TWORZENIE RZECZOWNIKOW OD CZASOWNIKOW.doc

(54 KB) Pobierz
Tworzenie Rzeczowników od Czasowników w Języku Niemieckim

Tworzenie Rzeczowników od Czasowników w Języku Niemieckim

admin, pt., 01/21/2011 - 14:26

Ten artykuł stanowi rozwinięcie kursu na temat Tworzenia rzeczowników, w poprzednim przedstawiliśmy zasady tworzenia rzeczowników od przymiotników i przysłówków - tym razem skupimy się na tworzeniu rzeczowników od czasowników w języku niemieckim.

TWORZENIE RZECZOWNIKÓW OD CZASOWNIKÓW

Schematów tworzenia rzeczowników od czasowników jest kilka... Przyjrzyjmy się im bliżej.

·         Pierwszym z nich jest tworzenie rzeczowników od bezokoliczników. Niemal każdy czasownik utworzy w ten sposób rzeczownik. Czasownik pozostaje w formie bezokolicznikowej (z końcówką –en), dodaje się do niego tylko rodzajnik das i pisze się z wielkiej litery. Rzeczowniki utworzone w ten sposób będą oznaczały czynność lub coś z nią bardzo blisko związanego. W języku polskim wyrazy oznaczające czynność najczęściej są zakończone na –nie (np. czytanie), w języku niemieckim przybiorą końcówkę –en (np. das Lesen), tak jak bezokolicznik, od którego zostały utworzone.:

schlafen – spać

das Schlafen – spanie

essen – jeść

das Essen – jedzenie

trinken – pić

das Trinken – picie

schreiben – pisać

das Schreiben – pisanie

·         -er, -erin

Drugim schematem jest tworzenie rzeczowników od tematów czasowników za pomocą dodania końcówki: -er.  Rzeczowniki te będą oznaczały wykonawcę danej czynności. Wykonawca czynności rodzaju męskiego otrzyma rodzajnik der:

lehren – nauczać

der Lehrer – nauczyciel

übersetzen – tłumaczyć

der Übersetzer - tłumacz

betreuen – opiekować się

der Betreuer – opiekun

lesen – czytać

der Leser – czytelnik

W taki sam sposób możemy utworzymy rzeczowniki rodzaju żeńskiego. Do tematu czasownika dodamy końcówkę -erin oraz rodzajnik die:

die Lehrerin – nauczycielka

die Übersetzerin - tłumacz

die Betreuerin – opiekunka

die Leserin – czytelniczka

·         -ung

Kolejną grupę rzeczowników utworzymy poprzez dodanie do tematu czasownika końcówki –ung. Rzeczowniki te otrzymają rodzajnik die:

achten – uważać

die Achtung– uwaga

bestellen – zamawiać

die Bestellung– zamówienie

bedeuten – oznaczać

die Bedeutung – znaczenie

wiederholen – powtarzać

die Wiederholung – powtórzenie

·         –ei

Kiedy do tematu czasownika dodamy końcówkę –ei i rodzajnik –die oraz przegłos, otrzymamy rzeczowniki oznaczające miejsce/pomieszczenie, w którym wykonuje się czynność, którą określa czasownik, np.:

backen – piec

die Bäckerei – piekarnia

waschen – myć

die Wäscherei - pralnia

·         –tion

Czasowniki pochodzenia obcego zakończone na –ieren tworzą rzeczowniki z końcówką –tion. Dodaje się przy tym rodzajnik die. W tym przypadku jednak występują niewielkie zmiany w temacie:

demonstrieren - demonstrować

die Demonstration - demonstracja

provozieren – prowokować

die Provokation - prowokacja

kalkulieren – eksplodować

die Kalkulation – kalkulacja

·         –e

Kolejnym schematem tworzenia rzeczowników jest dodanie to tematu czasownika końcówki –e. Taki rzeczownik otrzymuje najczęściej rodzajnik die, może się jednak zdarzyć, że przyjmie rodzaj męski lub nijaki z rodzajnikiem der lub das:

fragen – pytać

die Frage – pytanie

bitten – prosić

dieBitte – prośba

reisen – podróżować

die Reise – podróż

glauben – wierzyć

der Glaube - wiara

enden – kończyć

das Ende - koniec

·         Wiele rzeczowników utworzy się od czasownika poprzez odcięcie od nich końcówki bezokolicznika oraz zmiany w temacie. Rodzaj, jaki przyjmą, może zarówno męski, żeński jak i nijaki (der, die das):

spielen - grać

das Spiel - gra

schreiben – pisać

die Schrift - pismo

tanzen – tańczyć

der Tanz – taniec

Na zakończenie dodam, że bardzo często można od jednego czasownika utworzyć 2 lub więcej rzeczowników, np.:

spielen – grać

der Spieler – gracz

das Spiel – gra

schreiben – pisać

das Schreiben – pisanie

der Scheiber – autor

die Schreiberin – autorka

die Schrift - pismo

 

Zgłoś jeśli naruszono regulamin