System parlamentarno komitetowy inaczej zwany systemem rzšdów Konwentu, który opiera się na zasadzie jednolitoci władzy państwowej. Najwyższa władza państwowa należy do parlamentu, który reprezentuje lud jako całoć i sprawuje władzę państwowš na zasadzie wyłšcznoci. CECHY CHARAKTERYSTYCZNE: Ustrój Szwajcarii charakteryzuje się zasadami federalizmu i demokracji bezporedniej DEMOKRACJA BEZPOREDNIA: -system polityczny, w którym decyzje podejmuje się przez głosowanie ludowe. W głosowaniu mogš wzišć wszyscy obywatele uprawnieni do glosowania. -w porównaniu do demokracji poredniej, obywatele majš większy i bezporedni wpływ na podejmowane decyzje. -w Szwajcarii praktycznie każda ustawa federalna i lokalna poddawana może być referendum. Według szacunków, prowadzi się tam więcej referendów niż we wszystkich pozostałych krajach wiata łšcznie Narzędzia demokracji bezporedniej: referendum, plebiscyt, inicjatywa ludowa ; wraz z postępem technicznym coraz większš popularnociš cieszš się głosowania przez Internet. REFERENDUM - głosowanie o charakterze powszechnym Wyróżniamy referenda: -obligatoryjne w wypadku zmiany konstytucji -Fakultatywne w sprawie ustaw Zgromadzenia Zwišzkowego (weto ludowe) odbywa się na żšdanie minimum 50 tys. obywateli lub rzšdów co najmniej 8 kantonów -opiniotwórcze w sprawie przystšpienia do organizacji międzynarodowych i organizacji bezpieczeństwa zbiorowego ZASADA FEDERALIZMU: -Szwajcarski system polityczny to rodzaj zdecentralizowanego federalizmu, opartego na zasadzie subsydiarnoci. Oznacza to, iż wszelkiego rodzaju decyzje podejmowane sš oddolnie, z bezporednim udziałem obywateli. Decyzje, które nie mogš być podjęte na szczeblu gminy, podejmowane sš przez władze kantonalne -Federalizm zakłada, że władza, i procesy decyzyjne sš podejmowane na tyle blisko danych społecznoci, na ile jest to możliwe ORGANY PAŃSTWOWE Do najważniejszych organów państwowych należš: -Zgromadzenie Zwišzkowe -Rada Zwišzkowa -Prezydent ZGROMADZENIE ZWIĽZKOWE Rada Narodowa (200 posłów, 4-letnia kadencja)+ Rada Kantonów (46 radców, kadencja od 1-4 lat, zależy od prawa danego kantonu): -Obie izby majš podobne uprawnienia system egalitarny -Uchwalanie ustaw i budżetu -Zmiany w konstytucji -Ratyfikacja umów międzynarodowych -Wybór i kontrola innych organów zwišzkowych (Rady Zwišzkowej, Sšdu Zwišzkowego) -Rozstrzyganie sporów kompetencyjnych pomiędzy organami -Na czele każdej izby stoi przewodniczšcy, wybierany na 1 rok, bez prawa powtórnego wyboru. Do pomocy ma on dwóch wiceprzewodniczšcych. Zajmuje się on kierowaniem pracami izby, a w przypadku równoci głosów, ma głos rozstrzygajšcy -W każdej izbie występuje dodatkowo ciało wewnętrzne - Biuro. Składa się ono z przewodniczšcego, przewodniczšcych frakcji parlamentarnych (w Radzie Narodu) lub skrutatorów (w Radzie Kantonów). Biura ustalajš merytoryczny program każdej sesji, proponujš sposoby prowadzenia obrad nad danymi zagadnieniami, liczebnoć i skład komisji, ustalajš rezultaty głosowań plenarnych itd. -Biura obu izb tworzš Konferencję Koordynacyjnš. Ustala ona priorytet czasowy rozpatrywania poszczególnych spraw przedstawianych parlamentowi i ustala plan jego funkcjonowania w ramach sesji, a także zapewnia odpowiednie kontakty z Radš Federalnš RADA ZWIĽZKOWA (7 równorzędnych członków ministrów, 4-letnia kadencja): -Komitet wykonawczy Zgromadzenia Zwišzkowego -Kieruje i zarzšdza państwem -Posiada inicjatywę ustawodawczš PREZYDENT -Wybierany na rok przez Zgromadzenie sporód członków Rady (zwyczajowo sš to kolejno wszyscy członkowie rzšdu według starszeństwa) -Przewodniczy Radzie Zwišzkowej -Pełni funkcje reprezentacyjne -NIE JEST głowš państwa WŁADZA SĽDOWNICZA -Władze sadowniczš reprezentuje Trybunał Federalny. Składa się z 39 sędziów Wybierany jest przez Zgromadzenie Federalne na 6 lat. Zasadš tutaj jest wybieranie tych samych sędziów ponownie, jeżeli tylko pragnš oni kontynuować swš pracę w Trybunale. Trybunał Federalny jest najwyższym sšdem w kraju -Trybunał Federalny nie jest trybunałem konstytucyjnym. Posiada on inne kompetencje. M.in. rozpatruje * skargi konstytucyjne, wnoszone przez jednostki, uważajšce iż działania jakichkolwiek władz publicznych naruszyły ich konstytucyjnie zagwarantowane prawa, * spory pomiędzy Federacjš a kantonami oraz pomiędzy samymi kantonami, * skargi na naruszenie postanowień umów międzynarodowych lub umów zawieranych pomiędzy kantonami, * skargi gmin dotyczšce ewentualnego naruszania ich autonomii przez Federację bšd kantony
danusia_14