ow60.pdf

W NUMERZE

Vol. XIII, Nr 60 (4/2003)

ISSN-1231-014X

Piotr Kubiszewski

Z ˝ycia flot

Redaktor naczelny

Jaros∏aw Malinowski

Kolegium redakcyjne

Rafa∏ Ciechanowski, Micha∏ Jarczyk

Przemys∏aw Federowicz

Norweskie pancerniki

obrony wybrze˝a, cz´Êç I

Wspó∏pracownicy w kraju

Mariusz Borowiak, Grzegorz Buka∏a,

Przemys∏aw Federowicz, Maciej K. Franz, Jan Front,

Tomasz Grotnik, Krzysztof Hanuszek, Marek Herma,

Rafa∏ Mariusz Kaczmarek, Krzysztof Kubiak,

Piotr Kubiszewski, Jerzy Lewandowski, Andrzej Nitka,

Grzegorz Nowak, Miros∏aw Pietuszko, Radomir Pyzik,

Krzysztof Rokiciƒski, Marcin Schiele, Maciej S. Sobaƒski,

Marek Sup∏at, Tomasz Walczyk, W∏odzimierz Zió∏kowski

Andriej Gonczarow, W∏adymir Zab∏ock ij

U-booty Kajzera na Morzu Czarnym

cz´Êç II

Wspó∏pracownicy zagraniczni

BIA¸ORUÂ

Igor G. Ustimienko

BELGIA

Leo van Ginderen, Jasper van Raemdonck,

Jean-Claude Vanbostal

CHORWACJA

Danijel Frka

CZECHY

René Greger, Ota Janeçek

FINLANDIA

Per-Olof Ekman

FRANCJA

Gérard Garier, Jean Guiglini, Pierre Hervieux,

Thierry Hondemarck,

GRECJA

Aris Bilalis

HISZPANIA

Alejandro Anca Alamillo

HOLANDIA

Robert F. van Oosten

IZRAEL

Aryeh Wetherhorn

LITWA

Aleksandr Mitrofanov

MALTA

Joseph Caruana

NIEMCY

Siegfried Breyer, Richard Dybko, Hartmut Ehlers,

Jürgen Eichardt, Zvonimir Freivogel, Bodo Herzog,

Werner Globke, Reinhard Kramer, Peter Schenk,

Karl Schrott, Hans Lengerer

ROSJA

Siergiej Ba∏akin, Borys Lemaczko, Niko∏aj W. Mitiuckow,

Konstantin B. Strelbickij

SERBIA

DuÊan Vasilieviç

STANY ZJEDNOCZONE. A.P.

Arthur D. Baker III, William J. Veigele

SZWECJA

Lars Ahlberg, Curt Borgenstam

UKRAINA

Anatolij N. Odajnik, W∏adymir P. Zab∏ockij

W¸OCHY

Maurizio Brescia, Achille Rastelli

Maciej S. Sobaƒski

Rosyjskie krà˝owniki lekkie

typu Swiet∏ana, cz´Êç III

Grzegorz Buka∏a

Dwa japoƒskie soko∏y, cz´Êç I

Przemys∏aw Federowicz

Niemieckie tra∏owce cz´Êç II – typ 1940

Aryeh Wetherhorn

Albert W. Grant, cz´Êç I

Zvonimir Frievogel

Kutry typu Higgins Królewskiej

Marynarki Wojennej Jugos∏awii

i ich pochodzenie

Krzysztof Hanuszek

„Pustynna Burza” – dzia∏ania na morzu

Adres redakcji

Wydawnictwo „Okr´ty Wojenne”

Krzywoustego 16, 42-605 Tarnowskie Góry

Polska/Poland tel: +48 (032) 384-48-61

e-mail: okrety@ka.home.pl

Marcin Schiele

Rewelacyjne korwety greckie

Sk∏ad, druk i oprawa:

DRUKPOL Sp. J.

Kochanowskiego 27, 42-600 Tarnowskie Góry

tel. (032) 285-40-35 e-mail: drukpol@pnet.pl

Przedruk i kopiowanie jedynie za zgodà wydawnictwa

Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adjustacji

tekstów. Materia∏ów nie zamówionych nie zwracamy.

Maciej S. Sobaƒski

Marynarka Wojenna Indii, cz´Êç I

Nak∏ad: 1400 egz.

Recenzje

Na ok∏adce:

Indyjski lotniskowiec Viraat (R 22) na

paradzie morskiej w Mumbai, luty 2001 rok.

Fot. Ralph Edwards

Z ˚YCIA FLOT

AUSTRALIA

Kolejne fregaty typu Anzac

Siódmy okr´t typu Anzac,

okreÊlanego te˝ jako MEKO 200

ANZ – Toowoomba (FF 156) –

zosta∏ zwodowany 16 maja

w stoczni firmy Tenix Defence

Systems w Williamstown. Po-

nadto w czerwcu (z kilkumie-

si´cznym opóênieniem w stosun-

ku do oryginalnego harmono-

gramu) mia∏o nastàpiç przeka-

zanie flocie piàtej jednostki serii,

nazwanej Parramatta (FF 154).

Pierwsze cztery okr´ty tego typu

– Anzac (FF 150), Arunta (FF

151), Warramunga (FF 152)

i Stuart(FF 153) wesz∏y do s∏u˝-

by – odpowiednio – w latach

1996, 1998, 2001 i 2002. Na szó-

stej fregacie – Ballarat (FF 155)

– bandera ma zostaç podniesio-

na w maju przysz∏ego roku, na

Toowoomba w 2005 r., a na

ostatnim okr´cie serii – Perth

(FF 157) – w 2006 r.

Najwa˝niejsze dane technicz-

ne fregat sà nast´pujàce: wypor-

noÊç 3 300 t std/3 600 t pe∏na;

wymiary 117,5 x 14,8 x 5,99 m;

8 pionowych wpk Mk 41 dla ra-

kiet RIM-7P „Sea Sparrow” lub

„Evolved Sea Sparrow” ESSM

(od FF 152) klasy „woda-powie-

trze”, 1 x 127 mm Mk 45 Mod 2,

2 x 3 wt pop Mk 32 dla torped

Mk 46 Mod 5 i 1 Êmig∏owiec

SH-2G „Seasprite” (w najbli˝-

szym czasie majà ponadto zo-

staç zainstalowane wpk „Harpo-

on” klasy „woda-woda” i praw-

dopodobnie jeden artyleryjski

zestaw przeciwrakietowy Mk 15

„Phalanx”); radar nawigacyjny

STN Atlas Elektronik 9600-M

ARPA, radar Êledzenia Ericsson

150HC Sea Giraffe, radar Êle-

dzenia celów powietrznych Ray-

theon SPS-49 (V)8, sonar ka-

d∏ubowy Thales Spherion B, sys-

tem kierowania ogniem Saab-

Tech 9LV 453 Mk 3; nap´d

w uk∏adzie CODOG sk∏ada si´

z dwóch silników marszowych

MTU 12V1163 TB83 o ∏àcznej

mocy 8 840 KM (6 592 kW)

i jednej turbiny gazowej LM-

-2500-30 o mocy 30 172 KM

(22 500 kW); pr´dkoÊç maks. co

najmniej 27 w´z∏ów; zasi´g

900 Mm przy 27 w´z∏ach

i 6000 Mm przy 18 w´z∏ach; za-

∏oga 63 oficerów i podoficerów

oraz 100 marynarzy.

Zlecenie na budow´ dziesi´-

ciu jednostek (oÊmiu dla floty

australijskiej i dwóch dla nowo-

zelandzkiej) Tenix Defence Sys-

tems otrzyma∏ w 1989 roku.

Koszt realizacji samych tylko

okr´tów australijskich wynosi

ok. 6 mld dolarów, co jest naj-

wi´kszym kontraktem zbroje-

niowym w historii tego kraju.

PodkreÊliç nale˝y fakt, ˝e wszyst-

kie zrealizowane wed∏ug nie-

mieckiego projektu fregaty, po-

dobnie zresztà jak wi´kszoÊç za-

projektowanych w Szwecji okr´-

tów podwodnych typu Collins,

zosta∏a zbudowana w Australii,

co jest wyrazem dà˝enia do

stworzenia samowystarczalnego

przemys∏u zbrojeniowego na an-

typodach.

FRANCJA, W¸OCHY

Nowe fregaty

Armaris (joint venture firm

DCN i Thales) wspólnie ze swym

w∏oskim partnerem – Orizzonte

Sistemi Navali – wykona wst´pny

projekt nowych fregat wielozada-

niowych FMM (Multi-Mission

Frigate), które w przysz∏oÊci majà

zasiliç floty w∏oskà i francuskà.

¸àcznie planuje si´ budow´ 17

jednostek dla marynarki francu-

skiej i kolejnych 10 dla floty w∏o-

skiej. ¸àcznà wartoÊç kontraktu

ocenia si´ na ok. 15 mld USD.

Ka˝da z flot ma otrzymaç pierw-

szà jednostk´ nowego typu

w 2008 roku, ostatnie fregaty ma-

jà zaÊ trafiç do s∏u˝by w 2017 r.

Okr´ty francuskie b´dà wypo-

sa˝one w rakiety manewrujàce

„Scalp Navales” i pociski „Exo-

MALEZJA

Pierwsza korweta typu

MEKO 100

21 marca niemiecka stocznia

Blohm+Voss zakoƒczy∏a prace

nad prototypem serii szeÊciu kor-

wet rakietowych typu MEKO 100

RMN przeznaczonych dla floty

malezyjskiej. Nieukoƒczona jed-

nostka wyruszy∏a do Lumut na

pok∏adzie transportowca Con-

dock IV. Podró˝, która rozpocz´-

∏a si´ 1 kwietnia, mia∏a potrwaç

45 dni. Po przybyciu do stoczni

PSC Naval Dockyard w Lumut

okr´t zostanie wyposa˝ony. Kor-

weta ma byç oficjalnie wcielona

w sk∏ad floty w czerwcu 2004 r.

Druga jednostka zostanie rów-

nie˝ zwodowana w Niemczech,

zaÊ ukoƒczona w Malezji. Kolej-

ne cztery okr´ty powstanà w ca∏o-

BRAZYLIA

Wodowanie Barroso

Dok∏adnie dziewi´ç lat od

chwili rozpocz´cia budowy, 20

grudnia 2002, w stoczni Arsenal

de Marinha w Rio de Janeiro

wodowano korwet´ Barroso

(V 34). Okr´t pierwotnie mia∏

byç piàtà jednostkà typu In-

haama, sta∏ si´ jednak prototy-

pem zupe∏nie nowej serii. Na

skutek ci´ç bud˝etowych ca∏y

projekt stanà∏ pod znakiem zapy-

tania (to z tego powodu Barroso

budowany jest ju˝ 9 lat). Zgodnie

z za∏o˝eniami korweta powinna

znaleêç si´ w s∏u˝bie czynnej

w czerwcu 2006 r. Na razie nie sà

znane ˝adne plany budowy kolej-

nych jednostek tego typu.

Jednostka ma mieç wypor-

noÊç 1 785 t/2 350 t przy wymia-

rach 103,4 x 11,4 x 3,95 m (6,7 m

z obudowà sonaru). Uzbrojenie

sk∏adaç si´ b´dzie z 4 wpk „Exo-

cet „MM 40 klasy „woda-woda”,

1 armaty 114 mm L/55 Vickers

Mk 8, 1 dzia∏ka 40 mm L/70 Bo-

fors Mk 3, 2 potrójnych wyrzutni

torped pop 324 mm ASW TT

(torpedy Mk 46 Mod 2). Na kor-

wecie zaokr´towany b´dzie Êmi-

g∏owiec. Nap´d w uk∏adzie CO-

DOG rozwija∏ b´dzie pr´dkoÊç

maksymalnà wi´kszà ni˝ 25 w´-

z∏ów, zaÊ zasi´g wyniesie

4 000 Mm przy pr´dkoÊci eko-

nomicznej 15 w´z∏ów. Za∏oga li-

czyç ma 154 ludzi.

Wprowadzanie malezyjskiej korwety typu MEKO 100 RMN do

ci´˝arowca Condock IV.

fot. „Soldat und Technik ”

cet” Block II (lub Block III) klasy

„woda-woda” (W∏osi nie podj´li

jeszcze decyzji, w jakie rakiety

uzbrojà swoje okr´ty). W sk∏ad

uzbrojenia fregat wejdà te˝ torpe-

dy pop Mu-90 i rakiety przeciw-

lotnicze „Aster-15” lub „Aster-

-30”. Jednostki b´dà w stanie na-

kierowywaç jednoczeÊnie 10 ra-

kiet „Aster” na cel. Dziewi´ç

z planowanych okr´tów francu-

skich ma byç wykonanych w wer-

sji szczególnie przystosowanej do

prowadzenia operacji przeciwko

celom brzegowym, która ró˝niç

si´ b´dzie przede wszystkim

zwi´kszonymi mo˝liwoÊciami

w zakresie naprowadzania rakiet

na cele làdowe oraz wersjami so-

naru holowanego i zaokr´towa-

nego Êmig∏owca NH-90.

Êci w malezyjskiej stoczni PSC

Naval Dockyard.

Przy wymiarach 91,1 x 12,85 x

3,4 m w pe∏ni obcià˝ona korweta

ma wypornoÊç 1 650 ton. Uzbro-

jenie jednostek, które majà byç

wykorzystywane przede wszyst-

kim w charakterze patrolowców,

sk∏ada si´ z armaty OTO Breda

76 mm L/62 Rapido, jednej ar-

maty OTO Breda/Mauser

30 mm L/80, 2 km 12,7 mm,

1 wpk RAM klasy „woda-powie-

trze”, 2 wpk MM 40 „Exocet”

klasy „woda-woda”. Na ka˝dej

korwecie zaokr´towany b´dzie

Êmig∏owiec Sikorsky SH-70.

Zwraca uwag´ niska pr´dkoÊç

maksymalna jednostek, okreÊla-

na jako „wi´ksza ni˝ 22 w´z∏y”

i doÊç du˝y zasi´g, wynoszàcy

Nr 60 (4/2003) • OKR¢TY WOJENNE

Z ˚YCIA FLOT

Transport sekcji dziobowej okr´tu podwodnego U32w kiloƒskiej

stoczni HDW.

fot. „Soldat und Technik ”

ROSJA

Utylizacja wycofanych

atomowych okr´tów

podwodnych

W spadku po ZSRR Rosja

odziedziczy∏a m.in. wielki pro-

blem zwiàzany z koniecznoÊcià

dezaktywacji wycofanych ze

s∏u˝by jednostek o nap´dzie nu-

klearnym. Dziesiàtki pozosta-

wionych samym sobie, niezakon-

serwowanych, rdzewiejàcych

okr´tów podwodnych stanowi

oczywiste zagro˝enie dla Êrodo-

wiska naturalnego, mimo i˝ teo-

retycznie os∏ony reaktorów nie

powinny skorodowaç wczeÊniej

ni˝ za 300 lat. Tymczasem bory-

kajàca si´ z trudnoÊciami finan-

sowymi gospodarka rosyjska nie

jest w stanie unieÊç ci´˝aru utyli-

zacji paliwa nuklearnego z tych

jednostek (Êredni koszt dezakty-

wacji jednego okr´tu wynosi ok.

6 mln dolarów). Wiceminister

Energii Atomowej Walery Le-

biediew poinformowa∏, ˝e Rosja

przeznaczy∏a na ten cel w 2003 r.

zaledwie 70 mln USD, zaÊ w ce-

lu utylizacji wszystkich wycofa-

nych atomowych okr´tów pod-

wodnych niezb´dne jest a˝ 3,8

mld USD!

W tej sytuacji cz´Êç kosztów

zdecydowa∏y si´ ponieÊç kraje

bezpoÊrednio zainteresowane li-

kwidacjà zagro˝enia Êrodowiska

– przede wszystkim Norwegia

i Japonia. Ten pierwszy kraj prze-

znaczy w tym roku na potrzeby

utylizacji wycofanych jednostek

atomowych we Flocie Pó∏nocnej

prawie 18 mln USD. Japonia

z kolei chce wspó∏finansowaç

prace dezaktywacyjne na 41

okr´tach Floty Pacyfiku. Majàc

ÊwiadomoÊç, ˝e 39 z nich jest

mocno skorodowanych, rzàd ja-

poƒski przeznaczy∏ na ten cel

w ciàgu ostatnich 10 lat a˝ 169

mln USD. Cz´Êç kosztów zdecy-

dowa∏y si´ ponieÊç tak˝e Stany

Zjednoczone, które zaintereso-

wane sà jednak przede wszystkim

– wed∏ug deputowanego rosyj-

skiej Dumy – finansowaniem wy-

cofywania ze s∏u˝by jednostek

wyposa˝onych w pociski bali-

styczne.

W lutym br. w Bolszoj Kamen

niedaleko W∏adywostoku po-

wsta∏o centrum utylizacji, utwo-

rzone dzi´ki pomocy firm amery-

kaƒskich, japoƒskich, francu-

skich, brytyjskich i norweskich.

Centrum b´dzie w stanie utylizo-

waç dwa lub trzy okr´ty rocznie.

Pierwszà poddawanà deaktywacji

jednostkà w Bolszoj Kamen jest

okr´t podwodny B-412 typu Vic-

tor III, na której prace rozpocz´-

to w czerwcu. Podobne centrum

funkcjonuje te˝ w Siewierodwiƒ-

sku dla potrzeb Floty Pó∏nocnej.

W tym roku jego pracownicy usu-

n´li ju˝ paliwo nuklearne z pierw-

szego wycofanego atomowego

6 050 Mm przy 12 w´z∏ach. Kor-

wety b´dà mog∏y operowaç na

morzu przez 21 dni bez koniecz-

noÊci zawijania do portu. Za∏oga

liczyç ma 78 oficerów, podofice-

rów i marynarzy.

JednoczeÊnie oficjalnie po-

twierdzono wczeÊniejsze infor-

macje o zamiarze odkupienia od

W∏och czterech kolejnych fregat

typu Lupo(w sk∏adzie floty s∏u˝à

ju˝ cztery okr´ty tego typu, zbu-

dowane dla floty peruwiaƒskiej

w latach 1974-87 – patrz „OW”

58). Dwie pierwsze fregaty prze-

kazane zostanà jeszcze w tym ro-

ku (Lupo i Sagittario), dwie ko-

lejne (Perseo i Orsa) – w roku

przysz∏ym. Znane sà tak˝e ju˝

prawdopodobne nazwy przejmo-

wanych jednostek. Pierwsze dwie

b´dà si´ nazywaç Palaciosi Agu-

irre, natomiast fregaty, które za-

goszczà w sk∏adzie floty w 2004

roku, b´dà kontynuowaç tradycje

wycofywanych w∏aÊnie Almirante

Grau i Ferre. ¸àczna wartoÊç

transakcji ma wynieÊç ok. 60 mln

USD.

NIEMCY

Drugi okr´t podwodny typu

„212A”

Dopiero co informowaliÊmy

w poprzednim numerze o rozpo-

cz´ciu prób morskich przez U31

– pierwszy okr´t podwodny no-

wego typu „212A”, wyposa˝ony

w nap´d niezale˝ny od powietrza

atmosferycznego – a ju˝ rozpo-

cz´to prace wykoƒczeniowe na

drugiej jednostce serii – U 32.

Okr´ty powstajà w nietypowy

sposób – ich przednia cz´Êç bu-

dowana jest w kiloƒskiej stoczni

HDW, zaÊ rufowa – w stoczni

Nordseewerke w Emden. 17

marca br. wa˝àca 750 ton cz´Êç

dziobowa U32wyruszy∏a w po-

dró˝ do Emden, by tam „spotkaç

si´” z resztà kad∏uba. Monta˝

obu cz´Êci i wyposa˝enie U32

potrwa jeszcze 12 miesi´cy, próby

morskie jednostka powinna

w zwiàzku z tym rozpoczàç

w kwietniu 2004 r.

W∏oska fregata Sagittaroju˝ niebawem podniesie czerwono-bia∏o-czerwonà bander´ peruwiaƒskà i zmie-

ni nazw´ na Aguirre.

fot. Maurizio Brescia

PERU

Zmiany we flocie

Okr´t flagowy peruwiaƒskiej

floty – krà˝ownik Almirante

Grau (eks-holenderski De Ruy-

ter) – oraz niszczyciel Ferretypu

Daring (eks-brytyjski Decoy)

koƒczà swà s∏u˝b´ pod peruwiaƒ-

skà banderà. Przedstawiciele pe-

ruwiaƒskiego rzàdu oznajmili

o decyzji skreÊlenia tych wieko-

wych okr´tów ze stanu floty 30

marca br.

OKR¢TY WOJENNE • Nr 60 (4/2003)

Z ˚YCIA FLOT

zowana jest wed∏ug projektu

stoczni Kockums AB (nazwy po-

zosta∏ych korwet: K 33 –

Härnösand, K 34 – NyköpingiK

35 – Karlstad; trafià one do s∏u˝-

by w latach 2006-7).

Jako ciekawostk´ przypomnij-

my, ˝e równie˝ Polska Marynarka

Wojenna interesowa∏a si´ korwe-

tami typu Visby, finalnie zdecydo-

wano si´ jednak na wariant nie-

mieckiego typu MEKO A-100.

„Standard” i 32 przeciwokr´towe

pociski RGM-84L Block II „Har-

poon.” Niektóre êród∏a (np.

AFP) sugerujà jednak, ˝e ze

wzgl´du na presj´ ze strony opo-

zycji parlamentarnej liczba

zakupionych pocisków „Stan-

dard” mog∏a zostaç ograniczona

do 148.

Zdania na temat kontraktu na

Tajwanie sà podzielone. Krytycy

twierdzà, ˝e amerykaƒskie okr´ty

sà skarbonkà bez dna. Z kolei

zwolennicy zakupu niszczycieli

argumentujà, ˝e flota bardzo po-

trzebuje takich jednostek (aktu-

alnie Tajwan dysponuje jedynie

siedmioma 50-letnimi niszczycie-

lami typu Gearing, które zostanà

lada moment wycofane ze s∏u˝-

by). Okr´ty trafià jednak na Taj-

wan nie tak pr´dko – reaktywacja

zakonserwowanych jednostek

musi troch´ potrwaç. Pierwsze

dwa niszczyciele majà zatem

szans´ zasiliç szeregi floty dopie-

ro w 2005 r.

Sekcja reaktora atomowego jednego ze z∏omowanych rosyjskich

okr´tów podwodnych.

fot. zbiory Siergiej Ba∏akin

Modernizacja korwet

i niszczycieli min

31 stycznia br. zakoƒczy∏a si´

obszerna modernizacja korwety

Stockholm (K 11), zbudowanej

w latach 1982-85. Nieco wcze-

Êniej wcielono ponownie do s∏u˝-

by bliêniaczà jednostk´ Malmö

(K 12), zbudowanà w latach

1983-85. W ramach przeprowa-

dzonych prac unowoczeÊniono

komputerowy system dowodze-

nia i system nap´dowy.

Modernizacji poddane zosta∏y

równie˝ dwa niszczyciele min ty-

pu Landsort – Kullen (M 74),

zbud. 1985-87, i Ven (M 76),

zbud. 1987-88. Jednym z celów

przeprowadzanych prac – podob-

nie jak wykonanych wczeÊniej na

korwetach Stockholmi Malmö–

jest przystosowanie jednostek do

pe∏nienia zadaƒ w ramach mi´-

dzynarodowych misji pokojo-

wych. Zakoƒczenie modernizacji

i ponowne wcielenie niszczycieli

min w szeregi floty ma nastàpiç

w paêdzierniku br.

okr´tu podwodnego typu Typho-

on– TK-202.

Minister Energii Atomowej

Aleksander Rumiancew oznajmi∏

w marcu, ˝e w roku 2002 wycofa-

nych ze s∏u˝by zosta∏o 14 okr´tów

podwodnych o nap´dzie nuklear-

nym, a z 17 usuni´to reaktory,

w bie˝àcym zaÊ roku flot´ opuÊciç

ma ∏àcznie kolejnych 11 atomo-

wych okr´tów podwodnych. Do

2010 r. Rosja chce utylizowaç 131

jednostek o nap´dzie nukle-

arnym.

Tymczasem w maju przedsta-

wiciel rosyjskiego rzàdu oÊwiad-

czy∏, ˝e cz´Êç wycofanych atomo-

wych okr´tów podwodnych mo˝e

zostaç przebudowana na pod-

wodne tankowce, które p∏ywa∏y-

by... pod lodami Arktyki. Ocenia

si´, ˝e jednostki wyposa˝one nie-

gdyÊ w rakiety balistyczne by∏yby

zdolne do przewo˝enia 10 000

ton ropy naftowej. Co ciekawe,

okr´ty mia∏yby s∏u˝yç do eksplo-

atacji z∏ó˝ ropy po∏o˝onych pod

pokrywà lodowà. Czy jednak Ro-

sjanie podo∏ajà realizacji tego

pionierskiego i wysoce skompli-

kowanego z technicznego punktu

widzenia projektu?

SZWECJA

Wodowanie drugiego Visby

27 czerwca br. w Karlskronie

na wod´ sp∏yn´∏a druga korweta

s∏ynnego, „niewidzialnego” typu

Visby – Helsingborg (K 32).

Okr´t b´dzie jako pierwszy z serii

uzbrojony we wszystkie systemy

przewidziane dla tych jednostek.

Niemal jednoczeÊnie z instalacjà

systemów uzbrojenia na Helsing-

borg identyczne prace przepro-

wadzane sà na prototypowym

Visby(K 31), który przez ca∏y rok

2002 przechodzi∏ intensywne te-

sty. S∏u˝b´ we flocie obydwie kor-

wety rozpocznà jednak dopiero

w 2005 roku. Seria tych pi´ciu su-

pernowoczesnych okr´tów reali-

USA

Nadchodzi Ronald Reagan

Dziewiàty lotniskowiec ato-

mowy typu Nimitz– Ronald Re-

agan (CVN-76) – zosta∏ przej´ty

przez marynark´ 20 czerwca br.

