herbert_pl.pdf

N O m i N a ł 2 0 0 z ł

metal Au 900/1000 ■ stempel lustrzany ■ średnica 27,00 mm

masa 15,50 g ■ wielkość emisji (nakład) 11.200 szt.

N O m i N a ł 1 0 z ł

metal 925/1000 Ag ■ stempel lustrzany ■ średnica 32,00 mm

masa 14,14 g ■ wielkość emisji (nakład) 113.000 szt.

m o n e t y

AwErS: Z lewej strony wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczy-

pospolitej Polskiej. Po prawej stronie wizerunek półpostaci Zbigniewa

Herberta. W otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA i oznaczenie

roku emisji: 2008 oraz napis: 1924-1998 ZBIGNIEW HERBERT. U dołu

w środku pionowo napis: 200 ZŁ. Pod lewą łapą orła znak mennicy: M/W.

rEwErS: Stylizowany wizerunek fragmentu pomnika konnego Marka

Aureliusza. Z lewej strony i u góry półkolem napis: DO MARKA

AURELEGO.

Projektant monety: Dominika karpińska-kopiec

Autor zdjęcia Z. Herberta, które zostało wykorzystane w projekcie

monety: ISOldE OhlbAuM

AwErS: Z prawej strony wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczy-

pospolitej Polskiej. Z lewej strony wizerunek półpostaci Zbigniewa

Herberta. W otoku napis: ZBIGNIEW HERBERT 1924-1998 RZECZPOS-

POLITA POLSKA oraz oznaczenie roku emisji: 2008. U dołu w środku

pionowo napis: 10 ZŁ. Pod lewą łapą orła znak mennicy: M/W.

rEwErS: Stylizowany wizerunek rzeźby Nike z Samotraki na tle

zarysu pochylonej sylwetki Zbigniewa Herberta z podwójnym zarysem

głowy. Z prawej strony półkolem napis: NIKE KTÓRA SIĘ WAHA.

Projektant monety: Dominika karpińska-kopiec

Autor zdjęcia Z. Herberta, które zostało wykorzystane w projekcie

monety: Danuta Łomaczewska

MONETY EMISJI 2008 MONETY EMISJI 2008 MONETY EMISJI 2008 MONETY EMISJI 2008 MONETY EMISJI 2008

Narodowy Bank Polski

ma wyłączne prawo emitowania znaków

pieniężnych w Polsce.

Oprócz monet i banknotów powszechnego obiegu od 1966 roku NBP

emituje także monety kolekcjonerskie , a w 2006 roku wprowadził

do obiegu pierwszy polski banknot kolekcjonerski . Emisja wartości

kolekcjonerskich stanowi okazję zarówno do upamiętniania ważnych

historycznych rocznic i postaci, jak i do rozbudzania zainteresowań

na temat polskiej kultury, nauki i tradycji.

Od 1996 roku NBP emituje także okolicznościowe monety dwuzłotowe

ze stopu Nordic Gold. Towarzyszą one monetom kolekcjonerskim.

AwErS: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej,

po bokach orła oznaczenie roku emisji: 20-08, pod orłem napis: zł 2 zł,

w otoku napis: RzECzPOSPOLiTa POLSKa, poprzedzony oraz zakończony

sześcioma perełkami. Pod lewą łapą orła znak mennicy: M/W.

rEwErS: Po lewej stronie i w środku wizerunek półpostaci zbigniewa

Herberta z proilu. U góry z prawej strony półkolem napis: zBiGNiEW

HERBERT oraz u dołu z prawej strony półkolem napis: 1924-1998.

NA bOku: Ośmiokrotnie powtórzony napis: NBP, co drugi odwrócony

o 180 stopni, rozdzielony gwiazdkami.

Projektant awersu: ewa tyc-karpińska

Projektant rewersu: Dominika karpińska-kopiec

Autor zdjęcia Z. Herberta, które zostało wykorzystane w projekcie

monety: ISOldE OhlbAuM

Wszystkie monety emitowane przez NBP

są prawnym środkiem płatniczym w Polsce.

Informacje o planie emisji

oraz sposobie nabycia monet na stronach:

www.nbp.pl

www.numizmatyka.nbportal.pl

Monety zostały wyprodukowane

w Mennicy Polskiej SA w Warszawie.

Skład i druk: Drukarnia NBP

Zbigniew Herbert

(1924 –1998)

n o m i n a ł 2 z ł

metal stop cual5zn5sn1 ■ stempel zwykły ■ średnica 27,00 mm

masa 8,15 g ■ wielkość emisji (nakład) 1.510.000 szt.

Zbigniew Herbert (1924 –1998)

● Narodowy Bank Polski wprowadza do obiegu monety

upamiętniające polskiego poetę zbigniewa Herberta:

kustoszem pamięci pokolenia armii Krajowej i Powstania

Warszawskiego, usuwanego po wojnie ze zbiorowej

świadomości. O swoich zabitych lub zamordowanych

rówieśnikach pisał ( Prolog , tom Napis , 1969), że mu

„nieubłaganie patrzą w oczy”.

współczucie dla kruchości świata: ludzi, zwierząt i rzeczy;

radość z trwania piękna sztuki i natury; podziw dla etycznej

dzielności – wysiłku na rzecz pomnażania dobra i piękna.

w dniu 30 maja 2008 r.

o nominale 200 zł wykonaną stemplem lustrzanym

w złocie,

o nominale 10 zł wykonaną stemplem lustrzanym

w srebrze,

● Źródłem Herbertowskiej melancholii jest przemijalność

życia i zasadnicza samotność człowieka, o czym czytamy

w wierszu Tren (poświęconym pamięci matki). Człowiek

w poezji Herberta nie cierpi, ale – jak u starożytnych

Greków – cały jest cierpieniem. Tragizm kondycji ludzkiej

daje się oswoić jedynie poprzez sztukę, która sprzeciwia

się wyrokom historii. Historia jest dziejami zła i przemocy

– stąd egzystencjalny i historyczny pesymizm w jego

wierszach. Historia – zdaniem Poety – to walka „zbirów na

czele ogłupiałych tłumów” z prawymi i rozumnymi. Wynik

jest przesądzony, skoro ci ostatni są nieliczni.

● Wizerunek Herberta w oczach czytelników zmieniał

się z biegiem czasu. W latach 60. uchodził za „klasyka”

i „estetę” – poetę nawiązującego do tradycji antycznej, aby

przeciwstawić się intelektualnej, estetycznej i moralnej

marności komunizmu. Po napisaniu Pana Cogito (1974)

został patronem antykomunistycznego oporu, a w stanie

wojennym stał się wręcz „sztandarem narodowym”

– wiersze z tomu Raport z oblężonego Miasta (wydane

w Paryżu oraz w wydawnictwach podziemnych)

recytowano na nielegalnych spotkaniach literackich

w domach i w kościołach. Dla pokolenia Solidarności

był Herbert nauczycielem męstwa i dzielnego stawania

w obronie godności jednostki oraz praw wspólnoty.

w dniu 28 maja 2008 r.:

o nominale 2 zł wykonaną stemplem zwykłym

w stopie Nordic Gold.

zbigniew Herbert znany i nieznany

● zbigniew Herbert – choć znany jest w Polsce i na

świecie – pozostaje człowiekiem tajemniczym. Przez

wiele lat starannie unikał bezpośredniego pisania o sobie

i epatowania swoimi przeżyciami. Dopiero w ostatnim

tomie wierszy, Epilog burzy , znajdujemy więcej wyznań

osobistych, związanych z długotrwałą chorobą, słabością

i cierpieniem, a także bardziej otwarte nawiązanie do

dzieciństwa. Badacze literatury z niemałym trudem

odszyfrowują w jego twórczości składniki biograiczne,

ukryte przed oczami czytelników. Na przykład aluzje do

utraty rodzinnego Lwowa pojawiały się już w jego wczesnej

twórczości, jak w wierszu Moje miasto (tom Hermes,

pies i gwiazda , 1957), gdzie mowa jest o „zatrzaśniętej

bramie mojego miasta”, ale sama nazwa „zrabowanego

miasta moich ojców” pojawia się dopiero pod koniec

życia. może to świadczyć, że poeta – wygnany ze swojej

małej ojczyzny – długo i dotkliwie przeżywał narodową

i zarazem osobistą tragedię.

● Osobowość Herberta była skomplikowana. W życiu

codziennym towarzyski, wesoły, skłonny do żartów –

w twórczości poważny, skupiony na sprawach ostatecznych,

a czasami patetyczny, jak w Przesłaniu Pana Cogito . Był

Europejczykiem, spadkobiercą tradycji śródziemnomorskiej,

człowiekiem pozbawionym nacjonalistycznych kompleksów

i przesądów, a jednocześnie patriotą. Jako pisarz świadomy

obywatelskich obowiązków wobec Narodu, czuł się

● Człowiek jest oiarą historii, ale jeśli dzielnie podejmie

swój los – może osiągnąć wielkość. Dotyczy to zarówno

cesarza-ilozofa z wiersza Do Marka Aurelego , a więc

jednostki wybitnej, która zapisała się w historii, jak też

nieznanego z imienia żołnierza z wiersza Nike która się

waha . Trudny optymizm Herberta zakłada, że mimo całego

zła świata można ocalić swoje i cudze człowieczeństwo,

pod warunkiem wzięcia odpowiedzialności za bliźnich.

Postawa solidarności – uczy zbigniew Herbert – pozwala

przezwyciężyć egzystencjalną samotność człowieka.

Każdemu też dostępna jest wielkość. Bo chociaż nie mamy

wpływu na to, co się nam w życiu przydarza, to odpowiedź

na wyzwanie należy już całkowicie do nas. Ta właśnie

decyzja, ta świadoma odpowiedź – przekuwa przypadek

w los i tworzy człowieka.

● Bezkompromisowa postawa obywatelska po roku

1989 doprowadziła Poetę do ostrego starcia z częścią

niegdysiejszych sojuszników. zaczęło się sławnym

wywiadem dla Jacka Trznadla do książki Hańba domowa

(1986), w którym Herbert potępił koniunkturalizm pisarzy

zaangażowanych w stalinowską propagandę. Jego

gwałtowna publicystyka polityczna z lat 90., wyrażająca

protest przeciwko zacieraniu moralnej różnicy między

komunistycznymi aparatczykami a postawą patriotów,

naraziła Poetę na środowiskowy ostracyzm. Paradoksalnie,

nawet komuniści w PRL nigdy nie odważyli się zaatakować

Herberta tak ostro jak niektórzy członkowie dawnej opozycji,

będący u władzy w odrodzonej Ojczyźnie. Poeta gorzko

pisał, że teraz nie będzie go na „żadnym zdjęciu zbiorowym”

i dodawał sarkastycznie, że został wyklęty jak gdyby był

„wrogiem rewolucji” i zwolennikiem „wodza”, czyniąc aluzje

do stalinowskiej przeszłości niektórych adwersarzy.

Józef Maria Ruszar

Zbigniew Herbert urodził się 29 października 1924 roku we Lwowie;

zmarł 28 lipca 1998 roku w Warszawie. Studiował ekonomię, prawo

i ilozoię. Jego ojciec, Bolesław, był przedwojennym bankowcem.

Przypadek sprawił, że Zbigniew Herbert w roku 1948 pracował

w gdańskim oddziale Narodowego Banku Polskiego. Zrezygnował

z pracy w momencie zapisania się na Uniwersytet Mikołaja Kopernika

w Toruniu.

● Po śmierci Herberta w 1998 roku doraźne i uproszczone,

polityczne odczytywanie jego poezji straciło aktualność,

podobnie jak publicystyczne „pojedynki Pana Cogito”. Na

pierwszy plan wysunął się egzystencjalny i metaizyczny

wymiar jego poezji. Twórczość Herberta wyraża bowiem

MONETY EMISJI 2008 MONETY EMISJI 2008 MONETY EMISJI 2008 MONETY EMISJI 2008 MONETY EMISJI 2008 MONETY EMISJI 2008 MONETY EMISJI 2008

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: