Leszczyński S. - Głos wolny... .pdf - Dokumenty - bibliofil1

S T A N I SŁA W L E S Z C Z YŃS K I

GŁO S W O L N Y

W O L N OŚĆ U B E Z P I E C Z A JĄC Y

W Y B Ó R T E K S T Ó W

EDYCJA KOMPUTEROWA: WWW.ZRODLA.HISTORYCZNE.PRV.PL

MAIL: HISTORIAN@Z.PL

MMIV©

OPRACOWANIE I WYBÓR TEKSTÓW:

STANISŁAW JEDYNAK

Lublin 1987

O PRAWDZIE

Prawda jest szacownym przymiotem, który po-

winien być zasadą postępowania rządu i każdego w

szczególności człowieka. Każdy czuje wewnętrznie

do niej przywiązanie, które zbyt się często wpraw-

dzie osłabia, lecz nigdy wygasnąć nie zdoła. Po-

winna być ona pieczęcią cechującą wszystkie nasze

działania; bez niej wszelkie mowy i czyny nie mia-

łyby ani wartości, ani zalety. Czyliż obłuda i kłam-

stwo były kiedy cenione?

Nie trzeba się dziwić, że zawsze w nas istnieje

żywa żądza poznania prawdy; lecz najbardziej nad-

zwyczajnym się wydaje, że przy tej żądzy poznania

i zręczności, z jaką umiemy odkryć ją w tych, któ-

rzy ją ukrywają, żeby nas oszukać, wzięliśmy sobie

za igraszkę, nawet za zasługę i powinność ukrywać

ją przed własnymi oczyma. Cóż przeto spodziewa-

my się zyskać? Zwykle tylko wstyd i hańba są tego

skutkiem. Jeżeli np. tchórz zechce się wsławić orę-

żem, pierwsza potyczka odkryje, czym jest w isto-

cie. Cóż by stąd wynikło, gdyby człowiek zamiast

postępowania według zasad prawdziwych i nie-

zmiennych, które utrzymują spokojność i porządek

między ludźmi, używał wykrętów i skrytości? Oto

publiczność pozna jego fałszywą politykę, utraci

zaufanie, a z nim i sławę wielkiego człowieka,

którą

zyskać pragnął. Cóż by myślano o urzędniku, który

nie mając zawsze przed oczyma prawdy, jako pra-

widła swoich wyroków, decydował o losie ludów

według swego uprzedzenia lub interesu? Jakby na-

reszcie uważano kupca, który by oszukiwał w in-

teresach handlowych? Straciłby cały swój kredyt i

ten obrzydły sposób, który go miał wzbogacić,

stałby się przyczyną jego upadku.

Z tego wszystkiego ten czynię wniosek, że fałsz i

kłamstwo, jedyna ucieczka dusz podłych i nik-

czemnych, prędzej czy później przyniosą więcej

szkody niż użytku i że na koniec każdy człowiek,

który sam siebie szanuje, powinien także szanować

prawdę i stale sobie za przewodniczkę ją obrać.

O NADZIEI

Dziwną jest rzeczą, że człowiek, najdoskonalsze

jestestwo na ziemi, tak wiele niedoskonałości po-

siada. Zdaje się, że zawsze mu czegoś braknie,

gdyż w każdej chwili czegoś jeszcze żąda. Wszyst-

ko, co widzi i słyszy, to nawet, co sobie wyobraża,

rodzi w jego sercu liczne żądze, których nic nie

potrafi przytłumić, a których mu prawie niepo-

dobna zaspokoić. Słabości, siły jego nie

odpowiadają żywości jego wyobraźni: ciągła

niespokojność go dręczy, a nadzieja może tylko ją

ułagodzić.

Człowiek, lubo często zawiedziony w swoich za-

miarach, przywiązuje się do nich z zapałem, a zły

ich skutek staje się nawet dla niego nową pobudką

do dalszego ich prowadzenia. Pragnienie to nie-

ustanne, którego ugasić nie może, żądze coraz

odradzające się, których zniszczenia nigdy nie jest

pewnym, stałyby się dla niego okropną męczarnią,

gdyby nie nadzieja szczęśliwego skutku, którego

się spodziewa, a ta zawsze przynajmniej w

oddaleniu wskazuje mu szczęście.

Nadzieja rzeczywiście prowadzi człowieka drogą

usłaną kwieciem aż do stanowiska, gdzie go opusz-

czać jest przymuszoną. Ona tylko posiada sztukę

zniweczenia w nim bolesnych obecnie uczuć i

wskazania mu w nagrodę umajoną przyszłość.

Jakkolwiek jest od nas oddalonym przedmiot

pożądany,

Leszczyński S. - Głos wolny... .pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: