gitara-jak-czytac-nuty.pdf

(396 KB) Pobierz
210259266 UNPDF
Autor: Bohun / Marcin Błoch (Gitarzysci.pl)
Witam, proponuje wam poradnik do czytania nutek, nie odkryje tu przed wami wiedzy tajemnej,
jedynie absolutne podstawy, wystarczające jednak, aby się nauczyć z nich grać. Przyznam szczerze, że
nie jest to szczególnie wygodne, jednak czasami przydatne. Ponadto znajomość zapisu nutowego
wyjaśnia wiele kwestii gitarzystom posługującym się samouczkami, programami typu guitar pro,
wyjaśnia jak np. sobie przeskalować piosenke do danej gamy przy użyciu koła kwintowego, itd, itp :)
Wszystko co napiszę będzie moimi wypocinami, kopiowanie ich za moją zgodą jest oczywiście
dozwolone.
1) Warto zacząć od tego, że oktawa to 12 półtonów
Szkolne 8 dźwięków, które wszyscy znaja:
Do Re mi fa sol la Si do
lub jak kto woli
C D E F G A h C
Jest 8, a nie 12 ktoś powie, prawda, tak się przedstawia gamę zazwyczaj, właściwie to mamy tu tylko
7 różnych dźwięków, bo Do(C) się powtarza na końcu. Zaś mięzy parami poszczególnych dzwieków
znajdują się ich podwyzszenia(obniżenia) wyjątkiem jest para H-C oraz E-F (będę uzywał raczej literek,
bo jest wygodniej) i pełna gama to
C Cis D Dis E F fis G gis A as h lub C des D es E F ges G as A b h
Pierwszy zapis, to dźwięki podstawowe + ich podwyższenia, zaś druga to podstawa + obniżenia, jest
to dokładnie to samo, jak to możliwe? zaraz postaram się wyjaśnić.
210259266.004.png
Np. fis i ges to jest dokladnie ten sam dźwięk tylko ze fis powstaje z podwyższenia f zaś ges z
obniżenia G. Tak samo w przypadku des i cis (podwyższone c, obniżone d) Trudne? Chyba nie, jednak
dla opornych proponuje wyobrazić do sobie na podstawie klawiatury fortepianu, rysunek z opisem
poniżej :
Wiele osób może spytać czemu „as” jest w dwóch miejscach, ano dlatego ze raz jest to właściwie
„aes” a raz „ais” ale jak widac głupio to brzmi wiec mowi się „as” na oba dźwięki (tak samo „es” a nie
„eis” ) łatwo tez zauważyć to, o czym pisałem wczesniej, ze wyjatkami są pary F-G , tłumacząc to z
„klawiatury” widac, ze nie ma tych „czarnych” klawiszy :) czyli półtonów między nimi, i tak naprawde
jeśli byłby zapis nutowy nakazujący podwyższyć E o pół tonu to będzie to F=eis, tak samo w
przypadku H, jest to his = C to samo przy obniżeniu C do ces=H i F obniżone to fes=E, dlatego mamy
12, a nie 14 dzwieków w oktawie.
2 ) Oktawy
Dlatego tez ze oktawa ma 12 poltonow, struna E przytrzymana na 12 to nadal E, tylko oktawe wyżej,
tak samo brzmi, tylko wyzej. Przy strojeniu gitary nikt się pewnie zbytnio nie zastanawiał czemu
przytrzymujemy struny na 5 progu, ano dlatego ze jak polecimy o 5 półtonów od H do góry to będzię
dźwięk E ! dlatego struna H brzmi na 5 tak samo jak E pusta bo mamy H C cis D dis E ! 5 półtonów :)
prosze policzyc, oczywiście po pełnej gamie rozpoczyna się kolejna, tylko z wyższej oktawy, kazda z
nich ma swoją nazwę, tutaj wspomoge sie rysuneczkiem z Wiki
210259266.005.png
Oktawa subkontra (nr 1).
Oktawa kontra (nr 2).
Oktawa wielka (nr 3).
Oktawa mała (nr 4).
Oktawa razkreślna (nr 5).
Oktawa dwukreślna (nr 6).
Oktawa trzykreślna (nr 7).
Oktawa czterokreślna (nr 8).
Oktawa pięciokreślna (nr 9).
3) teraz najważniejsze, nutki !
Tu skorzystam z gotowca, samemu mi się już nie chce rysowac, na rysunku przedstawiona oczywiście
oktawa razkreślna (podstawowa) :
210259266.006.png
Nie ma podpisu ale to nie szkodzi:
- pierwsza od lewej na „ pierwszej dodanej ” to C
- zaraz pod pięciolinią to D ,
- na pierwszej lini lezy E
- pierwsze pole to F
Następnie naprzemiennie na polach i liniach reszta dźwięków oktawy , ostatnia tu zaznaczona to C,
jednak jest to C z kolejnej juz oktawy, dwukreślnej. Gdybyśmy chcieli dalej rysować, to oczywiście
ostatnim polu E, ostatnia linia F, nad pieciolinią G, potem będzie pierwsza dodana, nutka nad
pierwszą dodaną, druga dodana itd… oczywiście im wyżej, wiecej dodanych, wyższy dźwięk, wyzsza
oktawa, w dół tez można „dodawac” linie, przy zbyt duzej ilości stosuje się transpozycje w inny klucz
(np. basowy)lub przenośniki oktawowe, ale to już inna bajka.. przy duzej ilosci „dodanych” idzie po
prostu się pogubić, i liczenie „pól” czy tez „lini” w trakcie grania, aby ogarnąć który to dźwięk dla
początkującego grajka jest wrecz niemożliwe
4) Ktos może spytac „a gdzie się podziało cis dis, fis , as itd ..? (czyli bemolki,
krzyżyki i kasowniki)
Bardzo proste, wystarczy obok nutki oznaczającej np. „C” dodać znaczek „#” i już mamy cis, tak samo
z kazda inna nutką, zaś znaczek „b” (bemol, nie ma go w klawiaturze, przypomina litere „b” – rysunek
poniżej) oznacza, że ją obniżamy, czasami przy kluczu pojawiają się te znaczki, np. w miejscu gdzie
powinna być nutka „H” ale zaraz blisko klucza, stoi bemol, oznacza to wtedy, ze wszystkie „H” które
210259266.007.png
się pojawią w utworze należy obniżyć do „b” to takie ułatwienie żeby nie pisac przy każdym H
(sytuacja ukazana na poniższym rysunku ). Czasami może wystąpić tez znak „kasownika” wyglada jak
taki piorunek, pokazany na obrazku poniżej, gdyż na klawiaturze nie istnieje taki znak. Oznacza on
wówczas ze ten „przykaz” o obniżeniu/podwyższeniu dźwięku, który stał przy kluczu akurat przy tej
konkretnej nucie przy której stoi, nie obowiązuje. Kolejnym przypadkiem jest sytuacja kiedy w
konkretnym takcie pojawiają się np. 2 dźwięki F, i pierwszy z nich jest podwyższony/obniżony,
wówczas krzyżyk/bemol obowiązuje dla obu dźwięków, o ile przy drugim nie stoi kasownik.
- Krzyżyk przy ćwierćnucie g (podwyższa do „gis”)
- Bemol przy ćwierćnucie g (obniża do „ges”)
- Kasownik przy ćwierćnucie g
210259266.001.png 210259266.002.png 210259266.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin