ow60.pdf

(4513 KB) Pobierz
okrety60
W NUMERZE
Vol. XIII, Nr 60 (4/2003)
ISSN-1231-014X
2
Piotr Kubiszewski
Z ˝ycia flot
Redaktor naczelny
Jaros∏aw Malinowski
Kolegium redakcyjne
Rafa∏ Ciechanowski, Micha∏ Jarczyk
Przemys∏aw Federowicz
6
Norweskie pancerniki
obrony wybrze˝a, cz´Êç I
Wspó∏pracownicy w kraju
Mariusz Borowiak, Grzegorz Buka∏a,
Przemys∏aw Federowicz, Maciej K. Franz, Jan Front,
Tomasz Grotnik, Krzysztof Hanuszek, Marek Herma,
Rafa∏ Mariusz Kaczmarek, Krzysztof Kubiak,
Piotr Kubiszewski, Jerzy Lewandowski, Andrzej Nitka,
Grzegorz Nowak, Miros∏aw Pietuszko, Radomir Pyzik,
Krzysztof Rokiciƒski, Marcin Schiele, Maciej S. Sobaƒski,
Marek Sup∏at, Tomasz Walczyk, W∏odzimierz Zió∏kowski
12
Andriej Gonczarow, W∏adymir Zab∏ock ij
U-booty Kajzera na Morzu Czarnym
cz´Êç II
Wspó∏pracownicy zagraniczni
BIA¸ORUÂ
Igor G. Ustimienko
BELGIA
Leo van Ginderen, Jasper van Raemdonck,
Jean-Claude Vanbostal
CHORWACJA
Danijel Frka
CZECHY
René Greger, Ota Janeçek
FINLANDIA
Per-Olof Ekman
FRANCJA
Gérard Garier, Jean Guiglini, Pierre Hervieux,
Thierry Hondemarck,
GRECJA
Aris Bilalis
HISZPANIA
Alejandro Anca Alamillo
HOLANDIA
Robert F. van Oosten
IZRAEL
Aryeh Wetherhorn
LITWA
Aleksandr Mitrofanov
MALTA
Joseph Caruana
NIEMCY
Siegfried Breyer, Richard Dybko, Hartmut Ehlers,
Jürgen Eichardt, Zvonimir Freivogel, Bodo Herzog,
Werner Globke, Reinhard Kramer, Peter Schenk,
Karl Schrott, Hans Lengerer
ROSJA
Siergiej Ba∏akin, Borys Lemaczko, Niko∏aj W. Mitiuckow,
Konstantin B. Strelbickij
SERBIA
DuÊan Vasilieviç
STANY ZJEDNOCZONE. A.P.
Arthur D. Baker III, William J. Veigele
SZWECJA
Lars Ahlberg, Curt Borgenstam
UKRAINA
Anatolij N. Odajnik, W∏adymir P. Zab∏ockij
W¸OCHY
Maurizio Brescia, Achille Rastelli
Maciej S. Sobaƒski
23
Rosyjskie krà˝owniki lekkie
typu Swiet∏ana, cz´Êç III
31
Grzegorz Buka∏a
Dwa japoƒskie soko∏y, cz´Êç I
Przemys∏aw Federowicz
38
Niemieckie tra∏owce cz´Êç II – typ 1940
46
Aryeh Wetherhorn
Albert W. Grant, cz´Êç I
Zvonimir Frievogel
52
Kutry typu Higgins Królewskiej
Marynarki Wojennej Jugos∏awii
i ich pochodzenie
61
Krzysztof Hanuszek
„Pustynna Burza” – dzia∏ania na morzu
Adres redakcji
Wydawnictwo „Okr´ty Wojenne”
Krzywoustego 16, 42-605 Tarnowskie Góry
Polska/Poland tel: +48 (032) 384-48-61
e-mail: okrety@ka.home.pl
Marcin Schiele
69
Rewelacyjne korwety greckie
Sk∏ad, druk i oprawa:
DRUKPOL Sp. J.
Kochanowskiego 27, 42-600 Tarnowskie Góry
tel. (032) 285-40-35 e-mail: drukpol@pnet.pl
© by Wydawnictwo „Okr´ty Wojenne” 2003
Wszelkie prawa zastrze˝one. All rights reserved.
Przedruk i kopiowanie jedynie za zgodà wydawnictwa
Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adjustacji
tekstów. Materia∏ów nie zamówionych nie zwracamy.
71
Maciej S. Sobaƒski
Marynarka Wojenna Indii, cz´Êç I
Nak∏ad: 1400 egz.
Recenzje
80
Na ok∏adce:
Indyjski lotniskowiec Viraat (R 22) na
paradzie morskiej w Mumbai, luty 2001 rok.
Fot. Ralph Edwards
92685327.014.png 92685327.015.png 92685327.016.png 92685327.017.png 92685327.001.png 92685327.002.png 92685327.003.png
Z ˚YCIA FLOT
AUSTRALIA
Kolejne fregaty typu Anzac
Siódmy okr´t typu Anzac,
okreÊlanego te˝ jako MEKO 200
ANZ – Toowoomba (FF 156) –
zosta∏ zwodowany 16 maja
w stoczni firmy Tenix Defence
Systems w Williamstown. Po-
nadto w czerwcu (z kilkumie-
si´cznym opóênieniem w stosun-
ku do oryginalnego harmono-
gramu) mia∏o nastàpiç przeka-
zanie flocie piàtej jednostki serii,
nazwanej Parramatta (FF 154).
Pierwsze cztery okr´ty tego typu
– Anzac (FF 150), Arunta (FF
151), Warramunga (FF 152)
i Stuart(FF 153) wesz∏y do s∏u˝-
by – odpowiednio – w latach
1996, 1998, 2001 i 2002. Na szó-
stej fregacie – Ballarat (FF 155)
– bandera ma zostaç podniesio-
na w maju przysz∏ego roku, na
Toowoomba w 2005 r., a na
ostatnim okr´cie serii – Perth
(FF 157) – w 2006 r.
Najwa˝niejsze dane technicz-
ne fregat sà nast´pujàce: wypor-
noÊç 3 300 t std/3 600 t pe∏na;
wymiary 117,5 x 14,8 x 5,99 m;
8 pionowych wpk Mk 41 dla ra-
kiet RIM-7P „Sea Sparrow” lub
„Evolved Sea Sparrow” ESSM
(od FF 152) klasy „woda-powie-
trze”, 1 x 127 mm Mk 45 Mod 2,
2 x 3 wt pop Mk 32 dla torped
Mk 46 Mod 5 i 1 Êmig∏owiec
SH-2G „Seasprite” (w najbli˝-
szym czasie majà ponadto zo-
staç zainstalowane wpk „Harpo-
on” klasy „woda-woda” i praw-
dopodobnie jeden artyleryjski
zestaw przeciwrakietowy Mk 15
„Phalanx”); radar nawigacyjny
STN Atlas Elektronik 9600-M
ARPA, radar Êledzenia Ericsson
150HC Sea Giraffe, radar Êle-
dzenia celów powietrznych Ray-
theon SPS-49 (V)8, sonar ka-
d∏ubowy Thales Spherion B, sys-
tem kierowania ogniem Saab-
Tech 9LV 453 Mk 3; nap´d
w uk∏adzie CODOG sk∏ada si´
z dwóch silników marszowych
MTU 12V1163 TB83 o ∏àcznej
mocy 8 840 KM (6 592 kW)
i jednej turbiny gazowej LM-
-2500-30 o mocy 30 172 KM
(22 500 kW); pr´dkoÊç maks. co
najmniej 27 w´z∏ów; zasi´g
900 Mm przy 27 w´z∏ach
i 6000 Mm przy 18 w´z∏ach; za-
∏oga 63 oficerów i podoficerów
oraz 100 marynarzy.
Zlecenie na budow´ dziesi´-
ciu jednostek (oÊmiu dla floty
australijskiej i dwóch dla nowo-
zelandzkiej) Tenix Defence Sys-
tems otrzyma∏ w 1989 roku.
Koszt realizacji samych tylko
okr´tów australijskich wynosi
ok. 6 mld dolarów, co jest naj-
wi´kszym kontraktem zbroje-
niowym w historii tego kraju.
PodkreÊliç nale˝y fakt, ˝e wszyst-
kie zrealizowane wed∏ug nie-
mieckiego projektu fregaty, po-
dobnie zresztà jak wi´kszoÊç za-
projektowanych w Szwecji okr´-
tów podwodnych typu Collins,
zosta∏a zbudowana w Australii,
co jest wyrazem dà˝enia do
stworzenia samowystarczalnego
przemys∏u zbrojeniowego na an-
typodach.
FRANCJA, W¸OCHY
Nowe fregaty
Armaris (joint venture firm
DCN i Thales) wspólnie ze swym
w∏oskim partnerem – Orizzonte
Sistemi Navali – wykona wst´pny
projekt nowych fregat wielozada-
niowych FMM (Multi-Mission
Frigate), które w przysz∏oÊci majà
zasiliç floty w∏oskà i francuskà.
¸àcznie planuje si´ budow´ 17
jednostek dla marynarki francu-
skiej i kolejnych 10 dla floty w∏o-
skiej. ¸àcznà wartoÊç kontraktu
ocenia si´ na ok. 15 mld USD.
Ka˝da z flot ma otrzymaç pierw-
szà jednostk´ nowego typu
w 2008 roku, ostatnie fregaty ma-
jà zaÊ trafiç do s∏u˝by w 2017 r.
Okr´ty francuskie b´dà wypo-
sa˝one w rakiety manewrujàce
„Scalp Navales” i pociski „Exo-
MALEZJA
Pierwsza korweta typu
MEKO 100
21 marca niemiecka stocznia
Blohm+Voss zakoƒczy∏a prace
nad prototypem serii szeÊciu kor-
wet rakietowych typu MEKO 100
RMN przeznaczonych dla floty
malezyjskiej. Nieukoƒczona jed-
nostka wyruszy∏a do Lumut na
pok∏adzie transportowca Con-
dock IV. Podró˝, która rozpocz´-
∏a si´ 1 kwietnia, mia∏a potrwaç
45 dni. Po przybyciu do stoczni
PSC Naval Dockyard w Lumut
okr´t zostanie wyposa˝ony. Kor-
weta ma byç oficjalnie wcielona
w sk∏ad floty w czerwcu 2004 r.
Druga jednostka zostanie rów-
nie˝ zwodowana w Niemczech,
zaÊ ukoƒczona w Malezji. Kolej-
ne cztery okr´ty powstanà w ca∏o-
BRAZYLIA
Wodowanie Barroso
Dok∏adnie dziewi´ç lat od
chwili rozpocz´cia budowy, 20
grudnia 2002, w stoczni Arsenal
de Marinha w Rio de Janeiro
wodowano korwet´ Barroso
(V 34). Okr´t pierwotnie mia∏
byç piàtà jednostkà typu In-
haama, sta∏ si´ jednak prototy-
pem zupe∏nie nowej serii. Na
skutek ci´ç bud˝etowych ca∏y
projekt stanà∏ pod znakiem zapy-
tania (to z tego powodu Barroso
budowany jest ju˝ 9 lat). Zgodnie
z za∏o˝eniami korweta powinna
znaleêç si´ w s∏u˝bie czynnej
w czerwcu 2006 r. Na razie nie sà
znane ˝adne plany budowy kolej-
nych jednostek tego typu.
Jednostka ma mieç wypor-
noÊç 1 785 t/2 350 t przy wymia-
rach 103,4 x 11,4 x 3,95 m (6,7 m
z obudowà sonaru). Uzbrojenie
sk∏adaç si´ b´dzie z 4 wpk „Exo-
cet „MM 40 klasy „woda-woda”,
1 armaty 114 mm L/55 Vickers
Mk 8, 1 dzia∏ka 40 mm L/70 Bo-
fors Mk 3, 2 potrójnych wyrzutni
torped pop 324 mm ASW TT
(torpedy Mk 46 Mod 2). Na kor-
wecie zaokr´towany b´dzie Êmi-
g∏owiec. Nap´d w uk∏adzie CO-
DOG rozwija∏ b´dzie pr´dkoÊç
maksymalnà wi´kszà ni˝ 25 w´-
z∏ów, zaÊ zasi´g wyniesie
4 000 Mm przy pr´dkoÊci eko-
nomicznej 15 w´z∏ów. Za∏oga li-
czyç ma 154 ludzi.
Wprowadzanie malezyjskiej korwety typu MEKO 100 RMN do
ci´˝arowca Condock IV.
fot. „Soldat und Technik ”
cet” Block II (lub Block III) klasy
„woda-woda” (W∏osi nie podj´li
jeszcze decyzji, w jakie rakiety
uzbrojà swoje okr´ty). W sk∏ad
uzbrojenia fregat wejdà te˝ torpe-
dy pop Mu-90 i rakiety przeciw-
lotnicze „Aster-15” lub „Aster-
-30”. Jednostki b´dà w stanie na-
kierowywaç jednoczeÊnie 10 ra-
kiet „Aster” na cel. Dziewi´ç
z planowanych okr´tów francu-
skich ma byç wykonanych w wer-
sji szczególnie przystosowanej do
prowadzenia operacji przeciwko
celom brzegowym, która ró˝niç
si´ b´dzie przede wszystkim
zwi´kszonymi mo˝liwoÊciami
w zakresie naprowadzania rakiet
na cele làdowe oraz wersjami so-
naru holowanego i zaokr´towa-
nego Êmig∏owca NH-90.
Êci w malezyjskiej stoczni PSC
Naval Dockyard.
Przy wymiarach 91,1 x 12,85 x
3,4 m w pe∏ni obcià˝ona korweta
ma wypornoÊç 1 650 ton. Uzbro-
jenie jednostek, które majà byç
wykorzystywane przede wszyst-
kim w charakterze patrolowców,
sk∏ada si´ z armaty OTO Breda
76 mm L/62 Rapido, jednej ar-
maty OTO Breda/Mauser
30 mm L/80, 2 km 12,7 mm,
1 wpk RAM klasy „woda-powie-
trze”, 2 wpk MM 40 „Exocet”
klasy „woda-woda”. Na ka˝dej
korwecie zaokr´towany b´dzie
Êmig∏owiec Sikorsky SH-70.
Zwraca uwag´ niska pr´dkoÊç
maksymalna jednostek, okreÊla-
na jako „wi´ksza ni˝ 22 w´z∏y”
i doÊç du˝y zasi´g, wynoszàcy
2
Nr 60 (4/2003) OKR¢TY WOJENNE
92685327.004.png 92685327.005.png 92685327.006.png 92685327.007.png
Z ˚YCIA FLOT
Transport sekcji dziobowej okr´tu podwodnego U32w kiloƒskiej
stoczni HDW.
fot. „Soldat und Technik ”
ROSJA
Utylizacja wycofanych
atomowych okr´tów
podwodnych
W spadku po ZSRR Rosja
odziedziczy∏a m.in. wielki pro-
blem zwiàzany z koniecznoÊcià
dezaktywacji wycofanych ze
s∏u˝by jednostek o nap´dzie nu-
klearnym. Dziesiàtki pozosta-
wionych samym sobie, niezakon-
serwowanych, rdzewiejàcych
okr´tów podwodnych stanowi
oczywiste zagro˝enie dla Êrodo-
wiska naturalnego, mimo i˝ teo-
retycznie os∏ony reaktorów nie
powinny skorodowaç wczeÊniej
ni˝ za 300 lat. Tymczasem bory-
kajàca si´ z trudnoÊciami finan-
sowymi gospodarka rosyjska nie
jest w stanie unieÊç ci´˝aru utyli-
zacji paliwa nuklearnego z tych
jednostek (Êredni koszt dezakty-
wacji jednego okr´tu wynosi ok.
6 mln dolarów). Wiceminister
Energii Atomowej Walery Le-
biediew poinformowa∏, ˝e Rosja
przeznaczy∏a na ten cel w 2003 r.
zaledwie 70 mln USD, zaÊ w ce-
lu utylizacji wszystkich wycofa-
nych atomowych okr´tów pod-
wodnych niezb´dne jest a˝ 3,8
mld USD!
W tej sytuacji cz´Êç kosztów
zdecydowa∏y si´ ponieÊç kraje
bezpoÊrednio zainteresowane li-
kwidacjà zagro˝enia Êrodowiska
– przede wszystkim Norwegia
i Japonia. Ten pierwszy kraj prze-
znaczy w tym roku na potrzeby
utylizacji wycofanych jednostek
atomowych we Flocie Pó∏nocnej
prawie 18 mln USD. Japonia
z kolei chce wspó∏finansowaç
prace dezaktywacyjne na 41
okr´tach Floty Pacyfiku. Majàc
ÊwiadomoÊç, ˝e 39 z nich jest
mocno skorodowanych, rzàd ja-
poƒski przeznaczy∏ na ten cel
w ciàgu ostatnich 10 lat a˝ 169
mln USD. Cz´Êç kosztów zdecy-
dowa∏y si´ ponieÊç tak˝e Stany
Zjednoczone, które zaintereso-
wane sà jednak przede wszystkim
– wed∏ug deputowanego rosyj-
skiej Dumy – finansowaniem wy-
cofywania ze s∏u˝by jednostek
wyposa˝onych w pociski bali-
styczne.
W lutym br. w Bolszoj Kamen
niedaleko W∏adywostoku po-
wsta∏o centrum utylizacji, utwo-
rzone dzi´ki pomocy firm amery-
kaƒskich, japoƒskich, francu-
skich, brytyjskich i norweskich.
Centrum b´dzie w stanie utylizo-
waç dwa lub trzy okr´ty rocznie.
Pierwszà poddawanà deaktywacji
jednostkà w Bolszoj Kamen jest
okr´t podwodny B-412 typu Vic-
tor III, na której prace rozpocz´-
to w czerwcu. Podobne centrum
funkcjonuje te˝ w Siewierodwiƒ-
sku dla potrzeb Floty Pó∏nocnej.
W tym roku jego pracownicy usu-
n´li ju˝ paliwo nuklearne z pierw-
szego wycofanego atomowego
6 050 Mm przy 12 w´z∏ach. Kor-
wety b´dà mog∏y operowaç na
morzu przez 21 dni bez koniecz-
noÊci zawijania do portu. Za∏oga
liczyç ma 78 oficerów, podofice-
rów i marynarzy.
JednoczeÊnie oficjalnie po-
twierdzono wczeÊniejsze infor-
macje o zamiarze odkupienia od
W∏och czterech kolejnych fregat
typu Lupo(w sk∏adzie floty s∏u˝à
ju˝ cztery okr´ty tego typu, zbu-
dowane dla floty peruwiaƒskiej
w latach 1974-87 – patrz „OW”
58). Dwie pierwsze fregaty prze-
kazane zostanà jeszcze w tym ro-
ku (Lupo i Sagittario), dwie ko-
lejne (Perseo i Orsa) – w roku
przysz∏ym. Znane sà tak˝e ju˝
prawdopodobne nazwy przejmo-
wanych jednostek. Pierwsze dwie
b´dà si´ nazywaç Palaciosi Agu-
irre, natomiast fregaty, które za-
goszczà w sk∏adzie floty w 2004
roku, b´dà kontynuowaç tradycje
wycofywanych w∏aÊnie Almirante
Grau i Ferre. ¸àczna wartoÊç
transakcji ma wynieÊç ok. 60 mln
USD.
NIEMCY
Drugi okr´t podwodny typu
„212A”
Dopiero co informowaliÊmy
w poprzednim numerze o rozpo-
cz´ciu prób morskich przez U31
– pierwszy okr´t podwodny no-
wego typu „212A”, wyposa˝ony
w nap´d niezale˝ny od powietrza
atmosferycznego – a ju˝ rozpo-
cz´to prace wykoƒczeniowe na
drugiej jednostce serii – U 32.
Okr´ty powstajà w nietypowy
sposób – ich przednia cz´Êç bu-
dowana jest w kiloƒskiej stoczni
HDW, zaÊ rufowa – w stoczni
Nordseewerke w Emden. 17
marca br. wa˝àca 750 ton cz´Êç
dziobowa U32wyruszy∏a w po-
dró˝ do Emden, by tam „spotkaç
si´” z resztà kad∏uba. Monta˝
obu cz´Êci i wyposa˝enie U32
potrwa jeszcze 12 miesi´cy, próby
morskie jednostka powinna
w zwiàzku z tym rozpoczàç
w kwietniu 2004 r.
W∏oska fregata Sagittaroju˝ niebawem podniesie czerwono-bia∏o-czerwonà bander´ peruwiaƒskà i zmie-
ni nazw´ na Aguirre.
fot. Maurizio Brescia
PERU
Zmiany we flocie
Okr´t flagowy peruwiaƒskiej
floty – krà˝ownik Almirante
Grau (eks-holenderski De Ruy-
ter) – oraz niszczyciel Ferretypu
Daring (eks-brytyjski Decoy)
koƒczà swà s∏u˝b´ pod peruwiaƒ-
skà banderà. Przedstawiciele pe-
ruwiaƒskiego rzàdu oznajmili
o decyzji skreÊlenia tych wieko-
wych okr´tów ze stanu floty 30
marca br.
OKR¢TY WOJENNE Nr 60 (4/2003)
3
92685327.008.png 92685327.009.png 92685327.010.png
Z ˚YCIA FLOT
zowana jest wed∏ug projektu
stoczni Kockums AB (nazwy po-
zosta∏ych korwet: K 33 –
Härnösand, K 34 – NyköpingiK
35 – Karlstad; trafià one do s∏u˝-
by w latach 2006-7).
Jako ciekawostk´ przypomnij-
my, ˝e równie˝ Polska Marynarka
Wojenna interesowa∏a si´ korwe-
tami typu Visby, finalnie zdecydo-
wano si´ jednak na wariant nie-
mieckiego typu MEKO A-100.
„Standard” i 32 przeciwokr´towe
pociski RGM-84L Block II „Har-
poon.” Niektóre êród∏a (np.
AFP) sugerujà jednak, ˝e ze
wzgl´du na presj´ ze strony opo-
zycji parlamentarnej liczba
zakupionych pocisków „Stan-
dard” mog∏a zostaç ograniczona
do 148.
Zdania na temat kontraktu na
Tajwanie sà podzielone. Krytycy
twierdzà, ˝e amerykaƒskie okr´ty
sà skarbonkà bez dna. Z kolei
zwolennicy zakupu niszczycieli
argumentujà, ˝e flota bardzo po-
trzebuje takich jednostek (aktu-
alnie Tajwan dysponuje jedynie
siedmioma 50-letnimi niszczycie-
lami typu Gearing, które zostanà
lada moment wycofane ze s∏u˝-
by). Okr´ty trafià jednak na Taj-
wan nie tak pr´dko – reaktywacja
zakonserwowanych jednostek
musi troch´ potrwaç. Pierwsze
dwa niszczyciele majà zatem
szans´ zasiliç szeregi floty dopie-
ro w 2005 r.
Sekcja reaktora atomowego jednego ze z∏omowanych rosyjskich
okr´tów podwodnych.
fot. zbiory Siergiej Ba∏akin
Modernizacja korwet
i niszczycieli min
31 stycznia br. zakoƒczy∏a si´
obszerna modernizacja korwety
Stockholm (K 11), zbudowanej
w latach 1982-85. Nieco wcze-
Êniej wcielono ponownie do s∏u˝-
by bliêniaczà jednostk´ Malmö
(K 12), zbudowanà w latach
1983-85. W ramach przeprowa-
dzonych prac unowoczeÊniono
komputerowy system dowodze-
nia i system nap´dowy.
Modernizacji poddane zosta∏y
równie˝ dwa niszczyciele min ty-
pu Landsort – Kullen (M 74),
zbud. 1985-87, i Ven (M 76),
zbud. 1987-88. Jednym z celów
przeprowadzanych prac – podob-
nie jak wykonanych wczeÊniej na
korwetach Stockholmi Malmö–
jest przystosowanie jednostek do
pe∏nienia zadaƒ w ramach mi´-
dzynarodowych misji pokojo-
wych. Zakoƒczenie modernizacji
i ponowne wcielenie niszczycieli
min w szeregi floty ma nastàpiç
w paêdzierniku br.
okr´tu podwodnego typu Typho-
on– TK-202.
Minister Energii Atomowej
Aleksander Rumiancew oznajmi∏
w marcu, ˝e w roku 2002 wycofa-
nych ze s∏u˝by zosta∏o 14 okr´tów
podwodnych o nap´dzie nuklear-
nym, a z 17 usuni´to reaktory,
w bie˝àcym zaÊ roku flot´ opuÊciç
ma ∏àcznie kolejnych 11 atomo-
wych okr´tów podwodnych. Do
2010 r. Rosja chce utylizowaç 131
jednostek o nap´dzie nukle-
arnym.
Tymczasem w maju przedsta-
wiciel rosyjskiego rzàdu oÊwiad-
czy∏, ˝e cz´Êç wycofanych atomo-
wych okr´tów podwodnych mo˝e
zostaç przebudowana na pod-
wodne tankowce, które p∏ywa∏y-
by... pod lodami Arktyki. Ocenia
si´, ˝e jednostki wyposa˝one nie-
gdyÊ w rakiety balistyczne by∏yby
zdolne do przewo˝enia 10 000
ton ropy naftowej. Co ciekawe,
okr´ty mia∏yby s∏u˝yç do eksplo-
atacji z∏ó˝ ropy po∏o˝onych pod
pokrywà lodowà. Czy jednak Ro-
sjanie podo∏ajà realizacji tego
pionierskiego i wysoce skompli-
kowanego z technicznego punktu
widzenia projektu?
SZWECJA
Wodowanie drugiego Visby
27 czerwca br. w Karlskronie
na wod´ sp∏yn´∏a druga korweta
s∏ynnego, „niewidzialnego” typu
Visby – Helsingborg (K 32).
Okr´t b´dzie jako pierwszy z serii
uzbrojony we wszystkie systemy
przewidziane dla tych jednostek.
Niemal jednoczeÊnie z instalacjà
systemów uzbrojenia na Helsing-
borg identyczne prace przepro-
wadzane sà na prototypowym
Visby(K 31), który przez ca∏y rok
2002 przechodzi∏ intensywne te-
sty. S∏u˝b´ we flocie obydwie kor-
wety rozpocznà jednak dopiero
w 2005 roku. Seria tych pi´ciu su-
pernowoczesnych okr´tów reali-
USA
Nadchodzi Ronald Reagan
Dziewiàty lotniskowiec ato-
mowy typu Nimitz– Ronald Re-
agan (CVN-76) – zosta∏ przej´ty
przez marynark´ 20 czerwca br.
Zbudowana przez stoczni´ New-
port News nale˝àcà do Northrop
Grummana jednostka jest pierw-
szym okr´tem lotniczym w histo-
rii Stanów Zjednoczonych, który
nosi imi´ ˝yjàcego prezydenta
kraju. Zastàpi on jeden z najstar-
szych lotniskowców znajdujàcych
si´ nadal w s∏u˝bie – Constella-
tion(CV-64), który wycofany zo-
stanie ze s∏u˝by wkrótce potem –
najprawdopodobniej ju˝ w sierp-
niu br.
Budowa Reaganatrwa∏a 5 lat.
St´pk´ po∏o˝ono 12 lutego
1998 r., zaÊ wodowano go 4 mar-
ca 2001. Na jego pok∏adzie bazo-
waç b´dzie 80 samolotów, a za∏o-
ga tego p∏ywajàcego miasta liczyç
b´dzie a˝ 6 000 osób.
TAJWAN
Kupno niszczycieli typu Kidd
Na poczàtku czerwca rzàd taj-
waƒski podjà∏ decyzj´ o kupnie
za 692,34 mln USD czterech wy-
cofanych w latach 1998-99 ame-
rykaƒskich niszczycieli typu Kidd
(Kidd, Callaghan, Scott i Chan-
dler – DDG 993-996). Przypo-
mnijmy, ˝e okr´ty te powsta∏y na
zamówienie iraƒskiego szacha
Rezy Pahlavi, obalonego w 1979
w wyniku rewolucji islamskiej.
Niszczyciele zosta∏y nast´pnie
przej´te i ukoƒczone przez flot´
amerykaƒskà i wesz∏y do s∏u˝by
w latach 1981-82.
W ramach kontraktu Chiƒczy-
cy tajwaƒscy otrzymajà nie tylko
okr´ty, ale tak˝e 248 przeciwlot-
niczych rakiet SM-2 Block 3A
Modernizacja stacjonujàcej w Karlskronie szwedzkiej trzeciej flotylli
bojowych okr´tów nawodnych rozpocz´∏a si´ od korwet Stockholm
(na fotografii) i Malmö.
fot. Kockums AB
Modernizacja Enterprise
Stocznia Norfolk Naval Shipy-
ard w Portsmouth ukoƒczy∏a
7 maja 16-miesi´czny remont
pierwszego lotniskowca o nap´-
dzie nuklearnym – Enterprise
(CVN-65). Prace przeprowadza-
ne by∏y w suchym doku i obejmo-
4
Nr 60 (4/2003) OKR¢TY WOJENNE
92685327.011.png 92685327.012.png
Z ˚YCIA FLOT
wa∏y m.in. naprawy systemów
okr´towych, nap´du oraz
usprawnienia niektórych syste-
mów okr´towych.
dów podwodnych UUV. W rezul-
tacie konwersji jednostki b´dà
mog∏y przenosiç a˝ 154 „Toma-
hawki” i 102 ˝o∏nierzy si∏ specjal-
nych (wed∏ug innych êróde∏ – tyl-
ko 66 ˝o∏nierzy). Okr´ty przezna-
czone te˝ b´dà m.in. do testowa-
nia nowych broni. Ka˝da z jedno-
stek b´dzie mog∏a ponadto prze-
woziç dwa aktualnie opracowy-
wane przez Northrop Grumman
Oceanic and Naval Systems mi-
niaturowe okr´ty podwodne
ASDS, których zadaniem b´dzie
skryte przenoszenie ˝o∏nierzy si∏
specjalnych wraz z wyposa˝eniem
w wybrane miejsce.
Kolejne dwa okr´ty – Michi-
gan (SSBN-727) i Georgia
(SSBN-729) trafià do stoczni rok
póêniej. Po przebudowie wszyst-
kie jednostki zmienià sygnatury
SSBN na SSGN. Kontrakt na
przebudow´ czterech jednostek
typu Ohio, podpisany przez flot´
z General Dynamics Electric Bo-
at we wrzeÊniu 2002, jest wart 596
mln USD. Pierwszy okr´t trafi
z powrotem do linii w 2007 roku.
Rozpocz´cie prac poprzedzi∏
bardzo interesujàcy ekspery-
ment. W styczniu br. z jednego
z silosów Floridadwukrotnie wy-
strzelono nieuzbrojone rakiety
„Tomahawk” oraz... samolot
UAV! Bezza∏ogowy pojazd opu-
Êci∏ silos w specjalnej kapsule, zaÊ
start maszyny nastàpi∏ w chwili
wyrzucenia kapsu∏y na po-
wierzchni´ wody. Tym samym by∏
to chyba pierwszy w historii przy-
padek wystartowania samolotu
z pok∏adu zanurzonego okr´tu
podwodnego.
Warto przypomnieç, ˝e prze-
budow´ na jednostki wsparcia si∏
specjalnych przesz∏y w latach
1986-91 dwa atomowe okr´ty
podwodne typu Benjamin Fran-
klin – James K. Polk (SSN-642,
eks SSBN-642) i Kamehameha
(SSN-645, eks SSBN-645), nie
otrzyma∏y one jednak ˝adnych
wyrzutni pocisków manewrujà-
cych. Zosta∏y one wycofane ze
s∏u˝by – odpowiednio – w latach
1999 i 2001.
wych, m.in. zainstalowano arma-
t´ 76 mm OTO Melara w specjal-
nej obudowie wykonanej zgodnie
z prawid∏ami technologii „ste-
alth”. Okr´t zosta∏ zbudowany –
podobnie jak prototyp – przez
stoczni´ Lürssena w Bremen
(jednostki seryjne powstajà w tu-
reckiej stoczni Pendik NSY
w Istambule). Oprócz wymienio-
nych czterech kutrów w budowie
znajdujà si´ jeszcze dwa kolejne:
Meltem(P 334) i Imbat(P 335).
Podstawowa charakterystyka
techniczna nowych jednostek jest
nast´pujàca: wypornoÊç 552 t
pe∏na; wymiary 62,4 x 8,5 x 2,5 m;
pr´dkoÊç 38 w´z∏ów; zasi´g
1 050 Mm/30 w´z∏ów; uzbrojenie
1 x 76 mm OTO Melara,
2 x 40 mm OTO Breda, 8 wpk
„Harpoon” klasy „woda-woda”,
2 km 7,62 mm; autonomicznoÊç
12 dni; za∏oga 45 osób.
Konwersja SSBN->SSGN
Cztery atomowe okr´ty pod-
wodne z pociskami balistycznymi
typu Ohio, które Stany Zjedno-
czone zobowiàza∏y si´ do rozbro-
jenia na mocy uk∏adu START, nie
zostanà z∏omowane. Jeszcze
w tym roku rozpocznà si´ prace
na pierwszych dwóch okr´tach,
których celem b´dzie przekszta∏-
cenie dotychczasowych nosicieli
broni atomowej w jednostki zu-
pe∏nie nowego typu. Ju˝ w sierp-
niu rozpocznie si´ wi´c przebu-
dowa Floridy (SSBN-728), zaÊ
w listopadzie prototypowego
Ohio (SSBN-726), na nosiciele
pocisków manewrujàcych „To-
mahawk” i jednostki wsparcia si∏
specjalnych. W tym celu miejsce
silosów z rakietami balistycznymi
zajmà specjalne pojemniki,
w których b´dzie mog∏o si´ znaj-
dowaç po 7 pocisków manewru-
jàcych „Tomahawk”. Wspomnia-
ne pojemniki b´dà jednak znacz-
nie bardziej uniwersalne. W ich
wn´trzu mo˝liwe te˝ b´dzie prze-
wo˝enie bezza∏ogowych samolo-
tów UAV i bezza∏ogowych pojaz-
TURCJA
Próby kutra rakietowego
Tufan
Najnowszy nabytek floty turec-
kiej – kuter rakietowy Tufan
(P 333) typu Kilic – rozpoczà∏
w kwietniu br. próby morskie.
W porównaniu z poprzednimi
jednostkami tego typu (Kilic,
Kalkan, Mizrak – P 330-332) na
nowym okr´cie wprowadzono
kilka zmian w systemach bojo-
èród∏a:
SeaWaves, CEM’s, Fighting Ships, Com-
bat Fleets 2002-3, Armaris, defense-ae-
rospace.com, defense-aerospace.com,
AFP, SeaWaves, Bellona, Kockums AB,
Naval Technology, Tenix Defence Sys-
tems, Soldat und Technik, GlobalSecuri-
ty, AFP, Jane’s Navy International, Nor-
throp Grumman, US Navy, Marinha do
Brasil, informacje w∏asne.
Najnowszy amerykaƒski lotniskowiec RonaldReaganw trakcie prób stoczniowych w maju 2003.
fot. U.S. Navy
OKR¢TY WOJENNE Nr 60 (4/2003)
5
92685327.013.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin