kabała pieniędzy.pdf

(559 KB) Pobierz
Kabała pieniędzy - żydowska filozofia bogacenia się
Rabin Nilton Bonder
1. Kabała środków do życia 7
„Ubijmy interes” 12
Prawdziwe pieniądze a pieniądze będące zamrożoną pracą 14
Budowanie dostatku 18
2. Ograniczenia, którym podlega bogactwo 21
Marnowanie czasu 23
Nauka dla nauki — nieprzynosząca osobistej korzyści 25
Ograniczenia ekologiczne i fizyczne 27
Kto jest prawdziwie bogaty? 28
Nikt nie może zabrać tego, co jest Twoje 30
3. Gromadzenie bogactw w różnych światach 35
Cykle bogactwa 35
Nie mogę czy nie chcę? Akceptacja tego, co niepojęte 40
Posiadać a mieć 43
4. Szacowanie bogactwa przez pryzmat tego, czego nie mamy 49
Unikanie kradzieży 52
Kradzież czasu 53
Kradzież oczekiwań 55
Kradzież informacji 56
Kłoda pod nogami niewidomego 58
Kradzież reputacji 60
Cedaka — antidotum na kradzież 61
Technika cedaki 64
Terapia cedaki 67
Cedaka jako biznes 70
5. Być bogatszym, mając mniej 75
Ekologia i sprawiedliwość 75
Uczenie się i ekologia 79
Prezenty i napiwki 80
Mniej znaczy więcej 81
Ucząc się od złodzieja 85
Sztuka posiadania 88
6. Życie w świecie materialnym 93
918353121.006.png 918353121.007.png
Co rabini wiedzą o pieniądzach? 93
Koło sukcesu i porażki 96
Świadomość własnych potrzeb 100
Loterie i cuda 105
Wspólnicy i umowy 107
Angażowanie się w nie swoje sprawy 110
Długi 112
Kredyty i odsetki 114
Prawdziwy biznes 119
Ceny i zyski 120
Poszukiwanie realnej ceny 122
Radzenie sobie z cenami 125
Ceny i jakość życia 128
Konkurencja 129
7. Czynniki wpływające na środki do życia 131
Szczęście 131
Anioły 138
8. Przeszkody na drodze do bogactwa 143
9. Śmierć i bogactwo: czy możesz je zabrać ze sobą? 151
10. Pieniądze na tamtym świecie 157
Bibliografia 163
1. Kabała środków do życia.
Żydowski aforyzm głosi, że charakter człowieka ujawnia się na trzy sposoby:
poprzez jego miskę (czyli jego apetyt), jego kieszeń (stosunek do
pieniędzy) i skłonność do ulegania emocjom. Tutaj zajmiemy się „kieszenią”
i tym, jak wiele o nas mówi nasz sposób radzenia sobie z tą kwestią.
Poprzez kieszeń wychodzą na jaw problemy przetrwania i granic
naszych możliwości — kwestie związane z nadmiarem, posiadaniem
i brakiem poczucia bezpieczeństwa. Ta sama tradycja mówi: „Najdłuższa
jest droga, która prowadzi z serca do kieszeni”. Nie można dotrzeć
z serca do portfela inaczej, niż postrzegając życie całościowo wraz z jego
918353121.008.png 918353121.009.png
wszelkimi przejawami. Sposób, w jaki ustosunkowujemy się do własnych
zasobów finansowych, wskazuje na to, kim jesteśmy i gdzie się znajdujemy
na ogromnym „rynku wartości”, który zwiemy rzeczywistością.
Rynek ten stanowi miejsce wymiany i interakcji wszelkiego
rodzaju, z którego wywiedliśmy ekonomiczną koncepcję rynków.
Reprezentuje on nieskończoną liczbę małych i dużych transakcji, które
są przeprowadzane w każdej chwili we wszechświecie. Te transakcje są
dokonywane za pośrednictwem nieprawdopodobnie wielu rozmaitych
„walut”. Właśnie takimi „środkami wymiany”, które można badać,
posługując się modelem zwykłych, codziennych pieniędzy, zajmuję
się w tej książce.
Tradycja żydowska ma wiele do powiedzenia na ten temat. Żydzi są
stereotypowo kojarzeni z miłością do pieniędzy. Ich patriarchowie —
Abraham, Izaak i Jakub — są głównymi bohaterami dowcipów o skąpstwie
i zachłanności. Świnia, największy symbol nieczystości w kulturze
żydowskiej, przyjmując formę świnki-skarbonki, awansowała
na najlepszego przyjaciela. Na karykaturach przedstawiano długie żydowskie
nosy, które według przypuszczeń pomagały im zwęszyć dobry
interes.
Nie będę wygłaszać tyrad pochwalnych, co w nieunikniony sposób
oznaczałoby przyznanie się do własnej stronniczości. Chciałbym natomiast
zaprosić bezstronnego czytelnika, którego interesują mniej wydeptane
szlaki, do zapoznania się z bardziej przychylną analizą zagadnienia.
Zwracam się do tych, którzy zdają sobie sprawę z tego, że
ważne są nie tylko rozważania na temat dobra i zła, ale i bezustanne
dopasowywanie intencji do wymogów rzeczywistości. Nasza umiejętność
przekształcania doświadczeń w kulturę i tradycję pozwala kolejnym
pokoleniom odnosić się do kanonu praw moralnych i etycznych,
które można rozwijać, krytykować i ulepszać. Ten proces prowadzi
nas ku poznaniu własnego człowieczeństwa.
Dla zbiorowej pamięci Zachodu Żydzi w pewien sposób są niezastąpieni.
Zachód rzutuje na nich wiele społecznych wyobrażeń oraz
sublimowanych i wypieranych doświadczeń, które zresztą zwykle dochodzą
do głosu poprzez tych, którzy postrzegani są jako „Inni”.
W rzeczywistości „negatywne” cechy przypisywane Żydom często
pokazują uwarunkowany kulturowo sposób postępowania, będący zaprzeczeniem
stereotypów. Ludzie lubią wyobrażać sobie rabina jedzącego
wieprzowinę za zamkniętymi drzwiami świątyni, księdza umawiającego
się na schadzkę w konfesjonale lub polityka, przeprowadzającego
nielegalną transakcję z podziemi parlamentu. Te wyobrażenia pokazują,
jak wielki ciężar spoczywa na tych, którzy usiłują, przynajmniej
918353121.001.png 918353121.002.png
teoretycznie, kwestionować nasze zwierzęce instynkty i reakcje. Innymi
słowy, kultura (która rzuca nam właśnie takie wyzwanie) sprawia, że
pragniemy jej upadku, że chcemy zdemaskować wymierzone przeciw
człowiekowi teoretyczne koncepcje dobra i zła, tworzenia i niszczenia.
Żydzi jako twórcy i rzecznicy tego, co później stało się etycznym
dziedzictwem Zachodu, padli ofiarą sprzeciwu wobec restrykcji, które
nałożono na ludzkie postępowanie. Stworzyli fundamentalne prawo
„Nie będziesz zabijał”, a obarcza się ich winą za największe historyczne
„morderstwo”. Żyjący w średniowieczu (kiedy to rozwijały się
miasta charakteryzujące się brakiem troski o warunki higieniczne i sanitarne)
Żydzi, którym zwyczaj nakazywał właśnie dbanie o higienę, są
odmalowywani jako brudni i rozkoszujący się własnym niechlujstwem.
Pomimo wielu żywieniowych nakazów i reguł oskarża się ich
o rytualny kanibalizm, którego ofiarą padają rzekomo dzieci chrześcijan.
No i w końcu to Żydom przypisuje się obsesję na punkcie pieniędzy.
Mówi się, że ich Bóg — którego obrazów nie wolno im tworzyć —
ukrywa się w symbolu dolara ($). Oczywiście to prawda, że Żydzi szanują
pieniądze: w nich tkwi sedno faktycznego dystansu dzielącego serce
od kieszeni.
Głębsze znaczenie pieniędzy — a szerzej zarabiania na życie (parnasa’,
czyli utrzymanie, dochód) — jest omawiane w tradycji żydowskiej zarówno
pod względem etycznym, jak i głęboko humanitarnym. Kabała
pieniędzy to propozycja lektury rabinicznych i mistycznych spostrzeżeń
na temat ekologii pieniędzy, w tym zdrowej formuły wymiany, transakcji
oraz wzajemności każdego rodzaju. „Kabała” będzie rozumiana
przede wszystkim jako metoda służąca zrozumieniu w dogłębny sposób
rzeczy, które wydają się być banalne, odkrywając nieuświadamiane
wcześniej wymiary codzienności. Będziemy często odwoływać się do
„rabinów” (komentatorów Talmudu oraz legendarnych postaci świata
chasydów) jako spadkobierców metody interpretacji, zgodnie z którą
na rzeczywistość składa się wiele poziomów i wymiarów. Odkrywanie
kolejnych warstw (wymiarów), od tych najwyraźniej manifestujących
się i oczywistych do ukrytych i tajemnych, rozpowszechniło się jako
kabała. Termin ten pochodzi od czasownika źródłowego „otrzymywać”
(kibe’l) i odnosi się do starożytnej tradycji przekazywanej z pokolenia
na pokolenie. Upraszczając, można powiedzieć, że kabała zapewnia
koncepcję, zgodnie z którą to, co proste, pozwala zrozumieć to, co
złożone, konkret prowadzi do abstrakcji, a szczegół do ogółu. Tutaj tę
metodę zastosujemy do pojęcia „pieniędzy”.
Rabini uczą, że za pomocą pieniędzy przyczyniamy się do powstawania
codziennych okoliczności, w których ujawniają się nasz fanatyzm i złudzenia,
demaskując nas tak, jak może to uczynić tylko praktyka. Jesteśmy
918353121.003.png
tacy jak nasze reakcje, jesteśmy tacy jak nasze przesądy, a nasze pieniądze
stanowią przedłużenie naszych reakcji i sądów. Na podstawie pieniędzy,
które w naszym życiu pojawiają się i znikają, tworzymy strukturę
pojęciową świata. I jest to jeden z głównych czynników kształtujących
nasz sposób pojmowania rzeczywistości: ile są dla nas warte rzeczy
i ludzie, a także ile my jesteśmy dla nich warci.
Po przeprowadzeniu drobiazgowej analizy rabini doszli do wniosku, że
pieniądze należy traktować tak jak naszą cielesną egzystencję. Doceniając
wagę duszy oraz intencji, uznali oni, że rzeczywistość cielesna jest
niezastąpionym narzędziem poznania tego, kim jesteśmy oraz jaką ścieżkę
powinniśmy obrać w życiu.
Dlatego właśnie zapraszam Cię, Czytelniku, na przechadzkę po bliskim
sercu świecie własnej kieszeni. Proponuję wyprawę do świata Rynków,
podróż do świata, w którym pieniądze rzucają cień na emocjonalny
i duchowy wymiar naszej egzystencji. Powinniśmy zacząć dostrzegać
w transakcjach mroczny cień naszych dusz, rzucany przez pieniądze,
i dzięki temu zaakceptować istnienie ludzkich ograniczeń w świecie
bogactwa.
W rzeczywistości pieniądze są zwykle postrzegane jako coś brudnego,
o czym wstyd rozmawiać. Dla wielu ludzi mniej problematyczne jest
mówienie przyjaciołom o sprawach intymnych związanych z seksem
niż podzielenie się z nimi informacją na temat zasobności konta lub
wysokości wypłaty. Dzieci bardzo rzadko wiedzą, ile zarabiają ich
rodzice.
Tym niemniej pieniądze nie są niczym złym. Żyjący w Hiszpanii filozof
Ibn Zabara pytał: „Skąd się bierze śmierć? Z samego życia”. Podobnie
my możemy zapytać: „Skąd się biorą pieniądze?”. Odpowiedź
brzmi: nie pojawiły się jako narzędzia opresji ani chciwości; są
raczej, co może się wydać zdumiewające, wyrazem ludzkiego pragnienia
sprawiedliwości i nadziei na lepszy świat. W miarę upływu czasu pieniądze
zrosły się z ludzką naturą, co łatwo zauważyć, przyglądając się
uważnie przypisywanym im wartościom i ich symbolizmowi.
Tak, Żydzi szanują pieniądze — te prawdziwe (czyli niebędące owocem
korupcji), które zwielokrotniają zasoby finansowe i pozwalają
poświęcić czas studiom duchowym. Wiedzą, że ten rodzaj nauki jest
jak życiodajny płyn: sam w sobie jest życiem.
Co to za pieniądze, że mogą być tematem poruszanym w świętych pismach?
Jakim rodzajem pieniędzy mogliby zajmować się ludzie religijni?
Jaki pieniądz może być walutą również w przyszłym świecie
918353121.004.png 918353121.005.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin