rachunkowość- materiał do testu.docx

(77 KB) Pobierz

R.S.Kaplan i A.A.Atkinson określają rachunkowość zarządczą jako system dostarczający informacji wspomagających menedżerów w planowaniu i kontroli działalności. Zdaniem autorów rachunkowość zarządcza jest systemem obejmującym gromadzenie, klasyfikowanie, przetwarzanie, analizowanie i dostarczanie informacji dla menedżerów. Informacje z rachunkowości zarządczej mają pomóc w podejmowaniu decyzji w przedsiębiorstwie.

Według C. Drury rachunkowość zarządcza zajmuje  się dostarczaniem informacji wewnętrznej grupie użytkowników, mając na celu pomoc w podejmowaniu trafnych decyzji.

E. Nowak definiuje rachunkowość zarządczą jako dział rachunkowości, którego zadaniem jest dostarczenie informacji ekonomicznych dla odbiorców wewnętrznych z przedsiębiorstwa na potrzeby zarządzania. Rachunkowość zarządcza winna zatem dostarczyć informacje potrzebne do zaplanowania i skontrolowania efektywnego wykorzystania zasobów: ludzi, maszyn i urządzeń, materiałów i pieniędzy.

Z. Mesner stwierdza, że rachunkowością zarządczą określa się ten dział rachunkowości, którego głównym zadaniem jest tworzenie i dostarczanie informacji liczbowych umożliwiających kierownictwu przedsiębiorstwa takie zaplanowanie procesu działalności gospodarczej, które zapewni najbardziej efektywne dysponowanie zasobami materialnymi oraz zasobami ludzkimi (ka­dry). Elementem rachunkowości zarządczej jest również bieżąca kontrola reali­zacji zaplanowanych działań i efektów.

A. Jarugowa definiuje rachunkowość zarządczą jako proces zapewniający pomiar i prezentację informacji finansowych i niefinansowych, ułatwiających kierownikom różnych szczebli wytyczanie i implementację celów organizacji.

 

Podstawowym celem rachunkowości zarządczej jest więc systematyczne dostarczanie kierownictwu przedsiębiorstwa informacji ułatwiających podejmowanie optymalnych decyzji w danych warunkach. Istotą rachunkowości zarządczej jest to, iż ma ona charakter rachunkowości wewnętrznej. A za­tem w dużym stopniu jest zindywidualizowana i dostosowana do potrzeb konkretnego przedsiębiorstwa. Właśnie tym różni się ona od rachunkowości finan­sowej, która ma charakter uniwersalny i jest nastawiona na zaspokajanie potrzeb informacyjnych odbiorców zewnętrznych.

Treścią rachunkowości zarządczej są informacje i zarządzanie. Pozyskanie informacji kosztuje, stąd zadaniem rachunkowości zarząd­czej powinno być dostarczanie przedsiębiorstwu potrzebnych informacji o określonej jakości, we właściwym czasie i po najniższej cenie. Wydaje się, że wszystkie te zadania mogą być zrealizowane za pomocą funkcjonujących już powszechnie w państwach wysoko rozwiniętych komputerowych systemów zarządzania przedsiębiorstwem.

Informa­cje są emitowane zarówno przez rachunkowość finansową, jak i zarządczą. Różnica pomiędzy tymi informacjami sprowadza się do sposobu ich wyko­rzystania. Sposób wykorzystania informacji generowanych przez rachunko­wość finansową nie jest bliżej znany. Każdy odbiorca tych informacji wyko­rzystuje je w sposób tylko sobie właściwy. Natomiast informacje dostarczo­ne przez rachunkowość zarządczą służą bezpośrednio odbiorcy informacji.

Tabela 2. Różnice między rachunkowością finansową a zarządczą

 

Cecha

Rachunkowość finansowa

Rachunkowość zarządcza

Cel

Zaspokojenie potrzeb informacji odbiorców zewnętrznych

Zaspokojenie potrzeb informacji odbiorców wewnętrznych

Użytkownicy

Głównie zewnętrzni – Informacje przeznaczone są dla akcjonariuszy, urzędów skarbowych, urzędów statystycznych, banków, kredytodawców, pożyczkodawców, inwestorów i podmiotów otoczenia, kontrahentów – sporządzone zgodnie z przyjętymi przez prawo i pragmatykę zasadami

Głównie wewnętrzni. Informacje przeznaczone dla zarządu przedsiębiorstwa i kierownictwa funkcjonalnych komórek organizacyjnych danej jednostki

Podstawowy podmiot

Przedsiębiorstwo, jednostki powiązane

Przedsiębiorstwo, ośrodki odpowiedzialności

Regulacje prawne

Jest regulowana prawnie przez kodeks spółek handlowych, prawo spółek, prawo podatkowe, ustawę o rachunkowości, a także przepisy Komisji Papierów Wartościowych, ministra finansów oraz standardy międzynarodowe i krajowe. Jej prowadzenie jest obligatoryjne

Nie jest regulowana prawem. Wobec tego prowadzenie rachunkowości zarządczej nie jest obligatoryjne, a zależne od przedsiębiorstwa. W pewnym stopniu opiera się ona na danych rachunkowości finansowej, lecz sposób wykorzystania tych danych zależy od potrzeb kierownictwa przedsiębiorstwa i jego problemów decyzyjnych

Zasady wyceny

Wykorzystuje jednolite zasady wyceny według wartości nabycia w celu zapewnienia porównywalności i kontroli

Wykorzystuje różne zasady wyceny, oprócz wartości nabycia, także wartość ekonomiczną, zdyskontowane przepływy pieniężne itp.

Zasady prowadzenia

Stabilne

Elastyczne

Postać

Urządzenia ewidencyjne prowadzone zgodnie z planem kont. Sprawozdania finansowe według obowiązujących wzorów

Dowolna postać zarówno urządzeń ewidencyjnych (konta, tabele, arkusze), jak i sprawozdań (raportów, meldunków)

Procedury

Zasada podwójnego zapisu, techniki rozliczeń

Techniki ewidencji. Metody analizy logicznej i matematycznej

Cechy informacji

Zachowuje wymagane cechy dokładności, rzetelności, wiarygodności, ciągłości, sprawdzalności danych liczbowych, kryterium „prawdy absolutnej”

Jest zorientowana na istotność i szybkość pozyskiwania danych, kryterium „prawdy względnej”. W zależności od celu mogą one mieć różne koszty

Wymiar czasowy informacji

Ex post

Ex post i ex ante

Częstotliwość informacji

Obowiązuje ścisła periodyzacja: rok, kwartał, miesiąc

Częstotliwość informacji nie jest ściśle określona. Informacje są przygotowywane stosownie do potrzeb, tj. ad hoc, codziennie, tygodniowo, ale także na dłuższe okresy

Przedmiot informacji

Głównie dane wartościowe

Przedmiotem informacji mogą być dane ilościowe i wartościowe

Rodzaj kontroli

Kontrola zewnętrzna (biegli rewidenci, urzędy skarbowe), a także wewnętrzna

Kontrola wewnętrzna dotycząca efektywności i skuteczności realizacji podjętych decyzji na podstawie różnych kryteriów i mierników

Format i wymogi formalne

Sprawozdania finansowe mają jednolity format i muszą być ujawniane, a także publikowane

Sprawozdania wewnętrzne mają formę dowolną i mogą być sporządzane według ośrodków odpowiedzialności za koszty, zysk itp.

