{1}{100}www.napiprojekt.pl - nowa jako�� napis�w.|Napisy zosta�y specjalnie dopasowane do Twojej wersji filmu. {60}{146}800 do 1000 litr�w wody dziennie {150}{236}zu�ywa jeden cz�owiek. {240}{326}Las Vegas powsta�o na pustyni. {330}{386}�yj� tu miliony ludzi. {390}{475}Kolejne tysi�ce przybywaj� co miesi�c. {479}{649}Jego mieszka�cy s� najwi�kszymi|konsumentami wody na �wiecie. {959}{1075}Kolejn� oaz� z tropikaln� ro�linno�ci�|na pustyni jest Palm Springs. {1079}{1205}nie brakuje soczystych p�l golfowych. {1229}{1354}Jak d�ugo b�dzie trwa� to z�udzenie? {1468}{1571}Ziemia tego nie zniesie. {1588}{1674}Rzeka Kolorado, kt�ra|zapewnia wod� dla tych miast, {1678}{1794}jest jedn� z tych rzek,|kt�re nie docieraj� do morza. {1798}{1982}Gwa�townie spada poziom wody w|jeziorach zaporowych wzd�u� jej biegu. {2308}{2463}Przed rokiem 2025 braki wody|dotkn� 2 miliardy ludzi. {3297}{3413}Moczary stanowi� 6% powierzchni planety. {3417}{3532}Pod powierzchni� ich|w�d �yje istna fabryka {3536}{3652}ro�liny i mikroorganizmy|pracowicie flitruj� wod� {3656}{3742}i zbieraj� ca�e zanieczyszczenie. {3746}{3862}Te bagna to cz�� �rodowiska|niezb�dna do jego regeneracji {3866}{3952}i oczyszczenia wody. {3956}{4072}S� jak g�bki reguluj�ce przep�yw wody. {4076}{4132}Wch�aniaj� j� w porze deszczowej {4136}{4244}i uwalniaj� w porze suchej. {5125}{5181}W naszym wy�cigu po wi�ksze terytoria {5185}{5301}przekszta�cili�my je w pastwiska {5305}{5433}albo w tereny rolnicze lub pod budow�. {5455}{5600}W ostatnim stuleciu osuszono|po�ow� �wiatowych bagien. {5604}{5736}Nie poznali�my ich bogactw ani ich roli. {5904}{5960}Ca�a o�ywiona materia jest powi�zana. {5964}{6080}Woda, powietrze, gleba, drzewa. {6114}{6242}Magi� �wiata mamy wprost przed oczami. {6563}{6709}Drzewa oddaj� wod� z ziemi do|atmosfery jako lekk� mgie�k�. {6713}{6829}S� jak parasole os�abiaj�ce silne opady. {6833}{6970}Lasy zapewniaj� wilgo�|niezb�dn� dla �ycia. {7043}{7099}Poch�aniaj� dwutlenek w�gla {7103}{7219}zawieraj� go wi�cej ni�|ca�a atmosfera Ziemi. {7223}{7375}S� najwazniejszym elementem|r�wnowagi klimatycznej. {7642}{7728}Puszcze zapewniaj� schronienie {7732}{7848}dla trzech czwartych gatunk�w planety. {7852}{7984}mo�na powiedzie�, ca�ego �ycia na Ziemi. {8242}{8328}Te lasy dostarczaj� nam lek�w. {8332}{8477}Substancje skrywane przez te ro�liny|s� rozpoznawane przez nasze cia�a. {8481}{8567}Ich kom�rki m�wi� tym samym j�zykiem. {8571}{8676}Jeste�my t� sam� rodzin�. {9231}{9347}Ale przez 40 ostatnich lat,|najwi�kszy las deszczowy �wiata, {9351}{9465}Amazonia, skurczy�a si� o 20%. {9830}{9946}Las pozwoli� na stworzenie|tuczarni i upraw soi. {9950}{10096}95% tej soi s�u�y do karmienia|byd�a i trzody chlewnej {10100}{10156}w Europie i Azji. {10160}{10281}I tak oto las zmienia si� w mi�so. {10609}{10725}20 lat temu Borneo, 4 co|do wielko�ci wyspa �wiata {10729}{10845}by�a w ca�o�ci poro�ni�ta|pierwotn� puszcz�. {10849}{10905}W obecnym tempie wylesiania {10909}{11001}zniknie za 10 lat. {11179}{11318}�ywa materia ��czy wod�,|powietrze i s�o�ce. {11359}{11445}Na Borneo te zwi�zki zosta�y zerwane {11449}{11604}to by� najwi�kszy rezerwat|bior�norodno�ci na Ziemi. {11868}{11984}T� katastrof� spowodowali|producenci oleju palmowego, {11988}{12164}najszerzej podukowanego i spo�ywanego|oleju na �wiecie, olej z Borneo {12168}{12284}nie tylko wzbogaca nasze jedzenie, {12288}{12427}ale tak�e kosmetyki,|detergenty i biopaliwa. {12467}{12613}R�norodno�� las�w zast�piono|jednym gatunkiem - palm� oleist�. {12617}{12703}Dla tubylc�w jest zatrudnienie. {12707}{12810}To spo�eczno�� rolnicza. {12917}{13033}Innym przyk�adem masowego|wylesiania jest eukaliptus. {13037}{13123}Eukaliptusa u�ywa si� do|wytwarzana masy papierniczej. {13127}{13243}Planatcji przybywa w odpowiedzi|na zapotrzebowanie na papier {13247}{13303}pi�ciokrotnie przez 50 lat. {13307}{13419}Jeden las zast�puje inny las. {13427}{13482}U st�p tych eukaliptus�w {13486}{13677}nic nie ro�nie, bo ich li�cie wytwarzaj�|toksyny zabijaj�ce inne ro�liny. {13756}{13888}Rosn� szybko, ale zu�ywaj� rezerwy wody. {13936}{13992}Soja, olej palmowy, {13996}{14052}eukaliptusy� {14056}{14199}Wylesianie niszczy istot�,|a produkuje odpady. {14206}{14262}Ale gdzie� indziej, {14266}{14401}wylesianie to ostatni|spos�b na prze�ycie. {14625}{14711}Ponad 2 miliardy ludzi, {14715}{14801}ponad 1/3 �wiatowej populacji, {14805}{14891}ci�gle jest zale�na od w�gla. {14895}{14951}Na Haiti, {14955}{15011}w jednym z najubo�szych kraj�w �wiata, {15015}{15159}w�giel drzewny jest|g��wnym produktem krajowym. {15165}{15251}Tak zwana "per�a Karaib�w", {15255}{15444}Haiti nie jest w stanie wy�ywi� swojej|ludno�ci bez zagranicznej pomocy. {15524}{15663}Na wzg�rzach Haiti|pozosta�o tylko 2% las�w. {15704}{15760}Wylesione, {15764}{15820}nic nie utrzymuje gleby. {15824}{15940}Deszcze zmywaj� j� w|doliny i dalej do morza. {15944}{16083}To, co zostaje nie nadaje|si� do uprawiania. {16304}{16420}W niekt�rych cz�ciach Madagaskaru|erozja jest widowiskowa. {16424}{16550}Ca�e wzg�rza tworz� ogromne osuwiska. {16603}{16719}Cienka i krucha gleba tworzy|si� z materii organicznej. {16723}{16809}Erozja powoduje zanik warstwy humusu {16813}{16939}kt�ra tworzy�a si� przez tysi�ce lat. {17742}{17828}Oto jedna z teorii na|temat historii Rapa-Nui {17832}{17888}mieszka�cy Wyspy Wielkanocnej, {17892}{17978}mog� nam da� nieco do my�lenia. {17982}{18098}�yjacy na najbardziej|odizolowanej wyspie �wiata, {18102}{18218}Rapa-Nui wyczerpali jej|zasoby, a� nie zosta�o ju� nic. {18222}{18338}Ich cywilizacja nie przetrwa�a. {18342}{18457}Na tych wyspach ros�y|najwy�sze palmy na �wiecie. {18461}{18517}Znikn�y. {18521}{18607}Rapa-Nui �ci�li je na drewno. {18611}{18725}Narazili ca�� gleb� na erozj�. {18791}{18975}Rapa-Nui nie mogli d�u�ej �owi� ryb.|Nie by�o drewna do budowy �odzi. {19091}{19237}Zd��yli jeszcze stworzy�|najpi�kniejsz� cywilizacj� Pacyfiku. {19241}{19357}Nowatorscy rolnicy,|rze�biarze, wyj�tkowi �eglarze, {19361}{19523}zostali z�apani w kleszcze|przeludnienia i braku zasob�w. {19540}{19666}Wybuch�y zamieszki w�r�d g�oduj�cych. {19690}{19807}Wielu nie przetrwa�o kataklizmu. {20350}{20495}Prawdziw� tajemnic� Wyspy|Wielkanocnej nie s� ogromne pos�gi, {20499}{20555}teraz ju� wiemy. {20559}{20705}Tylko dlaczego Rapa-Nui|nie zareagowa�a na czas. {20889}{21059}To tylko jedna z wielu teorii,|ale dzi� ma wielkie znaczenie. {21578}{21722}Od roku 1950 populacja|ludzi uleg�a potrojeniu. {21758}{21784}A od roku 1950 {21788}{21904}bardzo mocno zmienili�my|nasz� wysp�, Ziemi�. {21908}{22052}bardziej ni� przez 200|000 lat naszej historii. {22058}{22174}Nigeria to najwi�kszy|eksporter ropy w Afryce, {22178}{22312}ponad 70% ludzi �yje|na kraw�dzi ub�stwa. {22328}{22499}S� tu bogactwa, ale mieszka�cy|kraju nie maj� do nich dost�pu. {22507}{22563}Tak samo jest na ca�ym globie. {22567}{22724}Biedniejsza po�owa �wiata|mieszka w zasobnych krajach. {22837}{22953}Naszym sposobem na rozw�j jest|nie dotrzymywanie obietnic. {22957}{23136}W ci�gu 50 lat przepa�� mi�dzy|bogactwem i bied� ogromnie wzros�a. {23167}{23193}Dzi�, {23197}{23385}Po�owa �wiatowych zasob�w jest w|r�kach najbogatszych 2% spo�ecze�stwa. {23586}{23672}Czy utrzymamy t� dysproporcj�? {23676}{23762}Powoduj� one wielkie migracje {23766}{23852}kt�rych skali jeszcze nie poznali�my. {23856}{24011}Miasto Lagos w roku 1960|liczy�o 700 000 mieszka�c�w. {24036}{24162}Do roku 2025 wzro�nie do 16 milion�w. {24186}{24302}Lagos to najszybciej|rosn�ca metropolia �wiata. {24306}{24422}Nowi przybysze to najcz�ciej|rolnicy, kt�rzy wyemigrowali {24426}{24571}z powod�w ekonomicznych,|demograficznych lub z braku zasob�w. {24575}{24661}To ca�kiem nowy rodzaj urbanizacji, {24665}{24808}nap�dzany ch�cia przetrwania|a nie posiadania. {24965}{25120}Co tydzie� ponad milion|ludzi zwi�ksza ludno�� miast. {25295}{25459}1 na 6 os�b �yje w przeludnieniu,|braku higieny i biedzie, {25474}{25665}bez dost�pu do codziennych potrzeb,|jak woda, sanitariaty, elektryczno��. {26673}{26759}Zn�w szerzy si� g��d. {26763}{26877}Dotyka oko�o 1 miliarda ludzi. {27812}{27958}Na ca�ej planecie najbiedniejsi|walcz� o przetrwanie, podczas gdy my {27962}{28048}kopiemy w poszukiwaniu zasob�w,|bez kt�rych nie potrafimy �y�. {28052}{28138}Szukamy dalej i g��biej {28142}{28198}w miejscach wcze�niej niedost�pnych {28202}{28354}i na terenach o rosn�cej|trudno�ci w wykorzystaniu. {28531}{28617}Nie zmieniamy naszego modelu. {28621}{28707}Ropy mo�e zabrakn��? {28711}{28827}Mo�emy ci�gle wydoby� rop� z|piask�w bitumicznych w Kanadzie. {28831}{28977}Najwi�ksza ci�ar�wka �wiata|przewozi tysi�ce ton piasku. {28981}{29097}Proces podgrzewania i|oddzielania bitumin�w od piasku {29101}{29187}wymaga milion�w metr�w|sze�ciennych wody. {29191}{29277}Potrzeba ogromnego nak�adu energii. {29281}{29337}Nast�puje katastrofalne|zanieczyszczenie. {29341}{29427}Pozornie najwa�niejsz� potrzeb� {29431}{29566}jest przechwycenie|ka�dego promyka s�o�ca. {30539}{30595}Nasze tankowce rosn�|coraz wi�ksze i wi�ksze. {30599}{30715}Nasze zapotrzebowanie na|energi� wci�� ro�nie. {30719}{30805}Pr�bujemy rozwija� si�|niczym bezdenny piekarnik {30809}{30941}kt�ry wymaga wci�� wi�cej i wi�cej mocy. {31379}{31434}I to wszystko z w�gla. {31438}{31554}W ci�gu kilku dekad w�giel, kt�ry|niegdy� zamieni� atmosfer� w piek�o {31558}{31734}a nast�pnie zosta� uwi�ziony przez natur�|miliony lat temu, daj�c szanse �yciu {31738}{31794}jest na pot�g� wypompowywany z powrotem. {31798}{31901}Atmosfera podgrzewa si�. {31918}{32064}Jeszcze kilka lat temu nie|mog�y tu p�ywa� �odzie. {32068}{32205}Transport, przemys�,|wylesianie, rolnictwo� {32218}{32364}Nasze dzia�ania uwalniaj�|ogromne ilo�ci dwutlenku w�gla. {32368}{32483}Stopniowo, cz�steczka po cz�steczce {32487}{32615}zaburzamy r�wnowag� klimatyczn� Ziemi. {32697}{32783}Oczy ca�ego �wiata zw�cone s� na bieguny {32787}{32933}gd...
koni86