organizacja pomocy w szkole.pdf

Małgorzata Ro Ň y ı ska

Szkoła wobec uczniów z dysleksj Ģ

Filozofia szkoły przyjaznej uczniom z dysleksj Ģ powinna zmierza ę w kierunku osi Ģ gania

sukcesu, a nie unikania niepowodzenia. Wymaga to od dyrekcji i ka Ň dego nauczyciela

odpowiedniej wiedzy, otwarto Ļ ci, tak by ka Ň dy potrafił rozpozna ę dziecko ryzyka dysleksji

oraz wiedział, jak Ģ strategi ħ nale Ň y zastosowa ę , aby jak najlepiej pracowa ę z tym dzieckiem.

Dla zwi ħ kszenia skuteczno Ļ ci oddziaływa ı szkoła powinna nawi Ģ za ę kontakt z osobami

i instytucjami fachowo udzielaj Ģ cymi pomocy dzieciom z dysleksj Ģ (np. poradnia

psychologiczno-pedagogiczna, Polskie Towarzystwo Dysleksji).

Dobrze zaplanowana i przemy Ļ lana „szkolna polityka” wobec zagadnienia dysleksji mo Ň e

powodowa ę , Ň e problemy b ħ d Ģ o wiele łatwiejsze do pokonania.

W szkołach, które s Ģ Ļ wiadome problemu dysleksji, dzieci dyslektyczne mog Ģ uczy ę si ħ

z sukcesem. Edukacja mo Ň e by ę pozytywn Ģ sił Ģ – energi Ģ dla ka Ň dego, bez obni Ň ania

standardów wymaga ı czy pozostawiania kogo Ļ z tyłu. Działanie pedagogów z wyobra Ņ ni Ģ ,

zaanga Ň owaniem w oparciu o partnersk Ģ współprac ħ z rodzicami mo Ň e zako ı czy ę si ħ

powodzeniem dla ka Ň dego ucznia z dysleksj Ģ .

Wielu nauczycielom mo Ň e wydawa ę si ħ trudne, aby kształci ę z powodzeniem wszystkich

uczniów, w tym równie Ň tych z dysleksj Ģ . Tymczasem wdro Ň enie prostych działa ı , opisanych

poni Ň ej, w ka Ň dej szkole mo Ň e usprawni ę i udoskonali ę nauczanie i uczenie si ħ wszystkich

dzieci jednocze Ļ nie.

Koordynator wspieraj Ģ cy uczniów z dysleksj Ģ

Pełen sympatii, wykazuj Ģ cy zrozumienie, maj Ģ cy wiedz ħ i dobr Ģ znajomo Ļę problemu

koordynator (nauczyciel, pedagog szkolny, terapeuta), który posiada taki status wewn Ģ trz

szkoły, odpowiedzialny jest za udzielanie wsparcia uczniom ze specyficznymi trudno Ļ ciami w

uczeniu si ħ . Jego pomoc mo Ň e by ę bardzo efektywna i skuteczna.

Jednak Ň e koordynator wymaga specjalnego szkolenia i do Ļ wiadczenia, aby w pełni rozumie ę

zasi ħ g i obszar trudno Ļ ci w uczeniu si ħ osób z dysleksj Ģ .

Jest odpowiedzialny za dokonanie oceny trudno Ļ ci dzieci, przygotowywanie indywidualnych

programów nauczania, a nast ħ pnie udzielanie pomocy potrzebuj Ģ cym, poprzez wł Ģ czanie ich

do wyt ħŇ onej i intensywnej pracy na zaj ħ ciach terapeutycznych uwzgl ħ dniaj Ģ cych

wielozmysłowe uczenie si ħ .

Koordynator powinien równie Ň by ę w Ļ cisłym kontakcie z wychowawcami i nauczycielami

przedmiotu, a tak Ň e dostarcza ę pomysłów i materiałów, jak najlepiej pomóc uczniom pokona ę

trudno Ļ ci na zaj ħ ciach edukacyjnych.

Koordynator mo Ň e tak Ň e aran Ň owa ę systematyczne spotkania pomi ħ dzy rodzicami,

nauczycielami i specjalistami (równie Ň spoza szkoły), aby dzieli ę si ħ pomysłami i

koordynowa ę strategie wsparcia. Pozwoli to wszystkim zaanga Ň owanym pracowa ę razem

jako zespół.

Praktyczne wskazówki dla koordynatora

Porozmawiaj z nauczycielami ucz Ģ cymi dziecko na temat przejawów trudno Ļ ci

w nauce wyst ħ puj Ģ cych na zaj ħ ciach szkolnych.

Porozmawiaj z rodzicami i dzieckiem o trudno Ļ ciach, które towarzysz Ģ mu w

szkole i w domu podczas nauki. Dowiedz si ħ , na czym polegaj Ģ , przejrzyj

zeszyty dziecka i prace literackie, plastyczne. Zdob Ģ d Ņ informacje na temat

sposobów radzenia sobie z trudno Ļ ciami przez dziecko. Ustal wzajemne

oczekiwania.

Pomó Ň zrozumie ę rodzicom, czym objawia si ħ ryzyko dysleksji, dysleksja oraz

jakie s Ģ mo Ň liwe sposoby udzielania pomocy.

Rozwa Ň z rodzicami mo Ň liwo Ļę rozpoznania problemu w poradni

psychologiczno-pedagogicznej, przedstaw korzy Ļ ci kompetentnej diagnozy.

Przedstaw formy pomocy, na które dziecko mo Ň e liczy ę w szkole i na

sprawdzianie czy egzaminie.

Wyja Ļ nij, na czym polegaj Ģ zaj ħ cia korekcyjno-kompensacyjne, jaki jest ich

cel.

Zaproponuj rodzicom i dziecku zawarcie kontraktu dotycz Ģ cego dobrej

współpracy, pomocnego w osi Ģ gni ħ ciu sukcesu szkolnego dziecka.

Szkolenie nauczycieli

Je Ň eli szkoła jako priorytet zamierza zapewni ę sukcesy i osi Ģ gni ħ cia wszystkim swoim

uczniom, to konieczno Ļ ci Ģ jest systematyczne zdobywanie wiedzy na temat dysleksji przez

ka Ň dego nauczyciela.

Wychowawcy i nauczyciele poszczególnych przedmiotów powinni uczestniczy ę w

regularnych spotkaniach o charakterze informacyjnym i szkoleniowym w celu poznania i

zrozumienia problemu dysleksji oraz zaznajomienia si ħ z mo Ň liwo Ļ ciami modyfikowania

metod nauczania oraz uwzgl ħ dnienia ró Ň nych stylów uczenia si ħ uczniów wewn Ģ trz ich klas.

ĺ wiadomy nauczyciel

ĺ rodowisko szkolne mo Ň e uczniom sprzyja ę w osi Ģ ganiu sukcesów b Ģ d Ņ niepowodze ı , w

szczególno Ļ ci tym z dysleksj Ģ . ĺ wiadomy nauczyciel potrafi stworzy ę korzystne warunki do

udanego uczenia si ħ dla wszystkich dzieci, nie tylko tych z dysleksj Ģ .

Sposoby i strategie sprzyjaj Ģ ce uczeniu si ħ ucznia z dysleksj Ģ :

Zach ħ caj uczniów do Ļ wiadomego dokonywania oceny metody, jakiej b ħ d Ģ u Ň ywa ę do

uczenia si ħ .

Upewnij si ħ , Ň e dyslektyczne dziecko siedzi we wła Ļ ciwym miejscu w stosunku do tablicy

i obok odpowiedniej osoby, dla maksymalnej koncentracji.

Rozpoczynaj ka Ň d Ģ lekcj ħ od zarysowania zakresu tre Ļ ci i zako ı cz podsumowaniem.

Naucz uczniów sporz Ģ dzania dobrych notatek i sprawdzaj, jak oni je robi Ģ .

Zach ħ caj do stosowania metod czytania, aby wyszuka ę informacje – przeczyta ę pobie Ň nie

i pilnie prze Ļ ledzi ę wzrokiem „słowo za słowem”.

Zach ħ caj uczniów do pisania krótkich wniosków pod koniec ka Ň dego tematu czy dyskusji,

a tak Ň e podsumowania odnosz Ģ cego si ħ do cało Ļ ci rozdziału, w ten sposób ucze ı posiada

gotowe notatki do powtórzenia.

Przed sprawdzianem sprawd Ņ , czy uczniowie maj Ģ kompletne notatki. Zaproponuj, Ň eby

pytali ciebie o pomini ħ te, opuszczone i niezrozumiałe dla nich punkty lub prosili o pomoc

w wyja Ļ nieniu nieczytelnych notatek.

Przypominaj uczniom o efektywnych powtórkach i ę wicz z nimi techniki egzaminacyjne.

Upewnij si ħ , Ň e dzieci dyslektyczne wiedz Ģ o tym i ubiegaj Ģ si ħ o udogodnienia na

egzaminie z odpowiednim wyprzedzeniem czasowym.

Poinformuj dzieci o miejscach, gdzie mog Ģ uzyska ę pomoc i porad ħ od profesjonalisty,

który rozumie problem dysleksji.

Je Ļ li wiesz, Ň e dziecko mo Ň e lepiej wykona ę zadanie, nie akceptuj pracy na ni Ň szym

poziomie. Stawiaj przed nim zadania, a ono zrozumie, czego si ħ oczekuje i jak praca mo Ň e

by ę udoskonalona lub poprawiona.

Szukaj okazji do pochwał i budowania samooceny.

Oczekuj sukcesu.

Oceniaj prace pisane w klasie pod wzgl ħ dem zawarto Ļ ci, a nie ortografii; koncentrowanie

si ħ na obydwu rzeczach w tym samym czasie mo Ň e by ę niemo Ň liwe dla uczniów z

dysleksj Ģ .

Oceniaj pozytywnie – zaznaczaj to, co jest dobre ni Ň skre Ļ laj to, co jest złe, doceniaj tak Ň e

wysiłek, jaki został wło Ň ony w prac ħ .

Sprawdzaj wiedz ħ ustnie, kiedy tylko jest mo Ň liwo Ļę .

Pami ħ taj, Ň e odrabianie prac domowych zajmuje du Ň o wi ħ cej czasu uczniom z dysleksj Ģ i

dlatego mog Ģ by ę niekompletne.

Pomagaj uczniom odkrywa ę ich własny styl uczenia si ħ .

Pozostawiaj notatki na tablicy tak długo, jak to jest mo Ň liwe – dysleksja przyczynia si ħ do

dłu Ň szego czasu przepisywania.

Zapisuj starannie notatk ħ na tablicy. U Ň ywaj kolorowej kredy do zapisywania ró Ň nych

fragmentów tekstu na tablicy, to ułatwia uczniom dokładne przepisywanie.

Zapisuj na tablicy wyrazy kluczowe w sposób czytelny, wyra Ņ nie.

Upewnij si ħ , Ň e dziecko dobrze widzi zapis na tablicy.

Przeznaczaj odpowiednio du Ň o czasu na to, Ň eby ucze ı mógł przepisa ę zadanie domowe.

Przygotuj kserokopi ħ podsumowuj Ģ cych krótkich notatek, lecz rozdawaj je pod koniec

lekcji, aby uczniowie uwa Ň nie słuchali, zamiast je czyta ę .

Przygotuj list ħ kluczowych poj ħę dla twojego przedmiotu.

Stosuj arkusze ę wicze ı przygotowane komputerowo lub odr ħ cznie w sposób przejrzysty,

tzn. w szerokich polach z odpowiednim odst ħ pem (np. co drug Ģ lini ħ ).

Mów z twarz Ģ zwrócon Ģ do klasy i utrzymuj kontakt wzrokowy, Ň eby skupi ę uwag ħ

uczniów.

Rozbij zło Ň one instrukcje na proste i zrozumiałe cz ħĻ ci.

Minimalizuj wszelkie zakłócenia lekcji (np. szmer, rozproszenie, znudzenie, zm ħ czenie).

Wa Ň ne instrukcje formułuj jasno i zwi ħŅ le.

Zach ħ caj uczniów do nauki własnej z wykorzystaniem technik audiowizualnych –

magnetofonu do nagrywania mowy, komputera do pisania tekstu.

Zach ħ caj i wprowadzaj „pomoc kole Ň e ı sk Ģ ”.

Nie kpij, nie o Ļ mieszaj i nie b Ģ d Ņ uszczypliwy, nie stosuj sarkazmu („Nie, ty znowu! Ty

znowu swoje!”).

Nie zmuszaj dziecka z dysleksj Ģ do czytania na głos, je Ļ li nie jest ch ħ tne.

W pisemnej pracy oznaczaj tylko ilo Ļę bł ħ dów na marginesie, nie podkre Ļ laj ich

czerwonym długopisem, poniewa Ň bł ħ dy si ħ utrwalaj Ģ , a ponadto jest to szczególnie

zniech ħ caj Ģ ce i deprymuj Ģ ce dla ucznia.

Nie ka Ň dziecku z dysleksj Ģ przepisywa ę pracy jeszcze raz.

Nie porównuj dziecka z dysleksj Ģ z innymi uczniami lub jego rodze ı stwem.

Nie mów zbyt szybko – ucze ı z dysleksj Ģ ma trudno Ļ ci z zapami ħ taniem i zrozumieniem

szybkiej mowy.

Nie ignoruj sygnałów, Ň e dziecko traci koncentracj ħ uwagi albo nie rozumie.

Nie pracuj z dzieckiem przez długi czas bez przerw.

Nie oczekuj zawsze natychmiastowej odpowiedzi, daj dziecku czas na zastanowienie i

zebranie my Ļ li.

Warunki sprzyjaj Ģ ce uczeniu si ħ na lekcji:

Przeciwwskazania, zabrania si ħ :

Bibliografia:

Bogdanowicz M., Adryjanek A., Ucze ı z dysleksj Ģ w szkole. Poradnik nie tylko dla

polonistów, Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON, Gdynia 2004.

Bogdanowicz M., Adryjanek A., Ro Ň y ı ska M., Ucze ı z dysleksj Ģ w domu. Poradnik

nie tylko dla rodziców, Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON, Gdynia 2007.

3. Bogdanowicz M., O dysleksji, czyli specyficznych trudno Ļ ciach w czytaniu i pisaniu-

odpowiedzi na pytania rodziców i nauczycieli, Linea, Lubin 1994.

4. Bogdanowicz M., Ryzyko dysleksji. Problem i diagnozowanie, Wydawnictwo

Harmonia, Gda ı sk 2003.

5. DYSLEXIA. Strategies for Success In Schools, DYSPEL asbl The Dyslexia and

Special

Needs Support Group Luxembourg 2002

6. Fisher R., Uczymy jak si ħ uczy ę , WSiP, Warszawa 1999.

7. G Ģ sowska T., Pietrzak- St ħ pkowska Z., Praca wyrównawcza z dzie ę mi maj Ģ cymi

trudno Ļ ci w czytaniu i pisaniu, WSiP, Warszawa 1984.

8. Grabałowska K., Jastrz Ģ b J., Mickiewicz J., Wójcik M., Ę wiczenia w czytaniu i

pisaniu, Dom Organizatora, Toru ı 1994.

9. Jak pomóc dziecku z dysortografi Ģ , pod red. Turewicz W., O Ļ rodek Doskonalenia

Nauczycieli, Zielona Góra 2000.

10. Logopedia. Pytania i odpowiedzi, pod red. Gałkowski T. ,Jastrz ħ bowska G.

Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 1999.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: