Wybieramy farbe scienna.pdf

Remont i modernizacja

Wybieramy farbę ścienną

Pomysł, by pomalować

ściany, najczęściej

przychodzi

nam do głowy

spontanicznie,

jednak na wybór

farby zarezerwujmy

sobie trochę więcej

czasu. Jeśli dokonamy

właściwego wyboru,

unikniemy przykrych

niespodzianek,

a malowanie będzie

samą przyjemnością.

kryć, dzięki czemu wystarczy nałożyć jej

jedną warstwę. Powinna być wydajna,

a więc wystarczać na wiele metrów kwadra-

towych, i odporna – co w praktyce oznacza

„niewrażliwa” – na trudy użytkowania. Pod-

jęcie decyzji wydaje się łatwe, ale w marke-

cie budowlanym lub w sklepie wybór jest

duży.

zagęszczające, mające umożliwić czyste ma-

lowanie bez chlapania.

Szczególnie odporna na zużycie jest far-

ba lateksowa. Bez problemu można ją czy-

ścić na wilgotno, dlatego warto ją stosować

w kuchniach i łazienkach, a także w innych,

często wykorzystywanych fragmentach po-

mieszczeń. Jednak nowoczesne farby la-

teksowe nie są paroprzepuszczalne w ta-

kim stopniu, jak zwykłe farby dyspersyjne.

Dlatego do malowania sufitów w pomalo-

wanych farbą lateksową łazienkach nale-

ży wykorzystać tradycyjną farbę dyspersyj-

ną, dzięki czemu unikniemy tworzenia się

miejsc zagrzybionych.

Specjalne farby do pomieszczeń wilgot-

nych, np. kuchni i łazienek, zawierają skład-

niki zapobiegające tworzeniu się pleśni oraz

grzybów i nadają się do wykonywania po-

włok renowacyjnych. Produkty z blokadą

antynikotynową pomagają w pomieszcze-

niach ze ścianami silnie pożółkłymi od pa-

pierosowego dymu.

Najnowsze badania i postęp technolo-

giczny mają też za zadanie sprawić, by far-

by były jak najmniej szkodliwe dla zdrowia.

Większość produktów nie zawiera środków

konserwujących, rozpuszczalników, zmięk-

czaczy i substancji uczulających alergików.

Interesującym rozwiązaniem są farby, któ-

re aktywnie redukują ilość szkodliwych sub-

stancji i oczyszczają powietrze w pomiesz-

czeniach. W tym przypadku mówi się także

o farbach „tworzących zdrowy klimat”.

Uwaga! Nie wszystkie specjalne produk-

ty można barwić.

Przy zakupie farby zawsze warto zwra-

cać uwagę na to, czy dany produkt jest ozna-

czony ekologicznym znakiem towarowym

(tzw. ekoznakiem) np. niemieckiego „Nie-

Jak czytać metryczkę

Farby dyspersyjne

Najczęściej używanym rodzajem far-

by do malowania ścian wewnętrznych jest

(zwykle biała) farba dyspersyjna. Nadaje się

do malowania nowych powierzchni i do re-

nowacji różnych podłoży, np. z raufazy, tapet

ze wzorami tłoczonymi, płyt gipsowo-karto-

nowych i płyt cementowo-włóknowych, tynku

i betonu. Składniki farby to przede wszyst-

kim wodna dyspersja (spoiwo), wypełniacze

i pigmenty, które mają wpływ na krycie, ob-

fitość (grubość warstwy) i odcień oraz środ-

ki pomocnicze (dodatki uszlachetniające),

ułatwiające tworzenie warstwy, polepszające

konsystencję i inne właściwości farby.

Różnice w jakości farb są nieuniknione,

co wynika z różnych receptur. Również ich

poszczególne składniki mają zróżnicowaną

jakość i są wymieszane w odmiennych pro-

porcjach. Farby wysokiej jakości zawierają

dużo spoiwa i pigmentów. W farbach gor-

szych jest ich mniej, mają za to więcej wypeł-

niaczy. Pigmenty odpowiadają za siłę krycia

i stopień białości lub odpowiedni odcień ko-

loru. Spoiwa sprawiają, że pigmenty łączą się

w wytrzymałą, równomierną i dobrze przy-

legającą masę.

Z reguły lepiej używać dobrej, silnie

kryjącej farby. Ale jak rozpoznać dobre

właściwości krycia? Oznaczenie zgodno-

ści z DIN EN 13 300 na pojemniku (patrz

ramka po prawej) oraz dane dotyczące od-

porności na zużycie i stopnia połysku umoż-

liwiają porównanie produktów.

JAKOŚĆ ZGODNIE Z DIN EN 13 300

ZDOLNOŚĆ KRYCIA

KLASA 4 3 2 1

PRZY WYDAJNOŚCI 5 m 2 /l

ODPORNOŚĆ NA ŚCIERANIE W STANIE MOKRYM

KLASA 5 4 3 2 1

STOPIEŃ POŁYSKU: MAT

Jakość według normy DIN EN 13 300

Zdolność krycia, odporność na ścieranie w stanie

mokrym i stopień połysku to cechy mające wpływ

na jakość farby. Klasa 1 oznacza najwyższą zdolność

krycia, przy czym ważne jest, by była podana

także wydajność w m 2 /l, ponieważ nałożona ilość

w miarodajny sposób wpływa na krycie. Farba

z odpornością na ścieranie w stanie mokrym w klasie 1

jest najbardziej odporna na zużywanie i najlepsza

do czyszczenia. Określana jest mianem „odporna

na ścieranie”. Rozróżniane są następujące stopnie

połysku: lśniąca, lśniąca o jedwabistym połysku,

jedwabiście matowa. Farby o takim stopniu połysku

są mniej wrażliwe na zużycie mechaniczne, niż farba

matowa bez połysku.

Wymagania specjalne

W ofercie producentów są także far-

by dyspersyjne o specjalnych cechach. I tak

na przykład tzw. stała farba zawiera środki

T o oczywiste, że farba powinna dobrze

Remont i modernizacja

Nie zawsze

musi być biel

Mieszanka możliwa

Bezpośrednio u sprzedawców można

zlecić wykonanie mieszanki. Także przynie-

sione wzorce, np. skrawek tapety lub płytka

ceramiczna, pozwalają na ustawienie urzą-

dzeń mieszających najnowszej generacji. Po-

trafią one „odczytać” barwę wzorca za spra-

wą skanera, a następnie przygotowują skład

mieszanki. Zalecamy jednak, by za pomocą

pasków testowych sprawdzić, jak faktycz-

nie będzie wyglądała farba po wyschnięciu

(patrz także ramka na dole).

Decydującą zaletą wykorzystania maszy-

ny do mieszania farby jest powtarzalność wy-

branego odcienia, co jest ważne, jeśli w przy-

szłości zamierzamy ponownie go odtworzyć

(albo gdy podczas malowania pomylimy się

w obliczeniach co do ilości potrzebnej far-

by). Gdy w dodatku zachowamy metkę far-

by lub zanotujemy jej kod, możemy być pew-

ni wyniku kolejnego mieszania przy użyciu

mieszalnika.

Wszyscy, którzy zdecydują się samodziel-

nie zmieszać farbę, mają do dyspozycji niezli-

czoną ilość wariantów substancji barwiących

w pojemnikach różnej wielkości. Najczęściej

na ich opakowaniach podano, ile barwnika

trzeba użyć, by uzyskać odpowiednio inten-

sywny kolor. Również sprytne dozowniki po-

zwalają łatwo uzyskać indywidualnie dobra-

ne odcienie. Reprodukcja zmieszanych w ten

sposób farb jest możliwa tylko w przypadku

wykonania pracy bardzo dokładnie i zanoto-

wania wszystkich jej kolejnych etapów. Jeśli

do zabarwienia użyjemy kilku różnych kolo-

rów, powtórzenie składu mieszanki będzie

odpowiednio trudniejsze.

Do mieszania najlepiej użyć odpowiednio

dużych pojemników, owalnych lub okrągłych

– w kanciastych barwniki mogą osadzać się

w narożnikach. Lepiej używać mieszadła za-

łożonego na wiertarkę, bowiem mieszanie

ręczne nie da równie dobrych efektów.

dokładnie ustalone odcienie barw. Przy użyciu

specjalnych farb dyspersyjnych jest to szczegól-

nie ważne. Należy wcześniej sprawdzić, czy ich

barwienie jest w ogóle możliwe, a jeżeli tak,

to czy powstają kolory o odpowiedniej inten-

sywności. W pewnych warunkach, po dodaniu

zbyt dużej ilości pigmentu, znikają szczególne

cechy gotowej farby (np. blokada zapobiega-

jąca powstawaniu plam z nikotyny).

Jeśli chcemy zabarwić białą farbę przyja-

zną środowisku, powinniśmy tak samo świa-

domie wybrać odpowiednie farby pigmento-

we. Jeżeli nie używamy farby dyspersyjnej,

lecz farby naturalnej, np. kazeinowej, bar-

wimy ją odpowiednimi dodatkami – w tym

przypadku pigmentami. Wcześniej należy za-

sięgnąć informacji, czy wybrany przez nas od-

cień można osiągnąć za pomocą naturalnych

pigmentów.

Przed każdym mieszaniem – bez względu

na to, czy za pomocą urządzenia u sprzedaw-

cy, czy w wiadrze we własnym domu – trze-

ba oczywiście dokładnie ustalić zapotrze-

bowanie na składniki. Nie wolno być

skąpym w trakcie obliczania ilości

potrzebnej farby, ponieważ nie

ma nic bardziej denerwującego

od sytuacji, gdy podczas ma-

lowania w połowie ostatniej

ściany skończy się dokładnie

skomponowana farba.

Po ustaleniu, czy ścia-

ny będą skromnie pomalo-

wane na biało, czy też

na inny kolor (a mo-

że nawet na kilka

z nich), zaczyna-

my przygotowania

– im staranniejsze,

tym lepszy efekt.

bieskiego anioła”

albo skandynawskie-

go „Łabędzia”. Ekozna-

ki wskazują na produkty, któ-

re spełniają wymagania ochrony

środowiska i charakteryzują się ni-

ską emisją substancji niebezpiecznych.

Używanie takiej ekologicznej farby sprawia,

że powietrze w pomieszczeniach jest zanie-

czyszczone w minimalnym stopniu, zarówno

w trakcie malowania, jak i potem.

ność krycia, przy czym waż-

ne jest, by była podana także

wydajność w m 2 /l, ponieważ na-

łożona ilość w miarodajny sposób

wpływa na krycie. Farba z odpornością

na ścieranie w stanie mokrym w klasie 1 jest

najbardziej odporna na zużywanie i najlep-

sza do czyszczenia. Określana jest mianem

„odporna na ścieranie”. Rozróżniane są na-

stępujące stopnie połysku: lśniąca, lśniąca

o jedwabistym połysku, jedwabiście mato-

wa. Farby o takim stopniu połysku są mniej

wrażliwe na zużycie mechaniczne, niż farba

matowa bez połysku.

Kolory mają znaczny wpływ na nasze sa-

mopoczucie, a tym samym na nasze zdrowie.

Możemy tego doświadczyć na co dzień, cho-

ciażby wtedy, gdy czujemy, jak przyciąga nas

atmosfera kawiare n ki, której ściany pokryto

farbą w kolorze terrakoty. Znamy też wpływ

kolorów na efekty optyczne w pomieszcze-

niach. Pod wpływem sprytnego zastosowania

kolorów wysokie, płytkie pomieszczenia mo-

gą zyskać na głębi, a pomieszczenia wąskie

mogą sprawiać wrażenie szerszych.

Farby naturalne

Tradycyjne środki malarskie, np. farby

wapienne, kazeinowe i klejowe, można przy-

gotować samodzielnie, mieszając według róż-

nych receptur określone składniki. Można

je także kupić w postaci proszków gotowych

do zmieszania z wodą. Farby te nie zawiera-

ją szkodliwych substancji i składają się z su-

rowców odnawialnych lub takich, których

jest pod dostatkiem. Są nie tylko nieszkodli-

we dla zdrowia, lecz także spełniają wyma-

gania ochrony środowiska. Niestety farby te

nie nadają się do stosowania na wszystkich

podłożach, a zamalowanie ich innymi farba-

mi może być kłopotliwe.

Zdolność krycia, odporność na ściera-

nie w stanie mokrym i stopień połysku to ce-

chy mające wpływ na jakość farby.

Klasa 1 oznacza najwyższą zdol-

Kontrastowe zestawienie powstaje, gdy wy-

korzystamy barwy dopełniające (np. czer-

wień i zieleń). Kolory czarny, biały i sza-

ry, a także brązy, beże i odcienie kremowe,

dobrze nadają się do tonowania i cieniowa-

nia (kontrasty).

Informacje i sugestie dotyczące aktu-

alnych trendów kolorystycznych, a także

możliwych do wykonania barwnych zesta-

wień, można znaleźć w dobrych czasopi-

smach wnętrzarskich, np. „Tak mieszkam”.

Na zamieszczonych w nich zdjęciach moż-

na także zobaczyć, jakie kolory oddziałują

w połączeniu z wyposażeniem pomieszczeń

(meblami, zasłonami itd.). Jeśli ktoś nie chce

polegać jedynie na swoim wyczuciu, może

również zajrzeć na strony internetowe pro-

ducentów farb, które dają możliwość inte-

raktywnego zestawienia palety barw lub wir-

tualnego pomalowania całych pomieszczeń

i wypróbowania swoich pomysłów. Po dobra-

niu wymarzonego koloru, ostateczną pew-

ność zdobędziemy, prosząc o radę fachowca

w sklepie lub markecie budowlanym.

Znaleźć odpowiedni odcień

Producenci oferują obecnie duży wybór

farb ściennych w różnych odcieniach, w tym

wiele tonacji bieli i aktualnie modne kolo-

ry. W porównaniu z białymi farbami podsta-

wowymi są one jednak droższe. A jeśli ktoś

chce oryginalnie wykończyć swoje

ściany, zgodnie z własnym poczu-

ciem piękna, może sam domie-

szać pigmenty barwiące.

Decyzja co do wyboru od-

cienia koloru jest trudna. Po-

mocne są wzorniki kolorów, jak

np. pokazany u góry wachlarz.

Gdy użyjemy jednej barwy,

którą stopniowo rozjaśni-

my lub ściemnimy pig-

mentami, powstanie

harmonijna kompo-

zycja kolorystyczna.

Spokojne kombinacje

powstają wtedy, gdy

zastosowanych zosta-

nie dwa lub więcej ko-

lorów, które w wachla-

rzu barw leżą obok siebie.

Dopasowanie

Ważne, by farba ścienna pasowała do farby

pigmentowej. Zaleca się więc zakup obu pro-

duktów u tego samego producenta, by ich „che-

mia” była jednorodna i można było uzyskiwać

W odpowiednim świetle

Aby ustalić, jak dany odcień koloru będzie

w rzeczywistości wyglądał na ścianie, próbka musi być

całkowicie wyschnięta (ten proces można przyspieszyć

za pomocą suszarki do włosów) – wilgotna farba

zawsze sprawia wrażenie trochę ciemniejszej. Próbkę

oglądamy w pionie – nie układamy jej płasko, ponieważ

powierzchnie ścian słabiej odbijają wpadające

do pomieszczenia światło i sprawiają wrażenie

ciemniejszych. Ponadto oświetlenie w pomieszczeniu,

w którym oglądamy próbkę, powinno być zbliżone

do będącego w tym, które ma być malowane.

Opłaca się więc poświęcić trochę czasu, by np. wynieść

z marketu budowlanego próbkę na zewnątrz i obejrzeć

ją przy świetle dziennym.

Remont i modernizacja

Przygotowania

O ile to możliwe, wynosimy z pokoju

wszystkie sprzęty lub układamy jedne na dru-

gich na środku pomieszczenia i przykrywa-

my dokładnie folią (również całą podłogę).

Następnie taśmą malarską oklejamy listwy

podłogowe, parapety i ramy okienne oraz

drzwiowe. Demontujemy nie tylko wszystkie

lampy, lecz także usuwamy wszelkie tkwiące

w ścianach gwoździe i wkręty. Jeśli otwory

po nich mają być później wykorzystane po-

nownie, wkładamy do nich dla oznaczenia

zapałki. Nie zapomnijmy wyłączyć prądu

przed odkręceniem gniazdek i lamp!

Nie chwytajmy zbyt szybko za wałek i pę-

dzel. Najpierw sprawdźmy powierzchnie,

które mają być malowane, czy nie są uszko-

dzone. Niewielkie rysy i dziury (po kołkach)

trzeba zaszpachlować i w miarę potrzeby,

po wyschnięciu, oszlifować na gładko.

Jeśli malowane mają być nowe tapety

lub na nowo otynkowane ściany, nie powin-

no być żadnych problemów z podłożem.

Gdy mamy do czynienia ze starymi farba-

mi, sprawdzamy stare powłoki malarskie,

czy dobrze przylegają (patrz ramka na na-

stępnej stronie).

wałka powinny być dobrane do wielkości ścia-

ny i możliwości dostępu do niej. Oczywiście

wałki i wiadro z farbą także muszą do siebie

pasować. Do malowania miejsc trudno do-

stępnych, np. za grzejnikami, można użyć spe-

cjalnego wałka o niewielkiej średnicy i z dłu-

gim trzpieniem. Można też kupić specjalne

wałki do narożników lub do wykonywania ob-

niżonego połączenia ścian z sufitem.

Tanich produktów z pluszu lub typu

„vestan” z tkaniny poliestrowej nie poleca-

my, lepsze są wałki malarskie na bazie po-

liamidu lub poliakrylu. Wałki ze skóry ja-

gnięcej są wprawdzie droższe, ale przodują

pod względem uzyskiwanych przy ich użyciu

wyników. Zawsze przed pierwszym użyciem

wałek zwilżamy, ponieważ wtedy otworzą się

włókna i łatwiej będą wchłaniały farbę.

Przy malowaniu wysokich ścian lub su-

fitów w pokojach warto posługiwać się tele-

skopowym trzonkiem, dzięki któremu unik-

niemy ciągłego wspinania się na drabinę.

Narożniki można wygodnie malować za po-

mocą zagiętego pędzla z długim trzonkiem

lub specjalnego wałka do narożników.

Aby uniknąć konieczności stałego mycia

pędzla i wałka w przerwach między kolejny-

mi etapami prac, można owinąć narzędzia

folią śniadaniową lub włożyć w plastikowy

woreczek. Po zakończeniu prac od razu

oczyszczamy narzędzia, by resztki farby nie

przysychały. W przypadku farby dyspersyj-

nej wszystkie używane do malo-

wania narzędzia wystarczy

dokładnie umyć w wo-

dzie.

i zamalowywać je kolejno ruchami w kształ-

cie „M” lub „W”, a następnie wykonać war-

stwę wykończeniową z góry na dół (patrz

rysunek po lewej).

Jeśli wykorzystujemy kilka farb i na przy-

kład chcemy pomalować jedną ze ścian w in-

nym kolorze, musimy jej krawędzie precyzyj-

nie okleić, najlepiej elastyczną taśmą malarską.

Uwaga! Po skończeniu malowania natych-

miast usuwamy paski taśmy, dopóki farba jest

jeszcze wilgotna, ponieważ po jej wyschnięciu

krawędzie pomalowanej płaszczyzny mogą się

„postrzępić”.

Jeśli pierwsza powłoka nie pokryje całości,

np. z powodu bardzo ciemnego podłoża, nakła-

damy kolejną warstwę farby. Robimy to, gdy

pierwsza warstwa jest już całkiem sucha, inaczej

powstaną nieestetyczne ślady po wałku.

Technika pracy

Generalna zasada brzmi: najpierw ma-

lujemy sufit, a dopiero potem ściany. I za-

wsze pracujemy zgodnie z kierunkiem pada-

nia promieni światła, zaczynając od miejsc

przy oknach. Najpierw pędzlem lub ma-

łym wałkiem starannie malujemy krawę-

dzie, następnie dużym wałkiem (na tele-

skopowym trzonku) pokrywamy farbą duże

płaszczyzny.

Cały sufit i poszczególne ściany malu-

jemy w jednym etapie prac i o ile to moż-

liwe unikamy wszelkich przerw, ponieważ

w przeciwnym razie wszelkie nowe przyło-

żenia narzędzi rozprowadzających farbę

staną się widoczne. W praktyce oznacza to:

„zawsze mokre na mokre”. Wałek tak długo

obracamy na kratce do usuwania nadmiaru

farby, aż przestanie z niego kapać.

Malowanie ścian rozpoczynamy od ką-

tów i od strony okien. Następnie posuwa-

my się zgodnie z kierunkiem padania świa-

tła w pomieszczeniu. Aby uzyskać możliwie

równomierną powierzchnię, radzimy po-

dzielić ścianę na fragmenty wielkości 1 m 2

Malowanie – trochę inne

Wyjątkowo interesujące efekty powstają,

gdy nakładamy farbę, wykorzystując rozmaite

techniki: wycieranie, przykładanie i rozprowa-

dzanie owiniętym wałkiem.

W przypadku tych technik zawsze wyko-

rzystuje się farby podkładowe i dekoracyjne,

które zamiast wałkiem lub pędzlem są rozpro-

wadzane szmatką, gąbką, specjalną rękawicz-

ką albo innymi podobnymi narzędziami. Jeśli

decydujemy się na zastosowanie jednej z tych

technik, jest sensowne i wskazane, by deko-

rowaniem ściany zajmowała się tylko jedna

osoba, ponieważ w przeciwnym razie powsta-

je niebezpieczeństwo przypadkowych niere-

gularności. Jeśli ktoś po raz pierwszy stosu-

je malarskie techniki dekoracyjne, powinien

najpierw wypróbować je na niewielkiej po-

wierzchni i zarezerwować sobie na pracę od-

powiednio dużo czasu.

Bez względu na to, czy decydujemy się po-

malować ściany na biało, czy też kolorowo,

a może z wykorzystaniem technik dekoracyj-

nych, jeśli będziemy postępowali zgodnie z pla-

nem i pracowali starannie, dekorowanie ścian

może być dla nas niezwykle satysfakcjonują-

cym zajęciem. Inwestujemy przecież nasz czas

i energię w nasz dom, a od udanego wyniku

pracy zależy nasze dobre samopoczucie.

Narzędzia

Oprócz przygotowania pomieszczenia,

podłoża oraz farb, trzeba również dobrać

odpowiednie narzędzia, które zagwarantują

dobre wyniki pracy. Nie obejdziemy się bez

wałka malarskiego umożliwiającego rów-

nomierne nakładanie farby oraz kratki

do zbierania jej nadmiaru. Rozmiary

Sprawdzanie starej powłoki

malarskiej

Złym podłożem są farby, które kredują przy

zamalowywaniu, barwią się na ciemno przy dotknięciu

zwilżonym palcem lub nie zdają testu z taśmą klejącą.

Test ten polega na przyciśnięciu do ściany taśmy klejącej

i zerwaniu jej. Jeśli do jej spodu przylgną fragmenty

warstwy farby, podłoże nie nadaje się do zamalowania.

W takim przypadku zmywamy powierzchnię, pokrywamy

środkiem gruntującym (który przeniknie do luźnej

farby i górnej warstwy tynku, tworząc mocne podłoże)

lub od razu na nowo ją tapetujemy.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: