Data..........................
NA ROK
Data
Podpis
2001
K O N S P E K T
wykładu z taktyki gaszenia pożarów
1. T E M A T : CELE I RODZAJE ROZPOZNANIA W CZASIE POŻARU.
2. CELE SZKOLENIOWE : Zapoznać z celem i rodzajami rozpoznania w czasie pożaru ;
rozpoznaniem wstępnym i właściwym; metodami i sposobami prowadzenia
rozpoznania pożaru i kierunków jego rozprzestrzeniania się .
3. CZAS : 2 x 45’
4. MIEJSCE : sala wykładowa
5. ŚRODKI I MATERIAŁY DYDAKTYCZNE :
· „ Taktyka pożarnicza dla szeregowców „
· „ ABC strażaka ochotnika „ - podręcznik do szkolenia szeregowych OSP.
6. PRZEBIEG ZAJĘĆ :
LP.
CZAS
[ min. ]
ZAGADNIENIA SZKOLENIOWE I ICH TREŚĆ , PYTANIA SPRAWDZAJĄCE
1.
5’
1 . CZĘŚĆ WSTĘPNA :
· przyjęcie meldunku ,
· podanie tematu i celów szkoleniowych .
2.
2 . CZĘŚĆ ZASADNICZA :
a . pojęcie rozpoznania i jego rodzaje :
ROZPOZNANIE jest czynnością zmierzającą do zebrania wyczerpujących i obiektywnych informacji o pożarze, niezbędnych do podjęcia prawidłowej decyzji o gaszeniu i wyborze głównego kierunku natarcia. Można wyodrębnić dwa rodzaje rozpoznania :
ROZPOZNANIE WSTĘPNE przeprowadza się natychmiast po przyjeździe na miejsce pożaru, aby zorientować się z oznak zewnętrznych co i gdzie się pali, w jakim kierunku rozprzestrzenia się pożar, oraz czy zagraża ludziom i zwierzętom. Rozpoznanie to ułatwia dowódcy podjęcie wstępnej decyzji o kierunku rozwinięcia sił i środków własnych.
ROZPOZNANIE WŁAŚCIWE prowadzone jest podczas rozwijania sił i środków i powinno określić :
· czy jest zagrożone życie ludzkie, ewentualne miejsce przebywania ludzi oraz drogi dojścia do zagrożonych,
· miejsce powstania pożaru, jego wielkość, szybkość i główny kierunek rozprzestrzeniania się ,
· rodzaj palących się materiałów,
· prawdopodobieństwo wybuchu, gwałtownego rozprzestrzeniania się pożaru, zawalenia konstrukcji,
· lokalizację, wielkość i dostęp do punktów czerpania wody .
Informacje te dowódca może uzyskać w czasie oględzin miejsca pożaru, od personelu inzynieryjno-technicznego zakładu, mieszkańców, osób postronnych znających obiekt lub teren, z danych zawartych w banku informacji w stanowisku kierowania.
Rozpoznanie właściwe dostarcza dowódcy niezbędnych danych do opracowania planu szybkiego i skutecznego zlikwidowania pożaru. Rozpoznanie to daje wystarczające podstawy do obiektywnej oceny sytuacji i podjęcia prawidłowej decyzji, gdyż dostarcza znacznie więcej informacji niż rozpoznanie wstępne. Rozpoznanie prowadzone przez cały czas akcji i przez wszystkich jej uczestników, każdy w swoim zakresie i na swoim odcinku działania. Celem tego rozpoznania jest bieżące śledzenie sytuacji pożarowej i natychmiastowe reagowanie na niekorzystne jej tendencje.
Rozpoznanie wstępne i właściwe dotyczą pewnej początkowej fazy akcji i stanowią punkty wyjścia do rozpoczęcia działań gaśniczych. Rozpoznanie ciągle dotyczy całej akcji i przyczynia się do skuteczniejszego zlikwidowania pożaru.
Rozpoznanie nie śluzy tylko dowódcom do podejmowania decyzji , ale każdemu strażakowi, na każdym odcinku bojowym i na każdym stanowisku gaśniczym. Na tych stanowiskach realizowane SA decyzje dowódców, tam rozstrzyga się kwestia skuteczności działań i prawidłowości przewidywania rozwoju sytuacji.
b. osoby prowadzące rozpoznanie i ich uzbrojenie :
W pożarnictwie nie istnieją ścisłe reguły określające przypisanie funkcji w sekcjach do wykonywania ściśle określonych zadań w czasie rozpoznania.
Każdorazowo dowódca sekcji decyduje, kto jakie rozpoznanie prowadzi .
ROZPOZNANIE OGNIOWE prowadzi najczęściej dowódca sekcji i przodownik lub cała rota I. W trudnych sytuacjach rozpoznanie ogniowe prowadzi cała sekcja. Udając się na nie strażacy zabierają ze sobą :
· aparaty oddechowe,
· latarki,
· sprzęt burzący,
· hydronetkę lub gaśnicę,
· linkę asekuracyjną,
· drabinę słupkową,
· ubranie żaroodporne lub inny przydatny sprzęt.
ROZPOZNANIE WODNE najczęściej prowadzi rota II. Strażacy udający się na nie zabierają ze sobą :
· klucz do hydrantów,
· łopatę,
· topór,
· latarkę- w zależności od warunków terenowych i pory roku.
STRAŻAK PROWADZĄCY ROZPOZNANIE samodzielnie lub w grupie, przeprowadza je w następującej kolejności :
· ustala, czy pożar nie zagraża życiu ludzi lub zwierząt,
· rozpoznaje zasięg strefy zadymienia, stara się ustalić miejsce wydobywania się dymu i kierunek jego rozprzestrzeniania się oraz zapamiętuje cechy charakterystyczne,
· ustala dokładnie miejsce palenia się na podstawie obserwacji płomieni, oraz wyczuwania ciepła promieniowanego lub przewodzonego,
· stwierdza, w jakim głównym kierunku rozprzestrzenia się pożar,
· stara się określić, jakie mogą być skutki dalszego rozprzestrzeniania się pożaru.
MELDUNEK O WYNIKACH ROZPOZNANIA strażak składa temu dowódcy, od którego otrzymał rozkaz rozpoznania. Meldunek ten powinien zawierać odpowiedzi na pytania :
· co i gdzie się pali ?
· czy pożar zagraża życiu i zdrowiu ludzi i zwierząt ?
· w jakim kierunku i jakimi drogami rozprzestrzenia się pożar ?
· czy w pobliżu pożaru znajdują się materiały mogące mieć wpływ na szybkość rozprzestrzeniania się pożaru lub trwałość elementów konstrukcyjnych np. materiały wybuchowe lub łatwopalne ?
· jakie utrudnienia mogą wystąpić w gaszeniu pożaru ?
c . prowadzenie rozpoznania w strefie zadymionej i w podwyższonej temperaturze :
Podstawowym sposobem rozpoznania jest obserwacja, która dostarcza informacji o pożarze, jego przejawach oraz okolicznościach. Dlatego też umiejętność prowadzenia obserwacji ma duże znaczenie praktyczne dla strażaków prowadzących rozpoznanie. Zewnętrznymi oznakami procesu palenia się są :dym , płomienie i żarzenie. Ich cechy charakterystyczne są zależne od składu chemicznego palącego się materiału .
CECHY DYMU podczas palenia się niektórych materiałów :
· słoma , siano , papier - dym białozielony,
· suche drewno - niewielkie ilości szaroczarnego dymu o zapachu smolistym i smaku kwaskowatym,
· smary , oleje , tłuszcze, parafiny, asfalt - dym brunatnoczarny o zapachu świeżo wydobytego węgla ,
· olej napędowy, benzyna, na ta - dym gęsty, czarny, o zapachu nafty ,
· celuloid - żółtawoszary dym o zapachu kamfory[zawiera silnie trujące związki cyjanowe ]
· guma - czarnobrunatny dym pachnący siarka,
· wełna - brunatny dym o zapachu palącego się tłuszczu ,
· fosfor - biały dym o zapachu czosnku, bez smaku ,
· dym niebieski, biały i żółty o zapachu i smaku słodkawym lub gorzkawym wskazuje zawsze na obecność substancji trujących.
CECHY PŁOMIENIA - płomieniem nazywamy nieregularną płaszczyznę ograniczająca przestrzeń, w której zachodzi proces spalania. Zabarwienie płomieni świadczy o rodzaju palącego się materiału np. :
· żółtym płomieniem spalają się substancje bogate w węgiel ,
· świecącym płomieniem spalają się materiały zawierające małe ilości tlenu np. metan, celuloza, eter siarkowy ,
· silnie kopcącym płomieniem spalają się materiały zawierające duże ilości węgla np. acetylen , propan , mazut , nafta, oleje, tłuszcze itp.,
· płomieniem prawie bez koloru spala się np. spirytus metylowy, glikol, gliceryna, cukier.
CECHY ŻARU - żarzenie to spalanie bezpłomieniowe, a więc takie, w czasie którego substancje spalane nie przechodzą w stan lotny. Tak spalają się torf, koks, węgiel drzewny. O temperaturze żarzenia może świadczyć jego kolor i tak np. :
· żar o kolorze ledwie widocznej czerwieni - 500 do 550 OC
· żar ciemnoczerwony - 650 do 750 OC
· żar wiśniowoczerwony - 850 do 950 OC
· żar żółtoczerwony - 1050 do 1150 OC
· żar biały - 1250 do 1350 OC
· żar jaskrawo biały - powyżej 1450 OC
d . inne rodzaje rozpoznania...
mikron32