Kokaina.doc

Powrót do strony głównej

Opis

W Ameryce Południowej Indianie żuli liście krzewu Erythroxylon coca w celu zwiększenia wydolności fizycznej, zmniejszenia głodu i podniesienia nastroju. W 1860 r. wyizolowano z liści tej rośliny alkaloid i nazwano kokainą. W 1884 r. użyto po raz pierwszy kokainy jako środka znieczulającego miejscowo. Przełom XIX i XX wieku przyniósł rozwój narkomanii kokainowej.

Powrót do spisu treści

Zastosowanie w medycynie

Kokaina podana ogólnie charakteryzuje się silnym działaniem pobudzającym - wprowadzającym układ nerwowy w stan nadaktywności. Podana miejscowo wykazuje właściwości znieczulające. I tu znalazła zastosowanie w opiece medycznej. Obecnie jednak ze względu na uboczne toksyczne skutki, kokaina jest zastępowana przy miejscowym znieczulaniu przez nowe, syntetyczne, mniej szkodliwe środki. Jednak, w okulistyce i otorynolaryngologii jest nadal stosowana w postaci roztworu jako miejscowy środek znieczulający.

Powrót do spisu treści

Działanie fizjologiczne kokainy

·         opóźnia objawy zmęczenia,

·         zmniejsza potrzebę odżywiania się i snu

·         zaburza pracę serca (na początku następuje zwolnienie, a następnie przyspieszenie akcji serca)

·         silnie rozszerza źrenice

·         doprowadza do pobudzenia psychoruchowego

·         powoduje wzrost ciśnienia krwi i przyspieszenie oddechu

·         większe dawki mogą spowodować drżenie mięśniowe i wzrost temperatury ciała

·         po jednorazowo przyjętej dawce euforia trwa do 30 minut, rzadko dłużej

Powrót do spisu treści

Odczucia subiektywne

Pozornie "pozytywne" efekty działania

·         silna euforia

·         intensywne poczucie mocy wewnętrznej (siły fizycznej i umysłowej)

·         pobudzenie ruchowe i podniecenie seksualne

·         poczucie wyższości i odsunięcie poczucia lęku

·         czas reakcji psychicznej ulega skróceniu - przyspieszeniu ulegają procesy myślowe

·         zanik zdolności odczuwania przykrych wrażeń

Negatywne efekty działania

·         brak krytycyzmu co do własnych możliwości i zachowań

·         niepokój i napięcie

·         bezsenność

·         załamanie nerwowe

·         urojenia o nieprzyjemnej treści

Powrót do spisu treści

Formy występowania i sposoby przyjmowania

·         Kokaina występuje zasadniczo jako krystaliczny biały proszek.

·         Przyjmowana jest zazwyczaj wziewnie do nosa, gdzie jest wchłaniana przez śluzówkę i niemal natychmiast wywołuje wpływ na ośrodki przyjemności w mózgu (po pewnym czasie dochodzi do uszkodzenia przegrody nosa i martwicy).

·         Bywa też wcierana w dziąsła lub w środek małżowiny usznej.

·         Podawana doustnie działa znacznie słabiej, jednocześnie znieczulając błonę śluzową żołądka i znosząc w ten sposób uczucie głodu.

·         Stosowana na błonę śluzową języka powoduje porażenie zakończeń smakowych.

·         Kokaina jest także palona poprzez dodanie jej do papierosów lub do skrętów z marihuany.

·         Iniekcje (zastrzyki) należą raczej do rzadkości.

·         Crack jest krystaliczną formą kokainy. Ma postać białych kawałeczków przypominających płatki mydlane, jasnobrązowych kuleczek - pakowanych często do fiolek. Zażywany jest poprzez palenie (np. dodanie do papierosa zawierającego tytoń lub marihuanę); palony jest w fajce wodnej, specjalnie wydrążonych tulejkach albo podgrzewany na łyżce lub kawałku folii aluminiowej wdychając ulatniające się opary.

·         Crack jest od 20 do 30 razy silniejszy niż będąca w nielegalnym handlu kokaina. Działa podobnie, lecz o wiele bardziej intensywnie.

·         Pasta kokainowa jest pierwotnym produktem w procesie otrzymywania kokainy z liści koki. Środek ten jest zażywany wyłącznie poprzez palenie, a zawarte w nim substancje wykorzystywane w procesie przetwarzania liści, mogą w poważnym stopniu uszkodzić płuca.

Powrót do spisu treści

Właściwości uzależniające

Uzależnienie psychiczne

Zależność taka powstaje bardzo szybko z uwagi na atrakcyjne przeżycia towarzyszące działaniu kokainy na psychikę człowieka i złe samopoczucie po tym, gdy narkotyk przestaje działać.

Uzależnienie fizyczne

Brak jest dowodów na powstawanie takiej zależności wprost. Jednak objawy abstynencyjne związane z wyczerpaniem i depresją sprzyjają wytworzeniu się cyklu nałogowego.

Zjawisko tolerancji

Nie zauważono powstawania i rozwoju zjawiska tolerancji w wyniku używania kokainy. Fakt, iż wielu jej użytkowników zwiększa dawki i częstotliwość ich zażywania wynika raczej z chęci nasilenia doznań euforycznych i przedłużenia czasu ich trwania.

Powrót do spisu treści

Zewnętrzne oznaki używania

·         nadpobudliwość i wzmożona aktywność

·         gadatliwość

·         niepokój psychoruchowy

·         zachowania agresywne

·         rozszerzone źrenice, słabo reagujące na światło

·         katar (w przypadku używania poprzez śluzówki nosa)

·         czerwony nos z krostkami i objawami egzemy (zaczerwieniona, łuszcząca się skóra, swędzenie)

Na co należy zwrócić uwagę

·         biały proszek lub bezbarwne przezroczyste kryształy bez zapachu o gorzkim smaku

·         rurki do wdychania oparów

·         igły i strzykawki

Nazwy slangowe

·         koka, koks, gram, porcja, śnieg, charlie, biała dama, witamina C

Powrót do spisu treści

Szczególne zagrożenia i niebezpieczeństwa

·         Silne wyniszczenie organizmu - spowodowane brakiem łaknienia, snu.

·         Psychoza pokokainowa - postępowanie może stać się z czasem irracjonalne i dziwaczne; poczucie prześladowania i inwigilowania będzie wykazywać bardzo wiele cech charakterystycznych dla psychozy.

·         Zaburzenia i zmiany w osobowości, w tym zanik uczuć wyższych, przygnębienie z możliwością prób samobójczych.

·         Przedawkowanie - objawy ostrego zatrucia występują w ciągu kilkudziesięciu minut od przyjęcia zbyt dużej dawki kokainy. Charakteryzują się one silnym lękiem połączonym z urojeniami i zaburzeniami świadomości oraz wybitnie nasilonym pobudzeniem ruchowym (od miotania się do konwulsji). Towarzyszy temu wysokie ciśnienie krwi i płytki, przyspieszony oddech.