EP 2002_08.pdf

NA CD M.IN.: KATALOG ORAZ AVR Freaks, Eagle, MPLAB 5.62,

PIC C Lite, ProChip Designer

8/2002

sierpień

15 zł 50 gr (w tym 7% VAT)

Samochodowy

wzmacniacz

w klasie T

Na str. 35 przedstawiamy

opis konstrukcji wzmacnia−

cza samochodowego, który oprócz

dużej mocy wyjściowej charakteryzuje się tym,

że nie potrzebuje radiatora.

Miniprojekty

Naszą sierpniową powinnością jest

przygotowanie wyjątkowo wielu

Miniprojektów. Ich rewię, w której

prym wiodą: konwerter VGA−>TV

oraz programator JDM, przedsta−

wiamy na str. 38 .

Sterownik

napędu CD−ROM

Sterownik napędu CD−

ROM, którego budowę

przedstawiamy w arty−

kule na str. 29 , jest

kolejnym przykładem

ogromnych możliwoś−

ci mikrokontrolerów

8−bitowych. Dzięki

temu urządzeniu −

jak widać na zdjęciu łatwe−

mu w wykonaniu − stary napęd komputerowy

CD można przerobić na odtwarzacz audio.

Bezprzewodowy

sterownik węża

świetlnego

Prawdziwa rewolucja! Na

str. 23 przedstawiamy opis

bezprzewodowej, programo−

wanej rampy świetlnej.

Zastosowanie proponowa−

nego rozwiązania pozwala

uniknąć skomplikowanego

okablowywania wystawy

sklepowej lub dyskoteki.

Układ prognozujący przymrozki

Konstrukcyjnie jest to opracowanie banalne.

Jego niezwykłość jest wynikiem zastosowania

bardzo modnego wśród konstruktorów,

zintegrowanego czujnika wilgotności i tem−

peratury z rodziny SHT, które są produkowane

przez niemiecką firmę Sensirion. Str. 19 .

Telefoniczny moduł

zdalnego sterowania

W interaktywnym module

telefonicznego zdalnego

sterowania znajdziecie wszyst−

ko co w elektronice najlepsze:

krzemową „gadaczkę” ISD, RISC−owego

PIC−a, półprzewodnikowy transceiver DTMF

firmy Mitel. Na str. 45 przedstawiamy drugą

część opisu tego niebanalnego urządzenia.

DSP dla każdego

Wbrew niepozornym wymiarom, układ pokazany na

zdjęciu jest prawdziwym procesorem DSP. Jego możliwości

teoretycznie poznacie po przeczytaniu artykułu ze str. 51 ,

a już za miesiąc − dzięki opisowi konstrukcji kompletnego

procesora audio − będzie mogli go posłuchać!

Lampowy korektor graficzny

Przykład projektu, którego opis

publikujemy na str. 14 , dowodzi

tego, że

prawdziwy

audiofil

potrafi

„zatrudnić”

lampę

także w ko−

rektorze graficz−

nym. Polecamy!

Multiplekser sygnałów wideo

Przełącznik wideo opracowany przez jednego z naszych

Czytelników jest przykładem projektu na wskroś

nowoczesnego. Oprócz dobrze dobranych podze−

społów, decyduje o tym także

oprogramowanie, które

autor... narysował

za pomocą

ST6−Realizera.

Str. 89 .

Elektronika Praktyczna 8/2002

Nr 8 (116)

sierpień 2002

Projekty

Lampowy korektor graficzny ..................................................... 14

Układ prognozujący przymrozki ................................................. 19

Bezprzewodowy sterownik węża świetlnego .......................... 23

Sterownik napędu CD−ROM, część 1 ....................................... 29

Samochodowy wzmacniacz w klasie T .................................... 35

Interaktywny, telefoniczny moduł zdalnego sterowania,

część 2 .......................................................................................... 45

Sterowniki programowalne

Simatic S7−200

Na str. 127 omawiamy możliwoś−

ci komunikacyjne sterowników

z rodziny S7−200 firmy Siemens.

Miniprojekty

Optyczno−akustyczny tester przewodów ................................. 38

Próbnik tranzystorów ................................................................... 38

Konwerter sygnału VHS−>SVHS ................................................... 39

Przetwornik A/C z interfejsem RS232 ......................................... 40

Konwerter VGA−>TV .................................................................... 41

Zasilacz back−up .......................................................................... 42

Przełącznik zbliżeniowy ............................................................... 42

JDM PIC Programmer 2 .............................................................. 43

Kurs

Programowanie i obsługa modułów GSM ............................... 63

ATAPI − specyfikacja standardu. Sterowanie CD−ROM−ów

i dysków twardych w praktyce, część 2 .................................. 81

Język C dla mikrokontrolerów 8051, część 3 ........................... 85

Automatyka

CIMPLICITY Plant Edition − oprogramowanie SCADA

firmy GE−Fanuc .......................................................................... 125

Sterowniki programowalne Simatic S7−200 ............................ 127

Programowanie i obsługa

modułów GSM

Moduły GSM tanieją w bardzo

szybkim tempie, dzięki czemu już

wkrótce trafią „pod strzechy”.

O tym, w jaki sposób należy je

programować informujemy

w artykule na str. 63 .

Podzespoły

DSP dla każdego − cyfrowy procesor sygnałowy audio

firmy Alesis .................................................................................... 51

Sprzęt

JTAG−owy emulator dla procesorów AVR ............................... 53

Trendy

Atak na mikrokontrolery, część 1 .............................................. 57

Atak na mikrokontrolery

Artykuł, który publikujemy na

str. 57 jest swoistą, wakacyjną

„prowokacją”. Napiszcie do

nas o swoich doświadcze−

niach z „rozkuwaniem” mikro−

kontrolerów!

Projekty Czytelników

Multiplekser sygnałów wideo ..................................................... 89

Z kraju i ze świata........................................................ 111

Biblioteka EP ................................................................. 121

Kramik+Rynek ................................................................ 91

Listy ................................................................................... 97

Ekspresowy Informator Elektroniczny..................... 107

Wykaz reklamodawców ............................................ 110

Elektronika Praktyczna 8/2002

Lampowy korektor graficzny

Lampowy korektor

graficzny

Opisy korektorÛw

graficznych pojawia³y siÍ na

³amach EP juø nieraz. By³y

to korektory rÛønego rodzaju,

ale moøna je okreúliÊ jako

ìklasyczneî, bo oparte na

pÛ³przewodnikach. Dla

odmiany proponujemy uk³ad

lampowy, w†ktÛrym korekcja

sygna³Ûw audio odbywa siÍ

w†sposÛb archaiczny, ale

dlatego fascynuj¹cy.

Korektor graficzny budowany

wedle tego opisu zawiera zespÛ³

filtrÛw úrodkowoprzepustowych

o†regulowanej dobroci, ktÛre albo

zwieraj¹ do masy sygna³y o swojej

czÍstotliwoúci úrodkowej, albo

bocznikuj¹ dla tych czÍstotliwoúci

obwÛd ujemnego sprzÍøenia

zwrotnego. W†pierwszym przypad-

ku nastÍpuje t³umienie sygna³u,

natomiast w†drugim podbicie dla

tych czÍstotliwoúci. Schemat blo-

kowy ilustruj¹cy zasadÍ dzia³ania

korektora pokazano na rys. 1 .

Poniewaø zaleøy nam na prze-

noszeniu sygna³Ûw z pasma czÍs-

totliwoúci pomiÍdzy 16†Hz

a†15000†Hz (a nawet wiÍcej), to

oczywiste jest, øe filtry nie mog¹

mieÊ duøej dobroci. Gdyby filtry

mia³y zbyt duø¹ dobroÊ (czyli

zbyt duø¹ selektywnoúÊ), nie uda-

³oby siÍ kszta³towaÊ dowolnych

charakterystyk korektora - regula-

cja by³aby skuteczna tylko dla

wybranych czÍstotliwoúci. A cho-

dzi przecieø o†to, aby moøliwa

by³a regulacja w†ca³ym paúmie

czÍstotliwoúci przenoszonego syg-

na³u. Moøna to zrealizowaÊ nastÍ-

puj¹co: pogorszyÊ selektywnoúÊ

poszczegÛlnych filtrÛw, aby ich

charakterystyki przenoszenia po-

krywa³y siÍ czÍúciowo. Moøna

wÛwczas uzyskaÊ w†miarÍ p³ask¹

charakterystykÍ przenoszenia.

Jest wiÍc oczywiste, dlaczego

korzystnie jest stosowaÊ duøo fil-

trÛw - im jest ich wiÍcej, tym

wiÍksze s¹ moøliwoúci kszta³towa-

nia charakterystyki i w efekcie

uzyskanie bardzo p³askiej charak-

terystyki przenoszenia. Jako filtr

úrodkowoprzepustowy nadaje siÍ

dobrze szeregowy obwÛd RLC,

Rys. 1. Schemat blokowy ilustrujący działanie korektora

Elektronika Praktyczna 8/2002

P R O J E K T Y

Lampowy korektor graficzny

Rys. 2. Szeregowy obwód

rezonansowy

w†obwodzie katody lampy przez

w³¹czenie rezystora R k . Boczniku-

j¹c ten rezystor filtrem úrodkowo-

przepustowym, np. szeregowym

obwodem RLC, eliminujemy ujem-

ne sprzÍøenie zwrotne dla sygna³u

o czÍstotliwoúci úrodkowej (rezo-

nansowej) filtru. Wskutek tego

nastÍpuje zwiÍkszenie wzmocnie-

nia uk³adu dla tej czÍstotliwoúci.

Jeøeli wartoúÊ opornoúci R w†ob-

wodzie RLC bÍdzie regulowana,

to moøna zmieniaÊ dobroÊ obwo-

du, a†tym samym zmieniaÊ war-

toúÊ wzmocnienia.

Jeúli filtr zostanie w³¹czony

miÍdzy anodÍ a†masÍ uk³adu

wzmacniaj¹cego ( rys. 3 ), to bÍ-

dzie zwiera³ do masy sygna³y

o†czÍstotliwoúci rÛwnej i†bliskiej

czÍstotliwoúci rezonansowej. Spo-

woduje to zmniejszanie udzia³u

sk³adowych o tych czÍstotliwoú-

ciach w sygnale wyjúciowym.

T³umienie moøna regulowaÊ tak

jak poprzednio - zmieniaj¹c war-

toúÊ rezystancji w†obwodzie RLC.

Pewna wada uk³adu jest zwi¹zana

z koniecznoúci¹ zastosowania ele-

mentÛw indukcyjnych, ktÛrych

wykonanie moøe byÊ nieco k³o-

potliwe.

WYKAZ ELEMENTÓW

Rezystory

P1...P4: 10k

, potencjometry

montażowe

P5...P14: 2,2k

zbudowany wed³ug schematu

z† rys. 2 .

Rozpatrzmy pracÍ takiego ob-

wodu. ImpedancjÍ (opornoúÊ ze-

spolon¹) obwodu opisuje wzÛr:

Z=[R 2 +(

, potencjometry

montażowe

P15....P24 10k

, potencjometr

logarytmiczny

R2, R12: 100

/0,6W

R3, R4, R13, R14: 5,6k

C)] 1/2

jego czÍstotliwoúÊ rezonansow¹:

f=1/2

/0,6W

R5, R6, R15, R16: 100k

/0,4W

(LC) 1/2

a dobroÊ obwodu:

R7, R17: 100k

/0,6W

R8, R18: 10k

/0,6W

L/R

WzÛr na W jest wzorem przy-

bliøonym, gdyø zak³ada siÍ, øe

tangens k¹ta stratnoúci kondensa-

tora C (tg

/0,6W

R10, R20: 2,2k

/0,6W

) jest rÛwny 0. W†na-

szym przypadku moøna za³oøyÊ,

øe straty w†kondensatorze nie ma-

j¹ znaczenia dla wartoúci dobroci.

Na wartoúÊ rezystancji R sk³ada

siÍ zarÛwno rezystancja cewki, jak

i†rezystancja do³¹czonego oporni-

ka. SzerokoúÊ przenoszonego przez

obwÛd rezonansowy pasma moøna

wyznaczyÊ ze wzoru:

Kondensatory

C1, C12, C14, C15, C23, C25:

100nF/400V

C2, C3, C6, C16, C17, C20:

F/250V

C4, C18: 6,8

F/250V

C7, C21: 150nF/250V

C8, C22: 100nF/250V

C9, C27: 1,5nF/400V

C10, C26: 100

F/350V

f= f rez /Q

W†uk³adzie wzmacniacza na

triodzie, ujemne pr¹dowe sprzÍ-

øenie zwrotne jest realizowane

F/400V

Półprzewodniki

M1: mostek prostowniczy 1A/800V

Różne

L1, L2: lampy ECC 81 + podstawki

10 przełączników trzybiegunowych

1 włącznik dwupozycyjny

B1: bezpiecznik 500mAT

B2: bezpiecznik 200mAT

transformatory i cewki wg opisu

Schemat elektryczny uk³adu ko-

rektora przedstawiono na rys. 4 .

Potencjometry montaøowe P1...P4

w³¹czone w†obwodach katod

i†anod umoøliwiaj¹ wyrÛwnanie

asymetrii t³umienia tak, aby regu-

lacja by³a skuteczna w†granicach

±12 dB (poziom wzglÍdny). Po-

Tab. 1. Wartości parametrów elementów filtrów

korektora graficznego

Częstotliwość Indukcyjność Pojemność Liczba Przenikalność

środkowa

zwojów rdzenia

[Hz]

[mH]

[µF]

[A L ]

703

890

800

170

248

3,5

310

800

310

136

1,9

170

800

600

70,3

800

1000

42,1

0,6

800

3000

14,1

0,2

224

6000

0,1

115

12000

3,5

0,05

Rys. 3. Możliwe konfiguracje włączenia filtru

w obwodzie wyjściowym wzmacniacza

14000

0,042

16000

2,6

0,037

Elektronika Praktyczna 8/2002

L-1/

R9, R19: 1M

C5, C19: 2,2

C11: 100

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: