Ćwiczenie nr 1
Temat: Ekologia medyczna cz. I - Ćwiczenie wprowadzające
1. Omówienie regulaminu zajęć.
2. Zasady techniki mikroskopowania
3. Wprowadzenie do ekologii medycznej:
podstawowe pojęcia ekologii (biotop, biocenoza, ekosystem, populacja, ontocenoza, ontohabitat, ontosfera); ekologia, ekologia człowieka, ekologia medyczna; biosfera, jej części i ich właściwości; biotop współczesnego człowieka; interakcje biocenotyczne; antropopresja, jej skutki dla biosfery; pozytywne antropogeniczne oddziaływania na biosferę;
Materiały obowiązujące do przygotowania:
"Ekologia medyczna - wybrane zagadnienia", red. A.Kurnatowska, P.Kurnatowski, PROMEDI Łódź 2003, rozdział 2. R.Kadłubowskiego "Podstawowe pojęcia ekologii medycznej".
Ćwiczenie nr 2
Temat: Ekologia medyczna cz. II - Czynniki abiotyczne
1. Wpływ odwodnienia i temperatury na czynności życiowe organizmów
anabioza fauny mchów
liofilizowane bakterie Lactobacillus acidophilus (Lakcid)
wpływ temperatury na czynność serca rozwielitki (Daphnia sp.)
2. Teratogeniczne działanie czynników chemicznych na organizm kręgowca Gallus sp. - Kur
→ skrzyżowany dziób i jednooczność
→ rozszczep powłok brzusznych
→ niewciągnięty pęcherzyk żółtkowy
Homo sapiens L. - Człowiek
→ brak kości pokrywy czaszki i przepuklina brzuszna
*Wybrane rozdziały z podręcznika "Ekologia medyczna - wybrane zagadnienia", red. A.Kurnatowska, P.Kurnatowski, PROMEDI Łódź 2003:
rozdz. 5. E.Małecka-Panas "Środowiskowe uwarunkowania raka jelita grubego;
rozdz. 6. P.Kurnatowski "Żywność - czy zawsze zdrowa?";
rozdz. 10. Z.Kowalski, J.Skierski "Wpływ wytwarzania energii elektrycznej na człowieka i środowisko" str. 233-240;
rozdz. 11. Z.Kowalski, J.Wiśniewski " Oddziaływanie urządzeń elektrycznych na człowieka i środowisko" str. 260-269.
*Wykłady.
Ćwiczenie nr 3
Temat: Ekologia medyczna cz. III - Czynniki biotyczne środowiska
I. Interakcje biocenotyczne antagonistyczne - antybioza i pasożytnictwo
1. Działanie Penicillium notatum Mantelli et Negri na Staphylococcus aureus Rosenbach
2. Mikotoksyny Aspergillus flavus Link
→ zarażone "orzeszki" arachidowe Arachis hypogaea L
→ Aspergillus flavus Link - hodowla na skosie Sabourauda
→ ocena wrażliwości Paramecium sp. na wyciąg z grzybni
3. Phytophthora infestans /Montagne/ de Bary na ziemniaku /Solanum tuberosum L./
→ prep.makr. zarażonej bulwy
→ prep.makr. zarażonych liści
4. Działanie fitoncydów czosnku (Allium sativum L.), cebuli (Allium cepa L.) i chrzanu (Armoracia lapathifolia Gilib.) na Escherichia coli /Migula/ Castellani et Chalmers
5. Zestaw olejków eterycznych stosowanych w lecznictwie
6. Entomophthora muscae Heim skrzydła muchy (Musca domestica L.) z zarodnikami grzyba
II. Interakcje biocenotyczne protekcjonistyczne - mutualizm i epioikia
1. Cetraria islandica /L./ Acharius - Płucnica islandzka
2. Lupinus sp. - Łubin i Rhizobium sp.
→ korzenie łubinu - prep.makr. utrw.metanolem.
→ Rhizobium sp. - formy glebowe
→ Rhizobium sp. - bakteroidy
3. Dreissena sp. - Racicznica na muszli Unio sp. - Skójka
III. Interakcje na poziomie komórkowym i tkankowym
→ regeneracja kleszczy Astacus sp. - Rak
*Wybrane rozdziały z podręczników:
1. "Ekologia. Jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy", red. A. Kurnatowska, PWN, Warszawa-Łódź 2002, wyd. IV:
rozdz.16. P.Kurnatowski: "Zaburzenia socjosfery - narkomania".
rozdz.17. P.Kurnatowski: "Zaburzenia socjosfery - alkoholizm".
2. "Ekologia medyczna - wybrane zagadnienia", red. A.Kurnatowska, P.Kurnatowski, PROMEDI Łódź 2003:
rozdz. 9. A.Denys "Ekologia zakażeń szpitalnych".
Ćwiczenie nr 4
Temat: Ekologia medyczna cz.IV - Czynniki biotyczne środowiska cz. II
I. Wybrane zwierzęta jadowite
1. Aurelia aurita L. - Chełbia modra
2. Apis mellifera L. - Pszczoła miododajna
a. imago
b. żądło.
3. Paravespula syn. Vespula vulgaris L.
b. żądło
4. Vespa crabro L. - Szerszeń groźny
5. Bufo bufo L. - Ropucha szara
6. Vipera berus L. - Żmija zygzakowata
II. Wybrane rośliny o znaczeniu farmakologicznym i toksykologicznym
1. Atropa belladonna L.- Pokrzyk wilcza jagoda
2. Datura stramonium L. - Bieluń dziędzierzawa
3. Digitalis purpurea L. - Naparstnica purpurowa
4. Secale cornutum L. - Sporysz
5. Grzyby trujące i niektóre podobne do nich jadalne
a. Amanita phalloides L. - Muchomor sromotnikowy
- owocnik
- zarodniki
b. Agaricus campestris L. - Pieczarka polna
c. Paxillus involutus Batsch ex Fr. - Krowiak podwinięty (Olszówka)
d. Russula emetica Fr. - Gołąbek wymiotny
e. Hypholoma fasciculare Kummer - Maślanka wiązkowa
f. Scleroderma vulgare Pers. - Tęgoskór pospolity
g. Lycoperdon pyriforme Pers. - Purchawka gruszkowata
6. Ilustracje barwne kilku gatunków grzybów trujących
1. "Ekologia. Jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy" pod red. prof. A. Kurnatowskiej, PWN, Warszawa-Łódź 2002, wyd. IV: rozdz. 18. P. Kurnatowski "Nikotynizm".
2. "Ekologia. Jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy medycznej", red. A. Kurnatowska, PWN Warszawa 2001: rozdz. 4. M. Jarosz "Środowisko a niektóre zaburzenia psychiczne".
Ćwiczenie nr 5
Temat: Ekologia medyczna cz. V - Hydrosfera
I. Klasy czystości wód
1. Woda transsaprobowa
2. Woda polisaprobowa
→ prep. bezp. z próbki wody
→ organizmy wskaźnikowe
→ Mucor sp.
→ Rhizopus sp.
3. Woda mezosaprobowa
→ Hirudo medicinalis L. - Pijawka lekarska
4. Woda oligosaporowa
→ Acanthamoeba sp.
II. Oznaczanie wybranych wskaźników jakości niektórych wód
1. Parametry fizyko-chemiczne wód
→ zapach
→ chlorki
1. "Ekologia. Jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy" pod red. A.Kurnatowskiej, PWN, Warszawa-Łódź 2002, wyd. IV:
rozdz. 3. J. Skrzypski "Hydrosfera - źródła i rodzaje zanieczyszczeń, sposoby jej ochrony", rozdz.12. A. Kurnatowska "Rezerwuary chorobotwórczych czynników biotycznych w aerosferze, hydrosferze i litosferze" str. 232-244
rozdz. 7. D. Chlebna-Sokół "Wpływ nadmiaru fluoru na stan zdrowia i rozwój dzieci.
Ćwiczenie nr 6
Temat: Ekologia medyczna cz. VI - Aerosfera
1. Wpływ zanieczyszczeń pyłowych na organizm ssaka:
a) płuco Rattus norvegicus Berkenhout szczura zdrowego
b) płuco szczura z doświadczalną pylicą krzemową
c) płuco Homo sapiens L. człowieka zdrowego
d) płuco człowieka z pylicą węglową
e) płuco człowieka zdrowego
f) płuco człowieka z pylicą węglową
g) międzybłoniak złośliwy otrzewnej u szczura
2. Przykłady mikroorganizmów wykrywanych w powietrzu Łodzi:
a) Aspergillus niger - hodowla na skosie agarowym
b) Penicillium sp. - hodowla na skosie agarowym
c) płytka agarowa z mikroorganizmami wykrywanymi w powietrzu Łodzi
d) Alternaria sp.
3. Obliczanie wskaźnika wzrostu populacji pasożyta
*Wybrane rozdziały z podręcznika: "Ekologia. Jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy" red. A.Kurnatowska, PWN, Warszawa-Łódź 2002, wyd. IV:
rozdz. 2. R. Zarzycki "Aerosfera - źródła i rodzaje zanieczyszczeń, sposoby jej ochrony",
rozdz.12, A. Kurnatowska "Rezerwuary chorobotwórczych czynników biotycznych w aerosferze, hydrosferze i litosferze" str. 215-232
Ćwiczenie nr 7
Temat: Ekologia medyczna cz. VII - Litosfera
1. Ocena mikrobiologiczna i mikologiczna gleby - gleba jako rezerwuar mikroorganizmów saprofitycznych i chorobotwórczych:
→ Streptomyces sp.
→ Trichophyton sp.
2. Ocena parazytologiczna gleby - doświadczenie, protokół.
Formy rozwojowe pasożytów wykrywanych w glebie:
→ Trichuris sp.- Włosogłówka
→ Ascaris sp. - Glista
Neutralizowanie trucizn przez różne rodzaje gleby - doświadczenie, protokół.
Obliczanie CL50
*Wybrane rozdziały z podręcznika: "Ekologia. Jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy" pod red. A.Kurnatowskiej, PWN, Warszawa-Łódź 2002, wyd. IV:
rozdz. 4. J. Skrzypski "Litosfera - źródła i rodzaje zanieczyszczeń, sposoby jej ochrony",
rozdz.12, A. Kurnatowska "Rezerwuary chorobotwórczych czynników biotycznych w aerosferze, hydrosferze i litosferze" str. 244-248
Ćwiczenie nr 8
Temat: Ekologia medyczna cz. VIII - Organizm żywy jako układ regulacji.
1. Układ regulacji niestabilnej
→ komórka Traubego
2. Układ regulacji stabilnej
→ testy wysiłkowe
→ właściwości buforowe surowicy krwi
→ regulacja stężenia cukru we krwi człowieka
a) schemat strukturalny
b) ocena układu regulacji stężenia glukozy we krwi
→ układ termoregulacji w ustroju ssaków
c) schemat strukturalny
3. Układ regulacji ultrastabilnej
Materiały do przygotowania:
1. "Ekologia. Jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy medycznej", red. A. Kurnatowska, PWN Warszawa 2001:
rozdz. 5. P. Górski "Warunki środowiska a rozwój alergii",
rozdz. 10. W. Drygas "Ekologiczne i socjomedyczne uwarunkowania otyłości";
rozdz. 13. A.Denys "Ekologia a rozwój niekonwencjonalnych metod terapii".
Ćwiczenie nr 9
Temat: Ćwiczenie sprawdzające wiadomości z ekologii medycznej
Ćwiczenie nr 10
Temat: Ćwiczenie sprawdzające wiadomości z ekologii medycznej – termin poprawkowy.
Ćwiczenie nr 11
Temat: Genetyka medyczna cz. I. - Ćwiczenie wprowadzające
1. Wprowadzenie do genetyki medycznej
a) kwasy nukleinowe (skład chemiczny i struktura kwasów nukleinowych);
b) materiał genetyczny, kod genetyczny;
c) podstawowe pojęcia genetyczne (gen, allel, fenotyp, genotyp, cecha recesywna
i dominująca, krzyżówki: Parentes, wsteczna, testowa);
d) prawa Mendla;
e) sprzężenie genów, zjawisko crossing - over;
f) kodominacja, dominacja zupełna i niezupełna;
g) współdziałanie genów (epistaza, penetracja i ekspresja, poligeny, plejotropia,
komplementacja);
h) cykl komórkowy;
i) mitoza;
j) mejoza..
* Wybrane rozdziały z podręczników:
1. "Podstawy genetyki dla studentów i lekarzy", red. G. Drewa i T. Ferenc; Urban & Partner,
Wrocław, 2003; rozdział 2, podrozdziały z rozdziału 3 (3.1; 3.2; 3.3) i 4 (4.1;
4.1.1; 4.2; 4.2.1; 4.2.2; 4.2.3; 4.2.4), podrozdziały 7.2 (7.2.1; 7.2.2) i 7.6 (7.6.1-7.6.3);
2. "Zbiór zadań z genetyki" P. Kurnatowski, A.Wójcik, PROMEDI 2001 zadania z rozdz. I (1-5).
Ćwiczenie nr 12
Temat: Genetyka medyczna cz. II.
1. Wybrane dziedziczące się monogenowo cechy chorobowe człowieka:
a) mikrosferocytoza - prep. mikr. utrw. metanolem, barwiony barwnikiem Giemsy,
pow.1000 x - pokaz
b) niedokrwistość sierpowata - rozmaz krwi pacjenta - przezrocze
c) fenyloketonuria:
- próba moczowa - protokół doświadczenia
- iloraz inteligencji w zależności od wieku chorego dziecka, w którym rozpoczęto
...
kaaasiulek