Temat: Budżet państwa.
Budżetem nazywamy zestawienie wszystkich dochodów i wydatków, niezależnie od szczebla struktury polityczno – administracyjnej państwa.
Źródła dochodów budżetowych państwa:
Ø podatki – stanowią 90% wszystkich wpływów)
bezpośrednie pośrednie
to podatki od osiągniętych płacimy niezależnie od tego, czy
dochodów; najniższa stopa 19%, nam się podoba: VAT, akcyza (wysoki podatek:
9% - praca twórcza. 200, 300%).
Ø cła;
Ø opłaty skarbowe, sądowe, notarialne i inne.
Wydatki z budżetu państwa:
· wydatki związane z tradycyjnymi funkcjami państwa: obrona narodowa, administracja i wymiar sprawiedliwości;
· wydatki związane z realizacją celów społ.: oświata, kultura, ochrona zdrowia, świadczenia socjalne;
· wydatki związane z interwencjami w gospodarce (są to subwencje, dotacje);
· wydatki na obsługę zadurzenia wew. i zewn.
Wydatki i płatności transferowe – są to wydatki państwa, do których zaliczamy: emerytury, renty, stypendia itp.
Funkcje budżetu państwa:
Ø f. fiskalna – w budżecie gromadzone są określone dochody przeznaczone na wydatki niezbędne do prowadzenia polityki fiskalnej;
Ø f. redystrybucyjna – ma zmniejszyć rozpiętość dochodów osiąganych przez różne grupy społ. (np. poprzez progresywne opodatkowanie, zróżnicowanie podatków pośrednich);
Ø f. stymulacyjna – polega na oddziaływaniu państwa za pomocą rozwiązań prawnych i strumieni pieniężnych na zachowanie różnych podmiotów.
Państwo oddziaływuje na procesy gospodarcze za pomocą następujących instrumentów:
è dotacje – to bezzwrotna pomoc finansowa udzielona przedsiębiorstwom, instytucjom, organizacjom, w celu popierania określonej działalności (osobom prywatnym raczej się nie przyznaje);
è subwencje – to bezzwrotna pomoc finansowa udzielona najczęściej przez państwo: instytucjom, organizacjom społ. i osobom prywatnym, w celu poparcia ich działalności.
W praktyce dotacja ma bardziej konkretny cel, natomiast subwencja ogólny.
Stan finansów publicznych określany jest głównie przez 3 wielkości strategiczne:
a) wydatki budżetowe > wpływy budżetowe -> deficyt budżetowy;
b) wydatki budżetowe < wpływy budżetowe -> nadwyżka budżetowa;
c) wydatki budżetowe = wpływy budżetowe -> równowaga budżetowa.
Przyczyny deficytu budżetowego:
- nadmierne wydatki budżetowe państwa;
- zbyt niskie dochody budżetowe.
Instrumenty finansowania deficytu budżetowego:
- kredyty i pożyczki w bankach komercyjnych;
- bony skarbowe;
- obligacje skarbowe.
danusia_14