TELEWIZJA
– wróg czy przyjaciel dziecka w wieku przedszkolnym
Bliżej tym tematem zajęłyśmy się gdy na zadane polecenie wykonania ilustracji do ulubionej bajki, dzieci w 90% narysowały postaci z bajek telewizyjnych, a nie bohaterów z literatury dziecięcej. Telewizja wyparła książkę, prasę, bezpośrednie kontakty rodziców z dziećmi, wspólne spacery czy też wyjścia do kina i teatru. Obserwując zabawy dzieci w przedszkolu zauważyłyśmy jaki duży wpływ na zachowanie się dzieci mają oglądane bajki w telewizji. Powracają one w swoich zabawach do motywów znanych z kreskówek dla dzieci.
Należałoby się zastanowić nad treścią telewizyjnych kreskówek dla dzieci, czy wszystkie z nich nadają się do oglądania przez dzieci w wieku przedszkolnym. Tak naprawdę wiele z nich naszym zdaniem nie nadaje się dla dzieci. W swojej treści zawierają zbyt dużo przemocy fizycznej i psychicznej, ukazują wiele złych wzorców do naśladowania pozbawiając tym samym wartości wychowawczych. Oglądanie agresji na ekranie jest dla nich sygnałem, że jest ona aprobowana przez ogół ludzi. Naszym zdaniem zachęca dzieci do wyładowania swojej agresji, którą dotychczas tłumiły. Widać to wyraźnie w zabawach dzieci z rówieśnikami w przedszkolu już nawet w młodszych grupach dzieci 4-letnich.
Oglądanie scen, w których na przykład zrzucony kot z dachu wstaje nie odczuwając bólu i goni znowu myszkę, powoduje u dzieci przekonanie, że robienie komuś krzywdy nie sprawia bólu osobie krzywdzonej. Dzieci nie są na takich przykładach uczone empatii czyli współodczuwania emocji innego człowieka. Zachowania agresywne oglądane na ekranie telewizji zostają przeniesione na realne sytuacje życiowe co powoduje wzrost tolerancji wobec przemocy. Dziecko w wieku przedszkolnym nie potrafi jeszcze rozróżnić świata realnego od świata fikcji.
W czasopiśmie „Bliżej Przedszkola” z 2001 roku są przedstawione przez OBOP wyniki. Podaje on, co telewizja daje dzieciom:
§ złośliwość 71%
§ wypadki 71%
§ pomoc 66%
§ podstęp 58%
§ życzliwość 58%
§ miłość 58%
§ podziw 56%
§ wrogość 54%
§ strach 54%
W styczniu przebadano 68 programów dziecięcych ( w tym programy edukacyjne) 39 zawierało sceny nasycone emocjami, przemocy, złośliwości,
§ w 35% programów pojawia się złośliwość i szyderstwo,
§ w 28% podstęp i kłamstwo,
§ w 28% przemoc i znęcanie się.
Te wyniki chyba mówią same za siebie, ile jest w naszej telewizji dla dzieci złych wzorców do naśladowania.
Sposób wykorzystania przez dzieci tego, co widzą na ekranie zależy przede wszystkim od nas dorosłych rodziców i nauczycieli. To rodzice powinni decydować ile czasu dziecko spędza przed telewizorem, jakie programy ogląda i o jakiej porze. Powinni oni zapoznać się osobiście z repertuarem programów dla dzieci i wybrać z pośród nich tylko te które są odpowiednie do jego wieku i psychiki. Telewizja dostarcza na pewno również wiele pożytecznych informacji i dlatego też nie można pozbawić dziecka jej oglądania. Chodzi jednak o to by w tych programach przez dziecko oglądanych przekazywane były wiadomości, które stwarzają pozytywne emocje, atmosferę dobrej zabawy i radości. A w ten sposób równocześnie zapewniamy dziecku w wieku przedszkolnym kształtowanie wielu pozytywnych nastawień i pokazanie wartościowych społecznie pożądanych postaw.
Z ankiety, którą przeprowadziłyśmy wśród rodziców dzieci naszej grupej wynika:
§ 100% dzieci ogląda w swoim domu telewizję,
§ 75% dzieci ma w swoim domu magnetowid lub odtwarzacz DVD i ogląda na nim bajki,
§ 65% ogląda telewizję ponad 2 godziny
§ 35% ogląda telewizję mniej niż 2 godziny
§ 55% ogląda bajki na video lub DVD ponad 1 godzinę
§ 45% ogląda bajki na video mniej niż 1 godzinę
§ 35% rodziców czyta dzieciom bajki codziennie, 60% 2, 3 razy w tygodniu, 2% 4 raz w miesiącu, 0% 1 raz w miesiącu, 0% w ogóle, 3% kiedy mam czas.
§ 20% rodzicówychodzi z dziećmi do kina lub teatru
dzieci oglądają w telewizji : bajki 100%, programy edukacyjne 10 %, filmy dla dzieci 6%, programy i filmy przyrodnicze 7 %, programy muzyczne 3%, teleturnieje 7%, programy sportowe 3%.
Wyniki przeprowadzonej ankiety nie zaskoczyły nas tylko potwierdziły przypuszczenia, że i nasi wychowankowie dużą część swojego wolnego czasu spędzają przed ekranem telewizora.
Dlatego dużą rolę widzimy w tym aby zachęcać dzieci i ich rodziców do oglądania tylko tych programów, które będą pozytywnie oddziaływały na dzieci. W naszej pracy wychowawczo-dydaktycznej chcemy także zachęcać dzieci do korzystania z innych form spędzania wolnego czasu. Zwrócimy także uwagę na zainteresowanie dzieci naszą piękną literaturą dziecięcą. Sądzimy, że każdy komu leży dobro dziecka na sercu, po przeczytaniu tego referatu, będzie zwracał od tej pory uwagę na to co jego dziecko ogląda w telewizji i ile czasu spędza przed ekranem. Proponujemy również więcej czasu spędzać z dzieckiem przed telewizorem i po wspólnie obejrzanej bajce, poświęcić chwilę czasu na jej objaśnienie, skomentowanie i zaznaczenie pozytywnych postaw.
Duże znaczenie dla dziecka będzie miało także organizowanie w inny sposób jego wolnego czasu, które na pewno pogłębi naszą więź emocjonalną z dzieckiem, czy to przez wspólny spacer, czy też przez wspólne czytanie literatury dziecięcej, czy też na przykład przez zorganizowanie wyjścia do kina, teatru lub muzeum.
basia7-59