Biosynteza białka.pdf

Biosynteza białka

Informacja zawarta na DNA nie jest bezpośrednio używana do biosyntezy białek. Jest

ona przepisana na mRNA w procesie transkrypcji i w tej formie wędruje do rybosomów,

gdzie stanowi matrycę dla syntetyzowanych białek. Proces zachodzący na rybosomach

nazywany translacją. W jej przebieg zaangażowanych jest szereg czynników o

charakterze białkowym oraz (inne niż mRNA) rodzaje kwasów nukleinowych: rRNA oraz

tRNA. Wszystkie rodzaje RNA powstają na matrycy DNA i występują w szeregu odmian.

Proces translacji zachodzący na rybosomach składa się z trzech etapów:

1. Inicjacji (zapoczątkowania)

2. Elongacji (wydłużania)

3. Terminacji (zakończenia)

Każdy z rybosomów stanowi złożoną strukturę, na której znajduje się szereg

specyficznych miejsc o specyficznej funkcji, służących przyłączeniu inicjatorowego tRNA,

a później peptydylo – tRNA (P), przyłączeniu aminoacylo – tRNA (A) oraz katalizowaniu

reakcji przeniesienia reszty peptydowej na grupę aminową aminokwasu dołączonego do

tRNA.

Inicjatorowy tRNA z formylometioniną przyłączony jest w miejscu P, miejsce A pozostaje

wolne. Następnie do miejsca A przyłączony jest aminoacylo – tRNA posiadający

antykodon komplementarny do drugiego po AUG kodonu w mRNA. Formylometionina

przenoszona jest następnie na aminokwas połączony z peptydylo – tRNA w tym miejscu

oraz wolny tRNA w miejscu P. w tym momencie mRNA oddysocjowuje z miejsca P.

Naprzeciwko miejsca A pojawia się następny w kolejności kodon mRNA , a peptydylo –

tRNA zostaje przeniesiony z miejsca A w miejsce P. Wolne miejsce A zajmuje następny,

posiadający odpowiedni antykodon aminoacylo – tRNA. Na związany z nim aminokwas

przeniesiony zostaje peptyd z peptydylo – tRNA.

Syntetyzowana cząsteczka składa się więc już z trzech aminokwasów. Znów dochodzi

do translokacji mRNA, oddysocjowania wolnego tRNA z miejsca P i przesunięcia w to

miejsce peptydylo – tRNA. Miejsce A zwalnia się dla następnego aminoacylo – tRNA,

posiadający antykodon komplementarny do następnego z kolei kodonu mRNA.

W ten sposób następuje stopniowa elongacja łańcucha aminokwasów, których włączanie

do syntetyzowanego polipeptydu sterowane jest przez kolejne kodony w mRNA.

Biosynteza białka na rybosomie kończy się jednego z terminujących kodonów w mRNA

(UAA, UAG lub UGA).