Stopień pewności

Determinizm

Determinizm i probabilizm (problemy typu: jeśli „a”, to może „x1”... „xn

Relacje z innymi dyscyplinami i metodami

Stosuje się metody właściwe dla rachunkowości; silne związki z finansami, prawem gospodarczym, rachunkowością zarządczą

Podejście interdyscyplinarne: zarządzanie, mikroekonomia, ekonometria, badania operacyjne, rachunkowość finansowa

Bilansowanie aktywów i pasywów

Wycena aktywów i pasywów zgodna z treścią ekonomiczną, ale ograniczona zasadą ostrożności; pesymistyczne spojrzenie na sytuację finansową

Wycena aktywów i pasywów zgodna z treścią ekonomiczną; liberalne kryteria ujęcia aktywów np. w zakresie wartości niematerialnych i prawnych oraz rezerw

Rentowność w krótkim okresie

Zysk bilansowy (od przychodów uznanych i zysków odejmuje się koszty ekspirowane i straty)

Na poziomie całego podmiotu zysk rezydualny; dla poszczególnych ośrodków odpowiedzialności stosuje się specyficzne mierniki dokonań

Rachunki zysków i strat

Rachunki ex post; określona przez prawo struktura (wariant porównawczy i kalkulacyjny)

Dostosowane do potrzeb ośrodków odpowiedzialnych za zyski; tworzy się rachunki hierarchiczne; określa się marże z poszczególnych asortymentów, segmentów rynkowych itp.

Sporządzanie rachunku przepływów pieniężnych

Sporządzany dla całego przedsiębiorstwa lub jednostek powiązanych; określona przez prawo struktura (rodzaje działalności, metody opracowania)

Zintegrowany z narzędziami sterowania rentownością; specyficzna struktura rachunku w budżetowaniu kapitałowym

Szczegółowość sprawozdań

Syntetyczne

Szczegółowe

 

System informacyjny rachunkowości jest elementem systemu informacyj­nego przedsiębiorstwa. Pozwala on odbiorcom informacji, wewnętrznym jak i zewnętrznym, w stosunku do organizacji, uzyskać obraz całości przedsiębiorstwa. Sama rachunkowość ma cechy systemu, czyli dostarcza informacji, ma określone elementy (pod­systemy), a także pełni typowe funkcje systemów, a mianowicie: wejście (da­nych), przetwarzanie, wyjście (informacji). Granice systemu informacyjnego rachunkowości są ustanowione przez określone potrzeby informacyjne ich użyt­kowników. Potrzeby informacyjne muszą być zdeterminowane przez analizę relacji: koszty-korzyści oraz ich istotność dla podejmowania decyzji. Ze wzglę­du na cechy rachunkowości jako systemu, jej zasady i formy funkcjonowania oraz metody poznawcze można stwierdzić, że rachunkowość jest elementem systemu zarządzania. Należy zauważyć, że rachunkowość winna dostarczać bardzo różnorodne informacje ich odbiorcom, zależnie od ich szczebla zarządzania i podejmowania decyzji, począwszy od operatywnych, poprzez taktyczne do strategicznych.

Najniższy szczebel zarządzania, czyli zarządzanie operacyjne, oczekuje informacji bieżących, dotyczących wiedzy między innymi o operacjach gospo­darczych, o stanie należności i zobo­wiązań oraz o kształtowaniu się kosztów i dochodów. Średni szczebel zarzą­dzania natomiast oczekuje informacji, które dotyczą rentowności, analizy kosz­tów i dochodów, realizacji i planowania zadań finansowo-ekonomicznych, za­wartych w sprawozdaniach finansowych (bilansie, rachunku wyników). Naj­wyższy szczebel zarządzania, czyli strategiczny, powinien otrzymać informa­cje zagregowane oraz takie, które mają bezpośredni wpływ na kształtowanie polityki przedsiębiorstwa. Są to informacje dotyczące wysokości osiągniętego wyniku finansowego, wysokości podatków z różnych tytułów, wartości sprze­daży zrealizowanej.

Podejmowanie decyzji na każdym szczeblu zarządzania wymaga posiadania nie tyl­ko określonego zasobu informacji, ale również informacje te muszą odpowiadać okre­ślonym cechom:

-      wiarygodności, to znaczy informacje niezbędne do podjęcia decyzji muszą wyra...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin