Polityka równości płci w praktyce. Podręcznik (2006).pdf

(1491 KB) Pobierz
Podrecznik mainstr. ze str.1
36648960.002.png 36648960.003.png 36648960.004.png
Polityka równoÊci p∏ci
w praktyce
PODR¢CZNIK
 
Wydawca:
Biuro Koordynacji Kszta∏cenia Kadr, Fundacja „Fundusz Wspó∏pracy”
ul. GórnoÊlaska 4a, 00-444 Warszawa
www.bkkk-cofund.org.pl
Autorka:
Astrida Neimanis
T∏umaczenie:
Agnieszka Grzybek
Redakcja:
Ewa Wosik, Joanna Janiszewska
Konsultacja:
Marta Raw∏uszko, Agnieszka Siekiera
Poglàdy przedstawione w niniejszej publikacji nie odzwierciedlajà stanowisk paƒstw cz∏onkowskich
wchodzàcych w sk∏ad zarzàdu wykonawczego Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju
(United Nations Development Programme ) ani instytucji Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Publikacja nie jest chroniona prawem autorskim. Mo˝na jà kopiowaç w cz´Êci lub w ca∏oÊci bez
uprzedniej zgody UNDP, pod warunkiem podania êród∏a.
Podr´cznik Polityka równoÊci p∏ci w praktyce zosta∏ przygotowany na zlecenie Regionalnego Biura
UNDP na Europ´ i Wspólnot´ Niepodleg∏ych Paƒstw (UNDP RBEC). Pierwsze wydanie ukaza∏o si´
w 2001 roku.
Publikacja jest dost´pna w j´zykach angielskim i rosyjskim na stronach internetowych:
www.undp.sk/gender
Wszelkie uwagi i zapytania nale˝y kierowaç pod adresem:
Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju
al. Niepodleg∏oÊci 186
00-608 Warszawa
tel. (+48 22) 825 92 45
faks: (+48 22) 825 49 58
www.undp.org.pl
Regionalne Biuro UNDP na Europ´ i Wspólnot´ Niepodleg∏ych Paƒstw (UNDP RBEC)
Grösslingova 35, 811 09 Bratys∏awa, Republika S∏owacka
tel. (+421 2) 593 37 11 11
faks: (+421 2) 593 37 450
e-mail: registry.sk@undp.org
Warszawa 2006
ISBN 83-89-793-07-5
Nak∏ad: 2000 egz.
 
SPIS TREÂCI
Wst´p do wydania polskiego
5
Wprowadzenie
7
Cz´Êç I. DZIESI¢å ETAPÓW W¸ÑCZANIA ZAGADNIE¡
ZWIÑZANYCH Z RÓWNOÂCIÑ P¸CI DO PROCESU TWORZENIA POLITYKI
9
Wprowadzenie
9
Etap 1. Najwa˝niejsi aktorzy ˝ycia publicznego: kim sà decydenci?
9
Etap 2. W∏àczanie programu równoÊci p∏ci do g∏ównego nurtu polityki:
na czym polega zagadnienie?
10
Etap 3. Dà˝enie do równoÊci p∏ci: co jest celem?
11
Etap 4. OkreÊlanie sytuacji: jakimi informacjami dysponujemy?
11
Etap 5. Badanie i analizowanie zagadnienia
16
Etap 6. Przygotowywanie dzia∏aƒ z perspektywy równoÊci p∏ci
18
Etap 7. P∏eç ma znaczenie! Gromadzenie argumentów na poparcie stanowiska
19
Etap 8. Monitorowanie: uwzgl´dnianie w praktyce perspektywy równoÊci p∏ci
23
Etap 9. Ewaluacja: jakie osiàgn´liÊmy efekty?
25
Etap 10. Komunikacja spo∏eczna uwzgl´dniajàca zagadnienia równoÊci p∏ci
27
Cz´Êç II. WYTYCZNE W SPRAWIE POLITYKI RÓWNOÂCI P¸CI. PODEJÂCIE SEKTOROWE 29
Wprowadzenie
29
Makroekonomia i handel
30
Cele i uzasadnienie polityki makroekonomicznej
30
Praca niezarobkowa
33
Bud˝ety
36
Liberalizacja handlu
39
Rzàdzenie i uczestnictwo 41
Rzàdzenie i uczestnictwo na szczeblu krajowym 41
Rzàdzenie na szczeblu lokalnym: decentralizacja, planowanie spo∏eczne i Êwiadczenie us∏ug 47
Rzàdzenie a gospodarstwo domowe/rodzina
50
Uczestnictwo i rzàdzenie w sektorze prywatnym
53
Praca
55
AktywnoÊç ekonomiczna i gospodarowanie czasem: praca produkcyjna i niezarobkowa
56
Bezrobocie, poszukiwanie pracy i szkolenie w celu przekwalifikowania si´
58
Segregacja zawodowa
61
Równe szanse a dyskryminacja
62
Warunki pracy i polityka przyjazna rodzinie
65
Edukacja
68
RównoÊç w statystyce przyj´ç do szkó∏ i ukoƒczenia edukacji
68
RównoÊç strukturalna w zawodzie nauczycielskim
70
Role i stereotypy p∏ciowe: programy szkolne oraz przygotowanie zawodowe nauczycieli
72
Zaanga˝owanie rodziców w edukacj´
75
Zdrowie
76
Ârednia d∏ugoÊç ˝ycia
76
ZachorowalnoÊç i inne problemy zdrowotne
77
Zdrowie reprodukcyjne i seksualne
79
Reforma s∏u˝by zdrowia
82
Dost´p do opieki zdrowotnej
84
Przemoc zwiàzana z p∏cià
86
Ubóstwo
88
Definiowanie ubóstwa z perspektywy równoÊci p∏ci
88
Pomiar ubóstwa
91
Inicjatywy na rzecz likwidacji ubóstwa
93
3
36648960.001.png
SprawiedliwoÊç i prawa cz∏owieka
97
Ustawodawstwo krajowe i uprawnienia
97
Sàdownictwo
99
Mi´dzynarodowe zobowiàzania w zakresie praw cz∏owieka
— monitorowanie i sprawozdawczoÊç
101
Ochrona prawna i mechanizmy wnoszenia skarg
103
Nauka, badania oraz nowe technologie informacyjne i komunikacyjne
105
P∏eç jako zmienna badawcza
105
Dane statystyczne
106
Nowe technologie informacyjne i komunikacyjne
108
Kariery zawodowe w nauce i technice
110
Ârodki masowego przekazu
112
Refleksja na temat ról i stereotypów p∏ciowych
112
Kontrola Êrodków masowego przekazu, uczestnictwo i dost´p do mediów
115
Ochrona Êrodowiska i zrównowa˝ony rozwój
117
Zrównowa˝ona globalna ochrona Êrodowiska i podejÊcie do rozwoju
117
Ochrona Êrodowiska a role p∏ciowe
119
Wp∏yw degradacji Êrodowiska naturalnego i jego rewitalizacji z perspektywy równoÊci p∏ci
121
Polityka obronna, konflikty zbrojne i budowanie pokoju
123
Instytucje militarne i obronne
123
P∏eç a konflikty zbrojne i wojny
125
Rozwiàzywanie konfliktów zbrojnych, budowanie pokoju i sytuacje po konfliktach
127
S∏owniczek podstawowych terminów i poj´ç dotyczàcych polityki równoÊci p∏ci
130
Literatura
132
ANEKS. ANALIZA Z PERSPEKTYWY RÓWNOÂCI P¸CI: KRÓTKI PRZEWODNIK
137
Wprowadzenie
137
Podstawowe poj´cia i podejÊcia stosowane w analizie prowadzonej
z perspektywy równoÊci p∏ci
137
Analiza wp∏ywu spo∏eczno-kulturowych uwarunkowaƒ p∏ci w polityce publicznej
140
Planowanie, zlecanie i ewaluowanie badaƒ opierajàcych si´ na analizie
z perspektywy równoÊci p∏ci
142
Zakres merytoryczny analizy z perspektywy p∏ci
143
Zlecanie badaƒ
144
W∏àczanie zagadnieƒ równoÊci p∏ci do wszystkich badaƒ dotyczàcych polityki
146
4
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin