Jezyk-slowacki-Podrecznik-dla-poczatkujacych_scrap.pdf

JĘZYK SŁOWACKI

Podręcznik dla

początkujących

Jakub Łoginow

www.porteuropa.eu

Kraków, 2012

Wersja demo – bezpłatny fragment publikacji

- 1 -

SPIS TREŚCI

WSTĘP: JAK SIĘ UCZYĆ JĘZYKA SŁOWACKIEGO … 3

DIAKRYTYKA I ALFABET … 6

WYRAZY ZDRADLIWE ... 9

PODSTAWY GRAMATYKI … 13

SŁOWNICTWO DO NAUCZENIA SIĘ … 22

SŁOWACKIE PRZEKLEŃSTWA I WULGARYZMY … 104

SYTUACJA JĘZYKOWA NA SŁOWACJI … 106

SŁOWACKIE DIALEKTY … 109

- 2 -

WSTĘP: JAK SIĘ UCZYĆ JĘZYKA SŁOWACKIEGO

Język słowacki jest po języku ukraińskim drugim najbardziej podobnym do polskiego

językiem słowiańskim (niektórzy twierdzą, że nawet pierwszym). Nawet nie znając

zupełnie tego języka, Polak bez problemu dogada się ze Słowakiem, czego już niestety

nie można powiedzieć o kontaktach polsko-czeskich (język czeski jest trudniejszy) czy

polsko-rosyjskich. Mnogość podobieństw między naszymi językami sprawia, że nauka

języka słowackiego jest szybka, łatwa i przyjemna, chociaż nie pozbawiona pułapek.

To wszystko również sprawia, że języka słowackiego powinniśmy się uczyć na

zupełnie innej zasadzie, niż tej, na jakiej uczymy się „klasycznych“ (zupełnie

niepodobnych do polskiego) języków obcych, takich jak niemiecki, angielski,

francuski czy rosyjski.

Różnica w podejściu do nauki jest zasadnicza. Ucząc się od podstaw niemieckiego,

musimy iść do przodu wolnymi krokami, uczyć się podstawowego słownictwa, a do

tego odmiennych od polskiego zasad gramatycznych. Gdy na początku nauki języka

niemieckiego weźmiemy jakikolwiek tekst niemiecki, nic z niego nie będziemy

rozumieć. W przypadku języka słowackiego jest inaczej: tutaj już na wstępie

rozumiemy ogólny sens nawet trudnego tekstu, a problemy sprawiają nam

poszczególne słowa – te, które są zupełnie odmienne niż polskie i których znaczenia

nie jesteśmy w stanie się domyślić (np. hárok – arkusz). Jednym słowem, osoby

uczące się słowackiego jako początkujący rozumieją, co się do nich po słowacku

mówi (a także rozumieją tekst pisany w tym języku), ale nie potrafią samemu

formułować poprawnych zdań i nie znają znaczenia niektórych (ok.jednej trzeciej)

wyrazów, chociaż z reguły mogą się ich domyślić z kontekstu.

Niniejszy podręcznik różni się od innych tego typu publikacji, które podchodzą do

nauki języka słowackiego w klasyczny sposób, tak jak do nauki języków

niepodobnych do polskiego. Autor tego podręcznika przy opracowywaniu

zastosowanej tu metody dydaktycznej wyszedł z założenia, że nie ma sensu uczyć

kursantów, że dobrý znaczy dobry, kuchyňa to kuchnia a deň to dzień. Klasyczne

podręczniki niepotrzebnie skupiają się na nauce takich oczywistości, co nie ma

najmniejszego sensu i niepotrzebnie spowalnia naukę.

My natomiast uczymy inaczej: intuicyjnie i skutecznie, z mniejszym naciskiem na

puryzm językowy i poprawność gramatyczną czy ortograficzną. W języku słowackim

jakieś 70% słów jest podobnych do polskich lub są one takie, że łatwo można się ich

- 3 -

domyśleć. Np. słowo horieť nie jest co prawda podobne do polskiego słowa palić się ,

ale jest one zrozumiałe ze względu na podobieństwo do staropolskiego słowa gorzeć

(skąd pochodzi m. in. słowo gorzałka). Te słowa i zwroty po prostu pomijamy,

skupiając się na nauczeniu Cię tej reszty słownictwa, która jest do polskiego zupełnie

niepodobna i w związku z tym sprawia problemy.

Podobnie jest z gramatyką. Słowacka gramatyka jest zasadniczo podobna do polskiej,

dlatego nie ma sensu, abyś szczegółowo uczył(a) się zasad gramatycznych w stylu, że

przymiotniki odmienia się w sposób: dobrý – lepší – najlepší. To jest przecież

oczywiste (tak samo jest w języku polskim), dlatego w części gramatycznej podajemy

tylko te najważniejsze zasady, które są odmienne, niż w języku polskim i jako takie

mogą sprawiać problemy.

Osobną sprawą, na którą zwracamy uwagę w tym podręczniku, są liczne pułapki

językowe. Język słowacki niestety ma wiele słów brzmiących identycznie lub

podobnie do polskich, ale mających zupełnie odmienne, niekiedy przeciwstawne czy

wręcz wulgarne znaczenie.

Czym ten podręcznik nie jest? Otóż z pewnych względów zrezygnowaliśmy tu z

typowego dla innych podręczników omawiania sytuacji „z życia”, czyli scenek

rodzajowych w stylu: „w restauracji”, „w hotelu”, „w szkole”, „pytanie o drogę”. Nie

dlatego, żebyśmy uważali to za niepotrzebne, natomiast po prostu nasz podręcznik ma

inny profil. Skupiamy się przede wszystkim na nauczeniu Cię SŁOWNICTWA i

wytłumaczeniu w jak najszybszy sposób, na czym polegają najważniejsze różnice

pomiędzy polskim a słowackim (w słownictwie i gramatyce). Dalszy etap nauki

polegać ma na tym, że powinieneś po prostu osłuchać się i oczytać z językiem

słowackim i po dosłownie miesiącu – dwóch będziesz w tym języku w miarę

swobodnie mówić (z błędami, ale komunikatywnie), bo wszystko przyjdzie samo,

intuicyjnie. Taka jest zaleta uczenia się języka, który jeszcze dwieście lat temu

niektórzy Węgrzy uważali za „zniekształcony polski” (Słowacja należała przed 1918

roku do Węgier).

Uzupełnieniem dla naszego podręcznika są publikacje innych wydawnictw, kładące

nacisk na co innego niż my, spośród których możemy polecić następujące pozycje

(można je kupić przez Internet pod poniższymi linkami):

Język słowacki na co dzień:

www.selkar.pl/aff/vovk/jezyk_slowacki_na_co_dzien_p_187551.html

- 4 -

Słowacki kurs podstawowy z płytą CD:

www.selkar.pl/aff/vovk/slowacki_kurs_podstawowy_z_plyta_cd_p_179692.html

Kieszonkowy słownik PL-SK, SK-PL:

www.selkar.pl/aff/vovk/kieszonkowy_slownik_slowackopolski_polskoslowacki_capiak_alojz

_p_177236.html

Na końcu podręcznika podamy kilka praktycznych informacji na temat samej Słowacji

i dalszej samodzielnej nauki, poprzez podróże, czytanie słowackiej prasy czy słuchanie

słowackiego radia przez Internet.

Miłej nauki!

- 5 -

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: