Kryminalistyka jest nauką multidyscyplinarną co oznacza, że w jej zakres wchodzą prawie wszystkie dziedziny nauk.
Jest to nauka dotycząca wykrywania sprawców przestępstw, dowodzenia przestępstw, dotycząca również sztuki śledzenia przestępców.
Kryminalistyka zajmuje się:
1. Techniką i taktyką popełniania przestępstw.
2. Techniką i taktyką dowodzenia przestępstw.
3. Techniką i taktyką zapobiegania przestępstw.
Najważniejszą kwestią jest profilaktyka czyli zapobieganie przestępstw.
Kryminalistyka dzieli się na:
1. Taktykę kryminalistyczną.
2. Technikę kryminalistyczną.
3. Profilaktykę kryminalistyczną.
Taktyka kryminalistyczna zajmuje się badaniem sposobów popełniania przestępstw oraz opracowaniem metod i sposobów postępowania organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości mających skutecznie doprowadzić do ujawnienia przestępstwa, wykrycia sprawcy i doprowadzenia go przed oblicze sprawiedliwości.
Technika kryminalistyczna zajmuje się badaniem środków technicznych wykorzystywanych do popełnienia przestępstw oraz opracowywania środków do dowodzenia przestępstw.
Profilaktyka kryminalistyczna daje wytyczne w celu zabezpieczenia się przed możliwością stania się ofiarą przestępstwa (np. opracowywanie systemów alarmowych).
Zadania kryminalistyki:
1. Opracowywanie sposobów ujawniania przestępstw.
2. Wykrycie sprawcy.
3. Gromadzenie dowodów.
4. Odzyskanie dóbr materialnych.
5. Doprowadzenie sprawcy przed oblicze sądu.
6. Poznanie techniki i taktyki grup przestępczych.
7. Prowadzenie rozmów ostrzegawczych, uświadamiających.
8. Organizacja pułapek kryminalistycznych.
9. Rejestracja przestępców oraz ich metod działania.
10. Rejestracja cech identyfikacyjnych przedmiotu.
11. Rozpoznanie sposobów popełniania przestępstw.
12. Rozpoznanie środowiska przestępczego.
13. Rozpoznanie środków i narzędzi używanych przez przestępców.
Cele kryminalistyki realizowane są poprzez:
1. Zabezpieczenie miejsca zdarzenia.
2. Oględziny miejsca zdarzenia.
3. Zabezpieczenie materiału do ekspertyz.
4. Przesłuchania. (świadek zeznaje, wyjaśnienia składa podejrzany lub oskarżony)
5. Przeszukania.
BUDOWANIE WERSJI KRYMINALISTYCZNYCH
W budowaniu wersji kryminalistycznych pomocą są odpowiedzi na siedem pytań kryminalistycznych:
1. Co? (co się wydarzyło?, czy dany czyn jest przestępstwem?)
2. Gdzie? (gdzie nastąpiło?, w jakim miejscu popełniono czyn?, gdzie nastąpił skutek?)
3. Kiedy? (kiedy popełniono czyn?)
4. W jaki sposób? (jakie są metody osoby popełniającej czyn?)
5. Za pomocą czego? (jakie było użyte narzędzie?)
6. Kto? (kto jest sprawcą czynu?)
7. Dlaczego? (jakie były motywy działania?)
Miejsce kryminalistyki w systemie nauk.
Kryminalistyka jest to nauka, która wchodzi w skład systemu nauk prawnych, a wywodzi się z potrzeb prawa i służy realizacji jego celu.
Kierunki rozwoju współczesne kryminalistyki.
Zasadniczy wpływ na rozwój kryminalistyki ma rozwój innych dziedzin nauk.
Co determinuje rozwój kryminalistyki:
- rozwój taktyki i techniki popełniania przestępstw.
Główne kierunki kryminalistyki:
1. Adaptacje osiągnięć innych nauk.
2. Opracowywanie własnych metod i nauk.
3. Modyfikowanie metod i nauk.
4. Opracowywanie metod zapobiegania przestępczości.
Szczególne tendencje w rozwoju kryminalistyki:
1. Komputeryzacja.
2. Wprowadzenie szybkich testów identyfikacyjnych.
3. Szybkie określenie wieku śladu
FOTOGRAFIA KRYMINALISTYCZNA
Fotografia kryminalistyczna jest to dział służący do ujawniania informacji.
Należy zaznaczyć, że ma duże znaczenie w prewencji. Ponadto informacje są dokumentatywne – nie zawierają elementów subiektywnych.
Zastosowanie fotografii w kryminalistyce ma następujące właściwości:
1. Dokładność z jaką utrwalają szczegóły obiektu
2. Możliwość rejestracji zjawisk i przedmiotów, które nie są widoczne gołym okiem.
3. Duża trwałość dokumentacyjna.
Podział fotografii kryminalistycznej:
1. Fotografia rejestracyjna – jest wykorzystywana dla potrzeb identyfikacyjnych, aresztów i zakładów karnych, dowodowych.
2. Fotografia dokumentacyjna – jest najczęściej stosowana przez organy ścigania: zdjęcia miejsca zdarzenia, śladów linii papilarnych, fotografia śladów użycia narzędzi, broni palnej, fotografia mikro-śladów (nie widoczne okiem nieuzbrojonym), fotografowanie eksperymentu karno-procesowego.
3. Fotografia badawcza – fotografia śladów mało widocznych.
4. Fotografia detektywa – jest to fotografia, o której nie ma pojęcia fotografowany obiekt. Może ona być wykonywana przez pułapki kryminalistyczne, przez obserwacje kamer lub ludzi.
Zdjęcia detektywa muszą spełniać warunki:
- muszą być czytelne,
- muszą być selektywne, utrwalać sytuację,
- muszą umożliwiać identyfikacje miejsca i czasu,
PUŁAPKI KRYMINALISTYCZNE
Pułapki kryminalistyczne – stosowane były od wielu lat. Są to środki techniczne stosowane w czynnościach operacyjno-rozpoznawczych.
Pułapki stosuje się w celu:
1. Niedopuszczenia do przestępstwa,
2. Śledzenie przestępstwa.
3. Zatrzymania w dogodnym miejscu.
4. Zatrzymania w celach dowodowych.
Z uwagi na przeznaczenie pułapek dzielimy je na:
1. Sygnalizacyjne.
2. Znakujące.
3. Obezwładniające.
4. Rejestrująco-utrwalające.
5. Kombinowane.
Ad 1. Użycie pułapek sygnalizujących polega na puszczeniu sygnału dźwiękowego, względnie na zjawiskach promieniowania, fal radiowych lub na zasadzie obwodu elektrycznego.
Ad 2. Pułapki znakujące mają na celu oznakowanie osoby jeżeli miała kontakt z przedmiotem. Działanie polega na tym, że na przedmiot nanosimy określoną substancje, która może być widoczna pod wpływem fal ultrafioletowych lub nanosimy substancje zapachową.
Ad 3. Pułapki obezwładniające są stosowane przy zasadzkach czyli mają na celu obezwładnienie sprawcy. (teczki, torebki, gazy obezwładniające)
Ad 4. Pułapki rejestrująco-utrwalające – foto-pułapki są instalowane w sklepach, bankach. Jest to urządzenie utrwalające sprawcę w trakcie przestępstwa. Stosujemy przy okupach.
Pułapki powinno się stosować zgodnie z prawem. Z użycia pułapek należy sporządzić dokument.
Z istoty przestępstwa jako czynu wynika, że miejscem zdarzenia jest przestrzeń na której zdarzenie mające znamiona przestępstwa miało miejsce.
Miejsce zdarzenia jest bogatym źródłem informacji o zaistniałym czynie jego przebiegu, okolicznościach, skutkach oraz o przedmiotach i osobach związanych z tym zdarzeniem, a przede wszystkim o sprawcy przestępstwa.
W szerokim ujęciu miejscem zdarzenia będącego przedmiotem kryminalistycznego badania są:
1. Miejsce dokonania przestępstwa.
2. Miejsce zaistnienia jakiegoś skutku.
3. Miejsce ukrycia sprawców.
4. Miejsce ukrycia przedmiotów zamachu.
5. Miejsce ukrycia przedmiotów do popełnienia przestępstwa.
6. Miejsce, gdzie czyniono przygotowywania do przestępstwa.
7. Teren przyległy do miejsca dokonania przestępstwa.
8. Droga przyjścia i odejścia sprawców.
Badanie miejsca zdarzenia nazywa się również oględzinami.
Badanie miejsca zdarzenia to przeprowadzona przez specjalistów systematyczna i szczegółowa obserwacja przestrzeni, na której można znaleźć ślady interesujące organy ścigania. (art. 207 kk.)
Oględziny można podzielić na trzy rodzaje według:
1. Miejsca.
2. Rzeczy.
3. Osoby.
Celem oględzin jest ustalenie sprawcy wraz z dowodami, oddanie go w ręce sprawiedliwości.
W ramach oględzin wykonuje się:
1. Przeprowadzenie wywiadu.
2. Ustalenie świadków.
3. Przedsiębranie środków do zatrzymania sprawcy.
4. Penetracja terenu.
5. Sprawdzenie elementu przestępczego.
6. Typowanie podejrzanych.
7. Sprawdzanie alibi.
Należy również pamiętać, że oględziny są czynnością procesową pierwszą i nie powtarzalną.
W myśl art. 209 kk. oględziny osoby są obligatoryjne w przypadku jej nagłego zejścia.
W myśl art. 207 § 1 i 2 wynika obowiązek oględzin w przypadku nie cierpiącym zwłoki.
Art. 208 mówi o oględzinach ciała.
Art. 74 § 2 mówi o obowiązku oskarżonego do poddania się oględzinom.
Art. 148 mówi co powinien zawierać protokół z oględzin.
Art. 147 daje prawo do utrwalania obrazu oględzin.
Art. 193 § 1 to podstawa prawna do powołania biegłych.
Cel pośredni oględzin:
1. Wszechstronne i obiektywne zbadanie miejsca zdarzenia.
2. Wyjaśnienie czy miejsce zdarzenia jest miejscem przestępstwa.
3. Odpowiedź w kwestii odtworzenia przebiegu zdarzeń.
4. Ujawnie...
megafranca