Jak pracować i rozmawiać z trudnym uczniem - poradnik wychowawcy.pdf - Agresja w szkole - Kaaroollcia

SZKOLNY DRĘCZYCIEL I SPRAWCA

AGRESJI

Jak pracować i rozmawiać z trudnym uczniem

– poradnik wychowawcy

Biblioteka Nauczyciela

SZKOLNY DRĘCZYCIEL I SPRAWCA AGRESJI

Jak pracować z trudnym uczniem – poradnik wychowawcy

Autor

Małgorzata Łoskot – absolwent Akademii Pedagogiki Specjalnej

w Warszawie. Pedagog specjalny, socjoterapeta. Autorka programów

szkoleniowych dla nauczycieli oraz programów profilaktycznych dla

młodzieży szkół ponadgimnazjalnych. Pracuje jako pedagog szkolny

w Publicznym Gimnazjum nr 2 w Strzelcach Opolskich. Jest autorką

cyklu artykułów "Szkoła dla rodziców".

Opiekun merytoryczny:

Natalia Wojciechowska

Nadzór wydawniczy:

Agnieszka Borawska-Reks

Korekta i formatowanie:

Paulina Wierzbicka

Wydawca:

Portal edukacyjny Literka.pl

Wydawnictwo FORUM SP. z o.o.

ul. Polska 13, 60-595 Poznań

(061) 66 55 800

ISBN: 978-83-260-0040-9

Teksty aktów prawnych zamieszczonych w niniejszej publikacji mają jedynie charakter informacyjny

i nie stanowią oficjalnego źródła prawa .

SZKOLNY DRĘCZYCIEL I SPRAWCA AGRESJI

Jak pracować z trudnym uczniem – poradnik wychowawcy

Spis treści

1 Źródła i specyfika szkolnej agresji – okiem specjalisty

str. 4

Jak rozpoznać potencjalnego agresora – krok po kroku

str. 7

■ Arkusz obserwacji zachowań agresywnych ucznia

str. 12

■ Arkusz diagnostyczny dla wychowawców klas

str. 15

Jak skutecznie reagować na agresywne zachowania

str. 19

Praca z uczniem – sprawcą agresji – zalecane

rozwiązania

str. 25

Sprawdzone strategie działania w klasowych sytuacjach

kryzysowych

str. 28

Rekomendowane metody pracy z uczniem agresywnym

str. 34

Bibliografia

str. 41

SZKOLNY DRĘCZYCIEL I SPRAWCA AGRESJI

Jak pracować z trudnym uczniem – poradnik wychowawcy

1 Źródła i specyfika szkolnej agresji –

okiem specjalisty

Nikt nie lubi agresywnych uczniów – ani rówieśnicy, ani dorośli.

Nazywa się ich szkolnymi chuliganami, trudnymi wychowawczo, źle

wychowanymi, niedostosowanymi, patologicznymi. Wzbudzają złość, lęk

i poczucie bezradności.

U wielu osób, w tym także u nas – nauczycieli wyzwalają reakcje

agresywne. Powszechnie wiadomo, że agresja rodzi agresję. Ale na

widok Malinowskiego szarpiącego Kowalskiego z Vb i tak podnosi się

nauczycielowi ciśnienie, ręka kieruje się w stronę uczniowskiego ucha

i nauczyciel podnosi głos. Przecież trzeba zareagować! Obowiązuje

przecież zero tolerancji, bo badania (z roku na rok coraz liczniejsze)

wskazują, że zjawisko agresji iprzemocy rówieśniczej stało się

w polskich szkołach niepokojącą normą.

Wszystko to prawda. Ale prawdą jest również, że nie zadajemy sobie

trudu poznania mechanizmów wywołujących zachowania agresywne

w nas samych, a tym bardziej w naszych uczniach. Nie potrafimy

prawidłowo reagować na agresję skierowaną przeciwko nam ani wtedy,

gdy jesteśmy tylko jej świadkami, nie umiemy rzeczowo rozmawiać

z agresywnym młodym człowiekiem, nawet z własnym dzieckiem, a co

dopiero z cudzym. Boimy się? Nie wierzymy, że coś zdziałamy? Nie chce

nam się, bo dlaczego my? Trudno wskazać konkretną przyczynę. Wiemy

jednak, że wokół są nauczyciele i rodzice, którzy się nie boją, potrafią,

chcą i mają na tym polu niemałe osiągnięcia. Od nich wiele można się

nauczyć.

Społeczność szkolna stanowi grupę heterogeniczną nie tylko ze względu

na wiek czy role społeczne, ale przede wszystkim na doświadczenie

agresji i przemocy. W każdej szkole znajdują się uczniowie, których

proces socjalizacji przebiega bez znaczących zakłóceń i oni stanowią

statystyczną większość.

SZKOLNY DRĘCZYCIEL I SPRAWCA AGRESJI

Jak pracować z trudnym uczniem – poradnik wychowawcy

Do szkoły uczęszczają jednak także dzieci z grupy ryzyka. Są wśród nich

dzieci z pewnymi osobistymi właściwościami, jak np. nadpobudliwość

psychoruchowa, chore somatycznie, z wadami rozwojowymi itp., które

potencjalnie mogą się stać sprawcą lub obiektem ataków i niechęci ze

strony rówieśników.

W grupie tej znajdują się też dzieci będące w bardzo niekorzystnej

sytuacji wychowawczej i warunkach socjalizacyjnych, np. z rodzin

z problemem alkoholowym, ze środowiska biedy, mający rodziców

nieporadnych wychowawczo i społecznie. Dzieci z grup ryzyka

potencjalnie narażone są na agresję i przemoc.

Z nich to prawdopodobnie wywodzą się sprawcy i ofiary agresji

rówieśniczej oraz przemocy domowej. Warto wiedzieć, że niektórzy

uczniowie to dzieci krzywdzone przez dorosłych, które stają się ofiarami

swoich kolegów lub sami są sprawcami agresji wobec słabszych kolegów

czy nauczycieli.

Specyfika agresji szkolnej wiąże się także z kulturą uczniowską. Nie

wnikając w rozważania pojęciowe, subkultura szkolna może tworzyć

dogodny klimat dla aktów agresji i przemocy rówieśniczej, począwszy od

norm nieformalnych poprzez gwarę uczniowską do systemu

nieformalnych sankcji.

Oto niektóre jej atrybuty:

■ podział szkolnej społeczności na „my” – uczniowie, klasa

szkolna i „oni” – nauczyciele,

■ poczucie fałszywie pojmowanej solidarności grupowej,

zwłaszcza wokół zachowań niepożądanych, takich jak

ściąganie, kłamstwa itp.,

■ manipulowanie przez niektórych uczniów poczuciem

solidarności poprzez szantaż (donosicielstwo zakazane),

wywoływanie poczucia winy (jesteś współwinny) oraz

eksponowanie swojej siły, przewagi, poczucia mocy.

Jak pracować i rozmawiać z trudnym uczniem - poradnik wychowawcy.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: