· Ogólne omówienie programów do edycji dźwięku
· Podstawy dźwięku strukturalnego
· Normalizacja ścieżek dźwiękowych
· Tworzenie ścieżek dźwiękowych w programie Rebirth
· Tworzenie pętli dźwiękowych dla filmów Flasha
· Domowe studio dźwiękowe
· Współpraca programów Beatnik i Mixman z Flashem
Chociaż Flash zawiera podstawowe narzędzia do edycji dźwięku, jednak projektanci naprawdę zainteresowani integracją dźwięku i muzyki w projektach, powinny rozważyć zakupienie osobnej aplikacji do edycji dźwięku. Korzystanie z profesjonalnych programów do edycji dźwięku, takich jak Peak (system MacOS) lub Sound Forge (system Windows), może znacznie ułatwić edycję i optymalizację wysokiej jakości dźwięków umieszczanych w filmach Flasha.
W tym rozdziale dowiesz się, jak przygotować dźwięki do użycia we Flashu. Ponieważ Flash nie zawiera zbyt wielu funkcji dotyczących edycji dźwięku, zalecamy, abyś optymalizował i edytował dźwięki w zewnętrznej aplikacji, zanim je zaimportujesz do Flasha. Rozpoczynając pracę z dźwiękiem, musisz pamiętać, jak ważne jest, by tworzyć i edytować dźwięk przy jak największej częstotliwości próbkowania i rozdzielczości bitowej. Pamiętaj, że jakość dźwięku bardzo łatwo można zredukować, ale dużo trudniejsze lub wręcz niemożliwe jest poprawienie jego jakości, więc najlepiej zaczynać pracę z dźwiękiem o jak najlepszej jakości. Najlepiej, gdy oryginalne pliki są 16-bitowe z 44,1-kilohercową częstotliwością próbkowania. Poza tym dźwięki powinny pochodzić z dobrego źródła o 16-bitowej rozdzielczości, na przykład odtwarzacza CD lub programu do tworzenia efektów dźwiękowych, jak Rebirth firmy Propellerhead (program omawiamy w dalszej części rozdziału).
W zasadzie w każdym pakiecie do edycji wideo znajduje się program do edycji dźwięków. Przeważnie są to okrojone wersje (często oznaczone jako LE — Limited Edition) znanych edytorów dźwięku, dostarczane z takimi programami, jak Director firmy Macromedia czy EditDV firmy Digital Origin. Za opłatą możesz uaktualnić wersję okrojoną do wersji pełnej lub od razu zakupić pełną wersję, jeżeli nie potrzebujesz lub nie chcesz mieć całego pakietu do edycji wideo. Chociaż niewiele z tych aplikacji jest dostępnych dla obydwu systemów (Windows i MacOS), ich działanie jest w zasadzie identyczne.
Jest kilku producentów wspaniałych programów do edycji dźwięku. Niektóre z nich sprzedają swój sztandarowy produkt w zestawie z kilkoma innymi wyspecjalizowanymi aplikacjami do edycji określonego rodzaju dźwięków. W następnych sekcjach omówimy najbardziej popularne aplikacje do tworzenia i edycji dźwięku.
Uwaga! Proste funkcje, które omawiamy w tym rozdziale są dostępne zarówno na okrojonych, jak i pełnych wersjach edytorów dźwięku. Okrojone wersje są zwykle pozbawione zaawansowanych filtrów i rozbudowanych algorytmów redukcji szumu.
Sonic Foundry (www.sonicfoundry.com) jest jednym z najlepszych pakietów do edycji dźwięku przeznaczonych dla systemu Windows. Pakiet zawiera narzędzia, które przydają się podczas edycji każdego dźwięku — od niewielkich modyfikacji po złożone zapętlenie.
Jest to zaawansowany, ale prosty w użytkowaniu edytor dźwięku dla systemu Windows. Ogromną zaletą tego programu jest niedestrukcyjna edycja. Program ten można zintegrować z programem ACID firmy Sonic Foundry.
Sound Forge obsługuje wszystkie trzy formaty plików dźwiękowych, które można importować do Flasha: .AIFF, .WAV i .MP3. Poza tym umożliwia zapis dźwięku w formacie strumieniowym RealAudio G2. Możesz także otworzyć istniejący plik z dźwiękiem, poddać go obróbce i zapisać z inną częstotliwością próbkowania i rozdzielczością bitową (liczba bitów opisujących pojedynczą próbkę) w formacie .WAV, .MP3 lub .AIFF.
Inną aplikacją wchodzącą w skład pakietu Sonic Foundy jest program do wielościeżkowego nagrywania i edycji dźwięku o nazwie Vegas. Zaletą tego programu jest właśnie możliwość wielościeżkowej edycji i nagrywania. Poza tym bezpośrednio w programie możesz przeprowadzić synchronizację dźwięku z klipem wideo. Jest to bardzo przydatna funkcja, gdy chcesz, aby dźwięk był idealnie zgrany z animacją. Vegas potrafi obsłużyć dowolną ilość ścieżek dźwięku i zawiera bogaty zestaw efektów oraz modułów do edycji dźwięku.
Jest to użyteczny program do edycji pętli dźwiękowych, wobec tego idealnie nadaje się do użytku z Flashem (rysunek 32.1). W tym programie możesz z łatwością korzystać z pętli dźwiękowych utworzonych w innych programach, aranżując je na kilku ścieżkach. Jedną z najlepszych funkcji programu ACID jest możliwość zmiany prędkości pętli dźwiękowej bez zmiany wysokości dźwięku. Wraz z programem producent dostarcza 100 gotowych do użycia pętli, które w ciągu paru chwil możesz umieścić na ścieżce audio.
Rysunek 32.1. W ACID możesz bardzo łatwo włączyć podgląd dźwięku, umieścić go na ścieżce i przemieszczać wzdłuż listwy czasowej
Firma Bias (www.bias-inc.com) jest producentem aplikacji do edycji dźwięku dla systemu MacOS. Gdy firma Macromedia zaprzestała rozwijania programu SoundEdit 16, Bias poprawił własne produkty i zaczął je przystosowywać do nowych technologii internetowych.
Program Peak specjalizuje się w edycji stereofonicznych ścieżek dźwiękowych i obsługuje dużą liczbę formatów. Oto niektóre z innych funkcji tego programu: przetwarzanie wsadowe, możliwość nagrania na nagrywarce płyty audio bezpośrednio na podstawie listy utworów, eksport do formatu strumieniowego RealAudio G2 i niedestrukcyjna edycja. Peak bardzo szybko stał się jednym z najczęściej używanych programów do edycji dźwięku dla systemu MacOS. Aplikacja jest dostępna zarówno w wersji okrojonej, jak i pełnej.
Deck to zaawansowany edytor wielościeżkowy z niedestrukcyjną edycją dla systemu MacOS. Umożliwia jednoczesne odtwarzanie do 64 ścieżek, a także jednoczesne nagrywanie kilku ścieżek, więc masz możliwość tworzenia własnej muzyki i efektów dźwiękowych. Program jest tańszy od innych podobnego typu i łatwo go zintegrować z programem Peak.
SFX to niewielkie i wspaniałe narzędzie pozwalające tworzyć własne efekty dźwiękowe. Program zapewnia dobrą zabawę na wiele nocy, szczególnie jeżeli korzystasz z trybu losowego, który powoduje tworzenie nowego dźwięku przy każdym kliknięciu. Oczywiście SFX można zintegrować z innymi aplikacjami firmy Bias, Peak i Deck.
Firma Cakewalk (www.cakewalk.com) utworzyła jeden z najlepszych programów do profesjonalnej obróbki dźwięku. Oprogramowanie tej firmy zostało zaprojektowane dla fachowców, którzy tworzą dźwięk dla telewizji lub prezentacji rozprowadzanych na płytach CD-ROM.
Program Pro Audio jest porównywalny z wielościeżkowymi edytorami (z możliwością nagrywania) Deck (Bias) i Vegas (Sonic Foundry). W Pro Audio możesz nagrać i zmiksować do 256 ścieżek MIDI i dźwięku cyfrowego. Program obsługuje urządzenia dźwiękowe z rozdzielczością 24-bitową (jakość lepsza niż na płycie kompaktowej) i umożliwia eksport w formatach .WAV, .AIFF .MP3, RealAudio G2 i .WMA (Windows Media Audio). Oczywiście Pro Audio to nie jedyny program dostarczany w pakiecie Pro. Firma Cakewalk dołącza do pakietu dosyć długą listę programów w tym Nemesys GigaSampler, GigaPiano, AudioFX 1, Audio FX 2, Audio FX 3 i Musicians Toolbox. Więcej informacji na temat programów wchodzących w skład pakietu znajdziesz na witrynie firmy Cakewalk (www.cakewalk.com).
Studio Vision Pro (www.opcode.com) to najlepszy wybór dla tych, którzy nie chcą wydać dużej ilości pieniędzy, a potrzebują wszystkich zaawansowanych funkcji droższych programów. Studio Vision Pro to wielościeżkowy edytor z możliwością nagrywania współpracujący zarówno z danymi MIDI, jak i dźwiękiem cyfrowym.
Cubase (www.steinberg.net) to jeden z niewielu programów dostępnych na obydwie platformy. Cubase to wielościeżkowy edytor z możliwością nagrywania, zakwalifikowany do produktów „z górnej półki”. Program obsługuje zarówno dźwięk cyfrowy, jak i MIDI — w tym drugim przypadku pozwala na edycję i wydruk zapisu nutowego. Obsługuje dźwięk 16- i 24-bitowy oraz posiada wbudowany wirtualny syntetyzator.
SoundEdit ma długą historię jako program do edycji dźwięku dla multimediów na platformie Macintosh. Choć program nadal jest często używany, użytkownicy systemu MacOS coraz częściej przechodzą na bardziej zaawansowany program Peak. Drugim powodem migracji jest to, że SoundEdit 16 nie jest już unowocześniany przez firmę Macromedia.
Ostatnim z omawianych programów jest Pro Tools (www.protools.com), który w zasadzie stanowi standard. Jeśli przejdziesz się do dowolnego poważnego studia nagrań, to na znajdujących się tam monitorach zobaczysz wyłącznie Pro Tools. Oczywiście profesjonaliści używają nie tylko tego programu. Zwykle osoby zawodowo zajmujące się edycją dźwięku korzystają z kilku wymienionych wcześniej programów, ponieważ każdy z nich ma pewne unikalne funkcje, których nie mają pozostałe programy. Dla porównania, Flash nie potrafi zrobić wszystkiego, dlatego podczas tworzenia filmów korzystamy także z innych programów, aby uzyskać pożądany efekt. Jednak Pro Tools jest najczęściej używany przy miksowaniu i edycji dźwięku.
Twórca Pro Tools nie kreuje tylko i wyłącznie oprogramowania; zajmuje się także produkcją sprzętu dla studiów nagrań, w tym urządzeń peryferyjnych dla komputerów. Jeśli masz zamiar kupić sprzęt do studia dźwiękowego, to uprzedzamy, że jego ceny są niebotycznie wysokie. Na szczęście firma Digidesign wie o tym i przygotowała dwa zestawy do domowych studiów nagrań dla wszystkich, którzy kochają tworzenie muzyki, a nie mają tyle pieniędzy ile profesjonalne studia.
Do obydwu zestawów domowych dołączany jest zestaw Pro Tools LE. Jednak w tym przypadku okrojona wersja jest więcej niż wystarczająca. Jest to wielościeżkowy edytor z możliwością nagrywania, pozwalający na jednoczesne odtwarzanie 24 ścieżek 16- lub 24-bitowego dźwięku i 128 ścieżek MIDI. Obsługuje także efekty Real Time Audio Suite (RTAS), umożliwiając jednoczesne precyzyjne przetwarzanie i edycję dźwięku cyfrowego i danych MIDI. Umożliwia eksport do formatów MP3 i RealAudio G2. Pełna wersja Pro Tools pozwala na jednoczesne odtwarzanie i nagrywanie do 64 ścieżek audio i zawiera dużo więcej funkcji. Opis pełnej wersji programu wychodzi poza ramy tej książki.
Szare tło!
Chociaż aktualnie można już wiele zdziałać, wykorzystując standardowe karty dźwiękowe i niedrogie oprogramowanie do edycji dźwięku, to jednak może Cię zainteresować rozszerzenie możliwości multimedialnych Twojego komputera o dodatkowy sprzęt audio. W tym ćwiczeniu Scott powie, jak rozpocząć taką przygodę.
Może kiedyś nastąpić taka chwila, że zapragniesz zaimportować do Flasha graną przez siebie na gitarze lub keyboardzie melodię. Jak więc będziesz chciał tę operację przeprowadzić? Dawniej, jeśli chciałeś przenieść muzykę zapisaną na nośniku analogowym (kaseta magnetofonowa) na nośnik cyfrowy (kompakt lub kaseta DAT), musiałeś zatrudnić osobę zawodowo zajmującą się edycją dźwięku — no wiesz, faceta, który całe dnie spędza w studiu nagrań wyglądającym jak mostek statku kosmicznego. Jak się zapewne domyślasz, problemy z przeniesieniem danych analogowych na postać cyfrową w zasadzie przestały istnieć. Teraz za pomocą sprzętu i oprogramowania kupionego za znacznie mniejsze pieniądze niż dawniej, możesz nagrywać i miksować ścieżki dźwiękowe we własnym domu.
Jednak w obydwu przypadkach studia nagrań mają niemałe wymagania dotyczące możliwości komputera. Aby działały płynnie, potrzebują komputera Power Mac lub PC z procesorem klasy Pentium III, z szybkim dyskiem IDE lub SCSI i co najmniej 128 MB pamięci RAM.
Pierwszy z domowych pakietów nosi nazwę Digidesign Toolbox i jest produkowany przez firmę Digidesign. W pakiecie znajdziesz kartę dźwiękową Audiomedia III i oprogramowanie Pro Tools LE. Karta dźwiękowa Audiomedia III jest kartą PCI zawierającą dwie pary portów wejścia-wyjścia, do których możesz podłączyć niewielki mikser. Poza portami analogowymi karta zawiera parę portów S/PDIF. Są to optyczne porty cyfrowe, którymi dane z magnetofonu DAT lub odtwarzacza CD (ale nie nagrywarki) przesyłane są za pośrednictwem światłowodu. Zanim przystąpisz do instalacji karty, przeczytaj instrukcję obsługi i sposób jej podłączenia do komputera.
Jak już wcześniej wspomniałem, do analogowych portów podłącza się mikser, ale co tak właściwie robi mikser? Pomyśl o mikserze, jak o koncentratorze analogowego sprzętu: gitary elektrycznej, keyboardu, mikrofonów, głośników, słuchawek, syntetyzatora, itp.
Jak na razie dowiedzieliśmy się, że do domowego studia potrzebujemy karty dźwiękowej i miksera. Jest to sprzęt niezbędny do przeniesienia dźwięku z jego źródła do komputera, zapisania sygnału dźwiękowego i edycji ścieżki. Jednak nadal brakuje nam dwóch elementów. Potrzebujemy elementu wytwarzającego dźwięki, czyli instrumentu lub urządzenia wejściowego (gitara, keyboard, mikrofon) i elementu, dzięki któremu będziemy słyszeć to, co nagrywamy, czyli urządzenia wyjściowego (słuchawek, głośnika). Gdy już zbierzemy wszystkie potrzebne urządzenia (wejściowe, wyjściowe, kartę dźwiękową i mikser) i zainstalujemy oprogramowanie do edycji i nagrywania dźwięku, to w zasadzie mamy wszystko, co jest potrzebne do utworzenia domowego studia nagrań.
Jednak pewnego dnia prawdopodobnie przekonasz się, że tworzona przez Ciebie muzyka zajmuje bardzo dużo miejsca na dysku twardym. Najwyższy czas zastanowić się nad osobnym dyskiem twardym, na którym znajdą się wyłącznie pliki z muzyką. Chociaż można tworzyć studio nagrań bez korzystania z dedykowanego dysku twardego, to jednak nagrywanie muzyki na odpowiednim dysku znacznie ułatwia życie. Musisz się więc przygotować na zakup dodatkowego sprzętu. Potrzebujesz karty z kontrolerem SCSI (SCSI Ultra Wide, Ultra2 Wide lub Ultra 160). Kartę z kontrolerem umieszcza się w slocie PCI, podobnie jak kartę dźwiękową. Po zainstalowaniu kontrolera SCSI, musisz zakupić dysk twardy z interfejsem SCSI i połączyć go z kontrolerem. Najlepiej jeżeli będzie to dysk specjalnie przystosowany do obróbki grafiki i muzyki — są to zwykle dyski o większej szybkości przesyłu danych niż tradycyjne. Talerze takich dysków obracają się z prędkością 7200 obr/min, 10000 obr/min lub więcej, co zapewnia odpowiednią prędkość odczytu i zapisu danych.
Może złapałeś bakcyla i chcesz przyjaciołom przekazać niektóre z Twoich utworów albo opracować wysokiej jakości prezentację. Jakie jest najlepsze medium dla wysokiej jakości muzyki i prezentacji? Zgadłeś — stara dobra płyta CD. Jak więc się domyślasz, w Twoim domowym studiu brakuje jeszcze jednego urządzenia — nagrywarki płyt kompaktowych. Ponieważ masz już w komputerze zainstalowany kontroler SCSI (i prawdopodobnie interfejs FireWire), możesz bez problemów dokupić nagrywarkę, która spełni wszystkie oczekiwania. Ale co zrobić, gdy potrzebujesz większej elastyczności i możliwości rozbudowy swojego studia?
W takim przypadku powinieneś umożliwić dołączenie do komputera większej liczby urządzeń. Drugi domowy system sprzedawany przez firmę Digidesign nosi nazwę 001. Różni się on od omawianego wcześniej pakietu Toolbox. Nie musisz już korzystać z dodatkowego miksera jako koncentratora (mikser nie wchodzi w skład pakietu Toolbox) dla wszystkich dołączanych urządzeń, ponieważ w tym zestawie znajdziesz koncentrator nazwany 001, który zwany jest także skrzynką wejścia-wyjścia. Skrzynka 001 zawiera dwa wejścia na mikrofony z regulowanym przedwzmacniaczem i zasilaniem typu phantom.
W zestawie 001 znajduje się także karta dźwiękowa zawierająca 18 wejść-wyjść — dla porównania karta Audiomedia III ma ich tylko 6. Karta dźwiękowa posiada port do podłączenia światłowodu. Czym jest światłowód? Światłowód to kabel do przesyłania promieni świetlnych, który zapewnia najlepszej jakości przesył cyfrowych danych. Ponieważ producentem zestawu jest firma Digidesign, w zestawie znajdziesz także oprogramowanie Pro Tools LE. Oczywiście takie studio nagrań, podobnie jak i poprzednie, w zasadzie nie może się obejść bez dodatkowego dysku twardego, nagrywarki CD, źródła dźwięku (instrumentu) lub nawet kilku takich źródeł, no i, oczywiście, głośników. Teraz wszystko zależy od sprawności Twoich palców, a jedynym ograniczeniem jest wyobraźnia.
Przypis do szarego tła!
Scott Brown napisał także ćwiczenie o programie Fireworks, które znajdziesz w rozdziale 30., „Programy do edycji grafiki rastrowej”. Ćwiczenie dotyczy współpracy programów Fireworks 4 i Flash 5. Na końcu ćwiczenia znajdziesz notę biograficzną Scotta.
Koniec szarego tła!
Jedną z najważniejszych operacji związanych z przygotowaniem dźwięku dla projektu jest ustalenie jego punktu początkowego i końcowego jeszcze przed zaimportowaniem go do Flasha. Punkty te określają miejsca, w których przebieg dźwiękowy odpowiednio rozpoczyna się i kończy. Ustalenie punktu początkowego i końcowego polega na odcięciu niepotrzebnych fragmentów na początku i na końcu przebiegu. Odpowiednie określenie początku i końca dźwięku pozwala zminimalizować rozmiar pliku dźwiękowego (rysunek 32.2), co czyni go bardziej poręcznym i skraca czas spędzany przy jego obróbce we Flashu. Praktycznie w każdej aplikacji do edycji dźwięku możesz określić punkt początkowy i końcowy dźwięku.
Rysunek 32.2. Ograniczając ścieżkę dźwiękową tylko do niezbędnego fragmentu, zmniejszysz rozmiar pliku z filmem Flasha
Wykonaj poniższe kroki, aby określić punkty początku i końca dźwięku w programie Sound Forge, Peak lub SoundEdit 16.
1. Zaznacz obszar, który chcesz zachować.
2. Przetestuj zaznaczony fragment dźwięku, klikając przycisk odtwarzania. W programie Sound Forge możesz odtworzyć dźwięk jednokrotnie (ikona Play Normal) lub w pętli (ikona Play Looped).
Aby zapisać zaznaczony fragment dźwięku w nowym pliku, wykonaj poniższe kroki.
1. Wybierz polecenie Edit/Copy (klawisze Command+C lub Ctrl+C) — podajemy polecenia i skróty klawiszowe dla programu Sound Forge.
2. Wybierz polecenie File/New (klawisze Command+N lub Ctrl+N).
3. Otworzy się okno nowego dźwięku. Wybierz polecenie Edit/Paste (Command+V lub Ctrl+V)[1].
4. Zaznaczona część dźwięku znajdzie się w osobnym pliku dźwiękowym. Zapisz ten plik.
Za pomocą funkcji Normalize możesz znormalizować poziom głośności dźwięku. Jest to szczególnie ważne, w przypadku gdy w projekcie umieszczasz większą kolekcję dźwięków. Dźwięki po normalizacji mają taką samą głośność. Gdy dźwięk jest nagrany zbyt cicho względem poziomu normalizacji, program zwiększa jego głośność. Z kolei gdy dźwięk jest zbyt głośny, program odpowiednio go wycisza. Zwróć uwagę, że proces normalizacji nie jest w stanie naprawić dźwięku zniekształconego w wyniku przesterowania (czyli dobrania zbyt wysokiego poziomu sygnału). Funkcja normalizacji jest dostępna w większości programów do edycji dźwięku.
Wskazówka! Jeśli edytujesz lub miksujesz próbki dźwięków pochodzące z różnych źródeł (na przykład płyty muzycznej, bezpośredniego nagrywania do komputera za pomocą mikrofonu, magnetofonu DAT, dźwięku z kamery cyfrowej DV), znormalizuj je, by uzyskać dźwięki o jednolitej głośności.
Aby znormalizować dźwięk w programie Sound Forge, wykonaj następujące czynności.
1. Zaznacz dźwięk lub fragment, który chcesz poddać normalizacji.
2. Wybierz polecenie Process/Normalize.
3. Pojawi się okno Normalize (rysunek 32.3). Możesz kliknąć przycisk Preview, aby podsłuchać rezultat normalizacji przy domyślnych ustawieniach.
Rysunek 32.3. Okno Normalize programu Sound Forge pozwala podsłuchać rezultat normalizacji przed jej zastosowaniem
W czasie odtwarzania przyglądaj się wskaźnikowi Play Meter znajdującemu się po prawej stronie ekranu. Jeśli poziom głośności jest za wysoki (często jest w czerwonym obszarze), obniż suwak znajdujący się po lewej stronie okna Normalize. Jeśli poziom nagrania jest zbyt niski, stopniowo przesuwaj suwak w górę. Kliknij przycisk OK, aby znormalizować dźwięk. Zapewne zauważyłeś, że okno Normalize to nie tylko jeden suwak, więc poeksperymentuj z pozostałymi parametrami, aby uzyskać pożądany rezultat[2].
Aby znormalizować dźwięk w programach Peak i SoundEdit wykonaj poniższe czynności.
2. W programie Peak wybierz polecenie DSP/Normalize, a w programie SoundEdit polecenie Effects/Normalize.
W oknie Normalize programu Peak możesz za pomocą suwaka ustawić poziom normalizacji w procentach. Wartość 100% to maksymalny poziom normalizacji. Po kliknięciu przycisku OK możesz podsłuchać znormalizowany dźwięk, naciskając klawisze Option i spację. W czasie odtwarzania bacznie przyglądaj się wskaźnikowi poziomu głośności.
Ostrzeżenie! Jeśli samodzielnie nagrywasz dźwięki, korzystając z mikrofonu podłączonego do komputera, pamiętaj o ustawieniu poziomu nagrania dla mikrofonu w programie do rejestracji dźwięku. Jeśli w czasie rejestracji dźwięku poziom nagrywania jest zbyt wysoki, późniejsza normalizacja dźwięku nie poprawi jego jakości — prawdopodobnie nie uda się naprawić zniekształconego przy nagraniu dźwięku.
Wcześniej wyjaśniliśmy, jak najłatwiej przeprowadzić normalizację dźwięku. Teraz Bill[3] wyjaśni dlaczego i jak optymalizować poziom głośności i częstotliwość próbkowania dźwięku w programie Sound Forge. Opisane tutaj operacje edycji dźwięku można przeprowadzić także w większości opisywanych wcześniej programów. Zajrzyj do podręcznika edytora dźwięku, którego używasz, aby dowiedzieć się, jakich poleceń musisz użyć, by zmienić poziom głośności i częstotliwość próbkowania dźwięku.
Gdyby Internet był idealny, używalibyśmy w nim dźwięku stereo o najwyższej częstotliwości próbkowania. Ponieważ nie jest idealny, Ty jako twórca projektu musisz zdecydować, co jest ważniejsze: czas pobierania pliku czy jego jakość. W tym ćwiczeniu mam zamiar zaprezentować metody, za pomocą których można zmniejszyć rozmiar plików dźwiękowych, jednocześnie nie zmieniając znacząco ich jakości. Jeśli jednak oryginalny dźwięk jest marnej jakości, podane metody mogą go jeszcze bardziej pogorszyć. Reguła jest taka: gdy rozpoczynasz pracę z dźwiękiem o fatalnej jakości, najprawdopodobniej uzyskasz równie fatalne rezultaty!
Chociaż prawdą jest, że format MP3 jest jak na razie najlepszą metodą kompresji dźwięku, to jednak istnieje kilka sztuczek pozwalających zmniejszyć rozmiar pliku dźwiękowego jeszcze przed jego zaimportowaniem do Flasha — po kompresji oznacza to jeszcze mniejsze pliki o lepszej jakości. Kolejna reguła: odpowiednie dobranie parametrów dźwięku to mniejszy rozmiar pliku i lepsza jakość dźwięku.
Chociaż na rynku można znaleźć wiele wspaniałych programów do edycji dźwięku, do omówienia metod optymalizacji wybrałem program Sound Forge firmy Sonic Foundry.
Normalizacja to zmiana (zwykle zwiększenie) głośności dźwięku bez utraty jakości (algorytm normalizacji nie dopuszcza do obcinania fragmentów sygnału o najwyższych wartościach). Masz także możliwość zmiany kilku parametrów, aby wzmocnić lub osłabić pewne obszary nagrania. Zacznijmy od uruchomienia programu Sound Forge i otworzenia pliku z dźwiękiem. Jeśli chcesz, możesz przeciągnąć dźwięk na obszar roboczy. Z menu wybierz polecenie Process/Normalize. Upewnij się, że nie zaznaczyłeś żadnego fragmentu dźwięku. Gdy nie jest zaznaczony fragment dźwięku, normalizacja zostanie zastosowana wobec całego pliku. Nie przeraź się liczbą dostępnych parametrów. Oto omówienie wszystkich opcji okna Normalize.
· Pole Normalize using: opcja Peak level czy Average RMS? Zaznacz opcję Average RMS. W przypadku tej opcji masz możliwość zapisania lub zapamiętania ustawień, co jest przydatne w przypadku przetwarzania większej liczby dźwięków, ponieważ umożliwia normalizację wszystkich dźwięków z takimi samymi ustawieniami.
· Suwak Normalize to. Ustala poziom normalizacji dźwięku. Zalecam używać wartości z przedziału od 16% do 20%. Takie ustawienie oznacza, że zmniejszasz głośność dźwięku o około 14 do 16 dB. Pamiętaj, że w czasie odtwarzania pliku .SWF odtwarzacz filmów Flasha zwiększy głośność dźwięku o kilka decybeli.
· Pole Scan Settings. Najważniejszy w tym polu jest suwak Ignore below, ponieważ pozwala określić poziom głośności, poniżej którego nie ma zachodzić normalizacja. Gdy zmniejszasz głośność, to możesz w pewnych przypadkach uzyskać ciszę. Gdy ją zwiększasz, możesz także zwiększyć głośność niechcianych częstotliwości (szumu), które przed normalizacją są praktycznie niesłyszalne. Parametr Ignore below pozwala zapobiegać takim sytuacjom. Aby ułatwić sobie ustawienie tego parametru, kliknij przycisk Scan Levels. Program przeskanuje zaznaczony fragment dźwięku i wyświetli maksymalną i średnią głośność (odpowiednio wartość Peak i RMS). Wartość parametru Ignore Below w decybelach powinna być co najmniej kilka razy mniejsza od wartości ...
lukaszwalda