Zbudowana przez stoczni´ New-

port News nale˝àcà do Northrop

Grummana jednostka jest pierw-

szym okr´tem lotniczym w histo-

rii Stanów Zjednoczonych, który

nosi imi´ ˝yjàcego prezydenta

kraju. Zastàpi on jeden z najstar-

szych lotniskowców znajdujàcych

si´ nadal w s∏u˝bie – Constella-

tion(CV-64), który wycofany zo-

stanie ze s∏u˝by wkrótce potem –

najprawdopodobniej ju˝ w sierp-

niu br.

Budowa Reaganatrwa∏a 5 lat.

St´pk´ po∏o˝ono 12 lutego

1998 r., zaÊ wodowano go 4 mar-

ca 2001. Na jego pok∏adzie bazo-

waç b´dzie 80 samolotów, a za∏o-

ga tego p∏ywajàcego miasta liczyç

b´dzie a˝ 6 000 osób.

TAJWAN

Kupno niszczycieli typu Kidd

Na poczàtku czerwca rzàd taj-

waƒski podjà∏ decyzj´ o kupnie

za 692,34 mln USD czterech wy-

cofanych w latach 1998-99 ame-

rykaƒskich niszczycieli typu Kidd

(Kidd, Callaghan, Scott i Chan-

dler – DDG 993-996). Przypo-

mnijmy, ˝e okr´ty te powsta∏y na

zamówienie iraƒskiego szacha

Rezy Pahlavi, obalonego w 1979

w wyniku rewolucji islamskiej.

Niszczyciele zosta∏y nast´pnie

przej´te i ukoƒczone przez flot´

amerykaƒskà i wesz∏y do s∏u˝by

w latach 1981-82.

W ramach kontraktu Chiƒczy-

cy tajwaƒscy otrzymajà nie tylko

okr´ty, ale tak˝e 248 przeciwlot-

niczych rakiet SM-2 Block 3A

Modernizacja stacjonujàcej w Karlskronie szwedzkiej trzeciej flotylli

bojowych okr´tów nawodnych rozpocz´∏a si´ od korwet Stockholm

(na fotografii) i Malmö.

fot. Kockums AB

Modernizacja Enterprise

Stocznia Norfolk Naval Shipy-

ard w Portsmouth ukoƒczy∏a

7 maja 16-miesi´czny remont

pierwszego lotniskowca o nap´-

dzie nuklearnym – Enterprise

(CVN-65). Prace przeprowadza-

ne by∏y w suchym doku i obejmo-

Nr 60 (4/2003) • OKR¢TY WOJENNE

Z ˚YCIA FLOT

wa∏y m.in. naprawy systemów

okr´towych, nap´du oraz

usprawnienia niektórych syste-

mów okr´towych.

dów podwodnych UUV. W rezul-

tacie konwersji jednostki b´dà

mog∏y przenosiç a˝ 154 „Toma-

hawki” i 102 ˝o∏nierzy si∏ specjal-

nych (wed∏ug innych êróde∏ – tyl-

ko 66 ˝o∏nierzy). Okr´ty przezna-

czone te˝ b´dà m.in. do testowa-

nia nowych broni. Ka˝da z jedno-

stek b´dzie mog∏a ponadto prze-

woziç dwa aktualnie opracowy-

wane przez Northrop Grumman

Oceanic and Naval Systems mi-

niaturowe okr´ty podwodne

ASDS, których zadaniem b´dzie

skryte przenoszenie ˝o∏nierzy si∏

specjalnych wraz z wyposa˝eniem

w wybrane miejsce.

Kolejne dwa okr´ty – Michi-

gan (SSBN-727) i Georgia

(SSBN-729) trafià do stoczni rok

póêniej. Po przebudowie wszyst-

kie jednostki zmienià sygnatury

SSBN na SSGN. Kontrakt na

przebudow´ czterech jednostek

typu Ohio, podpisany przez flot´

z General Dynamics Electric Bo-

at we wrzeÊniu 2002, jest wart 596

mln USD. Pierwszy okr´t trafi

z powrotem do linii w 2007 roku.

Rozpocz´cie prac poprzedzi∏

bardzo interesujàcy ekspery-

ment. W styczniu br. z jednego

z silosów Floridadwukrotnie wy-

strzelono nieuzbrojone rakiety

„Tomahawk” oraz... samolot

UAV! Bezza∏ogowy pojazd opu-

Êci∏ silos w specjalnej kapsule, zaÊ

start maszyny nastàpi∏ w chwili

wyrzucenia kapsu∏y na po-

wierzchni´ wody. Tym samym by∏

to chyba pierwszy w historii przy-

padek wystartowania samolotu

z pok∏adu zanurzonego okr´tu

podwodnego.

Warto przypomnieç, ˝e prze-

budow´ na jednostki wsparcia si∏

specjalnych przesz∏y w latach

1986-91 dwa atomowe okr´ty

podwodne typu Benjamin Fran-

klin – James K. Polk (SSN-642,

eks SSBN-642) i Kamehameha

(SSN-645, eks SSBN-645), nie

otrzyma∏y one jednak ˝adnych

wyrzutni pocisków manewrujà-

cych. Zosta∏y one wycofane ze

s∏u˝by – odpowiednio – w latach

1999 i 2001.

wych, m.in. zainstalowano arma-

t´ 76 mm OTO Melara w specjal-

nej obudowie wykonanej zgodnie

z prawid∏ami technologii „ste-

alth”. Okr´t zosta∏ zbudowany –

podobnie jak prototyp – przez

stoczni´ Lürssena w Bremen

(jednostki seryjne powstajà w tu-

reckiej stoczni Pendik NSY

w Istambule). Oprócz wymienio-

nych czterech kutrów w budowie

znajdujà si´ jeszcze dwa kolejne:

Meltem(P 334) i Imbat(P 335).

Podstawowa charakterystyka

techniczna nowych jednostek jest

nast´pujàca: wypornoÊç 552 t

pe∏na; wymiary 62,4 x 8,5 x 2,5 m;

pr´dkoÊç 38 w´z∏ów; zasi´g

1 050 Mm/30 w´z∏ów; uzbrojenie

1 x 76 mm OTO Melara,

2 x 40 mm OTO Breda, 8 wpk

„Harpoon” klasy „woda-woda”,

2 km 7,62 mm; autonomicznoÊç

12 dni; za∏oga 45 osób.

Konwersja SSBN->SSGN

Cztery atomowe okr´ty pod-

wodne z pociskami balistycznymi

typu Ohio, które Stany Zjedno-

czone zobowiàza∏y si´ do rozbro-

jenia na mocy uk∏adu START, nie

zostanà z∏omowane. Jeszcze

w tym roku rozpocznà si´ prace

na pierwszych dwóch okr´tach,

których celem b´dzie przekszta∏-

cenie dotychczasowych nosicieli

broni atomowej w jednostki zu-

pe∏nie nowego typu. Ju˝ w sierp-

niu rozpocznie si´ wi´c przebu-

dowa Floridy (SSBN-728), zaÊ

w listopadzie prototypowego

Ohio (SSBN-726), na nosiciele

pocisków manewrujàcych „To-

mahawk” i jednostki wsparcia si∏

specjalnych. W tym celu miejsce

silosów z rakietami balistycznymi

zajmà specjalne pojemniki,

w których b´dzie mog∏o si´ znaj-

dowaç po 7 pocisków manewru-

jàcych „Tomahawk”. Wspomnia-

ne pojemniki b´dà jednak znacz-

nie bardziej uniwersalne. W ich

wn´trzu mo˝liwe te˝ b´dzie prze-

wo˝enie bezza∏ogowych samolo-

tów UAV i bezza∏ogowych pojaz-

TURCJA

Próby kutra rakietowego

Tufan

Najnowszy nabytek floty turec-

kiej – kuter rakietowy Tufan

(P 333) typu Kilic – rozpoczà∏

w kwietniu br. próby morskie.

W porównaniu z poprzednimi

jednostkami tego typu (Kilic,

Kalkan, Mizrak – P 330-332) na

nowym okr´cie wprowadzono

kilka zmian w systemach bojo-

èród∏a:

SeaWaves, CEM’s, Fighting Ships, Com-

bat Fleets 2002-3, Armaris, defense-ae-

rospace.com, defense-aerospace.com,

AFP, SeaWaves, Bellona, Kockums AB,

Naval Technology, Tenix Defence Sys-

tems, Soldat und Technik, GlobalSecuri-

ty, AFP, Jane’s Navy International, Nor-

throp Grumman, US Navy, Marinha do

Brasil, informacje w∏asne.

Najnowszy amerykaƒski lotniskowiec RonaldReaganw trakcie prób stoczniowych w maju 2003.

fot. U.S. Navy

OKR¢TY WOJENNE • Nr 60 (4/2003)

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: