9 Spis tre�ci Wprowadzenie Rozdzia� I Zagro�enia �ycia u progu XXI wieku. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Zagadnienia wst�pne............................................................................ Zagro�enia zewn�trzne.......................................................................... Zagro�enia wewn�trzne........................................................................ Gry komputerowe ................................................................................ Neurotyzm, choroby psychiczne i choroby zwi�zane ze stanem psychicznym Starzenie si� gatunku ludzkiego ............................................................ Rozdzia� II Rezygnacja z �ycia ....................................... 1. Psychologiczne podej�cie do samob�jstw. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Socjologiczna interpretacja samob�jstw......................................... Dynamika samob�jstw w Polsce w latach 1962-2000..................... Samob�jstwa w niekt�rych pa�stwach.......................................... Cechy demograficzne sprawc�w samob�jstw w Polsce.................. Sytuacje, kt�re mog� doprowadza� m�odocianych do samob�jstwa.. Czynniki zmieniaj�ce ryzyko zachowa� samob�jczych u m�odzie�y 13 13 19 57 63 . 67 . 76 . 87 87 96 98 . 101 . 104 . 110 . 133 Rozdzia� III Niszczenie �ycia............................................................................................ 139 1. Alkoholizm............................................................................................ 139 2. Narkomania .......................................................................................... 179 3. Problem os�b chorych na AIDS .............................................................. 206 4. Nikotynizm............................................................................................ 225 5. Nadu�ywanie substancji psychoaktywnych jako zachowanie wyuczone ...... 241 Rozdzia� IV Nara�anie �ycia.......................................................................................... 1. �ycie na zasadzie ryzyka .................................................................... 2. Potencja� wiktymogenny .................................................................... 3. Zn�canie si� nad dzie�mi .................................................................... 4. Postawy antywiktymizacyjne na podstawie bezpiecze�stwa w ruchu drogowym ............................................................................ 5. Przeci��enie prac�.............................................................................. 6. Choroba wie�cowa jako przyk�ad ujemnych czynnik�w �rodowiskowych 7. Sporty ekstremalne ............................................................................ Rozdzia� V Wp�yw bezrobocia na poczucie warto�ci �ycia.............................................. 1. Ustawowa definicja poj�cia bezrobotnego i osoby poszukuj�cej pracy .... 2. Kategorie bezrobocia.......................................................................... 3. Bezrobocie a paso�ytnictwo, alkoholizm i przest�pczo��........................ 4. Psychiczne konsekwencje utraty pracy.................................................. 5. Poziom wykszta�cenia a stosunek do zjawiska bezrobocia...................... Rozdzia� VI Strach przed terroryzmem oraz jego psychologiczne i spo�eczne konsekwencje 1. Znaczenie termin�w �terror" i �terroryzm"........................................... 2. Pod�o�e terroryzmu............................................................................ 3. Typologia organizacji terrorystycznych................................................ 4. B ioterroryzm...................................................................................... 5. Psychologiczne konsekwencje terroryzmu............................................ Rozdzia� VII Sytuacja pacjenta w wyniku b��du lekarskiego.............................................. 1. Definicja terminu �b��d lekarski" ........................................................ 2. Klasyfikacja b��d�w lekarskich............................................................ 3. Dylematy prawno-moralne.................................................................. Rozdzia� VIII W oczekiwaniu na �mier�............................................................................ 1. �mier� jako fenomen psychologiczny i spo�eczny.................................. 2. L�k przed �mierci� i l�k przed umieraniem............................................ 3. B�l a cierpienie.................................................................................. 4. Uczestniczenie w cudzej �mierci.......................................................... 4 247 247 254 269 271 284 294 298 301 301 302 309 312 316 321 321 322 323 325 328 339 339 340 341 353 353 359 361 370 5. Rola uk�adu immunologicznego w przezwyci�aniu ci�kich chor�b .......... 371 6. Znaczenie nastawienia psychicznego, my�li i emocjii w terapii raka............ 376 Rozdzia� IX �mier� bliskich.............................................................................................. 383 1. Reakcja �a�oby ...................................................................................... 383 2. �a�oba jako zadanie................................................................................ 386 3. Mechanizmy obronne.............................................................................. 387 4. Etapy i fazy �a�oby ................................................................................ 388 5. Patologie reakcji �a�oby.......................................................................... 392 Rozdzia� X �ycie w innym wymiarze................................................................................ 401 1. Tw�rczo�� a osobowo�� tw�rcy .............................................................. 401 2. Typologia tw�rc�w ................................................................................ 407 Rozdzia� XI Ograniczono�� �ycia ...................................................................................... 425 1. Poj�cie sprawno�ci ................................................................................ 425 2. Zjawisko niepe�nosprawno�ci w�r�d ludzi m�odych .................................. 426 3. Forma i zakres opieki nad inwalidami ...................................................... 428 4. Rezolucja �wiatowego Zgromadzenia Organizacji Zdrowia z 1992 r........... 430 5. Dokument Stolicy Apostolskiej dotycz�cy Mi�dzynarodowego Roku Os�b Niepe�nosprawnych........................................................................ 431 6. Rewalidacja niepe�nosprawnych.............................................................. 434 Rozdzia� XII �ycie poza lud�mi.......................................................................................... 461 1. Alienacja, samotno�� i osamotnienie w uj�ciu psychologicznym ................ 461 2. Prywatno��............................................................................................ 467 3. Samotno�� chroniczna............................................................................ 471 4. Przypadki skrajnego osamotnienia............................................................ 473 5. Samotne rodzicielstwo............................................................................ 474 6. Poszczeg�lne przypadki samotno�ci ludzi m�odych.................................... 480 7. Warto�� wi�zi jednostki z otoczeniem...................................................... 485 Rozdzia� XIII W stron� pe�ni �ycia ...................................................................................... 489 1. Pogl�dy filozof�w i przedstawicieli innych nauk na sens �ycia cz�owieka .... 489 5 2. Znaczenie higieny psychicznej dla pe�nego rozwoju cz�owieka.......... Wabrana literatura................................................................................ Wykaz okienek problemowych 1. Klonowanie cz�owieka - zagro�enie i nadzieje.............................. 2. Hodowla nowych organ�w.......................................................... 3. Handel �ywym towarem jako rodzaj przest�pczo�ci zorganizowanej 4. Internet a pornografia dzieci�ca.................................................... 5. Przest�pstwa na tle nienawi�ci w Internecie .................................. 6. Amok. Transkulturowe rozwa�ania nad ekstremaln� form� ludzkiej agresji........................................................................................ 7. Sz�sty Raport Specjalny dla Kongresu USA o alkoholizmie (wybrane problemy) .................................................................... 8. Narkotyki biogenne.................................................................... 9. Przewlek�e zm�czenie - epidemia XXI wieku?.............................. 10. Wskaz�wki dla chorych na raka .................................................. 20 34 55 58 68 73 149 203 289 380 Wprowadzenie Prezentowana ksi��ka dotyczy podstawowych problem�w cz�owieka �yj�cego we wsp�czesnym �wiecie. Problemy �ycia i �mierci maj� powszechny charakter i towarzysz� cz�owiekowi od pocz�tk�w jego istnienia. Ich zakres obj�ty analiz� jest szeroki. Uwzgl�dniono mo�liwie ca�o�ciowe spektrum zjawisk stanowi�cych zagro�enie dla zdrowia i �ycia cz�owieka tak w sensie biologicznym, jak i w wymiarze psychologicznym i spo�ecznym. O �yciu i �mierci napisano najwi�cej i dlatego ci�g�e trzeba zaczyna� od pocz�tku. Czym w�a�ciwie jest �ycie? Idealny �ad to bezruch, a wi�c brak �ycia. Czysty chaos to brak zdolno�ci do czegokolwiek, a wi�c i do istnienia. �ycie jest bezustann� walk� porz�dku z chaosem. Definicja �ycia, jego istota, to problem, kt�ry nurtuje przedstawicieli wielu dyscyplin naukowych. Jak wielkie s� r�nice w definiowa...
marszalek1