukać by ze świecą w całym naszym

miasteczku. Owdowiała wiele lat temu i musiała sobie sama radzić na tym świecie.

Ojciec pochodził z zamożnej rodziny i póki żył, na niczym nam nie zbywało. Jego śmierć

odmieniła nasz los i zmusiła matkę do szukania zatrudnienia.

Najpierw została gospodynią u barona Reedera. Zamieszkałyśmy w posiadłości barona i

nie cierpiałyśmy biedy aż do jego śmierci. Kiedy zmarł, matka straciła pracę i zabrakło

nam środków na utrzymanie. Wtedy to zaczęła przygotowywać przyjęcia dla szlachetnie

urodzonych i bogatych mieszczan Ystad, a jej talenty kulinarne stały się wkrótce

powszechnie znane, tak że zamówienia zaczęły płynąć obfitą strugą ze wszystkich stron.

Po śmierci ojca udało nam się zatrzymać dom i część pięknych sprzętów, które zdążył w

nim zgromadzić. Ojciec cieszył się wielkim poważaniem w miasteczku, więc matka bez

trudu znajdowała zajęcie u co znaczniejszych rodzin. Mieszkając u barona, mogła

wynająć dom i zaoszczędzić trochę grosza. To pozwoliło nam później wrócić pod własny

dach.

Z początku byłam zbyt mała, by zostawać sama w domu, więc matka zabierała mnie ze

sobą. Gdy dorosłam, chodziłam z nią tylko wtedy, gdy miałam na to ochotę. A ochotę

miałam całkiem często, uwielbiałam bowiem skrywać się w zacisznym kąciku i wdychać

rozkoszne zapachy, przyglądając się maminej krzątaninie i wsłuchując w polecenia, które

rzucała kuchennym pomocnicom. W zaciszu kuchni czułam się bezpiecznie, a świat

poza nią napawał mnie lękiem. Nie szukałam towarzystwa rówieśnic.

Z biegiem lat matka zaczęła dopuszczać mnie do swoich tajemnic i muszę przyznać

nieskromnie, że potrafię już dobrze gotować. Uważam nawet, że w niektórych

dziedzinach dorównuję matce. Nigdy jej tego nie powiem, gdyż nie chcę jej zranić. Matka

skąpi na surowcach, bo życie nauczyło ją oszczędności. Ja nie dbam o takie drobiazgi i

traktuję każdą potrawę jak dzieło sztuki. Lubię eksperymentować i improwizować. Matka

z pewnością wpadłaby w szał, widząc, jak szastam składnikami. Często jednak to

właśnie moje małe dania i przystawki zbierają najwięcej pochwał. Mam szczerą nadzieję,

że matka nigdy nie zwróci na to uwagi.

Za domem założyłyśmy ogródek, w którym uprawiamy warzywa. Plonów starcza na

własne potrzeby, nie odmawiamy też miejskim gospodyniom, którym zdarza się wpaść

po pęczek pietruszki, szalotkę czy główkę sałaty. Ogródek przynosi nam dodatkowy

dochód, a uprawa i sprzedaż warzyw należą do moich obowiązków. Oprócz warzyw

hoduję w nim zioła. W jednej z szafek kuchennych stoją śliczne porcelanowe dzbanuszki

pełne rodzimych i egzotycznych przypraw. Matka zawsze nosi ze sobą własne

mieszanki, kiedy idzie gotować. Ja przemycam swoje, wspomniałam już bowiem, że

matka nie zwykła szafować składnikami.

Tego feralnego dnia wszystko szło jak po grudzie.

- Cóż przyjdzie mi uczynić, Annabello? - Matka pociągnęła nosem. Migrena coraz

bardziej dawała się jej we znaki. - Nie mogę sprawić zawodu Gyldenbrandom. Dotąd ich

nie zawiodłam i nigdy się tak nie stanie, choćbym stała jedną nogą w grobie! Zresztą tak

się nieomal czuję! - westchnęła i pociągnęła dłonią po czole. - Więc co mam zrobić z

zamówieniem od Fernérów... Spodziewają się znamienitych gości i proszą usilnie o

pomoc. Do stołu siądzie dziewięć osób, a obiad ma się składać z dziesięciu dań. O

deserze nie wspomnę. Nie dam rady!

- Musisz wybrać, co ważniejsze - zaproponowałam.

Matka rozpłakała się na dobre. Głowa pękała jej z bólu.

- Ależ pan Gyldenbrand kończy pięćdziesiąt lat! Wszystko już sobie zaplanowałam...

Przerwała w pół zdania i przechyliwszy w bok głowę, spojrzała na mnie przenikliwie.

- Annabello, pomagasz mi od dawna i całkiem nieźle sobie radzisz...

Wiem, pomyślałam nieskromnie. Nie byłam pewna, o co matce chodzi, i jej kolejne słowa

wprawiły mnie w osłupienie.

- Annabello, nie mogłabyś zająć się obiadem u Fernérów? Proszę!

- Dziesięciodaniowym obiadem dla znamienitych gości? - spytałam przerażona. - To tak

jakby rzucić się do wody, nie umiejąc pływać!

- Mówisz bzdury! Zresztą umiesz pływać - powiedziała matka. - Idź do Fernérów i

dowiedz się, jakie mają życzenia. Sprawdź stan zapasów. Przygotowania i zakupy zajmą

ci całą dobę. Sama zresztą wiesz, ile nocy strawiłyśmy na robieniu czekoladek.

Bardzo dobrze wiedziałam. Lubiłam czekać, aż czekoladki wyschną na tyle, by je można

było dekorować. Matce zwykle brakowało snu, więc odsyłałam ją do łóżka i sama

kończyłam robotę.

- Dobrze więc, pójdę tam od razu - odrzekłam.

- Idź, idź. Zresztą zaczekaj... Sprawdź najpierw, czy zacier jest gotowy. W poniedziałek

będę robić likier czeremchowy.

- Ależ mamo! - wykrzyknęłam zgorszona. - Nie mogę sprawdzać zacieru przed wizytą u

Fernérów!

Przyczyna mego zgorszenia była prosta. Banię z zacierem przechowywałyśmy w

końskim nawozie, by utrzymać właściwą temperaturę. Doglądanie zawartości nie

należało do przyjemnych zadań. Bania stała w stajni sąsiada, a ja w żadnym razie nie

mogłam tam teraz pójść! Miałabym składać wizytę Fernérom, przesiąknięta stajennym

zapachem?

Matka spojrzała na mnie bezradnie.

- No tak, nie możesz... Więc idź już. Sama go doglądnę. Pospiesz się!

Fernérowie mieszkali niedaleko, zaledwie kilka przecznic od naszego domu. Znałam tę

rodzinę jedynie z opowiadań matki i wiedziałam, że pan domu jest kupcem tekstylnym.

Ani on, ani jego żona nie wyróżniali się niczym szczególnym, za to brat pani Fernér był

oficerem powiązanym z wysokimi kręgami w stolicy.

Pani Fernér, drobna kobieta o jasnych włosach, mówiła niewiele i była bezradna aż do

śmieszności. Nie miała w gruncie rzeczy złej natury i nigdy nie widziałam, by

kogokolwiek potraktowała niesprawiedliwie. Mimo że na co dzień chodziła w pięknych

strojach, było mi jej nawet odrobinę żal, a to przede wszystkim z uwagi na osobę pana

Fernéra. Pan Fernér nie wzbudzał sympatii, zwykł krzyczeć na żonę i obrzucać ją

niewybrednymi epitetami, których słabe echo docierało nawet do kuchni. Często

zastanawiałam się, czemu się z nią ożenił, skoro wciąż okazuje niezadowolenie.

Zapewne za młodu była słodką i oddaną istotą, bezwolną lalką, jakiej pragnie większość

mężczyzn. Zresztą to typowe, mężczyźni unikają kobiet rozumnych, szukają niewolnic,

które mogą poniżać. Tylko wtedy czują swą siłę i wartość.

Taka jest moja opinia o mężczyznach, choć nie uważam się za ich wroga. Wręcz

przeciwnie, ja też żyłam marzeniami i tęskniłam, lecz osobnicy pokroju pana Fernéra

działali na mnie jak czerwona płachta na byka.

Pani Fernér otworzyła drzwi i zdumiała się na mój widok. Musiałam użyć całego daru

przekonywania, by uwierzyła, że dam sobie radę z dziesięciodaniowym obiadem. W

końcu westchnęła zrezygnowana i uznała, że trzeba jej rady męża.

Zostałam w kuchni, czekając na jej powrót. Drzwi do jadalni były otwarte i z miejsca,

gdzie stałam, mogłam obserwować stół, wokół którego zgromadziło się parę osób. Nagle

moje serce zabiło w niepokojąco szybkim rytmie.

Zwrócony twarzą do mnie siedział pewien młodzieniec, oficer, jak mogłam się

zorientować. Nie wiem doprawdy, dlaczego natychmiast przykuł moją uwagę, nie był

bowiem uderzająco przystojny. Za to całkowicie w moim typie, jak to się banalnie określa,

miał ciemne kręcone włosy, równie ciemne oczy o przenikliwym wyrazie i zmysłowe,

kształtne usta.

Poczułam, jak lęk i niepewność wzbierają we mnie gwałtowną falą. Młodzieniec omiótł

spojrzeniem otwarte drzwi i na ułamek sekundy zatrzymał wzrok na mnie.

To była dziwna, nieomal magiczna chwila. Spuściłam szybko oczy ku podłodze, a kiedy

odważyłam się znów podnieść głowę, młodzieńca już nie było.

Poczułam dziwną pustkę wokół siebie...

A czego się spodziewałaś, zadałam sobie w duchu gniewne pytanie, wziął cię zapewne

za dziewkę kuchenną. Matka nie omieszkała opowiedzieć mi ze szczegółami, jak

mężczyźni traktowali takie dziewczęta. No, może nie ze wszystkimi szczegółami... Dała

mi po prostu do zrozumienia, że dżentelmeni tracą wiele ze swej godności po takich

kontaktach.

Przyznaję, znałam się na gotowaniu, ale o mężczyznach nie mogłabym powiedzieć tego

samego. Byłam niezwykle naiwną i wstydliwą panną.

Matka wychowywała mnie surowo. Pragnęła, bym w oczach ludzi uchodziła za porządną

i przyzwoitą dziewczynę, więc za wszelką cenę unikała drażliwych tematów. Zdołała

nawet wpoić we mnie przekonanie, że świat mężczyzn jest straszny i należy się go

strzec. Pewnie właśnie dlatego tak mnie pociągał i fascynował. Nieznany, tajemniczy

świat...

Nie mogłam zupełnie pojąć, czemu moje ciało przeniknął dreszcz, a policzki zapłonęły na

widok młodego żołnierza. Czyżby to właśnie zwano miłością od pierwszego wejrzenia?

Matka twierdziła, że taka miłość nie istnieje. Mówiła, że przyszłego małżonka znać trzeba

całe lata, zanim pojawi się ślad uczucia, a ślubu nie godzi się brać bez odpowiednio

długiego okresu narzeczeństwa. Zawsze też powtarzała, że dziewczyna musi pilnować

cnoty, choć nigdy nie zdradziła, co właściwie rozumie przez te słowa.

- O takich rzeczach się nie rozmawia - kwitowała moje natrętne pytania.

Coś niecoś jednak wiedziałam, nasłuchałam się niejednego w czasie naszych

kuchennych wędrówek.

Zdarzyło mi się raz popełnić straszny błąd i spytać matkę, czy była zakochana w ojcu.

Boże, jakże się wtedy rozzłościła!

Sandemo Margit - Opowieści 33 - Annabella.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: